Τέμπη: Οι ευθύνες, οι αλήθειες, τα λάθη, οι συμβάσεις – Η πρώτη εμφάνιση του Κώστα Καραμανλή μετά την παραίτησή του
«Ανέλαβα την πολιτική ευθύνη» υπενθύμισε ο τέως υπουργός Μεταφορών
Το μερίδιο της πολιτικής ευθύνης που του αναλογεί αποδέχθηκε και ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, ο Κώστας Αχ Καραμανλής ο οποίος σήμερα τοποθετήθηκε για το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη.
Ο κ. Καραμανλής ξεκίνησε με αναφορά στις υποχρεώσεις που έχει ο καθένας: «Η πρώτη είναι να πούμε όλη την αλήθεια. Να δούμε με ειλικρίνεια όλα τα λάθη και να μην επαναληφθούν ποτέ. Οι περιστάσεις δεν επιτρέπουν να μιλάμε χωρίς τεκμηρίωση και να κάνουμε επιλογή εγγράφων. Οφείλουμε να αναφερθούμε στα γεγονότα», σημείωσε και συνέχισε: «Όπως γνωρίζετε είναι η πρώτη τοποθέτηση μετά την παραίτηση από τη θέση του υπουργού. Την ώρα του πένθους οφείλουμε σεβασμό και σιωπή. Γι' αυτό και σιώπησα, υποχρέωσή μου να τοποθετηθώ πρώτα εδώ. Λίγοι μίλησαν με νηφαλιότητα, οι περισσότεροι ενέδωσαν στη δημαγωγία και την πολιτική σκοπιμότητα. Να ξεκαθαρίσω, ότι λίγες ώρες μετά παραιτήθηκα γιατί στον τομέα μου συνέβη μια ανείπωτη τραγωδία. Παραιτήθηκα ενάντια στην πεπατημένη να τίθενται σε διαθεσιμότητα ή να ζητούνται παραιτήσεις υφισταμένων. Η ανάληψη της πολιτικής ευθύνης θα μείνει κενό γράμμα, αν δεν διερευνηθούν τα λάθη και οι παραλείψεις σε όλο τους το εύρος. Το οφείλουμε στη μνήμη αυτών που χάθηκαν. Θέλω να συμβάλω στο χρέος να φανεί η αλήθεια».
Παραμένει στο στόχαστρο ο σταθμάρχης
«Παρέλαβα μηδενικό παραδοτέο έργο» ανέφερε ο πρώην υπουργός Μεταφορών για τον προκάτοχό του Χρήστο Σπίρτζη, ενώ για το δυστύχημα των Τεμπών «έδειξε» και τον σταθμάρχη που δεν έκανε αυτόματη χάραξη στο τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης που λειτουργούσε από τον Νοέμβριο του 2022.
«Οι σταθμάρχες υποχρεωτικά πρέπει να χαράσσουν αυτόματα τη διαδρομή στον πίνακα τηλεδίοικησης. Ο σταθμός της Λάρισας διέθετε τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης, είναι εγκατεστημένο από τον Νοέμβριο του 2022 και χρησιμοποιήθηκε έως τις 22:12 τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου».
«Ας εξετάσουμε τη σύμβαση 717. Αν είχε ολοκληρωθεί η λειτουργία του δικτύου θα ήταν ασφαλέστερη. Παραλάβαμε το έργο βαλτωμένο, από το 18% το πήγαμε στο 70%. Παραθέτω πρωτόκολλα και τον 33ο αρνητικό λογαριασμό που δείχνει ότι παραδόθηκε μόνο το 18% και όχι το 67%», πρόσθεσε.
Ο κ. Καραμανλής τόνισε ότι «η προηγούμενη κυβέρνηση παρέδωσε λειτουργικά μόνο το 18% της σύμβασης 717. Αντικείμενο της σύμβασης που υπεγράφη ήταν η σηματοδότηση 52 σταθμών και σε 3 σταθμούς τηλεδιοίκηση. Η σύμβαση ξεκίνησε να υλοποιείται, τρεις μήνες μετά γίνονται εκλογές και αλλάζει η κυβέρνηση. Σύντομα προκύπτει η ανάγκη συμπληρωματικής σύμβασης. Πέρασαν όμως, 3 χρόνια προκειμένου να φτάσουμε στη σύνταξη της συμπληρωματικής σύμβασης. Εισήχθη προς έλεγχο και εγκρίθηκε το 2018, ούτε τότε το έργο ξεκίνησε».
