ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Κυρ. Μητσοτάκης: Καμία απόπειρα επαναχάραξης των συνόρων με τη βία δεν μπορεί να γίνει ανεκτή - Τα μηνύματα της επίσκεψης Ζελένσκι στην Αθήνα
Ο πρωθυπουργός έκανε ειδική μνεία στο ελληνικό στοιχείο της Μαριούπολης και με την ευκαιρία αυτή καταδίκασε εκ νέου τα εγκλήματα πολέμου που συνέβησαν εντός της ουκρανικής επικράτειας.
«Καμία απόπειρα επαναχάραξης των συνόρων με τη βία δεν μπορεί να γίνει ανεκτή. Και η δική μας χώρα αντιμετώπισε εκδηλώσεις ενός επιθετικού αυταρχισμού και είμαστε αντίθετοι σε κάθε απόπειρα παραβίασης του διεθνούς δικαίου και δημιουργίας τετελεσμένων επί του εδάφους, κάτι ανάλογο εξάλλου συμβαίνει και στην Κύπρο» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης
μετά τη συνάντηση που είχε απόψε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ο πρωθυπουργός έκανε ειδική μνεία στο ελληνικό στοιχείο της Μαριούπολης και με την ευκαιρία αυτή καταδίκασε εκ νέου τα εγκλήματα πολέμου που συνέβησαν εντός της ουκρανικής επικράτειας.
Ο κ. Μητσοτάκης κατηγόρησε τη Ρωσία ότι χρησιμοποίησε ως όπλο το φυσικό αέριο για να προκαλέσει μια παγκόσμια πληθωριστική κρίση, ενώ αναφέρθηκε στην απόφαση της Μόσχας να αθετήσει τη συμφωνία για τα σιτηρά που έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση μιας επισιτιστικής κρίσης διεθνών διαστάσεων. Ο Έλληνας πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η Αθήνα στηρίζει εμπράκτως την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και την προοπτική ενσωμάτωσης της στο ΝΑΤΟ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέμενε, μάλιστα, ότι η χώρα μας θα είναι παρούσα και στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας με έμφαση στην πόλη της Οδησσού.
«Η Αθήνα γίνεται σήμερα σημείο συνάντησης όλων των χωρών της περιοχής. Η πρωτοβουλία για τον ευρωπαϊκό δρόμο των κρατών της δυτικής βαλκανικής συνεχίζεται, ωστόσο είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η διαδρομή περνά μέσα από την προσαρμογή στο κοινοτικό κεκτημένο, καθώς και στο σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» διεμήνυσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Από την πλευρά του ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αφού ευχαρίστησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την Ελλάδα για τη συνδρομή τους στην ουκρανική άμυνα, αλλά και τη στήριξή τους στην ευρωατλαντική προοπτική της χώρας του, εξέφρασε την ικανοποίηση του για την πρόθεση της χώρας μας να αναλάβει την εκπαίδευση των ουκρανών πιλότων που θα πετάξουν τα F16 που αναμένονται στο Κίεβο από χώρες-μέλη του ευρωατλαντικού συμφώνου.
Ο κ. Ζελένσκι χαρακτήρισε κρίσιμη την αποκατάσταση της ασφάλειας στην παρευξείνεια περιοχή, επέμενε ότι πρέπει να εμπεδωθεί η ανεμπόδιστη ροή σιτηρών μέσω του Εύξεινου Πόντου και ευχαρίστησε εκ νέου για την πολύτιμη συμβολή των ελληνικών πλοίων για τη μεταφορά των σιτηρών.
Δήλωση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη
Κύριε Πρόεδρε, αγαπητέ Volodymyr, σε υποδέχομαι σήμερα στην Αθήνα με ξεχωριστή χαρά.
Γνωρίζετε καλά, κ. Πρόεδρε, ότι η Ελλάδα βρίσκεται από την πρώτη στιγμή στο πλευρό της Ουκρανίας, υποστηρίζοντας τον αγώνα σας για την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής σας κυριαρχίας. Σας βεβαιώνω ότι το ίδιο θα συνεχίσουμε να πράττουμε, όσος χρόνος και αν απαιτηθεί για να επιτευχθεί αυτός ο ιερός σκοπός.
Θα μείνουμε στο πλευρό της κυβέρνησης και του ηρωικού λαού σας, που εδώ και 18 μήνες βιώνει τις συνέπειες μιας παράνομης εισβολής. Κι όμως με υψηλό φρόνημα, με ξεχωριστό κουράγιο, αντιστέκεται μαχόμενος για την ελευθερία του και για την ανεξαρτησία του.
