ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Η αδυναμία συγκυβέρνησης, η τρίτη κάλπη και τα μυστικά των αριθμών: Τα δεδομένα από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις και το κλείσιμο των εκλογικών καταλόγων
Τα επίσημα στοιχεία για τους απόδημους, οι καινοτομίες και η επίσπευση των αποτελεσμάτων
Δυναμικά επιστρέφει στις επιτελικές συσκέψεις και αναλύσεις του Μεγάρου Μαξίμου
, αλλά και στην πολιτική επικαιρότητα το ενδεχόμενο και τρίτης κάλπης για τις εθνικές εκλογές, μετά τις δύο αναμετρήσεις που έχουν ήδη προαναγγελθεί.
Το συγκεκριμένο σενάριο δρομολογείται εκ νέου από δύο βασικούς παράγοντες: Αφενός, την ξεκάθαρη αδυναμία που αποτυπώνεται πλέον στις μετρήσεις για την όποια προοπτική σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας οποιασδήποτε μορφής μετά την πρώτη Κυριακή των εκλογών με την απλή αναλογική. Πολιτικά, ούτως ή άλλως οι πιθανότητες για κάτι τέτοιο ήταν εξαρχής περιορισμένες, ωστόσο πλέον το εγχείρημα δείχνει με τις υπάρχουσες δημοσκοπικές μετρήσεις να μη βγαίνει και μαθηματικά είτε προς την κατεύθυνση της συγκυβέρνησης Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ (στις τελευταίες έρευνες δείχνουν να καταλαμβάνουν 32%-33% και οριακά κάτω από10% αντίστοιχα) είτε στο μέτωπο της συζήτησης περί προοδευτικής διακυβέρνησης. Μάλιστα, η εικόνα αυτή δεν διαφέρει εν πολλοίς ούτε με φόντο τη δεύτερη Κυριακή και την ενισχυμένη αναλογική, αφού τα σενάρια κυβέρνησης συνεργασίας δείχνουν έωλα, ενώ η αυτοδυναμία της Ν.Δ. στην παρούσα φάση των δημοσκοπήσεων δεν προκύπτει, παρά το γεγονός ότι δεν «απειλείται» η κυριαρχία της και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Εξάλλου, πέραν των αριθμών, είναι προφανές ότι σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει το πλαίσιο εκείνο που θα μπορούσε να επιφέρει πολιτικές συγκλίσεις ακόμα και μετά τις επαναληπτικές εκλογές.
Χαρακτηριστικά άλλωστε είναι όσα είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρώτη του συνέντευξη μετά την τραγωδία των Τεμπών στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha και τον Σταύρο Θεοδωράκη, όπου ναι διεμήνυσε πως σε κάθε περίπτωση οι πολίτες είναι αυτοί που θα δείξουν τον δρόμο, αλλά τόνισε μεταξύ άλλων: «Οταν ζήτησα από τον κ. Ανδρουλάκη, αφότου εκλέχτηκε, να συναντηθούμε, να γνωριστούμε, αρνήθηκε να με συναντήσει δύο φορές. Μπορείτε να βγάλετε τα συμπεράσματά σας για το πόσο εύκολη ή δύσκολη μπορεί να είναι η συνεννόηση με αυτούς τους όρους». Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο με την τοποθέτηση Ανδρουλάκη ότι δεν θα μπει σε διαδικασία συζήτησης για την συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ σε οποιαδήποτε μορφής συγκκυβέρνησης αν δεν συγκεντρώσει εμφατικό διψήφιο ποσοστό.
Σημειώνεται πως οι απόδημοι που έχουν εγγραφεί στην πλατφόρμα, προκειμένου να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από τον τόπο κατοικίας τους, έχουν δικαίωμα απεγγραφής από αυτή έως και τρεις μήνες πριν από την προκήρυξη των εκλογών. Με δεδομένο το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός τοποθέτησε τις εκλογές με απλή αναλογική στα τέλη Μαΐου, γίνεται αντιληπτό ότι δεν μπορεί πλέον να υπάρξει οποιαδήποτε μεταβολή στο συγκεκριμένο πεδίο. Συνεπώς, κάποιος που άλλαξε γνώμη και τελικά θέλει να ασκήσει στην Ελλάδα το εκλογικό του δικαίωμα έχει πλέον απολέσει αυτή τη δυνατότητα και θα πρέπει να το πράξει από το εξωτερικό.
