ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Κωστής Χατζηδάκης στα "Π": 3 δισ. ευρώ επιπλέον έσοδα ετησίως από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, αναλύει στα "Π" τις προβλέψεις του νέου νομοσχεδίου και τα μεγάλα οφέλη που θα προκύψουν για την κοινωνία
Άμεση αύξηση των δημόσιων δαπανών για την Υγεία
φοροδιαφυγής μέσα από τα μέτρα που περιλαμβάνει το νέο νομοσχέδιο του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη, όπως εξηγεί στα «Π» ο ίδιος.
Ο κ. Χατζηδάκης εκτιμά ότι συνολικά μέχρι το τέλος της τετραετίας η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα προσθέσει στον Προϋπολογισμό επιπλέον έσοδα 3 δισ. ευρώ ετησίως.
Η αύξηση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος δεν είναι ουσιαστικά μια αύξηση της φορολογίας; Είναι δίκαιο ένα οριζόντιο μέτρο αυτής της μορφής;
Ας το ξεκαθαρίσουμε: Πουθενά δεν προβλέπεται οποιαδήποτε αύξηση των φορολογικών συντελεστών! Αντιθέτως, παρουσιάσαμε σειρά 11 διαφορετικών μέτρων αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής, μεταξύ των οποίων μόνο ένα είναι το σύστημα της «ελάχιστης αμοιβής» για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Το οποίο δεν αφορά σε αύξηση φόρων, αλλά, αν μη τι άλλο, προβλέπει ότι το τέλος επιτηδεύματος θα μειωθεί αρχικά κατά 50% το 2024 -για τους ελεύθερους επαγγελματίες που δηλώνουν περισσότερα από την «ελάχιστη αμοιβή»- και θα καταργηθεί, τελικά, στη διετία. Νωρίτερα δηλαδή σε σχέση με την προεκλογική δέσμευση της Νέας Δημοκρατίας. Δεν μπορώ, λοιπόν, να καταλάβω από πού προκύπτει η συζήτηση περί αύξησης της φορολογίας. Εκτός εάν συλλογικά αποφασίσουμε ότι κάποιοι μόνο θα πληρώνουν φόρους και άλλοι όχι. Αν ναι, δεν υπάρχει λόγος να τσακωνόμαστε. Μπορούμε να συνεχίσουμε με το υπάρχον σύστημα. Σύμφωνα με αυτό, το 85% των 500.000 ελεύθερων επαγγελματιών, με εισόδημα αποκλειστικά από ελεύθερο επάγγελμα, δηλώνει κάτω από 10.000 ευρώ (κάτω δηλαδή από το όριο του κατώτατου μισθού) και πληρώνει μεσοσταθμικά φόρους 867 ευρώ ετησίως (ενώ 21.000 εξ αυτών επωφελούνται και του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος). Ταυτόχρονα, ο μέσος συνταξιούχος πληρώνει 847 ευρώ φόρους και ο μέσος εργαζόμενος 1.160 ευρώ! Αν θέλουμε, μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι. Ας σταματήσουμε, όμως, τότε και τη συζήτηση περί φοροδιαφυγής στην πατρίδα μας!
Ποια είναι τα μέτρα, πέραν του συστήματος της «ελάχιστης αμοιβής»; Υπάρχουν περιθώρια για αλλαγές ή βελτιώσεις στο φορολογικό νομοσχέδιο πριν από την κατάθεσή του στη Βουλή; Ποιες από τις ενστάσεις που έχουν κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο εξετάζετε;
Το νομοσχέδιο θα τεθεί σύντομα σε διαβούλευση και, βεβαίως, θα λάβουμε υπόψη μας όλα τα σχόλια που θα κατατεθούν, όπως κάνουμε άλλωστε με κάθε νομοσχέδιο. Δεν ισχυριζόμαστε ότι έχουμε την «εξ Αποκαλύψεως» αλήθεια. Σημειώνω, ωστόσο, ότι ο πυρήνας του νομοσχεδίου, που είναι ένας πυρήνας κοινωνικής δικαιοσύνης, δεν πρόκειται να αλλάξει. Αλλωστε, δεν είναι μόνο οι ρυθμίσεις για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Είναι μια πολυεπίπεδη παρέμβαση για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, με 10 επιπλέον πρωτοβουλίες, όπως: η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των POS με τις ταμειακές μηχανές τους πρώτους μήνες του 2024, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, η καθολική επέκταση του myDATA, η ρύθμιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων, οι αυστηρές διατάξεις για το λαθρεμπόριο καυσίμων, ο περιορισμός της χρήσης των μετρητών. Ενα άμεσο όφελος που θα προκύψει -και θα το δείτε αυτό στον Προϋπολογισμό που θα καταθέσουμε τον Δεκέμβριο- είναι η αύξηση των δαπανών για την Υγεία και την Παιδεία με πόρους που θα προέλθουν ακριβώς από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Ενώ, στο τέλος της διαδρομής, θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις και για μείωση των φορολογικών συντελεστών.
