Στη σκιά του πολέµου µεταξύ Ισραήλ και «Χαµάς», συνεχίζεται η προσπάθεια Αθήνας και Άγκυρας για προσέγγιση στα Ελληνοτουρκικά, µε ορίζοντα το Ανώτατο Συµβούλιο Συνεργασίας µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στις 7 ∆εκεµβρίου, στη Θεσσαλονίκη, παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ταγίπ Ερντογάν. «Φυσικά, δεν είναι εύκολο να βρούµε χώρο για βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων µε όλα όσα συµβαίνουν στη γειτονιά µας», παραδέχθηκε ο πρωθυπουργός, µιλώντας τις προάλλες στο συνέδριο του «Economist», καθώς ο πρόεδρος της Τουρκίας έχει υποστηρίξει ανοιχτά τη «Χαµάς», έχει µιλήσει µε σκληρά λόγια για το Ισραήλ και έχει επικρίνει σφοδρά τη ∆ύση γενικότερα και την Ε.Ε. ειδικότερα για τη στάση που τηρούν έναντι των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή. Η Ελλάδα υποστηρίζει σταθερά το δικαίωµα του Ισραήλ στην αυτοάµυνα, αλλά πάντα στο πλαίσιο που ορίζει το ∆ιεθνές ∆ίκαιο, ενώ διαχωρίζει σαφώς τη «Χαµάς», που θεωρεί τροµοκρατική οργάνωση, από τη µάζα πληθυσµού των Παλαιστινίων. Ο Ελληνας πρωθυπουργός έχει καλέσει, δε, όλα τα µέρη να διασφαλίσουν ότι µπορούν να δηµιουργηθούν ανθρωπιστικοί διάδροµοι, αλλά και «ανθρωπιστικές παύσεις», ώστε η βοήθεια να φτάσει σε αυτούς που πλήττονται περισσότερο - µια θέση την οποία θα επαναλάβει στη συνάντηση που θα έχει σύντοµα, στις 15/11, στο Βερολίνο µε τον καγκελάριο της Γερµανίας, Ολαφ Σολτς.

Συγκρατηµένη αισιοδοξία για τη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν τον Δεκέμβριο στη Θεσσαλονίκη

Εντούτοις, η προεργασία για τη συνάντηση κορυφής της Θεσσαλονίκης συνεχίζεται εντατικά -µε συγκρατηµένη αισιοδοξία- σε τρία επίπεδα: τις συνοµιλίες µεταξύ των ΥΠ.ΕΞ., Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν -η τελευταία έγινε µόλις την περασµένη Τετάρτη-, και τις συναντήσεις των αρµοδίων για τον πολιτικό διάλογο υφυπουργών Εξωτερικών, µε την Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου να έχει αναλάβει εδώ και δύο µήνες τις «δύσκολες» και ευαίσθητες αυτές διαπραγµατεύσεις µε τον οµόλογό της, Μπουράκ Ακσαπάρ, όπου ήδη σύµφωνα µε πληροφορίες παρατηρούνται σηµεία συνεννόησης. Τρίτον, τις διαπραγµατεύσεις για τη λεγόµενη «θετική ατζέντα», τις οποίες χειρίζεται από ελληνικής πλευράς ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρµόδιος για την Οικονοµική ∆ιπλωµατία και Εξωστρέφεια, Κώστας Φραγκογιάννης. Μάλιστα, η «θετική ατζέντα» αναπτύσσεται γύρω από 29 πλέον θεµατικές ενότητες οικονοµικού και εµπορικού ενδια φέροντος (εµπόριο, τουρισµός, ναυτιλία, αγροτική ανάπτυξη κ.ά.) και οι συζητήσεις προχωρούν µε ικανοποιητικούς ρυθµούς σε όλες τις θεµατικές, ώστε να υπογραφούν οι σχετικές συµφωνίες στη Θεσσαλονίκη.