Το έχω ξαναπεί: οι Ουκρανοί, γυναίκες, άντρες, αποτελείτε έμπνευση για όλους τούς δημοκρατικούς πολίτες στην Ευρώπη. Γιατί η θέση δίπλα σας είναι για εμάς μια θέση αρχής. Για την πατρίδα μου, καμία απόπειρα επαναχάραξης καθορισμένων συνόρων με τη χρήση στρατιωτικής βίας δεν μπορεί να γίνει ανεκτή.
Δεν υπάρχει, συνεπώς, καμία περίπτωση να αναγνωρίσουμε ποτέ την παράνομη προσάρτηση περιοχών τής Ουκρανίας, όπως επιχειρεί να επιβάλει διά των όπλων η Ρωσία. Πρόκειται για μια θέση η οποία ταυτίζεται εξάλλου με τα διαχρονικά ελληνικά συμφέροντα, γιατί και η δική μας χώρα αντιμετώπισε κατά καιρούς στο παρελθόν εκδηλώσεις ενός ανιστόρητου αναθεωρητισμού και ενός επιθετικού αυταρχισμού. Είμαστε, λοιπόν, επί της αρχής αντίθετοι σε κάθε παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και σε κάθε παράνομο κατοχικό τετελεσμένο. Κάτι ανάλογο, άλλωστε, αιμορραγεί δυστυχώς ακόμα στην Κύπρο.
Είμαστε στο πλευρό σας όμως και γιατί οι λαοί μας συνδέονται με μακροχρόνιους ιστορικούς δεσμούς. Πολίτες ελληνικής καταγωγής έζησαν ειρηνικά επί αιώνες, επί χιλιετίες, στις ακτές του Εύξεινου Πόντου, ευημερώντας και προσφέροντας στη χώρα σας. Γι’ αυτό και κανείς δεν ξεχνά τα εγκλήματα κατά της μαρτυρικής Μαριούπολης, μιας πόλης όχι μόνο με ελληνικό όνομα, αλλά και με ελληνικό αίμα σε πολλούς κατοίκους της.
Το ίδιο φυσικά ισχύει και για την Οδησσό, τη γενέτειρα της Φιλικής Εταιρείας, που φώτισε την Ελληνική Επανάσταση, όπως και για το Κίεβο και τόσες περιοχές τής χώρας σας που εξακολουθούν να δέχονται επιδρομές με χιλιάδες αμάχους να γίνονται καθημερινά στόχοι.
Καταδικάζουμε απερίφραστα αυτά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττονται εντός της ουκρανικής επικράτειας, εγκλήματα τα οποία θα πρέπει να βρουν τιμωρία από τη διεθνή Δικαιοσύνη.
Κύριε Πρόεδρε, τη δοκιμασία τού λαού σας συνόδευσε με το δικό της τρόπο και η δοκιμασία πολλών ευρωπαϊκών κοινωνιών και της χώρας μας, καθώς η Μόσχα χρησιμοποίησε ως όπλο το φυσικό αέριο, προκαλώντας μια διεθνή ενεργειακή κρίση και μια κρίση πληθωρισμού. Ενώ πρόσφατα, τραγικά, τερμάτισε την Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά, εντάσσοντας στη φαρέτρα των πιέσεών της τις παγκόσμιες τιμές και τον παγκόσμιο επισιτισμό.
Γίνεται φανερό, λοιπόν, ότι οι συνέπειες αυτού του πολέμου δεν σταματούν στα όρια της ηπείρου μας. Αφορούν ολόκληρο τον πλανήτη μας. Γι’ αυτό και η συγκεκριμένη πρακτική πρέπει να καταδικαστεί. Η συμφωνία να ισχύσει αμέσως. Σε αυτήν, άλλωστε, η Αθήνα έχει συμβάλλει σημαντικά διότι -όπως είχαμε την ευκαιρία και να συζητήσουμε- το 50%, περισσότερο από το 50% των ουκρανικών σιτηρών εξάγονται μέσω πλοίων ελληνικών συμφερόντων. Πρόκειται, όπως είπα και στην αρχή, για μία στάση με συνέπεια και συνέχεια.
Θυμίζω ότι και η χώρα μας εφαρμόζει όλες τις ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον τής Μόσχας, παρά τον αντίκτυπο που αυτό έχει στην οικονομία μας. Όπως στηρίξαμε και στηρίζουμε τη χορήγηση στην Ουκρανία καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επαναλαμβάνω και σήμερα την ετοιμότητά μας να συνδράμουμε στην ευρωπαϊκή σας πορεία και προσχωρήσαμε μάλιστα, πρόσφατα, στην κοινή δήλωση των ηγετών των G7 σχετικά με την παροχή δεσμεύσεων ασφάλειας προς το κράτος σας, ενώ υπογράψαμε πριν από λίγο κοινή δήλωση για την ευρωατλαντική πορεία της Ουκρανίας. Και αυτό αποτελεί μία ακόμα απτή απόδειξη ότι είμαστε συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες. Η αλληλεγγύη μας, άλλωστε, ανθρωπιστική και αμυντική, υπήρξε έμπρακτη εξαρχής και, όπως συζητήσαμε, θα συνεχιστεί.