Ποια είναι τα ετήσια επιπλέον έσοδα που προσδοκά το κράτος από τα νέα μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής;
Από την πρώτη μέρα των ανακοινώσεων δεχθήκαμε δύο κριτικές: Η μία ότι δήθεν κάνουμε φοροεπιδρομή και η άλλη ότι δεν κάνουμε αρκετά για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής στους ελεύθερους επαγγελματίες! Δεν γίνεται να ισχύουν και τα δύο. Στην πραγματικότητα, η παρέμβασή μας αποφεύγει ακρότητες και είναι ζυγισμένη. Και εξηγώ με ένα παράδειγμα σε σχέση με τα έσοδα: Στην Ελλάδα, οι εισπράξεις από τη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών είναι 0,8% του ΑΕΠ. Στην Ε.Ε. ο μέσος όρος είναι 2,1%. Οι εισπράξεις από τους ελεύθερους επαγγελματίες είναι, δηλαδή, τριπλάσιες στην Ε.Ε. απ’ ό,τι στην Ελλάδα! Εμείς, με τις ρυθμίσεις μας, πάμε από το 0,8% στο 1,1%-1,2%. Δεν το λες και κάποια ακραία αύξηση. Χάρη σε αυτήν προσδοκούμε επιπλέον έσοδα 606 εκατ. ευρώ. Επιπρόσθετα, πολλές από τις πρωτοβουλίες για τις οποίες σας μίλησα θα μας βοηθήσουν στη μείωση του λεγόμενου «κενού ΦΠΑ», το οποίο από 23% το 2019 έχει πάει στο 15% σήμερα και θέλουμε να φτάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 9% το 2027. Με αποτέλεσμα συνολικά μέχρι το τέλος της τετραετίας να προσθέσουμε στον Προϋπολογισμό 3 δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον έσοδα ετησίως από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής!
Είναι στον σχεδιασμό σας την προσεχή τριετία νέες μειώσεις σε άμεσους και έμμεσους φόρους και με ποια προτεραιότητα;
Σας μίλησα ήδη για τη μείωση του τέλους επιτηδεύματος, η οποία έρχεται νωρίτερα και είναι μεγαλύτερη σε σχέση με τις δεσμεύσεις μας. Εχουμε ήδη μειώσει επίσης τον ΕΝΦΙΑ κατά 10% για τις κατοικίες που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. Ενώ θα προχωρήσει εντός τετραετίας η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία μονάδα, όπως έχουμε δεσμευθεί. Από εκεί και πέρα, οι μειώσεις των φορολογικών συντελεστών είναι σταθερός στόχος, αλλά είναι πάντα συνάρτηση της φορολογικής συμμόρφωσης.
Υπάρχει τελικά δημοσιονομικό περιθώριο για κάποια νέα έκτακτη παροχή εντός του 2023 και πού θα δοθεί αυτή, εφόσον καταστεί εφικτή η χορήγησή της;
Βλέπουμε κάθε μέρα πώς εξελίσσονται τα πράγματα σε σχέση με τον Προϋπολογισμό. Ο Σεπτέμβριος πήγε λίγο χειρότερα, λόγω και των φυσικών καταστροφών. Ο Οκτώβριος, πάλι, πήγε λίγο καλύτερα. Το παρακολουθούμε. Πάντως, στο μέτρο του δυνατού, όπως σημείωσε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θα εξαντλήσουμε τις δυνατότητες, για να στηρίξουμε τους πιο ευάλωτους. Στόχος είναι μια σοβαρή, αξιόπιστη, αλλά και δίκαιη πολιτική σε όλα τα επίπεδα. Τόσο στο θέμα της φοροδιαφυγής όσο και στο θέμα της στήριξης των ευάλωτων.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 11/11
και την Παιδεία και μακροπρόθεσμα νέα μείωση των φορολογικών συντελεστών θα φέρει ο περιορισμός της Ο κ. Χατζηδάκης εκτιμά ότι συνολικά μέχρι το τέλος της τετραετίας η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα προσθέσει στον Προϋπολογισμό επιπλέον έσοδα 3 δισ. ευρώ ετησίως.