Στο κομμάτι των ετεροδημοτών, η αντίστοιχη πλατφόρμα παραμένει σε λειτουργία και υποδέχεται αιτήσεις, ωστόσο η ενσωμάτωση αυτών στους εκλογικούς καταλόγους γίνεται ταυτόχρονα με την αναθεώρησή τους, η οποία συμβαίνει ανά δύο μήνες. Η όλη διαδικασία «παγώνει» με την προκήρυξη των εθνικών εκλογών.
Από τις επερχόμενες εκλογές κάθε δικαστικός αντιπρόσωπος θα διαθέτει το δικό του tablet προκειμένου να μεταδίδει απευθείας στο υπουργείο Εσωτερικών τα αποτελέσματα του εκλογικού του κέντρου, ακριβώς μετά το τέλος της καταμέτρησης. Με την αυτοματοποίηση αυτή επιτυγχάνεται σημαντική βελτίωση στον χρόνο μετάδοσης των εκλογικών αποτελεσμάτων και διασφαλίζεται η αποφυγή σφαλμάτων στη μετάδοση της πληροφορίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, σε μία ώρα μετά το κλείσιμο της κάλπης, δηλαδή στις 20.00, θα έχουμε ασφαλές αποτέλεσμα στο 25% της επικράτειας, ενώ στις 21.00 θα υπάρχει ασφαλής εικόνα για τη λαϊκή ετυμηγορία στο 80% της επικράτειας.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 24/3/23
Το συγκεκριμένο σενάριο δρομολογείται εκ νέου από δύο βασικούς παράγοντες: Αφενός, την ξεκάθαρη αδυναμία που αποτυπώνεται πλέον στις μετρήσεις για την όποια προοπτική σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας οποιασδήποτε μορφής μετά την πρώτη Κυριακή των εκλογών με την απλή αναλογική. Πολιτικά, ούτως ή άλλως οι πιθανότητες για κάτι τέτοιο ήταν εξαρχής περιορισμένες, ωστόσο πλέον το εγχείρημα δείχνει με τις υπάρχουσες δημοσκοπικές μετρήσεις να μη βγαίνει και μαθηματικά είτε προς την κατεύθυνση της συγκυβέρνησης Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ (στις τελευταίες έρευνες δείχνουν να καταλαμβάνουν 32%-33% και οριακά κάτω από10% αντίστοιχα) είτε στο μέτωπο της συζήτησης περί προοδευτικής διακυβέρνησης. Μάλιστα, η εικόνα αυτή δεν διαφέρει εν πολλοίς ούτε με φόντο τη δεύτερη Κυριακή και την ενισχυμένη αναλογική, αφού τα σενάρια κυβέρνησης συνεργασίας δείχνουν έωλα, ενώ η αυτοδυναμία της Ν.Δ. στην παρούσα φάση των δημοσκοπήσεων δεν προκύπτει, παρά το γεγονός ότι δεν «απειλείται» η κυριαρχία της και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Εξάλλου, πέραν των αριθμών, είναι προφανές ότι σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει το πλαίσιο εκείνο που θα μπορούσε να επιφέρει πολιτικές συγκλίσεις ακόμα και μετά τις επαναληπτικές εκλογές.
Ο χρονικός ορίζοντας
Ως εκ τούτου, ο πρωθυπουργός επέλεξε να επιμείνει κατά βάση στην επιχειρηματολογία περί αυτοδύναμης κυβέρνησης της Ν.Δ., με γνώμονα τη σταθερότητα και την αποφυγή περιπετειών σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία. Με αυτό λοιπόν το δεδομένο, αλλά και τη γενικότερη πεποίθηση ότι ο πολιτικός χρόνος μέχρι την 21η Μαΐου, αλλά κυρίως τη 2α Ιουλίου, οπότε τοποθετείται χρονικά η δεύτερη κάλπη, φαντάζει μακρύς εν μέσω του ρευστού πολιτικού περιβάλλοντος που έχει διαμορφωθεί, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά, ακόμη και η προσφυγή σε μια τρίτη εκλογική αναμέτρηση, αν δεν προκύψουν στο μεταξύ καθαρές λύσεις για τη διακυβέρνηση της χώρας. Αλλωστε, αν και ο Νίκος Ανδρουλάκης εσχάτως επιδεικνύει μια πιο διαλλακτική στάση έναντι της συμμετοχής της Χαριλάου Τρικούπη σε μια κυβέρνηση συνεργασίας, εξακολουθεί να μη ρίχνει φως σε σκοτεινά σημεία για την όλη εξέλιξη, όπως π.χ. οι «κόκκινες γραμμές» που θα θέσει σε επίπεδο λειτουργίας της κρατικής μηχανής και, φυσικά, το πρόσωπο του ίδιου του πρωθυπουργού.Οι Έλληνες του εξωτερικού
Στο μεταξύ η, πρώτη επίσημη τοποθέτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη για το ακριβές χρονοδιάγραμμα μέχρι τις εθνικές εκλογές κλείνει και μια σειρά από διαδικαστικά ζητήματα χρηστικής αξίας, που παρέμεναν ανοικτά. Κατ’ αρχάς, στο μέτωπο του απόδημου Ελληνισμού, το οποίο προβλημάτιζε σε μεγάλο βαθμό τους προηγούμενους μήνες την κυβέρνηση λόγω της διαφαινόμενης χαμηλής συμμετοχής των ομογενών, για πρώτη φορά υπήρξαν τα πρώτα χαμόγελα. Ο λόγος δεν ήταν άλλος από την αύξηση των αιτήσεων για συμμετοχή στις εθνικές εκλογές και κατ’ επέκταση τον πολλαπλασιασμό των σχετικών εγκρίσεων. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές είχαν υποβληθεί 20.576 αιτήσεις, με τον αριθμό των εγκεκριμένων και άρα των Ελλήνων του εξωτερικού που έχουν συγκροτήσει δικαίωμα ψήφου να ανέρχεται σε 16.084. Υπενθυμίζεται ότι μέχρι και πριν από την είσοδο του νέου έτους το αντίστοιχο νούμερο έφθανε τις 5.000 με δυσκολία.Ο πρωθυπουργός επέλεξε να επιμείνει κατά βάση στην επιχειρηματολογία περί αυτοδύναμης κυβέρνησης της Ν.Δ. με γνώμονα τη σταθερότητα και την αποφυγή περιπετειών σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία
Σημειώνεται πως οι απόδημοι που έχουν εγγραφεί στην πλατφόρμα, προκειμένου να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από τον τόπο κατοικίας τους, έχουν δικαίωμα απεγγραφής από αυτή έως και τρεις μήνες πριν από την προκήρυξη των εκλογών. Με δεδομένο το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός τοποθέτησε τις εκλογές με απλή αναλογική στα τέλη Μαΐου, γίνεται αντιληπτό ότι δεν μπορεί πλέον να υπάρξει οποιαδήποτε μεταβολή στο συγκεκριμένο πεδίο. Συνεπώς, κάποιος που άλλαξε γνώμη και τελικά θέλει να ασκήσει στην Ελλάδα το εκλογικό του δικαίωμα έχει πλέον απολέσει αυτή τη δυνατότητα και θα πρέπει να το πράξει από το εξωτερικό.