Και ήδη το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι κόμβος για την αποστολή βοήθειας των συμμάχων, αναδεικνύοντας μία ξεχωριστή γεωπολιτική σημασία για την Ουκρανία, αλλά συνολικά για όλη την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Από εκεί ξεκινάει ένας νέος ενεργειακός διάδρομος που ενώνει τον βορρά με το νότο, το νότο με τον βορρά. Ώστε σύντομα η Αλεξανδρούπολη να αποτελεί μία νέα πύλη εισόδου φυσικού αερίου. Θα καλύπτονται έτσι όχι μόνο οι δικές μας εθνικές ανάγκες αλλά και οι ανάγκες πολλών βαλκανικών χωρών, χωρών της ανατολικής Ευρώπης, γιατί όχι και της Ουκρανίας.
Και από αυτή την άποψη η παρουσία σας σήμερα εδώ έχει μια ξεχωριστή σημασία, με την Αθήνα να γίνεται ένα σημείο συνάντησης όλων των ηγετών τής περιοχής, αλλά και της ηγεσίας τής Ευρωπαϊκής Ένωσης.
20 χρόνια μετά τη Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης, η πρωτοβουλία για τον ευρωπαϊκό δρόμο των Δυτικών Βαλκανίων αναβαθμίζεται. Και ανεπιφύλακτα η Ελλάδα πάντα στήριξε και στηρίζει την ένταξή τους στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Ταυτόχρονα, όμως, στέλνει και ένα σαφές μήνυμα: είναι μία διαδρομή η οποία αναπόφευκτα περνά μέσα από την προσαρμογή στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ασφαλώς του κράτους δικαίου.
Τέλος, όπως τόνισα και στη συζήτησή μας, κύριε Πρόεδρε, η Ελλάδα θα είναι παρούσα και στην τιτάνια προσπάθεια ανασυγκρότησης και ανοικοδόμησης της χώρας σας, αξιοποιώντας τη μεγάλη μας πείρα στον κατασκευαστικό τομέα, μέσω συμπράξεων δημοσίων και ιδιωτικών φορέων, διαθέτοντας δυνάμεις στα πεδία τής ψηφιοποίησης, της υγείας, της αναστήλωσης πολιτιστικών μνημείων, με έμφαση, όπως συζητήσαμε, ειδικά στην Οδησσό, το ιστορικό κέντρο της οποίας, όπως ξέρετε, με υποστήριξη της πατρίδας μου εντάχθηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Ενώ είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και σήμερα πώς μπορούμε πιο μεθοδικά να συνδράμουμε για την ασφάλεια αλλά και την ανοικοδόμηση αυτής της πόλης, η οποία τόσο ταυτισμένη είναι με τις ιστορίες και των δυο κρατών μας.
Αξιότιμε Πρόεδρε Zelenskyy, αγαπητέ Volodymyr, και πάλι καλώς ήρθες στην Αθήνα. Είμαι βέβαιος ότι αυτή η στενή συνεργασία θα συνεχιστεί -εύχομαι σύντομα- με μία ελεύθερη και ειρηνική Ουκρανία. Και να θυμάσαι τα λόγια τού συμπατριώτη μου, του μεγάλου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη: «Μην καταδέχεσαι να ρωτάς αν θα νικήσουμε ή θα νικηθούμε. Πολέμα, γιατί η πέτρα, το σίδερο και το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει». Και οι Ουκρανοί αντέχετε.
Και πάλι καλώς ήρθες, αγαπητέ Volodymyr, στην Αθήνα.
Κοινή δήλωση
Οι ηγέτες Ελλάδας και Ουκρανίας υπέγραψαν στην Αθήνα κοινή δήλωση για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση της Ουκρανίας.
