Στον ρόλο των μικρών και μεσαίων κρατών στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ε.Ε. αναφέρθηκε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς από τη Βουδαπέστη, κατά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των τεσσάρων χωρών του Βίσεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία και Τσεχία) και των τεσσάρων ευρωπαϊκών χωρών της χερσονήσου του Αίμου (Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία και Κροατία) στις οποίες προστέθηκαν και επιπλέον χώρες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Σερβίας.

Η πρώτη αυτή «οκταμερής» ακολουθεί τις πρόσφατες τριμερείς και τετραμερείς συναντήσεις, που εδραίωσε -ως εργαλεία της ελληνικής διπλωματίας- με πρωτοβουλία του ο κ. Κοτζιάς.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της ομάδας V4 (Βίσεγκραντ) και της ομάδας Β4 (οι 4 βαλκανικές χώρες) έθεσαν επί τάπητος θέματα όπως το μέλλον της Ευρώπης, το Brexit, τις προοπτικές διεύρυνσης των δυτικών Βαλκανίων, ζητήματα ενέργειας και διασυνοριακής συνεργασίας, με έμφαση στην προστασία συνόρων και την εύρυθμη λειτουργία της ζώνης Σένγκεν.

Λαμβάνοντας πρώτος τον λόγο, ως έχων την «πατρότητα της ιδέας», όπως τόνισε ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών Πίτερ Σιγιάρτο, ο κ. Κοτζιάς έθεσε σειρά θεμάτων προβληματισμού, καθορίζοντας το πλαίσιο της συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης.

Ο ρόλος των μικρών και μεσαίων κρατών

Ειδικότερα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας εστίασε στον ρόλο των μικρών και μεσαίων κρατών στην διαμόρφωση του μέλλοντος της Ε.Ε., στο μέλλον των εθνών-κρατών εντός αυτής, στο δίλημμα μεταξύ εμβάθυνσης και διεύρυνσης, στις μελλοντικές σχέσεις της Ε.Ε. με το Ην. Βασίλειο -θέμα ιδιαίτερα επίκαιρο- αλλά και με την Τουρκία και τη Ρωσία. Ειδικότερα για την τελευταία έθεσε το καίριο ερώτημα αν επιθυμούμε μια ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας που θα την περιλαμβάνει ή όχι.

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στα δυτικά Βαλκάνια, τονίζοντας ότι η ευρωπαϊκή τους πορεία πρέπει να υποστηριχτεί αλλά υπό τον όρο της εκπλήρωσης των απαραίτητων προϋποθέσεων. Ακόμη, έθεσε το ερώτημα αν και οι 6 χώρες θα αντιμετωπιστούν ως «πακέτο» ή εκάστη ξεχωριστά.

Περαιτέρω, ο Ν. Κοτζιάς επεκτάθηκε στον ρόλο του ευρωκοινοβουλίου και της Κομισιόν σε μια μελλοντική, διευρυμένη Ε.Ε., εστιάζοντας, μεταξύ άλλων, στη σύνθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στη διαφαινόμενη μειωμένη ικανότητα μικρομεσαίων κρατών να έχουν ουσιαστικό ρόλο στη λήψη των αποφάσεων.

Έθεσε επίσης το ερώτημα περί εκδημοκρατισμού της λειτουργίας των ευρωπαϊκών θεσμών, αναδεικνύοντας τη σημασία της ενεργούς συμμετοχής του ευρωκοινοβουλίου και των περιφερειών στη διαμόρφωση των αποφάσεων, ενώ δεν παρέλειψε να θέσει ερωτήματα αναφορικά με την ανάγκη μεταρρύθμισης της ευρωζώνης.

Καταλήγοντας, κάλεσε τους ομολόγους του να προβληματιστούν ως προς την έννοια μιας Ευρώπης πολλών ταχυτήτων και τις συνέπειες που θα είχε αυτή στην ικανότητα των κρατών-μελών να αποφασίζουν τα ίδια για τα θέματα που τα αφορούν.