Ο κ. Καραμανλής περιέγραψε ακολούθως τι συνέβη μεταξύ 2017 και 2019, λέγοντας ότι η εκτέλεση του έργου ήταν μηδενική. «Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρονται σε ποσοστό εκτέλεσης 68%- σήμερα ο κ.Σπίρτζης το ανέβασε στο 77%- προφανώς εννοούν την κάλυψη χρηματοδοτικών αναγκών», ανέφερε και εξήγησε: «Το φθινόπωρο του 2019 το πρώτο μας μέλημα ήταν να επανεκκινήσουμε το έργο. Ενσωματώθηκαν στο τελικό σχέδιο της σύμβασης, έγινε έλεγχος από το ΤΕΕ, από την Αρχή Διαφάνειας, επιλύθηκαν προβλήματα επανορθωτικών μέτρων, όλα εν μέσω δυσκολιών, όχι μόνο γιατί ήταν παρατημένη η σύμβαση από το 2017, αλλά γιατί αντιμετωπίζαμε και συνέπειες πανδημίας. Το 2021 υπογράφεται η συμπληρωματική σύμβαση και επανεκκινεί το έργο. Από το 2017- 2019 δεν έγινε απολύτως τίποτα, από το 2021 φτάσαμε στο 70% της πιστοποίησης. Μεταξύ των σταθμών με τηλεδιοίκηση περιλαμβάνεται και ο σταθμός της Λάρισας».
Και πρόσθεσε: «Παραδόθηκε το Νοέμβριο του 2022, όπως προκύπτει από το μόνο έγγραφο που το αποδεικνύει, το πρωτόκολλο διοικητικής παραλαβής που θα καταθέσω. Από τον Δεκέμβριο οι σταθμάρχες πρέπει υποχρεωτικά να χαράσσουν ηλεκτρονικά πορεία στο σύστημα τηλεδιοίκησης. Στο σταθμό Λάρισας λένε ότι δεν υπήρχε σύστημα τηλεδιοίκησης: δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα, διαθέτει και χρησιμοποιήθηκε έως τις 22.12 το βράδυ πριν από την τραγωδία. Θα σας δείξω μια φωτογραφία, πως ηταν ο σταθμός της Λάρισας το 2019 και πως σήμερα. Ο σταθμός της Λάρισας τότε δεν ήταν καν λειτουργικός με το σύστημα της τηλεδιοίκησης. Σύμφωνα με το ανακριτικό υλικό που έχουμε δει το σύστημα λειτουργούσε, ο σταθμάρχης και μπορούσε και έπρεπε να χαράξει τη διαδρομή ηλεκτρονικά, όπως και οι άλλοι. Δεν το έκανε και ξέχασε σε λάθος θέση ένα από τα κλειδιά. Επί 12 λεπτά μπορούσε να δει ότι το τρένο ήταν σε λάθος πορεία. Ούτε αυτό το είδε»
«Ούτε αν είχε ολοκληρωθεί το ETCS θα είχε αποφευχθεί με βεβαιότητα η τραγωδία. Ο σταθμάρχης παρέκαμψε τα μέσα ασφαλείας, εγκατέλειψε την τηλεδιοίκηση, έδωσε εντολή παράκαμψης του κόκκινου σηματοδότητη, όλα θα τα ανενεργοποιούσε η εντολή του σταθμάρχη», τόνισε ο κ. Καραμανλής.
Ο ίδιος σημείωσε ότι «το ETCS δεν είναι ευρείας χρήσης, μόνο δύο χώρες στην ΕΕ το έχουν, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία. Οταν ολοκληρωθούν οι εργασίες στην Ελλάδα θα είμαστε από τις ελάχιστες στην ΕΕ. Η σχετική σύμβαση υπεγράφη το 2007, μηδενική εξέλιξη του έργου έως το 2020. Από το 2020 παραδόθηκαν 21 σταθμοί. Ισχυρίζονται ότι αν είχαμε ραδιοκάλυψη GSMR θα μπορούσαμε να προλάβουμε το κακό. Δεν λένε ότι από το σύστημα έλειπε η απαραίτηση αξιολόγηση και πιστοποίηση, έγιναν την τελευταία τριετία».
«Ισχυρίζονται ότι έως το 2019 υπήρχε ένας πύργος ελέγχου, που θα απέτρεπε το δυστύχημα. Υποθέτω ότι εννούν το άτυπο κέντρο της οδού Καρόλου. Λειτουργεί και σήμερα, αλλά χωρίς εκπροσώπους της Hellenic Train που είναι ιδιωτική εταιρεία. Αυτό που ονομάζουν δευτεροβάθμιο κέντρο ελέγχου δεν ήταν τίποτα περισσότερο παρά ένα κέντρο παρακολούθησης των δρομολογίων».
«Λένε ότι έως το 2019 υπήρχε και δεύτερος σταθμάρχης σε κάθε σταθμό. Ουδέν αναληθέστερο. Καταθέτω στα πρακτικά βάρδιες με έναν σταθμάρχη. Με βάση τα όσα αναληθώς προβάλλονται ότι δήθεν δεν υπήρχαν δικλίδες ασφαλείς, λέω υπήρχαν, αλλά δεν λειτούργησαν και γι' αυτό ενισχύονται. Οι άλλοι δύο σταθμάρχες έπρεπε να είναι στη θέση τους, αλλά δεν ήταν. Δικλίδα ήταν το πρωτόκολλο για τις αναγγελίες, που ούτε αυτά ακολουθήθηκαν. Επί 12 λεπτά μπορούσε να δει τη λαμθασμένη πορεία ο σταμάρχης, ούτε αυτό το είδε. Οφείλουμε να πούμε την αλήθεια».
«Αναφέρθηκαν μερικοί σε δήθεν υποχρηματοδότηση του ΟΣΕ. Η αλήθεια είναι άλλη. Ο ΟΣΕ ελάμβανε σταθερά 45 εκατ. Από το 2020 αυξήθηκε και έφτασε το 2023 στα 75 εκατ. ευρώ. Προβλέφθηκαν κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης. Λένε ότι εμείς ευθυνόμαστε για την υποστελέχωση του ΟΣΕ και οι σταθμάρχες μειώνονταν. Η πορεία αυτή ανακόπηκε από το 2022. Εμείς προχωρήσαμε με διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ. Ξέρουμε ότι οι διαδικασίες είναι αδιάβλητες, αλλά και χρονοβόρες».
Και κατέληξε: «Ας συμφωνήσουμε στα γεγονότα: θα μιλήσω με στοιχεία και για τη σύμβαση με τη Hellenic Train. Το 2017 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποφασίζει να διαγράψει χρέη προς το Δημόσιο, του ΟΣΕ και να πουλήσει την ΤΡΑΙΝΟΣΕ έναντι 45 εκατ. ευρώ. Υποχρεώνουμε την εταιρεία να πληρώνει. Ειπώθηκαν πολλά, αναγκαία, σας ενημέρωσα για τις αρμοδιότητες, τι έχει γίνει με τις συμβάσεις, τι δεν τηρήθηκε, τι κάναμε εμείς, τι συμβαίνει σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Όλοι οφείλουμε να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Ποτέ δεν κρύφτηκα, ποτέ δεν δίστασα να αναλάβω τις ευθύνες μου. Συζητάμε για φορείς του ελληνικού Δημοσίου με παθογένειες ετών. Η πραγματικότητα είναι ότι παθογένειες δεκαετιών χρειάζονται χρόνια για να εξαλειφθούν. Φέρω κι εγώ μερίδιο πολιτικής ευθύνης. Δεν συμφωνώ με όσους λένε ότι τα έκαναν όλα τέλεια. Αυτά είναι λογικές του χθες».
«Τηλεδιοίκηση είναι αυτό που ορίζεται στη σύμβαση 717. Όχι ο πίνακας που είδαμε, αλλά ένα υπερκείμενο κέντρο που έχει κεντρικό χειριστή και ελέγχει όλο το τμήμα με πολλούς σταθμούς», απάντησε ο Χρήστος Σπίρτζης.
Οι τόνοι ανέβηκαν κατακόρυφα για το θέμα της πρόσληψης του σταθμάρχη Λάρισας.
«Ηλικιακό όριο τέθηκε μόνο στις νέες προσλήψεις», είπε ο Κώστας Καραμανλής, με τον Γιάννη Ραγκούση, τομεάρχη Διαφάνειας του ΣΥΡΙΖΑ, να απαντά: «Έως 48 ετών για τη μετάταξη ανακοίνωση του ΟΣΕ».
Καραμανλής: Ο κανονισμός του ΟΣΕ δεν προβλέπει όριο ηλικίας.
Ραγκούσης: Αυτόν τον υπογράψατε εκ των υστέρων.
Καραμανλής: Μπορεί να μη σέβεστε τη διαδικασία, να σέβεστε την αλήθεια.
Σπίρτζης για Τέμπη: Ακούστηκαν ψέματα
Ο Χρήστος Σπίρτζης, μιλώντας στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, ανέφερε: «Επειδή ο λαός περιμένει απαντήσεις απ’ όλους μας για το τι έγινε και τι δεν έγινε, πρέπει να εισφέρουμε με αλήθεια. Από την επόμενη μέρα του δυστυχήματος ξεκίνησε η διάχυση ευθυνών. Υπήρχε μια προσπάθεια με άθλια δημοσιεύματα, με μπαράζ ερωτημάτων πού είναι ο Σπίρτζης;».
«Η σημερινή συνεδρίαση με μοναδικό θέμα συζήτησης τη σύμβαση 717 αδικεί το κοινοβούλιο. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Μια δική μου αμέλεια, είναι δικό μου λάθος, δεν θα το πάρει ο κ. Χρυσοχοΐδης. Το όλοι είναι ίδιοι σημαίνει ότι κανείς δεν παίρνει τις ευθύνες στο μέλλον. Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες. Υπάρχουν διαχρονικές παθογένειες, όμως υπάρχουν και οι προσωποποιημένες ευθύνες για το δυστύχημα. Πρέπει να καταθέσουν όσοι μπορούν να συνεισφέρουν και να συζητήσουμε και για τη σύμβαση 717. Πολλά από όσα ακούστηκαν τις τελευταίες μέρες, δεν βοηθούν. Ακούστηκαν ψέματα είτε από αμάθεια είτε από σκοπιμότητα. Ό,τι πω θα τεκμηριώνεται με έγγραφα».
«Το 2018 εκσυγχρονίσαμε τον κανονισμό κίνησης»
«Για τη σηματοδότηση, σύμφωνα με τις συμβάσεις το συνολικό σύστημα έχει δύο μέρη. Το gsmr τον Ιούλιο του 2019 παραδόθηκε εγκαταστημένο. Είχαν εκπαιδευτεί όλοι οι εργαζόμενοι και έμενε η πιστοποίηση και οι απολήξεις του δικτύου. Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει μπει σε λειτουργία. Θα ήθελα να πω ότι η υποχρέωση της χώρας αφορά μόνο τις κύριες γραμμές, όχι όλο το δίκτυο. Ακούμε και διαβάζουμε ότι μόνο 3 χώρες έχουν το etcs. Το etcs, λοιπόν, φαίνεται δεν είναι σε λειτουργία μόνο σε 10 χώρες».
«Το 2018 εκσυγχρονίσαμε τον κανονισμό κίνησης. Συμμετείχαν όλοι οι φορείς. Είτε είχε etcs, είτε όχι, προβλέπει πώς πρέπει να λειτουργεί το σύστημα. Η ασφάλεια πρέπει να είναι διασφαλισμένη. Ο λόγος που πραγματικά μπαίνουν αυτά τα συστήματα δεν είναι μόνο η ασφάλεια, γιατί αν ήταν θα μας υποχρέωνε να βάλουμε στο 100% των γραμμών. Το σύστημα έχουμε τη δυνατότητα περισσότερων τρένων, περισσότερων δρομολογίων με ασφάλεια. Η σύμβαση 717 είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μπει το etcs. Το σύστημα που μπορεί να διαχειρίζεται το δίκτυο δεν είναι τηλεδιοίκηση. Ο διαγωνισμός για το etcs υπογράφθηκε το 2007, επί Κωστή Χατζηδάκη».
«Τηλεδιοίκηση σύμφωνα με τη σύμβαση είναι ο εξ αποστάσεως χειρισμός της διαχείρισης της κυκλοφορίας»
«Η τηλεδιοίκηση είναι αυτό που ορίζεται στη σύμβαση 717. Τηλεδιοίκηση σύμφωνα με τη σύμβαση είναι ο εξ αποστάσεως χειρισμός της διαχείρισης της κυκλοφορίας, όπως η εκτροπή των τρένων. Όχι ο πίνακας που είδαμε στις τηλεοράσεις στον σταθμό Λάρισας, αλλά ένα άλλο μεγαλύτερο κέντρο που αφορά σε όλους τους σταθμούς.
Αυτό το κέντρο τηλεδιοίκησης στη Λάρισα λειτουργούσε μέχρι το καλοκαίρι του 2019. Κέντρο ελέγχου δεν υπήρχε από 29/7/2019 μέχρι σήμερα. Δεν υπήρχε ασφαλιστική δικλίδα ώστε αν γίνει λάθος στον σταθμό της Λάρισας».
Γεραπετρίτης: Κατέθεσε έγγραφα για το σύστημα τηλεδιοίκησης στη Λάρισα
Συναντήσεις με αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να εξασφαλιστεί πρόσθετη χρηματοδότηση για τα συστήματα ασφαλείας του ΟΣΕ θα έχει στις Βρυξέλλες ο υπουργός Επικρατείας με αρμοδιότητες του υπουργείου Μεταφορών Γιώργος Γεραπετρίτης όπως ενημέρωσε τα μέλη της επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Όπως είπε ο υπουργός, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να επανεκκίνησει ο σιδηρόδρομος.
Κατά την τοποθέτησή του αναφέρθηκε στην πορεία υλοποίησης της σύμβασης 717 για το σύστημα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης καθώς και για το αν ο σταθμός Λάρισας διαθέτει σύστημα τηλεδιοίκησης.
«Το 2016 χρονιά κατά την οποία έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί η υλοποίηση της σύμβασης παραδόθηκαν μόνο οι 17 από τους 52 σταθμούς και από τους 17 σταθμούς αποδείχθηκε ότι οι μισοί είχαν κενά με αποτέλεσμα να απαιτηθεί η κατασκευή τους εξ αρχής επι δικών μας ημερών» ανέφερε ο Υπουργός για να επισημάνει προς την αξιωματική αντιπολίτευση πως τα ποσοστά υλοποίησης ενός δημόσιου έργου επιβεβαιώνονται από τα πρωτόκολλα παράδοσης παραλαβής και όχι από τις απορροφήσεις κονδυλίων.
Αναφορικά με το τι σύστημα λειτουργεί στην Λάρισα είπε πως δίπλα από την αίθουσα συνολικής τηλεδιοίκησης βρίσκεται το κέντρο τοπικής τηλεδιοίκησης που λειτουργεί πλήρως.
«Από το καταγραφικό προκύπτει ότι έως τις 22:12 όλα τα δρομολόγια έγιναν με αυτόματη χάραξη. Το επίμαχο δρομολόγιο που οδήγησε στο τραγικό δυστύχημα έγινε δυστυχώς με χειροκίνητη χάραξη. Και περίπου 2 ώρες μετά το δυστύχημα έγινε δοκιμαστική λειτουργία και διαπιστώθηκε ότι το σύστημα αυτόματης χάραξης λειτουργούσε απόλυτα» ανέφερε ο κ. Γεραπετρίτης.
Σημείωσε ότι εντός των επόμενων ημερών θα κατατεθούν οι διατάξεις που μετατρέπουν το αδίκημα της κλοπής και κλεπταποδοχής σιδηροδρομικού υλικού από πλημμέλημα σε κακούργημα υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι οι ποινές για το συγκεκριμένο αδίκημα υποβαθμίστηκαν με τις αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες το 2019 επί ΣΥΡΙΖΑ.
Παίρνοντας το λόγο και αργότερα ο κ.Γεραπετρίτης είπε ότι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, αντί να πάει στον πίνακα διοίκησης που λειτουργεί, και λειτούργησε την κρίσιμη νύχτα του δυστυχήματος, πήγε στην «οικοδομή», εκεί που θα λειτουργεί το κέντρο από τον Σεπτέμβριο (υπερτοπική τηλεδιοίκηση). Ελάτε μαζί μου να πάμε να το δείτε την Παρασκευή», είπε.