Το κείμενο έχει ως εξής:
«Κοινή Δήλωση της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ουκρανίας για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση της Ουκρανίας
Αναγνωρίζοντας την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω η εδραιωθείσα ικανότητα της ευρωατλαντικής κοινότητας να αντιμετωπίζει υπάρχουσες και πιθανές παγκόσμιες προκλήσεις και απειλές ασφαλείας,
Τονίζοντας ότι η Ρωσική Ομοσπονδία αποτελεί σημαντική απειλή για την ασφάλεια των Συμμάχων και για την ειρήνη και σταθερότητα του ευρω-ατλαντικού χώρου, όπως προβλέπει το Στρατηγικό Δόγμα του ΝΑΤΟ του 2022, το οποίο υιοθετήθηκε από τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 29 Ιουνίου 2022,
Υπενθυμίζοντας ότι το ΝΑΤΟ δεν επιδιώκει τη σύγκρουση, δεν απειλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία και θα συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις ρωσικές απειλές και εχθρικές ενέργειες με ενότητα και υπευθυνότητα, μεταξύ άλλων, μέσω της ενίσχυσης της αποτροπής και άμυνας όλων των Συμμάχων, μέσω της ενδυνάμωσης της ανθεκτικότητας και μέσω της υποστήριξης των εταίρων του προς αντιμετώπιση κακόβουλων παρεμβάσεων και επιθετικότητας,
Σημειώνοντας ότι, σε συνέχεια της Δήλωσης της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη της 29 Ιουνίου 2022, οι Σύμμαχοι επιβεβαίωσαν με τη Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της 11ης Ιουλίου 2023 την πλήρη υποστήριξή τους στο εγγενές δικαίωμα της Ουκρανίας για αυτοάμυνα, όπως αυτό κατοχυρώνεται με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και τη σταθερή τους δέσμευση να αναβαθμίσουν περαιτέρω την πολιτική και πρακτική υποστήριξη προς την Ουκρανία όσο συνεχίζει να υπεραμύνεται της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής της ακεραιότητας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της,
Αναφερόμενοι στο άρθρο 10 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον για το ΝΑΤΟ, το οποίο ρητώς αναφέρει ότι μπορεί να προσκληθεί για να προσχωρήσει στη Συνθήκη οποιοδήποτε άλλο ευρωπαϊκό κράτος είναι σε θέση να προωθεί τις αρχές της Συνθήκης και να συμβάλλει στην ασφάλεια του Βορειοατλαντικού χώρου,
Σημειώνοντας ότι το Σύνταγμα της Ουκρανίας ορίζει την πλήρη ένταξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία ως στρατηγικό στόχο του κράτους,
Επισημαίνοντας την ουσιαστική συνεισφορά της Ουκρανίας στην ασφάλεια του Βορειοατλαντικού χώρου, ιδίως τις προσπάθειές της να αποτρέψει την απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας,
Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή έκκληση προς τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, από 30 Σεπτεμβρίου 2022, του Προέδρου της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy, του Προέδρου του Κοινοβουλίου της Ουκρανίας Ruslan Stefanchuk, του Πρωθυπουργού της Ουκρανίας Denys Shmyhal, αφορώσα στην αίτηση της Ουκρανίας για κτήση ιδιότητας μέλους του ΝΑΤΟ,
Σημειώνοντας την αταλάντευτη θέση της Ελληνικής Δημοκρατίας όσον αφορά τον στρατηγικό στόχο της Ουκρανίας για ευρωατλαντική ενσωμάτωση, σύμφωνα με όσα οι Σύμμαχοι συμφώνησαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους και με την Κοινή Δήλωση των G7,
Η Ελληνική Δημοκρατία και η Ουκρανία
* Καλωσορίζουν τα σημαντικά επιτεύγματα προόδου της Ουκρανίας στο δρόμο για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση, ιδίως αναφορικά με την διαλειτουργικότητα με το ΝΑΤΟ που επιδεικνύουν οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις στο πεδίο της μάχης,
* Επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να εντείνουν τις κοινές προσπάθειες προς υποστήριξη της ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στη Συμμαχία και εφαρμογής των προδιαγραφών του ΝΑΤΟ,
* Δηλώνουν τα ακόλουθα:
* Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ισχυρή και αποτελεσματική πολιτική και υλική υποστήριξη της Συμμαχίας προς την Ουκρανία με σκοπό να διασφαλισθεί η ικανότητα της Ουκρανίας να υπεραμυνθεί αποτελεσματικά της επικράτειάς της, σε ξηρά, θάλασσα και αέρα,
* Η Ουκρανία εκτιμά ιδιαιτέρως όλη την πολύτιμη πρακτική συνδρομή που της παρέχεται από την Ελληνική Δημοκρατία και τον λαό της προκειμένου ενισχυθούν οι αμυντικές δυνατότητες της Ουκρανίας,
* Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να παρέχει στρατιωτική, τεχνική, αμυντική και ανθρωπιστική υποστήριξη στην Ουκρανία,
* Η Ελληνική Δημοκρατία δεσμεύεται να συμμετάσχει μαζί με διεθνείς οργανισμούς, συμμάχους και εταίρους στην αποκατάσταση και ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο.
* Δηλώνουν ότι η ασφάλεια της Ουκρανίας είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα του ευρωατλαντικού χώρου και υποστηρίζουν πλήρως το Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ουκρανίας ως το forum για την περαιτέρω ανάπτυξη και διεύρυνση της εν εξελίξει συνεργασίας ώστε η Ουκρανία να βοηθηθεί να ολοκληρώσει την πορεία της προς την ευρωατλαντική οικογένεια.