Η αύξηση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος δεν είναι ουσιαστικά μια αύξηση της φορολογίας; Είναι δίκαιο ένα οριζόντιο μέτρο αυτής της μορφής;
Ας το ξεκαθαρίσουμε: Πουθενά δεν προβλέπεται οποιαδήποτε αύξηση των φορολογικών συντελεστών! Αντιθέτως, παρουσιάσαμε σειρά 11 διαφορετικών μέτρων αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής, μεταξύ των οποίων μόνο ένα είναι το σύστημα της «ελάχιστης αμοιβής» για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Το οποίο δεν αφορά σε αύξηση φόρων, αλλά, αν μη τι άλλο, προβλέπει ότι το τέλος επιτηδεύματος θα μειωθεί αρχικά κατά 50% το 2024 -για τους ελεύθερους επαγγελματίες που δηλώνουν περισσότερα από την «ελάχιστη αμοιβή»- και θα καταργηθεί, τελικά, στη διετία. Νωρίτερα δηλαδή σε σχέση με την προεκλογική δέσμευση της Νέας Δημοκρατίας. Δεν μπορώ, λοιπόν, να καταλάβω από πού προκύπτει η συζήτηση περί αύξησης της φορολογίας. Εκτός εάν συλλογικά αποφασίσουμε ότι κάποιοι μόνο θα πληρώνουν φόρους και άλλοι όχι. Αν ναι, δεν υπάρχει λόγος να τσακωνόμαστε. Μπορούμε να συνεχίσουμε με το υπάρχον σύστημα. Σύμφωνα με αυτό, το 85% των 500.000 ελεύθερων επαγγελματιών, με εισόδημα αποκλειστικά από ελεύθερο επάγγελμα, δηλώνει κάτω από 10.000 ευρώ (κάτω δηλαδή από το όριο του κατώτατου μισθού) και πληρώνει μεσοσταθμικά φόρους 867 ευρώ ετησίως (ενώ 21.000 εξ αυτών επωφελούνται και του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος). Ταυτόχρονα, ο μέσος συνταξιούχος πληρώνει 847 ευρώ φόρους και ο μέσος εργαζόμενος 1.160 ευρώ! Αν θέλουμε, μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι. Ας σταματήσουμε, όμως, τότε και τη συζήτηση περί φοροδιαφυγής στην πατρίδα μας!
Ποια είναι τα μέτρα, πέραν του συστήματος της «ελάχιστης αμοιβής»; Υπάρχουν περιθώρια για αλλαγές ή βελτιώσεις στο φορολογικό νομοσχέδιο πριν από την κατάθεσή του στη Βουλή; Ποιες από τις ενστάσεις που έχουν κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο εξετάζετε;
Το νομοσχέδιο θα τεθεί σύντομα σε διαβούλευση και, βεβαίως, θα λάβουμε υπόψη μας όλα τα σχόλια που θα κατατεθούν, όπως κάνουμε άλλωστε με κάθε νομοσχέδιο. Δεν ισχυριζόμαστε ότι έχουμε την «εξ Αποκαλύψεως» αλήθεια. Σημειώνω, ωστόσο, ότι ο πυρήνας του νομοσχεδίου, που είναι ένας πυρήνας κοινωνικής δικαιοσύνης, δεν πρόκειται να αλλάξει. Αλλωστε, δεν είναι μόνο οι ρυθμίσεις για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Είναι μια πολυεπίπεδη παρέμβαση για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, με 10 επιπλέον πρωτοβουλίες, όπως: η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των POS με τις ταμειακές μηχανές τους πρώτους μήνες του 2024, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, η καθολική επέκταση του myDATA, η ρύθμιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων, οι αυστηρές διατάξεις για το λαθρεμπόριο καυσίμων, ο περιορισμός της χρήσης των μετρητών. Ενα άμεσο όφελος που θα προκύψει -και θα το δείτε αυτό στον Προϋπολογισμό που θα καταθέσουμε τον Δεκέμβριο- είναι η αύξηση των δαπανών για την Υγεία και την Παιδεία με πόρους που θα προέλθουν ακριβώς από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Ενώ, στο τέλος της διαδρομής, θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις και για μείωση των φορολογικών συντελεστών.
