ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Όλο το εθνικό σχέδιο δράσης για τις μεταμοσχεύσεις - Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την ενίσχυση του ΕΟΜ
Τα µοντέλα στα οποία στηρίζονται το εθνικό σχέδιο δράσης και το νοµοσχέδιο του υπουργείου Υγείας είναι εκείνα της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Κροατίας και του Ηνωµένου Βασιλείου
Με την πραγµατοποίηση 134 µεταµοσχεύσεων συµπαγών οργάνων
, εκ των οποίων 87 νεφρού, 31 ήπατος, 12 καρδιάς και 4 πνευµόνων, προερχόµενες από 52 αποβιώσαντες δότες οργάνων, το ρεκόρ, το οποίο σηµειώθηκε κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της επέλασης της επιδηµίας του νέου κορονοϊού στη χώρα µας, δηλαδή από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Μάρτιο του 2021, αφορά τις µεταµοσχεύσεις νεφρού από ζώντες δότες, στις οποίες η χώρα µας πέτυχε έναν αριθµό -87- που µόνον το 2001 και το 2007 είχε επιτύχει.
Κατά το ίδιο χρονικό διάστηµα, δηλαδή κατά τον πρώτο χρόνο της πανδηµίας και σύµφωνα πάντα µε τα σχετικά στατιστικά στοιχεία του Εθνικού Οργανισµού Μεταµοσχεύσεων (ΕΟΜ), διενεργήθηκαν 121 µεταµοσχεύσεις µυελού των οστών, δηλαδή περισσότερες από τον µέσο ετήσιο αριθµό της τελευταίας πενταετίας, ο οποίος δεν ξεπερνά τις 107 µεταµοσχεύσεις. Κι όµως, παρά τις ως άνω ενθαρρυντικές εξελίξεις στο θέµα:
▶ Μόλις 1.300 συνάνθρωποί µας νεφροπαθείς τελικού σταδίου βρίσκονται στη λίστα αναµονής για µεταµόσχευση νεφρού.
▶ 11.500 νεφροπαθείς τελικού σταδίου στη χώρα µας υποβάλλονται σε αιµοκάθαρση.
▶ Το 25% από αυτούς εκτιµάται θα αποβιώσει κατά τον πρώτο χρόνο της αιµοκάθαρσης.
▶ 8,8 χρόνια είναι η µέση διάρκεια της αναµονής για µεταµόσχευση νεφρού.
▶ Περίπου 200 συνάνθρωποί µας, ηπατοπαθείς τελικού σταδίου, βρίσκονται στη λίστα αναµονής για µεταµόσχευση ήπατος.
▶ 1,5 χρόνος είναι η µέση διάρκεια της αναµονής για µεταµόσχευση ήπατος.
▶ Στη χώρα µας υπάρχουν 4,8 δότες ανά εκατοµµύριο πληθυσµού, ενώ στην Ισπανία οι δότες είναι 48 ανά εκατοµµύριο πληθυσµού και ο µέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 18 δότες ανά εκατοµµύριο πληθυσµού.
▶ Η Ελλάδα βρίσκεται στις δέκα τελευταίες θέσεις στις µεταµοσχεύσεις στην Ευρώπη.
Η ενίσχυση των υπηρεσιών και των δοµών του ΕΟΜ, καθώς και η ανάπτυξη του Οργανισµού σε πανελλαδικό επίπεδο, και µάλιστα µε κοινωνικώς και επιστηµονικώς συµµετοχική υπόσταση, η ενίσχυση των υφιστάµενων υποδοµών, η χορήγηση ειδικής χρηµατικής αποζηµίωσης στο εµπλεκόµενο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, η τοποθέτηση συντονιστή µεταµοσχεύσεων σε κάθε νοσοκοµείο που διαθέτει Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), η περαιτέρω εκπαίδευση και η πιστοποίηση των συντονιστών µεταµοσχεύσεων, σύµφωνα µε τα ευρωπαϊκά πρότυπα, η αξιοποίηση της τηλεϊατρικής και των ψηφιακών ατοµικών ιατρικών φακέλων για την παρακολούθηση των ασθενών σε αποµακρυσµένες περιοχές, και όχι µόνον σε αυτές, αλλά και η δηµιουργία ενός πολύ αναλυτικού, on line Μητρώου Μεταµοσχεύσεων είναι µερικοί από τους βασικούς άξονες του εθνικού σχεδίου δράσης και του νοµοσχεδίου του υπουργείου Υγείας για τις µεταµοσχεύσεις και τη δωρεά οργάνων και ιστών.