* Σημειώνουν ότι η Ελληνική Δημοκρατία υποστηρίζει την Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ όταν οι Σύμμαχοι συμφωνήσουν και οι προϋποθέσεις πληρωθούν, όπως ορίζει η Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του Βίλνιους του ΝΑΤΟ.
Υπογράφεται εις διπλούν στην Αθήνα, 21 Αυγούστου 2023, στην αγγλική γλώσσα.
Για την Ελληνική Δημοκρατία
Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης
Για την Ουκρανία
Πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy»
Ο πρωθυπουργός έκανε ειδική μνεία στο ελληνικό στοιχείο της Μαριούπολης και με την ευκαιρία αυτή καταδίκασε εκ νέου τα εγκλήματα πολέμου που συνέβησαν εντός της ουκρανικής επικράτειας.
Ο κ. Μητσοτάκης κατηγόρησε τη Ρωσία ότι χρησιμοποίησε ως όπλο το φυσικό αέριο για να προκαλέσει μια παγκόσμια πληθωριστική κρίση, ενώ αναφέρθηκε στην απόφαση της Μόσχας να αθετήσει τη συμφωνία για τα σιτηρά που έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση μιας επισιτιστικής κρίσης διεθνών διαστάσεων. Ο Έλληνας πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η Αθήνα στηρίζει εμπράκτως την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και την προοπτική ενσωμάτωσης της στο ΝΑΤΟ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέμενε, μάλιστα, ότι η χώρα μας θα είναι παρούσα και στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας με έμφαση στην πόλη της Οδησσού.
«Η Αθήνα γίνεται σήμερα σημείο συνάντησης όλων των χωρών της περιοχής. Η πρωτοβουλία για τον ευρωπαϊκό δρόμο των κρατών της δυτικής βαλκανικής συνεχίζεται, ωστόσο είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η διαδρομή περνά μέσα από την προσαρμογή στο κοινοτικό κεκτημένο, καθώς και στο σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» διεμήνυσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Από την πλευρά του ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αφού ευχαρίστησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την Ελλάδα για τη συνδρομή τους στην ουκρανική άμυνα, αλλά και τη στήριξή τους στην ευρωατλαντική προοπτική της χώρας του, εξέφρασε την ικανοποίηση του για την πρόθεση της χώρας μας να αναλάβει την εκπαίδευση των ουκρανών πιλότων που θα πετάξουν τα F16 που αναμένονται στο Κίεβο από χώρες-μέλη του ευρωατλαντικού συμφώνου.
Ο κ. Ζελένσκι χαρακτήρισε κρίσιμη την αποκατάσταση της ασφάλειας στην παρευξείνεια περιοχή, επέμενε ότι πρέπει να εμπεδωθεί η ανεμπόδιστη ροή σιτηρών μέσω του Εύξεινου Πόντου και ευχαρίστησε εκ νέου για την πολύτιμη συμβολή των ελληνικών πλοίων για τη μεταφορά των σιτηρών.
Δήλωση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη
Κύριε Πρόεδρε, αγαπητέ Volodymyr, σε υποδέχομαι σήμερα στην Αθήνα με ξεχωριστή χαρά.
Γνωρίζετε καλά, κ. Πρόεδρε, ότι η Ελλάδα βρίσκεται από την πρώτη στιγμή στο πλευρό της Ουκρανίας, υποστηρίζοντας τον αγώνα σας για την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής σας κυριαρχίας. Σας βεβαιώνω ότι το ίδιο θα συνεχίσουμε να πράττουμε, όσος χρόνος και αν απαιτηθεί για να επιτευχθεί αυτός ο ιερός σκοπός.
Θα μείνουμε στο πλευρό της κυβέρνησης και του ηρωικού λαού σας, που εδώ και 18 μήνες βιώνει τις συνέπειες μιας παράνομης εισβολής. Κι όμως με υψηλό φρόνημα, με ξεχωριστό κουράγιο, αντιστέκεται μαχόμενος για την ελευθερία του και για την ανεξαρτησία του.
Το έχω ξαναπεί: οι Ουκρανοί, γυναίκες, άντρες, αποτελείτε έμπνευση για όλους τούς δημοκρατικούς πολίτες στην Ευρώπη. Γιατί η θέση δίπλα σας είναι για εμάς μια θέση αρχής. Για την πατρίδα μου, καμία απόπειρα επαναχάραξης καθορισμένων συνόρων με τη χρήση στρατιωτικής βίας δεν μπορεί να γίνει ανεκτή.