Ποια είναι τα ετήσια επιπλέον έσοδα που προσδοκά το κράτος από τα νέα μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής;
Από την πρώτη μέρα των ανακοινώσεων δεχθήκαμε δύο κριτικές: Η μία ότι δήθεν κάνουμε φοροεπιδρομή και η άλλη ότι δεν κάνουμε αρκετά για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής στους ελεύθερους επαγγελματίες! Δεν γίνεται να ισχύουν και τα δύο. Στην πραγματικότητα, η παρέμβασή μας αποφεύγει ακρότητες και είναι ζυγισμένη. Και εξηγώ με ένα παράδειγμα σε σχέση με τα έσοδα: Στην Ελλάδα, οι εισπράξεις από τη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών είναι 0,8% του ΑΕΠ. Στην Ε.Ε. ο μέσος όρος είναι 2,1%. Οι εισπράξεις από τους ελεύθερους επαγγελματίες είναι, δηλαδή, τριπλάσιες στην Ε.Ε. απ’ ό,τι στην Ελλάδα! Εμείς, με τις ρυθμίσεις μας, πάμε από το 0,8% στο 1,1%-1,2%. Δεν το λες και κάποια ακραία αύξηση. Χάρη σε αυτήν προσδοκούμε επιπλέον έσοδα 606 εκατ. ευρώ. Επιπρόσθετα, πολλές από τις πρωτοβουλίες για τις οποίες σας μίλησα θα μας βοηθήσουν στη μείωση του λεγόμενου «κενού ΦΠΑ», το οποίο από 23% το 2019 έχει πάει στο 15% σήμερα και θέλουμε να φτάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 9% το 2027. Με αποτέλεσμα συνολικά μέχρι το τέλος της τετραετίας να προσθέσουμε στον Προϋπολογισμό 3 δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον έσοδα ετησίως από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής!
Είναι στον σχεδιασμό σας την προσεχή τριετία νέες μειώσεις σε άμεσους και έμμεσους φόρους και με ποια προτεραιότητα;
Σας μίλησα ήδη για τη μείωση του τέλους επιτηδεύματος, η οποία έρχεται νωρίτερα και είναι μεγαλύτερη σε σχέση με τις δεσμεύσεις μας. Εχουμε ήδη μειώσει επίσης τον ΕΝΦΙΑ κατά 10% για τις κατοικίες που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. Ενώ θα προχωρήσει εντός τετραετίας η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία μονάδα, όπως έχουμε δεσμευθεί. Από εκεί και πέρα, οι μειώσεις των φορολογικών συντελεστών είναι σταθερός στόχος, αλλά είναι πάντα συνάρτηση της φορολογικής συμμόρφωσης.
Υπάρχει τελικά δημοσιονομικό περιθώριο για κάποια νέα έκτακτη παροχή εντός του 2023 και πού θα δοθεί αυτή, εφόσον καταστεί εφικτή η χορήγησή της;
Βλέπουμε κάθε μέρα πώς εξελίσσονται τα πράγματα σε σχέση με τον Προϋπολογισμό. Ο Σεπτέμβριος πήγε λίγο χειρότερα, λόγω και των φυσικών καταστροφών. Ο Οκτώβριος, πάλι, πήγε λίγο καλύτερα. Το παρακολουθούμε. Πάντως, στο μέτρο του δυνατού, όπως σημείωσε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θα εξαντλήσουμε τις δυνατότητες, για να στηρίξουμε τους πιο ευάλωτους. Στόχος είναι μια σοβαρή, αξιόπιστη, αλλά και δίκαιη πολιτική σε όλα τα επίπεδα. Τόσο στο θέμα της φοροδιαφυγής όσο και στο θέμα της στήριξης των ευάλωτων.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 11/11