Τι ισχύει
Μια άλλη κομβική παράμετρος αφορά τους εκτός συνόρων Ελληνες που δεν έχουν εγγραφεί ακόμη στην πλατφόρμα, αλλά επιθυμούν να ψηφίσουν από τον τόπο κατοικίας τους: Οφείλουν να γνωρίζουν ότι τα χρονικά περιθώρια έχουν στενέψει, καθώς με βάση την προβλεπόμενη διαδικασία θα πρέπει να έχουν εγγραφεί στην πλατφόρμα έως και 12 ημέρες πριν από την προκήρυξη των εκλογών. Αν δηλαδή προκηρυχθούν εκλογές για τις 21 Μαΐου και οι εκλογές ανακοινωθούν επίσημα στις 24 Απριλίου, το καταληκτικό χρονικό όριο εντός του οποίου θα θεωρείται έγκυρη μια εγγραφή θα είναι στην περίπτωση αυτή η 12η Απριλίου. Αυτό συμβαίνει καθώς η αρμόδια Διεύθυνση Εκλογών χρειάζεται κάποιο διάστημα προκειμένου να εξετάσει την αίτηση και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται εκ του νόμου. Για την ιστορία και μόνο, αξίζει να αναφερθεί ότι αν ισχύσει το εν λόγω χρονοδιάγραμμα, έστω και με μερικές αποκλίσεις, η Βουλή είναι πιθανό να ολοκληρώσει τον κύκλο εργασιών της εντός της Μεγάλης Εβδομάδας (τη Μεγάλη Τρίτη κατατίθεται το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για το κλείσιμο των τελευταίων εκκρεμοτήτων της παρούσας διακυβέρνησης, ανεξαρτήτως χαρτοφυλακίου) και έκτοτε να μην επαναλειτουργήσει μέχρι και την ημερομηνία των εκλογών.Οι νέοι
Σε ό,τι αφορά τους νέους που θα ασκήσουν για πρώτη φορά το δικαίωμα ψήφου, το οποίο και απέκτησαν στη διάρκεια της τετραετίας (η εκλογική συμπεριφορά της δεξαμενής αυτής θεωρείται μάλιστα, ιδιαίτερα μετά τα Τέμπη, σημαντικός παράγων για το τελικό αποτέλεσμα), φθάνουν με βάση τους ανανεωμένους εκλογικούς καταλόγους τους 440.000. Συνολικά, ο αριθμός του εκλογικού σώματος μετά την τελευταία αναθεώρηση ανέρχεται σε 9.850.000 ψηφοφόρους. Αυτός περιλαμβάνει και όλους τους κατοίκους εξωτερικού, οι οποίοι υπενθυμίζεται ότι, παρά τους περιορισμούς που έχουν τεθεί στην ψήφο των απόδημων Ελλήνων, διατηρούν δικαίωμα ψήφου εφόσον έχουν εγγραφεί προγενέστερα στους εκλογικούς καταλόγους και μπορούν ανά πάσα στιγμή να ταξιδέψουν στην Ελλάδα και να το ασκήσουν.Στο κομμάτι των ετεροδημοτών, η αντίστοιχη πλατφόρμα παραμένει σε λειτουργία και υποδέχεται αιτήσεις, ωστόσο η ενσωμάτωση αυτών στους εκλογικούς καταλόγους γίνεται ταυτόχρονα με την αναθεώρησή τους, η οποία συμβαίνει ανά δύο μήνες. Η όλη διαδικασία «παγώνει» με την προκήρυξη των εθνικών εκλογών.
Ριζικές αλλαγές
Πολλές και σημαντικές θα είναι, σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, οι διαφορές σχετικά με τη ροή των εκλογικών αποτελεσμάτων, καθώς η μέθοδος συγκέντρωσης και μετάδοσής τους αλλάζει ριζικά. Μέχρι πρότινος, μετά το πέρας της καταμέτρησης των ψηφοδελτίων, τα ειδικά έντυπα στα οποία αναγράφονταν τα αποτελέσματα από κάθε εκλογικό κέντρο, τα λεγόμενα τηλεγραφήματα, κατευθύνονταν στον δήμο της περιοχής, από εκεί στην Περιφέρεια και ακολούθως στο υπουργείο Εσωτερικών. Εκεί γινόταν η καταχώριση των δεδομένων στο κεντρικό σύστημα και στη συνέχεια αναπαράγονταν από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.Από τις επερχόμενες εκλογές κάθε δικαστικός αντιπρόσωπος θα διαθέτει το δικό του tablet προκειμένου να μεταδίδει απευθείας στο υπουργείο Εσωτερικών τα αποτελέσματα του εκλογικού του κέντρου, ακριβώς μετά το τέλος της καταμέτρησης. Με την αυτοματοποίηση αυτή επιτυγχάνεται σημαντική βελτίωση στον χρόνο μετάδοσης των εκλογικών αποτελεσμάτων και διασφαλίζεται η αποφυγή σφαλμάτων στη μετάδοση της πληροφορίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, σε μία ώρα μετά το κλείσιμο της κάλπης, δηλαδή στις 20.00, θα έχουμε ασφαλές αποτέλεσμα στο 25% της επικράτειας, ενώ στις 21.00 θα υπάρχει ασφαλής εικόνα για τη λαϊκή ετυμηγορία στο 80% της επικράτειας.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 24/3/23