Προχωρηµένες εξάλλου φαίνεται να είναι οι συζητήσεις στο πεδίο της πολιτικής προστασίας και του Μεταναστευτικού, όπου διαφαίνεται η βούληση των δύο πλευρών να εµβαθύνουν τη συνεργασία τους. Μάλιστα, σύµφωνα µε πληροφορίες, στο ζήτηµα του Μεταναστευτικού-Προσφυγικού, Αθήνα και Αγκυρα έχουν καταλήξει σε µια συµφωνία επί της αρχής, που, εφόσον οριστικοποιηθεί και υλοποιηθεί, ανοίγει τον δρόµο για µια σηµαντική αναβάθµιση της συνεργασίας στο πεδίο. Η συµφωνία αυτή προβλέπει ότι για πρώτη φορά τρεις Ελληνες αξιωµατικοί, του Λιµενικού Σώµατος, θα εγκατασταθούν µόνιµα σε µεγάλες παραλιακές πόλεις της Τουρκίας και, αντίστοιχα, τρεις αξιωµατικοί της τουρκικής Ακτοφυλακής σε ελληνικές πόλεις. Ο ρόλος τους θα είναι να βοηθούν µε την παρουσία τους στην καλύτερη συνεργασία των δύο Σωµάτων, που θα οδηγήσει στον περιορισµό των µεταναστευτικών ροών στο Ανατολικό Αιγαίο. Ηδη τα πρώτα αποτελέσµατα της συνεργασίας αυτής, σύµφωνα µε αρµόδιες πηγές, είναι εµφανή, καθώς στα χερσαία σύνορα στον Εβρο οι ροές προσφύγων και µεταναστών έχουν περιοριστεί σε µεγάλο βαθµό τους τελευταίους µήνες, ενώ στα θαλάσσια σύνορα στο Ανατολικό Αιγαίο έχει σηµειωθεί επίσης πρόοδος.

Θετική στην ευκολότερη µετακίνηση Τούρκων πολιτών σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου η κυβέρνηση

Παράλληλα, η κυβέρνηση αντιµετωπίζει θετικά την ενεργοποίηση ενός παλαιού αιτήµατος της Αγκυρας, που αφορά στην ευκολότερη µετακίνηση Τούρκων πολιτών σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, κυρίως για λόγους τουρισµού. Αυτή η πρόβλεψη θα µπορούσε -µε τη σύµφωνη γνώµη της Κοµισιόν πρώτανα ενταχθεί στο σχετικό µνηµόνιο κατανόησης που µπορεί να υπογραφεί στη Θεσσαλονίκη. «Οι ροές µειώνονται. Στον Εβρο έχουν µηδενιστεί, δεν περνάει κανείς στον Εβρο», σηµείωσε προ ηµερών ο αρµόδιος υπουργός, ∆ηµήτρης Καιρίδης, προσθέτοντας πως «οι ροές στο Βόρειο Αιγαίο, που ήταν πάντοτε στην προµετωπίδα του προβλήµατος, η Λέσβος και η Σάµος, έχουν δει τον Οκτώβριο µείωση περίπου στο 70%». Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου εξήγησε ότι η µείωση αυτή οφείλεται «στην εγρήγορση του Λιµενικού», αλλά και σε ευρύτερες πρωτοβουλίες, όπως η συνεργασία που επιδιώκει η κυβέρνηση µε την Τουρκία.

Ελληνοτουρκικά και Μεσανατολικό στο «μενού» της συναντησης Μητσοτάκη - Χριστοδουλίδη

Οι εξελίξεις στα Ελληνοτουρκικά και, φυσικά, η κατάσταση στη Μέση Ανατολή θα αποτελέσουν αντικείµενο συζήτησης µεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Νίκου Χριστοδουλίδη, στο δείπνο που θα έχουν στην Αθήνα την προσεχή Πέµπτη. Τον περασµένο Μάρτιο, κατά την πρώτη επίσηµη επίσκεψη του κ. Χριστοδουλίδη στην Ελλάδα µε την ιδιότητα του Προέδρου της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, ανακοινώθηκε η θεσµοθέτηση Ανώτατου Συµβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου, µε κοινές υπουργικές συσκέψεις, µια πρωτοβουλία που «όφειλε να έχει υλοποιηθεί εδώ και χρόνια», όπως τόνισαν οι δύο πλευρές. Το πρώτο ΑΣΣ θα γίνει λοιπόν στην Αθήνα στις 9 και 10 Νοεµβρίου, παρουσία αρκετών υπουργών και από τις δύο χώρες.

Η συνεργασία σε σχέση µε τις δραµατικές εξελίξεις στη Μ. Ανατολή µπορεί να αποκτήσει και έµπρακτα χαρακτηριστικά, µε την υλοποίηση της πρότασης του Γάλλου προέδρου, Εµανουέλ Μακρόν, για δηµιουργία ανθρωπιστικού θαλάσσιου διαδρόµου, µέσω κατ’ αρχάς της Κύπρου και εν συνεχεία της Ελλάδας, για µεταφορά αγαθών πρώτης ανάγκης στην περιοχή και πιθανώς για τη µεταφορά και περίθαλψη τραυµατιών, καθώς και για άλλες ανάγκες.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 4/11