Τα µοντέλα στα οποία στηρίζονται το εθνικό σχέδιο δράσης και το νοµοσχέδιο του υπουργείου Υγείας είναι εκείνα της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Κροατίας και του Ηνωµένου Βασιλείου, καθώς και τα διεθνή πρωτόκολλα βέλτιστων πρακτικών στις µεταµοσχεύσεις. Το εθνικό σχέδιο δράσης για τις µεταµοσχεύσεις και τη δωρεά οργάνων και ιστών αποτελείται από οκτώ επιµέρους επιστηµονικές µελέτες, συνολικού όγκου περίπου 400 σελίδων.
Το σχέδιο κατήρτισε και συνέταξε µια επιστηµονική οµάδα πολύ υψηλού επιπέδου, µε επικεφαλής τον καθηγητή Πολιτικής της Υγείας του London School of Economics and Political Science (LSE), Ηλία Μόσιαλο, και τον καθηγητή Χειρουργικής των Μεταµοσχεύσεων του Imperial College London, Βασίλη Παπαλόη. Μαζί µε τους ως άνω δύο καθηγητές, στη σύνταξη του νοµοσχεδίου συµµετείχαν επίσης, µεταξύ άλλων, ο καθηγητής Νεφρολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών, Γιάννης Μπολέτης, και ο καθηγητής Παθολογίας - Γαστρεντερολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών και πρόεδρος του ΕΟΜ, Γιώργος Παπαθεοδωρίδης.
Σύµφωνα µε όσα εξηγεί ο κ. Παπαλόης στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», µεταξύ των βασικών όσο και καινοτόµων αρχών πολιτικής που εισάγει το εν λόγω νοµοσχέδιο είναι: * Η καθιέρωση της «εικαζόµενης συναίνεσης, πάντα µε τη σύµφωνη γνώµη της οικογένειας». Με άλλα λόγια, ο καθένας µας είναι δωρητής οργάνων, εκτός εάν δηλώσει το αντίθετο, αλλά πάντα η οικογένεια κρατά τον τελικό και κυρίαρχο ρόλο, δηλαδή τη δυνατότητα για «βέτο».
* Η θεσµοθέτηση της δωρεάς οργάνων και έπειτα από κυκλοφορικό θάνατο, δηλαδή καρδιακό θάνατο, πρακτική η οποία, σύµφωνα πάντα µε τον κ. Παπαλόη, «δύναται να αυξήσει ακόµα και κατά 50% τον αριθµό των δοτών».
Από τη δική του πλευρά, εξάλλου, ο κ. Μπολέτης διαπιστώνει κάτι πολύ αισιόδοξο για τη χώρα µας, παρά την αναγνωρισµένη υστέρησή της στον τοµέα των µεταµοσχεύσεων: «Η αισιοδοξία που διαφαίνεται αποτυπώνεται στο γεγονός ότι οι δωρητές οργάνων για το 2022 είναι 7 ανά εκατοµµύριο πληθυσµού, έναντι ετήσιου µέσου όρου 5 ανά εκατοµµύριο πληθυσµού περίπου για την τελευταία δεκαετία». Εν κατακλείδι, αξίζει να σηµειώσουµε αυτό το οποίο επαναλαµβάνει, σε κάθε ευκαιρία, ο κ. Παπαθεοδωρίδης: «Είναι καλό οι οικογένειες να συζητούν για τη δωρεά οργάνων και ιστών. Οχι µόνον µεταξύ τους, αλλά και µε ανθρώπους που έφτασαν στον θάνατο και γλύτωσαν την τελευταία στιγµή, επειδή έλαβαν εγκαίρως ένα µόσχευµα ήπατος, πνευµόνων, καρδιάς ή νεφρού».
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά την Παρασκευή 30/12
Κατά το ίδιο χρονικό διάστηµα, δηλαδή κατά τον πρώτο χρόνο της πανδηµίας και σύµφωνα πάντα µε τα σχετικά στατιστικά στοιχεία του Εθνικού Οργανισµού Μεταµοσχεύσεων (ΕΟΜ), διενεργήθηκαν 121 µεταµοσχεύσεις µυελού των οστών, δηλαδή περισσότερες από τον µέσο ετήσιο αριθµό της τελευταίας πενταετίας, ο οποίος δεν ξεπερνά τις 107 µεταµοσχεύσεις. Κι όµως, παρά τις ως άνω ενθαρρυντικές εξελίξεις στο θέµα:
▶ Μόλις 1.300 συνάνθρωποί µας νεφροπαθείς τελικού σταδίου βρίσκονται στη λίστα αναµονής για µεταµόσχευση νεφρού.
▶ 11.500 νεφροπαθείς τελικού σταδίου στη χώρα µας υποβάλλονται σε αιµοκάθαρση.
▶ Το 25% από αυτούς εκτιµάται θα αποβιώσει κατά τον πρώτο χρόνο της αιµοκάθαρσης.
▶ 8,8 χρόνια είναι η µέση διάρκεια της αναµονής για µεταµόσχευση νεφρού.
▶ Περίπου 200 συνάνθρωποί µας, ηπατοπαθείς τελικού σταδίου, βρίσκονται στη λίστα αναµονής για µεταµόσχευση ήπατος.
▶ 1,5 χρόνος είναι η µέση διάρκεια της αναµονής για µεταµόσχευση ήπατος.
▶ Στη χώρα µας υπάρχουν 4,8 δότες ανά εκατοµµύριο πληθυσµού, ενώ στην Ισπανία οι δότες είναι 48 ανά εκατοµµύριο πληθυσµού και ο µέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 18 δότες ανά εκατοµµύριο πληθυσµού.
▶ Η Ελλάδα βρίσκεται στις δέκα τελευταίες θέσεις στις µεταµοσχεύσεις στην Ευρώπη.
Τα µοντέλα στα οποία στηρίζονται το εθνικό σχέδιο δράσης και το νοµοσχέδιο του υπουργείου Υγείας είναι εκείνα της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Κροατίας και του Ηνωµένου Βασιλείου, καθώς και τα διεθνή πρωτόκολλα βέλτιστων πρακτικών στις µεταµοσχεύσεις. Το εθνικό σχέδιο δράσης για τις µεταµοσχεύσεις και τη δωρεά οργάνων και ιστών αποτελείται από οκτώ επιµέρους επιστηµονικές µελέτες, συνολικού όγκου περίπου 400 σελίδων.
Το σχέδιο κατήρτισε και συνέταξε µια επιστηµονική οµάδα πολύ υψηλού επιπέδου, µε επικεφαλής τον καθηγητή Πολιτικής της Υγείας του London School of Economics and Political Science (LSE), Ηλία Μόσιαλο, και τον καθηγητή Χειρουργικής των Μεταµοσχεύσεων του Imperial College London, Βασίλη Παπαλόη. Μαζί µε τους ως άνω δύο καθηγητές, στη σύνταξη του νοµοσχεδίου συµµετείχαν επίσης, µεταξύ άλλων, ο καθηγητής Νεφρολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών, Γιάννης Μπολέτης, και ο καθηγητής Παθολογίας - Γαστρεντερολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών και πρόεδρος του ΕΟΜ, Γιώργος Παπαθεοδωρίδης.
Β.ΠΑΠΑΛΟΗΣ: Το συγκεκριµένο αποτέλεσµα της επιστηµονικής µας εργασίας διαθέτει -το γνωρίζουµε ήδη- τη στήριξη της κυβέρνησης και του ευρύτερου πολιτικού κόσµου της χώραςΤο νοµοσχέδιο παρουσιάστηκε την Τετάρτη 21 ∆εκεµβρίου από τον υπουργό Υγείας, Θάνο Πλεύρη, και την αναπληρώτρια υπουργό Υγείας, Μίνα Γκάγκα, στην τελευταία για το 2022 συνεδρίαση του Υπουργικού Συµβουλίου, µε τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να το «υποδέχεται» ως εξής: «Η αλήθεια είναι ότι, δυστυχώς, στη χώρα µας είµαστε ακόµη πολύ πίσω στις µεταµοσχεύσεις. Νοµίζω ότι γνωρίζουµε πια τους λόγους και έχει γίνει µια πολύ σοβαρή δουλειά, η οποία αποτυπώνεται και στο νοµοσχέδιο, για το πώς αυτή η ευρωπαϊκή υστέρηση, η αρνητική πρωτιά της πατρίδας µας, µπορεί να διορθωθεί µε συγκεκριµένα µέτρα, αλλά και µε µετρήσιµους δείκτες».