Δεν υπάρχει, συνεπώς, καμία περίπτωση να αναγνωρίσουμε ποτέ την παράνομη προσάρτηση περιοχών τής Ουκρανίας, όπως επιχειρεί να επιβάλει διά των όπλων η Ρωσία. Πρόκειται για μια θέση η οποία ταυτίζεται εξάλλου με τα διαχρονικά ελληνικά συμφέροντα, γιατί και η δική μας χώρα αντιμετώπισε κατά καιρούς στο παρελθόν εκδηλώσεις ενός ανιστόρητου αναθεωρητισμού και ενός επιθετικού αυταρχισμού. Είμαστε, λοιπόν, επί της αρχής αντίθετοι σε κάθε παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και σε κάθε παράνομο κατοχικό τετελεσμένο. Κάτι ανάλογο, άλλωστε, αιμορραγεί δυστυχώς ακόμα στην Κύπρο.
Είμαστε στο πλευρό σας όμως και γιατί οι λαοί μας συνδέονται με μακροχρόνιους ιστορικούς δεσμούς. Πολίτες ελληνικής καταγωγής έζησαν ειρηνικά επί αιώνες, επί χιλιετίες, στις ακτές του Εύξεινου Πόντου, ευημερώντας και προσφέροντας στη χώρα σας. Γι’ αυτό και κανείς δεν ξεχνά τα εγκλήματα κατά της μαρτυρικής Μαριούπολης, μιας πόλης όχι μόνο με ελληνικό όνομα, αλλά και με ελληνικό αίμα σε πολλούς κατοίκους της.
Το ίδιο φυσικά ισχύει και για την Οδησσό, τη γενέτειρα της Φιλικής Εταιρείας, που φώτισε την Ελληνική Επανάσταση, όπως και για το Κίεβο και τόσες περιοχές τής χώρας σας που εξακολουθούν να δέχονται επιδρομές με χιλιάδες αμάχους να γίνονται καθημερινά στόχοι.
Καταδικάζουμε απερίφραστα αυτά τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττονται εντός της ουκρανικής επικράτειας, εγκλήματα τα οποία θα πρέπει να βρουν τιμωρία από τη διεθνή Δικαιοσύνη.
Κύριε Πρόεδρε, τη δοκιμασία τού λαού σας συνόδευσε με το δικό της τρόπο και η δοκιμασία πολλών ευρωπαϊκών κοινωνιών και της χώρας μας, καθώς η Μόσχα χρησιμοποίησε ως όπλο το φυσικό αέριο, προκαλώντας μια διεθνή ενεργειακή κρίση και μια κρίση πληθωρισμού. Ενώ πρόσφατα, τραγικά, τερμάτισε την Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά, εντάσσοντας στη φαρέτρα των πιέσεών της τις παγκόσμιες τιμές και τον παγκόσμιο επισιτισμό.
Γίνεται φανερό, λοιπόν, ότι οι συνέπειες αυτού του πολέμου δεν σταματούν στα όρια της ηπείρου μας. Αφορούν ολόκληρο τον πλανήτη μας. Γι’ αυτό και η συγκεκριμένη πρακτική πρέπει να καταδικαστεί. Η συμφωνία να ισχύσει αμέσως. Σε αυτήν, άλλωστε, η Αθήνα έχει συμβάλλει σημαντικά διότι -όπως είχαμε την ευκαιρία και να συζητήσουμε- το 50%, περισσότερο από το 50% των ουκρανικών σιτηρών εξάγονται μέσω πλοίων ελληνικών συμφερόντων. Πρόκειται, όπως είπα και στην αρχή, για μία στάση με συνέπεια και συνέχεια.
Θυμίζω ότι και η χώρα μας εφαρμόζει όλες τις ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον τής Μόσχας, παρά τον αντίκτυπο που αυτό έχει στην οικονομία μας. Όπως στηρίξαμε και στηρίζουμε τη χορήγηση στην Ουκρανία καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επαναλαμβάνω και σήμερα την ετοιμότητά μας να συνδράμουμε στην ευρωπαϊκή σας πορεία και προσχωρήσαμε μάλιστα, πρόσφατα, στην κοινή δήλωση των ηγετών των G7 σχετικά με την παροχή δεσμεύσεων ασφάλειας προς το κράτος σας, ενώ υπογράψαμε πριν από λίγο κοινή δήλωση για την ευρωατλαντική πορεία της Ουκρανίας. Και αυτό αποτελεί μία ακόμα απτή απόδειξη ότι είμαστε συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες. Η αλληλεγγύη μας, άλλωστε, ανθρωπιστική και αμυντική, υπήρξε έμπρακτη εξαρχής και, όπως συζητήσαμε, θα συνεχιστεί.
Και ήδη το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι κόμβος για την αποστολή βοήθειας των συμμάχων, αναδεικνύοντας μία ξεχωριστή γεωπολιτική σημασία για την Ουκρανία, αλλά συνολικά για όλη την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Από εκεί ξεκινάει ένας νέος ενεργειακός διάδρομος που ενώνει τον βορρά με το νότο, το νότο με τον βορρά. Ώστε σύντομα η Αλεξανδρούπολη να αποτελεί μία νέα πύλη εισόδου φυσικού αερίου. Θα καλύπτονται έτσι όχι μόνο οι δικές μας εθνικές ανάγκες αλλά και οι ανάγκες πολλών βαλκανικών χωρών, χωρών της ανατολικής Ευρώπης, γιατί όχι και της Ουκρανίας.
Και από αυτή την άποψη η παρουσία σας σήμερα εδώ έχει μια ξεχωριστή σημασία, με την Αθήνα να γίνεται ένα σημείο συνάντησης όλων των ηγετών τής περιοχής, αλλά και της ηγεσίας τής Ευρωπαϊκής Ένωσης.
20 χρόνια μετά τη Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης, η πρωτοβουλία για τον ευρωπαϊκό δρόμο των Δυτικών Βαλκανίων αναβαθμίζεται. Και ανεπιφύλακτα η Ελλάδα πάντα στήριξε και στηρίζει την ένταξή τους στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Ταυτόχρονα, όμως, στέλνει και ένα σαφές μήνυμα: είναι μία διαδρομή η οποία αναπόφευκτα περνά μέσα από την προσαρμογή στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, τον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ασφαλώς του κράτους δικαίου.
Τέλος, όπως τόνισα και στη συζήτησή μας, κύριε Πρόεδρε, η Ελλάδα θα είναι παρούσα και στην τιτάνια προσπάθεια ανασυγκρότησης και ανοικοδόμησης της χώρας σας, αξιοποιώντας τη μεγάλη μας πείρα στον κατασκευαστικό τομέα, μέσω συμπράξεων δημοσίων και ιδιωτικών φορέων, διαθέτοντας δυνάμεις στα πεδία τής ψηφιοποίησης, της υγείας, της αναστήλωσης πολιτιστικών μνημείων, με έμφαση, όπως συζητήσαμε, ειδικά στην Οδησσό, το ιστορικό κέντρο της οποίας, όπως ξέρετε, με υποστήριξη της πατρίδας μου εντάχθηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Ενώ είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και σήμερα πώς μπορούμε πιο μεθοδικά να συνδράμουμε για την ασφάλεια αλλά και την ανοικοδόμηση αυτής της πόλης, η οποία τόσο ταυτισμένη είναι με τις ιστορίες και των δυο κρατών μας.
Αξιότιμε Πρόεδρε Zelenskyy, αγαπητέ Volodymyr, και πάλι καλώς ήρθες στην Αθήνα. Είμαι βέβαιος ότι αυτή η στενή συνεργασία θα συνεχιστεί -εύχομαι σύντομα- με μία ελεύθερη και ειρηνική Ουκρανία. Και να θυμάσαι τα λόγια τού συμπατριώτη μου, του μεγάλου συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη: «Μην καταδέχεσαι να ρωτάς αν θα νικήσουμε ή θα νικηθούμε. Πολέμα, γιατί η πέτρα, το σίδερο και το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει». Και οι Ουκρανοί αντέχετε.
Και πάλι καλώς ήρθες, αγαπητέ Volodymyr, στην Αθήνα.
Κοινή δήλωση
Οι ηγέτες Ελλάδας και Ουκρανίας υπέγραψαν στην Αθήνα κοινή δήλωση για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση της Ουκρανίας.
Το κείμενο έχει ως εξής:
«Κοινή Δήλωση της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ουκρανίας για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση της Ουκρανίας
Αναγνωρίζοντας την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω η εδραιωθείσα ικανότητα της ευρωατλαντικής κοινότητας να αντιμετωπίζει υπάρχουσες και πιθανές παγκόσμιες προκλήσεις και απειλές ασφαλείας,
Τονίζοντας ότι η Ρωσική Ομοσπονδία αποτελεί σημαντική απειλή για την ασφάλεια των Συμμάχων και για την ειρήνη και σταθερότητα του ευρω-ατλαντικού χώρου, όπως προβλέπει το Στρατηγικό Δόγμα του ΝΑΤΟ του 2022, το οποίο υιοθετήθηκε από τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 29 Ιουνίου 2022,
Υπενθυμίζοντας ότι το ΝΑΤΟ δεν επιδιώκει τη σύγκρουση, δεν απειλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία και θα συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις ρωσικές απειλές και εχθρικές ενέργειες με ενότητα και υπευθυνότητα, μεταξύ άλλων, μέσω της ενίσχυσης της αποτροπής και άμυνας όλων των Συμμάχων, μέσω της ενδυνάμωσης της ανθεκτικότητας και μέσω της υποστήριξης των εταίρων του προς αντιμετώπιση κακόβουλων παρεμβάσεων και επιθετικότητας,
Σημειώνοντας ότι, σε συνέχεια της Δήλωσης της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη της 29 Ιουνίου 2022, οι Σύμμαχοι επιβεβαίωσαν με τη Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της 11ης Ιουλίου 2023 την πλήρη υποστήριξή τους στο εγγενές δικαίωμα της Ουκρανίας για αυτοάμυνα, όπως αυτό κατοχυρώνεται με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και τη σταθερή τους δέσμευση να αναβαθμίσουν περαιτέρω την πολιτική και πρακτική υποστήριξη προς την Ουκρανία όσο συνεχίζει να υπεραμύνεται της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής της ακεραιότητας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της,
Αναφερόμενοι στο άρθρο 10 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον για το ΝΑΤΟ, το οποίο ρητώς αναφέρει ότι μπορεί να προσκληθεί για να προσχωρήσει στη Συνθήκη οποιοδήποτε άλλο ευρωπαϊκό κράτος είναι σε θέση να προωθεί τις αρχές της Συνθήκης και να συμβάλλει στην ασφάλεια του Βορειοατλαντικού χώρου,
Σημειώνοντας ότι το Σύνταγμα της Ουκρανίας ορίζει την πλήρη ένταξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία ως στρατηγικό στόχο του κράτους,
Επισημαίνοντας την ουσιαστική συνεισφορά της Ουκρανίας στην ασφάλεια του Βορειοατλαντικού χώρου, ιδίως τις προσπάθειές της να αποτρέψει την απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας,
Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή έκκληση προς τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, από 30 Σεπτεμβρίου 2022, του Προέδρου της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy, του Προέδρου του Κοινοβουλίου της Ουκρανίας Ruslan Stefanchuk, του Πρωθυπουργού της Ουκρανίας Denys Shmyhal, αφορώσα στην αίτηση της Ουκρανίας για κτήση ιδιότητας μέλους του ΝΑΤΟ,
Σημειώνοντας την αταλάντευτη θέση της Ελληνικής Δημοκρατίας όσον αφορά τον στρατηγικό στόχο της Ουκρανίας για ευρωατλαντική ενσωμάτωση, σύμφωνα με όσα οι Σύμμαχοι συμφώνησαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους και με την Κοινή Δήλωση των G7,
Η Ελληνική Δημοκρατία και η Ουκρανία
* Καλωσορίζουν τα σημαντικά επιτεύγματα προόδου της Ουκρανίας στο δρόμο για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση, ιδίως αναφορικά με την διαλειτουργικότητα με το ΝΑΤΟ που επιδεικνύουν οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις στο πεδίο της μάχης,
* Επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να εντείνουν τις κοινές προσπάθειες προς υποστήριξη της ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στη Συμμαχία και εφαρμογής των προδιαγραφών του ΝΑΤΟ,
* Δηλώνουν τα ακόλουθα:
* Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ισχυρή και αποτελεσματική πολιτική και υλική υποστήριξη της Συμμαχίας προς την Ουκρανία με σκοπό να διασφαλισθεί η ικανότητα της Ουκρανίας να υπεραμυνθεί αποτελεσματικά της επικράτειάς της, σε ξηρά, θάλασσα και αέρα,
* Η Ουκρανία εκτιμά ιδιαιτέρως όλη την πολύτιμη πρακτική συνδρομή που της παρέχεται από την Ελληνική Δημοκρατία και τον λαό της προκειμένου ενισχυθούν οι αμυντικές δυνατότητες της Ουκρανίας,
* Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να παρέχει στρατιωτική, τεχνική, αμυντική και ανθρωπιστική υποστήριξη στην Ουκρανία,
* Η Ελληνική Δημοκρατία δεσμεύεται να συμμετάσχει μαζί με διεθνείς οργανισμούς, συμμάχους και εταίρους στην αποκατάσταση και ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο.
* Δηλώνουν ότι η ασφάλεια της Ουκρανίας είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα του ευρωατλαντικού χώρου και υποστηρίζουν πλήρως το Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ουκρανίας ως το forum για την περαιτέρω ανάπτυξη και διεύρυνση της εν εξελίξει συνεργασίας ώστε η Ουκρανία να βοηθηθεί να ολοκληρώσει την πορεία της προς την ευρωατλαντική οικογένεια.
* Σημειώνουν ότι η Ελληνική Δημοκρατία υποστηρίζει την Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ όταν οι Σύμμαχοι συμφωνήσουν και οι προϋποθέσεις πληρωθούν, όπως ορίζει η Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του Βίλνιους του ΝΑΤΟ.
Υπογράφεται εις διπλούν στην Αθήνα, 21 Αυγούστου 2023, στην αγγλική γλώσσα.
Για την Ελληνική Δημοκρατία
Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης
Για την Ουκρανία
Πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy»