Η συζήτηση για την περίφηµη «κυβέρνηση των ηττηµένων» κυριαρχεί στις πολιτικές αντιπαραθέσεις και ανεβάζει το θερµόµετρο στα τηλεοπτικά πάνελ.

Ο Πάνος Σκουρλέτης µε µια σχετική απάντησή του φούντωσε τα σενάρια ξανά. «Προσωπική µου άποψη είναι, και αυτό εισηγούµαι και στο κόµµα µου, πως εάν οι συσχετισµοί είναι τέτοιοι και το επιτρέψουν, ναι, εάν υπάρχει το άθροισµα εδρών (σε συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συµµαχία µε άλλα κόµµατα που θα έχουν µπει στη Βουλή), θα συγκροτήσουµε κυβέρνηση και σε αυτό, νοµίζω, δεν θα είχε κανείς αντίρρηση. Και µε αυτή την έννοια, προφανώς όποιος συγκροτεί κυβέρνηση είναι ο νικητής», τόνισε, συµπληρώνοντας ότι αν η διαφορά είναι µικρή, αυτό µπορεί να συµβεί και µε τον ΣΥΡΙΖΑ δεύτερο. Η αντίδραση της κυβέρνησης ήταν άµεση, µε αλλεπάλληλες ανακοινώσεις και τοποθετήσεις στελεχών της, που τόνιζαν ότι αποδεικνύεται έτσι πως ο Αλέξης Τσίπρας ψεύδεται όταν τονίζει ότι δεν θα σχηµατίσει «κυβέρνηση ηττηµένων».

«Δεν έχει αλλάξει τίποτα»

Από την πλευρά της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, ωστόσο, υπογράµµιζαν διαρκώς ότι ο Αλέξης Τσίπρας επιµένει σε αυτή τη γραµµή και τίποτα δεν έχει αλλάξει, ενώ χαρακτήριζαν καθαρά προσωπική, εκτός κεντρικής στρατηγικής, την άποψη Σκουρλέτη. Και θα µπορούσε κανείς να το πει εύκολα αυτό, αν τοποθετούσε τον Πάνο Σκουρλέτη στη σκακιέρα της εσωκοµµατικής αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ.

Ωστόσο, λίγοι παρατήρησαν την τοποθέτηση ενός εκ των πιο στενών συνεργατών του Αλέξη Τσίπρα, του καθηγητή Νικόλα Φαραντούρη, που σε πρόσφατη τηλεοπτική του εµφάνιση είπε καθαρά ότι, αν η διαφορά είναι σε απόσταση αναπνοής και δηµιουργούνται συσχετισµοί, κανένα από τα κόµµατα της προοδευτικής αντιπολίτευσης δεν θα µπορεί να µείνει εκτός του σχηµατισµού ενός τέτοιου κυβερνητικού σχήµατος, ακόµα και αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι δεύτερο κόµµα, µετά τις κάλπες.

Η άποψη λοιπόν αυτή δεν εκφράζεται µόνο από στελέχη της λεγόµενης «µειοψηφίας» του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά πλέον και από ένα από τα επίλεκτα πρόσωπα του Αλέξη Τσίπρα. Συνοπτικά, µε µικρή διαφορά από τη Νέα Δημοκρατία κανείς δεν µπορεί να υπογράψει ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα κάνει δεύτερες σκέψεις, πόσω µάλλον όταν φωνές δίπλα του θεωρούν απολύτως εφικτό ένα τέτοιο σχέδιο.

Ο Ανδρουλάκης

Λίγο αργότερα, η τοποθέτηση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, έκανε ακόµα πιο δύσκολα τα πράγµατα για τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς εκείνος δεν υιοθέτησε κανένα ενδεχόµενο αποκλεισµού κόµµατος από έναν προγραµµατικό διάλογο, ακόµα και αν αυτό είναι το δεύτερο. «Οσα χρόνια θυµάµαι την πολιτική, οι εκπρόσωποι της Αριστεράς µιλούσαν για απλή αναλογική. Ξαφνικά, δεν µιλάει για εκλογές πρώτης Κυριακής, αλλά λέει “θα κάνω την κυβέρνηση των ηττηµένων”. Πόσα ευρωπαϊκά κράτη έχουν κυβερνήσεις, µα δεν κρίνεται ποιος είναι πρώτος ή δεύτερος; Αυτό κρίνεται στο µπόνους στη δεύτερη Κυριακή», υπογράµµισε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