Σύµφωνα µε όσα εξηγεί ο κ. Παπαλόης στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», µεταξύ των βασικών όσο και καινοτόµων αρχών πολιτικής που εισάγει το εν λόγω νοµοσχέδιο είναι: * Η καθιέρωση της «εικαζόµενης συναίνεσης, πάντα µε τη σύµφωνη γνώµη της οικογένειας». Με άλλα λόγια, ο καθένας µας είναι δωρητής οργάνων, εκτός εάν δηλώσει το αντίθετο, αλλά πάντα η οικογένεια κρατά τον τελικό και κυρίαρχο ρόλο, δηλαδή τη δυνατότητα για «βέτο».
* Η θεσµοθέτηση της δωρεάς οργάνων και έπειτα από κυκλοφορικό θάνατο, δηλαδή καρδιακό θάνατο, πρακτική η οποία, σύµφωνα πάντα µε τον κ. Παπαλόη, «δύναται να αυξήσει ακόµα και κατά 50% τον αριθµό των δοτών».
Γ.ΜΠΟΛΕΤΗΣ: Οι δωρητές οργάνων για το 2022 είναι 7 ανά εκατοµµύριο πληθυσµού έναντι ετήσιου µέσου όρου 5 ανά εκατοµµύριο πληθυσµού περίπου για την τελευταία δεκαετίαΟ κ. Παπαλόης υπογραµµίζει, µε ιδιαίτερη έµφαση, ότι «το συγκεκριµένο αποτέλεσµα της επιστηµονικής µας εργασίας διαθέτει -το γνωρίζουµε ήδη- τη στήριξη της κυβέρνησης και του ευρύτερου πολιτικού κόσµου της χώρας µας», ενώ για «διακοµµατικό ενδιαφέρον που αντανακλά την επιτακτική ανάγκη της κοινωνίας για την έξοδο από το παρόν τέλµα» κάνει επίσης λόγο στα «Π» ο κ. Μπολέτης. Μάλιστα, ο κ. Παπαλόης σπεύδει να προειδοποιήσει: «Πρέπει να καταλάβουµε όλοι µας ότι δεν έχουµε περιθώρια για αποτυχία. Είναι η τελευταία ευκαιρία µας στον τοµέα των µεταµοσχεύσεων: Ή όλοι µαζί θα επιτύχουµε ή όλοι µαζί θα αποτύχουµε. Ο ενθουσιασµός της µεταµοσχευτικής κοινότητας στην Ελλάδα πρέπει να αξιοποιηθεί και όχι να διαψευστεί. Εάν εφαρµοστούν το εθνικό σχέδιο δράσης και το νοµοσχέδιο του υπουργε ίου Υγείας, θα ξεπεράσουµε τις άλλες χώρες. Οι Ευρωπαίοι εταίροι µας θα τρίβουν τα µάτια τους».
Από τη δική του πλευρά, εξάλλου, ο κ. Μπολέτης διαπιστώνει κάτι πολύ αισιόδοξο για τη χώρα µας, παρά την αναγνωρισµένη υστέρησή της στον τοµέα των µεταµοσχεύσεων: «Η αισιοδοξία που διαφαίνεται αποτυπώνεται στο γεγονός ότι οι δωρητές οργάνων για το 2022 είναι 7 ανά εκατοµµύριο πληθυσµού, έναντι ετήσιου µέσου όρου 5 ανά εκατοµµύριο πληθυσµού περίπου για την τελευταία δεκαετία». Εν κατακλείδι, αξίζει να σηµειώσουµε αυτό το οποίο επαναλαµβάνει, σε κάθε ευκαιρία, ο κ. Παπαθεοδωρίδης: «Είναι καλό οι οικογένειες να συζητούν για τη δωρεά οργάνων και ιστών. Οχι µόνον µεταξύ τους, αλλά και µε ανθρώπους που έφτασαν στον θάνατο και γλύτωσαν την τελευταία στιγµή, επειδή έλαβαν εγκαίρως ένα µόσχευµα ήπατος, πνευµόνων, καρδιάς ή νεφρού».
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά την Παρασκευή 30/12