ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
«Στο Δημόσιο τα ΔΣ πρέπει να έχουν πολιτική επάρκεια, εκτός από τεχνοκρατική», άρθρο του Στράτου Σιμόπουλου
Ο Στράτος Σιμόπουλος είναι Βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, πρώην Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Έργων
Ακούω με ενδιαφέρον τη δημόσια συζήτηση για την πρόθεση της κυβέρνησης να φέρει προς ψήφιση στη Βουλή νομοσχέδιο, ώστε η πλήρωση των θέσεων των επικεφαλής των δημόσιων οργανισμών να γίνεται με αξιοκρατικά κριτήρια.
Ποιος λογικός άνθρωπος μπορεί να διαφωνεί; Ποιός δεν θέλει να σταματήσει θεσμικά ο διορισμός κολλητών των υπουργών όταν δεν έχουν προσόντα η να αποτραπεί η συμμετοχή ορισμένων υποψηφίων στα ψηφοδέλτια των κομμάτων εξουσίας με μοναδικό σκοπό να διοριστούν μετά σε δημόσια θέση;
Υπάρχει, όμως, μεγάλη απόσταση από την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα, από μια αντίθετη όπου η κυβέρνηση δε θα έχει τον πολιτικό έλεγχο των οργανισμών η οι αποφάσεις των διοικητικών τους συμβουλίων να μην επηρεάζονται καθόλου από τη πολιτική πλευρά των πραγμάτων.
Ελλοχεύει ο κίνδυνος αυτός;
Ναι κατά τη γνώμη μου.
Που βρίσκεται η παγίδα;
Στην ισχυρή πιθανότητα οι επιλεγέντες να έχουν τεχνοκρατική, αλλά όχι πολιτική επάρκεια ή στην χειρότερη περίπτωση να διαφωνούν πολιτικά με την εκάστοτε κυβέρνηση.
Η δικλείδα ότι έχουν στα συμβόλαιά τους αποδοτικούς στόχους μπορεί να μην είναι αρκετή. Από την στιγμή της επιλογής τους η οποιαδήποτε διακοπή έστω και σε συγκεκριμένο στάδιο της θητείας τους θα εγείρει συνεχώς δικαστικές ή πολιτικές αντιπαραθέσεις, πεδίο δόξης λαμπρό δηλαδή για την εκάστοτε αντιπολίτευση.
Σύμφωνα με τα παραπάνω η επιλογή πρέπει να βασίζεται σε τεχνοκρατικά σε συνδυασμό με πολιτικά κριτήρια. Ταυτόχρονα, η τελική επιλογή από τον υπουργό να μην αφορά τρία, αλλά περισσότερα πρόσωπα. Επίσης, δεν βλέπω το λόγο να εμπλακεί στη διαδικασία αυτή ο ΑΣΕΠ, μέσα από μία αποστειρωμένη αυστηρή διαδικασία.
Θα μπορούσε να γίνεται η επιλογή από μια επιτροπή κύρους, αλλά με προκαθορισμένα σύνθετα κριτήρια επιλογής. Επιμένω όχι μόνο με βάση τη γνώση του αντικειμένου. Διαφορετικά θα υπάρχει επιπρόσθετα η πιθανότητα οι δημόσιοι οργανισμοί να διοικούνται αρκετές φορές από καθηγητές πανεπιστημίου χωρίς τις απαραίτητες διοικητικές δυνατότητες.
Δεν συνεπάγεται δηλαδή αυτόματα, ότι μπορεί να διοικήσει με επιτυχία έναν Οργανισμό Λιμένος ένας καθηγητής πανεπιστημίου με ειδίκευση στα λιμενικά.
Σε όσους διαφωνούν μαζί μου θα τους παραθέσω κάποια παραδείγματα .Τι θα γινόταν όταν λειτουργούσε η Αγροτική Τράπεζα, αν ο διορισμένος από μία από τις τότε κυβερνήσεις διοικητής, θεωρητικά σωστά, ζητούσε από όλους τους αγρότες να αποπληρώσουν τα δάνεια τους; Θα έπεφταν οι κυβερνήσεις απαντώ.
Επίσης τι εμπόδισε τον αείμνηστο Γιώργο Γεννηματά, αν και πολιτικός μηχανικός, να θεωρείται ίσως ο καλύτερος υπουργός υγείας της μεταπολίτευσης;
Τέλος, αν δούμε τους υπουργούς της προηγούμενης πολύ επιτυχημένης κυβέρνησης Μητσοτάκη, θα αντιληφθούμε εύκολα ότι οι περισσότεροι δεν είχαν συνάφεια με το αντικείμενο η την απέκτησαν όσο ήταν τομεάρχες τη περίοδο 2015-19.
Ο αείμνηστος Αντώνης Τρίτσης είχε πει ότι στις δημόσιες θέσεις στην Ελλάδα ισχύει "η κυριαρχία των πρώτων". Όχι των πρώτων με τη έννοια των καλυτέρων, αλλά αυτών που βρίσκονται πάντα πολύ κοντά στη "τρύπα - θέση" που ελευθερώνεται και φροντίζουν "πρώτοι" να της "κάνουν
κατάληψη" άμεσα.
Προφανώς, λοιπόν, μία μεγάλη μεταρρύθμιση της σημερινής κυβέρνησης θα αποτελέσει ένα σταθερό πλαίσιο επιλογής για τις δημόσιες θέσεις, που όμως θα παίρνει υπόψη τα περισσότερα από όσα προανέφερα.
Προλαβαίνω ακόμη μία φορά τους διαφωνούντες με τη γνώμη μου αναφέροντας ,ότι ορισμένοι δημόσιοι οργανισμοί απαιτούν σίγουρα για να διοικηθούν μεγαλύτερη πολιτική επάρκεια από αρκετά υφυπουργεία.
Ποιος λογικός άνθρωπος μπορεί να διαφωνεί; Ποιός δεν θέλει να σταματήσει θεσμικά ο διορισμός κολλητών των υπουργών όταν δεν έχουν προσόντα η να αποτραπεί η συμμετοχή ορισμένων υποψηφίων στα ψηφοδέλτια των κομμάτων εξουσίας με μοναδικό σκοπό να διοριστούν μετά σε δημόσια θέση;
Υπάρχει, όμως, μεγάλη απόσταση από την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα, από μια αντίθετη όπου η κυβέρνηση δε θα έχει τον πολιτικό έλεγχο των οργανισμών η οι αποφάσεις των διοικητικών τους συμβουλίων να μην επηρεάζονται καθόλου από τη πολιτική πλευρά των πραγμάτων.
Ελλοχεύει ο κίνδυνος αυτός;
Ναι κατά τη γνώμη μου.
Που βρίσκεται η παγίδα;
Στην ισχυρή πιθανότητα οι επιλεγέντες να έχουν τεχνοκρατική, αλλά όχι πολιτική επάρκεια ή στην χειρότερη περίπτωση να διαφωνούν πολιτικά με την εκάστοτε κυβέρνηση.
Η δικλείδα ότι έχουν στα συμβόλαιά τους αποδοτικούς στόχους μπορεί να μην είναι αρκετή. Από την στιγμή της επιλογής τους η οποιαδήποτε διακοπή έστω και σε συγκεκριμένο στάδιο της θητείας τους θα εγείρει συνεχώς δικαστικές ή πολιτικές αντιπαραθέσεις, πεδίο δόξης λαμπρό δηλαδή για την εκάστοτε αντιπολίτευση.
Σύμφωνα με τα παραπάνω η επιλογή πρέπει να βασίζεται σε τεχνοκρατικά σε συνδυασμό με πολιτικά κριτήρια. Ταυτόχρονα, η τελική επιλογή από τον υπουργό να μην αφορά τρία, αλλά περισσότερα πρόσωπα. Επίσης, δεν βλέπω το λόγο να εμπλακεί στη διαδικασία αυτή ο ΑΣΕΠ, μέσα από μία αποστειρωμένη αυστηρή διαδικασία.
Θα μπορούσε να γίνεται η επιλογή από μια επιτροπή κύρους, αλλά με προκαθορισμένα σύνθετα κριτήρια επιλογής. Επιμένω όχι μόνο με βάση τη γνώση του αντικειμένου. Διαφορετικά θα υπάρχει επιπρόσθετα η πιθανότητα οι δημόσιοι οργανισμοί να διοικούνται αρκετές φορές από καθηγητές πανεπιστημίου χωρίς τις απαραίτητες διοικητικές δυνατότητες.
Δεν συνεπάγεται δηλαδή αυτόματα, ότι μπορεί να διοικήσει με επιτυχία έναν Οργανισμό Λιμένος ένας καθηγητής πανεπιστημίου με ειδίκευση στα λιμενικά.
Σε όσους διαφωνούν μαζί μου θα τους παραθέσω κάποια παραδείγματα .Τι θα γινόταν όταν λειτουργούσε η Αγροτική Τράπεζα, αν ο διορισμένος από μία από τις τότε κυβερνήσεις διοικητής, θεωρητικά σωστά, ζητούσε από όλους τους αγρότες να αποπληρώσουν τα δάνεια τους; Θα έπεφταν οι κυβερνήσεις απαντώ.
Επίσης τι εμπόδισε τον αείμνηστο Γιώργο Γεννηματά, αν και πολιτικός μηχανικός, να θεωρείται ίσως ο καλύτερος υπουργός υγείας της μεταπολίτευσης;
Τέλος, αν δούμε τους υπουργούς της προηγούμενης πολύ επιτυχημένης κυβέρνησης Μητσοτάκη, θα αντιληφθούμε εύκολα ότι οι περισσότεροι δεν είχαν συνάφεια με το αντικείμενο η την απέκτησαν όσο ήταν τομεάρχες τη περίοδο 2015-19.
Ο αείμνηστος Αντώνης Τρίτσης είχε πει ότι στις δημόσιες θέσεις στην Ελλάδα ισχύει "η κυριαρχία των πρώτων". Όχι των πρώτων με τη έννοια των καλυτέρων, αλλά αυτών που βρίσκονται πάντα πολύ κοντά στη "τρύπα - θέση" που ελευθερώνεται και φροντίζουν "πρώτοι" να της "κάνουν
κατάληψη" άμεσα.
Προφανώς, λοιπόν, μία μεγάλη μεταρρύθμιση της σημερινής κυβέρνησης θα αποτελέσει ένα σταθερό πλαίσιο επιλογής για τις δημόσιες θέσεις, που όμως θα παίρνει υπόψη τα περισσότερα από όσα προανέφερα.
Προλαβαίνω ακόμη μία φορά τους διαφωνούντες με τη γνώμη μου αναφέροντας ,ότι ορισμένοι δημόσιοι οργανισμοί απαιτούν σίγουρα για να διοικηθούν μεγαλύτερη πολιτική επάρκεια από αρκετά υφυπουργεία.