Επείγουσες δράσεις για την ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα και την επίτευξη κάθε µορφής κατάπαυσης του πυρός επεξεργάζεται η κυβέρνηση, σε µια περίοδο που η σύρραξη στη Μέση Ανατολή δεν έχει τέλος και το δράµα των Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας µεγαλώνει µέρα µε τη µέρα. Στην κατεύθυνση αυτή, η ελληνική κυβέρνηση, διατηρώντας τη στάση στήριξης του Ισραήλ, ενισχύει την προσπάθειά της για επείγουσα βοήθεια στους αποκλεισµένους κατοίκους της Γάζας, µε άµεση προτεραιότητα τη δηµιουργία θαλάσσιων ανθρωπιστικών διαδρόµων. Αλλωστε, εντείνονται οι διεθνείς πιέσεις προς τον πρωθυπουργό Νετανιάχου για µια ανάπαυλα -τριήµερη ζήτησε ο Αµερικανός πρόεδρος Μπάιντεν- ώστε να επιτραπεί απρόσκοπτα η ροή βοήθειας προς τη Λωρίδα της Γάζας. Οι τελευταίες πληροφορίες έκαναν λόγο για µια κατάπαυση πυρός-εξπρές, οπότε στην περίπτωση αυτή θα απαιτηθεί ο συντονισµός της διεθνούς κοινότητας για την ταχύτατη αποστολή βοήθειας. «Το πλεονέκτηµα ενός τέτοιου διαδρόµου είναι ότι µπορείς να στείλεις µεγαλύτερη ανθρωπιστική βοήθεια µε ένα πλοίο συγκριτικά µε ένα φορτηγό. Εποµένως, αν καταστεί πρακτικά δυνατόν, αντί να στέλνουµε βοήθεια µε αεροπλάνα και στη συνέχεια να τη µεταφορτώνουµε σε φορτηγά, και εφόσον γίνει µε τη µεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια, θα ήµουν ευτυχής να συµµετάσχω σε µια τέτοια πρωτοβουλία», κατέληξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε δηλώσεις του στο «Politico».

Τα τρία µέτωπα

Η Αθήνα συµµετέχει στην προετοιµασία της προσπάθειας αυτής σε τρία µέτωπα:
  • Πρώτον, στην αφύπνιση της Ε.Ε. και στον πιο δραστικό συντονισµό των χωρών-µελών της. Αυτό ήταν και το αντικείµενο της διάσκεψης του Παρισιού υπό τον Γάλλο πρόεδρο Μακρόν την περασµένη Πέµπτη, µε τη συµµετοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Κύπρου, Νίκου Χριστοδουλίδη. Με τροποποιηµένη ατζέντα, λόγω των εξελίξεων στη Μ. Ανατολή, θα πραγµατοποιηθεί µεθαύριο Τρίτη η συνάντηση Μητσοτάκη - Σολτς στο Βερολίνο, µε επόµενο βήµα την προσεχή Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε.
  • Δεύτερον, στην αξιοποίηση των σχέσεων που έχει η Ελλάδα τόσο µε το Ισραήλ όσο και µε τις περισσότερες αραβικές χώρες. Σχέσεις που, παρά το εκρηκτικό διεθνές κλίµα που έχει δηµιουργηθεί, δεν έχουν διαρραγεί, αλλά αντιθέτως µπορούν να αποτελέσουν το εφαλτήριο για περαιτέρω πρωτοβουλίες αποκλιµάκωσης της κρίσης. «Η Αθήνα εκτιµά ότι η έντιµη και ξεκάθαρη στάση που έχει τηρήσει από την αρχή της κρίσης τής δίνει τη δυνατότητα να µιλά µε όλες τις πλευρές, έχοντας λόγο και ρόλο στις εξελίξεις», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, σε εκδήλωση του «Κύκλου Ιδεών» και πρόσθεσε: «Η στάση µας αυτή µας έχει ωφελήσει, ώστε να µπορούµε σήµερα να γινόµαστε σεβαστοί και από τις δύο πλευρές. Και από την πλευρά του Ισραήλ, µε το οποίο έχουµε µια στρατηγική σχέση, η οποία διατηρείται, και βεβαίως µε τον αραβικό κόσµο».
  • Τρίτον, στη σταθερή ενεργοποίηση της ανοιχτής γραµµής επικοινωνίας µε τις ΗΠΑ, της µόνης µεγάλης δύναµης που µέχρι τώρα έχει αναλάβει διπλωµατικές και στρατιωτικές πρωτοβουλίες σε κάθε κατεύθυνση για την αποκλιµάκωση της κρίσης και την προσπάθεια για άµεση αποστολή βοήθειας στη Γάζα. ∆εν περνάει απαρατήρητο από την Αθήνα το γεγονός ότι οι ΗΠΑ κινούνται χωρίς µέχρι σήµερα να συναντούν αντιδράσεις από την Κίνα ή τη Ρωσία. Παράλληλα, βέβαια, η περιοδεία του Μπλίνκεν στη Μέση Ανατολή καταδεικνύει και την υστέρηση της παρέµβασης της Ε.Ε. για την ανάσχεση της κρίσης που κλιµακώνεται. Η τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού µε τον Αµερικανό υπουργό Εξωτερικών, µετά µάλιστα την ολοκλήρωση της περιοδείας-αστραπή του κ. Μπλίνκεν στην Τουρκία, επισφράγισε το κλίµα εµπιστοσύνης της Ουάσινγκτον προς τη χώρα µας, ως παράγοντα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Κι αυτό, την ώρα που ο επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, κατά τη στάση του στην Κύπρο, συναντήθηκε µε τον πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη. Είναι η αναγνώριση ότι η Λευκωσία από την αρχή της σύρραξης έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στη µεταφορά πολιτών από το Ισραήλ προς την Ευρώπη - και αυτό δεν περνά απαρατήρητο από τον διεθνή παράγοντα.