Στη δευτερολογία του, ο Νίκος Κοτζιάς ανέπτυξε εκτενώς την ανάγκη να αποκτήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση ένα όραμα για τον 21ο αιώνα και να καταστεί πιο θελκτική προς τους πολίτες της. Δεν μπορεί η Ε.Ε. να περιορίζεται σε κυρώσεις, εμπάργκο και μνημόνια, τόνισε χαρακτηριστικά.

Στις παρεμβάσεις τους, οι ομόλογοι του κ. Κοτζιά εστίασαν στη διαφύλαξη του κεκτημένου Σένγκεν και στην ανάγκη να καταβληθούν προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή, προς μια Ε.Ε. χωρίς διαιρέσεις και εσωτερικά ρήγματα.

Παράλληλα, τονίστηκε από τους συμμετέχοντες η σημασία της ενεργειακής ασφάλειας μέσω της διαφοροποίησης πηγών, η οποία θα ενισχυθεί από τα έργα που βρίσκονται υπό υλοποίηση στην περιοχή (ΤΑΡ, IGB κ.ά.) και που θα προωθήσουν αποτελεσματικά τη διασυνδεσιμότητα στην περιοχή, με την Ελλάδα να έχει ρόλο κομβικής σημασίας στο πλαίσιο αυτό.

Ακόμη ένα σημαντικό μήνυμα που προέκυψε από τη συνάντηση ήταν η στήριξη της ευρωπαϊκής πορείας των δυτικών Βαλκανίων που θα αποτελέσει καταλύτη για την εμπέδωση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή.

Κατά τη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο κ. Κοτζιάς επανέλαβε τη στήριξη της χώρας μας στην ευρωπαϊκή πορεία των δυτικών Βαλκανίων και, αναφερόμενος στο θέμα της ενέργειας, ανακοίνωσε ότι αποφασίστηκε να εντατικοποιηθεί η συνεργασία των συμμετεχόντων κρατών μέσω της σύστασης ομάδας εμπειρογνωμόνων που θα παρακολουθεί τα ενεργειακά ζητήματα.

Τόνισε επίσης ότι η Ελλάδα «σκέφτεται και ονειρεύεται μια Ευρώπη που θα είναι πιο κοινωνική, που θα ανταποκρίνεται στα αισθήματα των ανθρώπων και πολιτών της, που θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των εθνικών κρατών και ταυτόχρονα η ίδια θα δυναμώνει. Πιστεύουμε ότι πρέπει στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση να ανοίξουμε με θάρρος μια ανοιχτή, ειλικρινή και δημιουργική συζήτηση για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Για το προσφυγικό: Δεν πρέπει να χάσουμε τον ανθρωπισμό μας

Πρόσθεσε, δε, ότι «είναι αναγκαίο να ενισχύσουμε τους θεσμούς μας για να μπορέσουμε να εξυπηρετήσουμε καλύτερα τους πολίτες μας». Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το προσφυγικό ζήτημα, ο Ν. Κοτζιάς ανέφερε ότι «όσα προβλήματα και αν προκύψουν, δεν πρέπει να χάσουμε τον ανθρωπισμό μας».

Κράτη του μεγέθους της Ελλάδας, όπως είπε, δεν έχουν τις αντοχές να σηκώσουν από μόνα τους το βάρος των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, ενώ τόνισε ότι το ζητούμενο είναι να αντιμετωπιστούν τα γενεσιουργά αίτια των ροών αυτών, ιδιαίτερα στις εστίες πολέμου.

Κλείνοντας τις εργασίες της συνάντησης, ο «οικοδεσπότης» της, ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών, ευχαρίστησε δημόσια τον Έλληνα ομόλογό του, υπενθυμίζοντας ότι ήταν ο εμπνευστής της ιδέας για την κοινή σημερινή «οκταμερή» συνάντηση, η οποία θα αποτελέσει την απαρχή συστηματικής συνεργασίας των χωρών αυτών για την προώθηση των κοινών συμφερόντων και τη διαμόρφωση μιας συναντίληψης για την πορεία της περιοχής και του μέλλοντος της Ε.Ε.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