Μάλιστα, έδωσε τα παραδείγµατα των ευρωπαϊκών κοµµάτων, που συζητούν µόνο βάσει προγραµµάτων. «Για εµένα η απλή αναλογική της πρώτης Κυριακής είναι µια εξαιρετική ευκαιρία για τον ελληνικό λαό να έχει µια κυβέρνηση ευρύτατης συνεργασίας», κατέληξε. Με την τοποθέτησή του αυτή ο Νίκος Ανδρουλάκης, πέρα από το ότι ξεκαθάρισε τη στρατηγική του κόµµατος για ενδεχόµενες συνεργασίες, έριξε ουσιαστικά το µπαλάκι των ευθυνών για ενδεχόµενη αδυναµία σχηµατισµού κυβέρνησης στον Κυριάκο Μητσοτάκη και στον Αλέξη Τσίπρα. Ειδικά, ωστόσο, για τον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ τα πράγµατα είναι ακόµα πιο δύσκολα, γιατί µε τη στρατηγική αυτή, σε περίπτωση που επιµείνει στην άποψή του, το ΠΑΣΟΚ θα του χρεώσει την ευθύνη για µια νέα επικράτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, βγαίνοντας από τα «αριστερά» του.

Τα νούμερα

«Ενα σενάριο µπορεί να απειλήσει την αυτοδυναµία της Ν.∆., ένας συσχετισµός που να δίνει 31%, 12% και 4%», τονίζει σε σχετική συζήτηση κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος µε µεγάλη γνώση των εκλογών. Τι εννοεί; Οτι αν ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ποσοστό 31%, το ΠΑΣΟΚ 12% και το ΜέΡΑ25 4%, τότε µπορεί να σχηµατιστεί όντως µια «κυβέρνηση ηττηµένων» στις εκλογές της απλής αναλογικής. Είναι, ωστόσο, ένα τέτοιο σενάριο το επικρατέστερο;

Για δύο προφανείς λόγους όχι, τα κόµµατα αυτά µέχρι στιγµής δεν καταγράφουν ανάλογα ποσοστά, δεν βγαίνει το απαραίτητο άθροισµα και την ίδια ώρα τα κόµµατα αυτά, και ειδικά το ΠΑΣΟΚ µε το ΜέΡΑ25, µοιάζει αδιανόητο να συνεννοηθούν για οτιδήποτε. Τα υπόγεια ρεύµατα, ειδικά µετά την ανάδειξη της συνάντησης Τσίπρα - Παπανδρέου σε δείπνο, και οι σπασµωδικές διαψεύσεις των δύο πλευρών δείχνουν ότι υπάρχει εύφορο έδαφος για τέτοιες διεργασίες, ακόµα και αν είναι δύσκολες.

Καμία συμφωνία

Αλλωστε, ακόµα και αν ο Αλέξης Τσίπρας µε τον Γιώργο Παπανδρέου δεν έχουν προχωρήσει σε καµία συµφωνία, υπάρχουν αρκετοί πρόθυµοι γύρω τους να τις προωθήσουν... Η σκακιέρα της απλής αναλογικής δίνει δυνατότητες για κινήσεις που ενδεχοµένως δεν έχουµε δει ξανά στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό και το βέβαιο είναι ότι η κάλπη της θα ορίσει τα πάντα.

Ενα αναποδογύρισµά της, την κρίσιµη ώρα, δεν αποκλείεται. Γι’ αυτό και οι µονοµάχοι προσπαθούν µέσω των συζητήσεων να κάψουν ενδεχόµενες κινήσεις των αντιπάλων τους. Μέχρι και την ηµέρα των εκλογών, πάντως, οι σχεδιασµοί θα παραµείνουν κρυφοί. Η «κυβέρνηση των ηττηµένων» θα αποτελεί µέχρι και την τελευταία ώρα τον απρόβλεπτο παράγοντα στη µάχη...

*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 24 Φεβρουαρίου 2023.