Αναπάντητα ερωτήµατα

Σε ό,τι αφορά το εσωτερικό µέτωπο, δύο ερωτήµατα παραµένουν αναπάντητα, καθώς το δράµα στη Μ. Ανατολή δεν λέει να φτάσει σε ένα τέλος. Το πρώτο είναι εάν και σε ποια κατεύθυνση οι εξελίξεις αυτές επηρεάσουν αρνητικά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις - την ώρα µάλιστα που η Αγκυρα στέκεται ανοιχτά στο πλευρό της «Χαµάς». Το δεύτερο, ποιες θα είναι οι ευρύτερες επιπτώσεις και παρενέργειες για την Ελλάδα. Προσώρας, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι σχέσεις -που εδώ και δέκα µήνες βρίσκονται σε διαδικασία ύφεσης- θα διαταραχθούν.

«Διαβάζω πολλές αναλύσεις στις εφηµερίδες, ότι η κρίση στη Μ. Ανατολή θα επηρεάσει αρνητικά τον ελληνοτουρκικό διάλογο. Εγώ είµαι της αντίθετης άποψης, ότι θα τον επηρεάσει θετικά», ήταν η εκτίµηση της υφυπουργού Εξωτερικών, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, µιλώντας στον «Κύκλο Ιδεών». Βαρόµετρο για τη συνέχεια, πάντως, θα αποτελέσει η σύγκληση του Ανώτατου Συµβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας, στη Θεσσαλονίκη, στις 7 ∆εκεµβρίου…

Οσο για τις παρενέργειες της κρίσης στη Μ. Ανατολή στο εσωτερικό, ενδιαφέρον παρουσιάζει η τελευταία δηµοσκόπηση της Metron Analysis για το πώς αντιδρά η κοινή γνώµη: το 86% των ερωτηθέντων εκτιµά πως θα υπάρχουν παρενέργειες στο Ενεργειακό, στην εσωτερική κατάσταση και τον κίνδυνο πιθανών τροµοκρατικών ενεργειών απαντά το 65%, στην αµυντική συνεργασία Ελλάδας - Ισραήλ το 62%, αλλά και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το 65%. Είναι µια εικόνα του πώς µια κρίση «µακριά µας» εσωτερικεύεται, επηρεάζει τους πολίτες κυρίως σε ό,τι αφορά την ασφάλεια και τη σταθερότητα στο εσωτερικό µέτωπο - κάτι που η κυβέρνηση οφείλει να προσµετρά στις κινήσεις που σχεδιάζει.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής