Απαράδεκτη χαρακτήρισε την παρέμβαση του Τουσκ για το προσφυγικό ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, επισημαίνοντας ότι η πρόταση αυτή όχι μόνο δυσχεραίνει τη διαχείριση των προσφυγικών ροών αλλά θέτει σε κίνδυνο το μέλλον της Ε.Ε., καθώς υπονομεύει την έννοια της αλληλεγγύης. «Για την Ελλάδα το σημαντικό δεν είναι κάποιες δυνάμεις να φιλοξενήσουν 200 ή και 1000 άτομα, αλλά ότι επιμένουν να υπονομεύουν τις αρχές στις οποίες βασίζεται η Ε.Ε.».    

Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι σήμερα το πρωί αναμένεται να γίνει και η τετραμερής συνάντηση ανάμεσα στον ίδιο, την Άνγκελα Μέρκελ, τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και τον Βούλγαρο πρωθυπουργό για το θέμα αυτό. 

Τόνισε ότι η Ελλάδα σεβάστηκε τους κανόνες της Ε.Ε. και ευαισθησίες άλλων κρατών-μελών και τήρησε την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, παρότι διαφωνούσε με σειρά πολιτικών στην οικονομία (λιτότητα), αλλά και στην εξωτερική πολιτική (κυρώσεις έναντι τρίτων κρατών).

Όλα τα κράτη-μέλη οφείλουν να κάνουν το ίδιο σήμερα για την αντιμετώπιση αυτού του ευρωπαϊκού ζητήματος. Ως προς το θέμα της χρηματοδότησης, συμφώνησε ότι τα χρηματοδοτικά εργαλεία (ενδεχομένως και καινούργια) θα πρέπει να γίνουν πιο ευέλικτα προκειμένου να ανταποκρίνονται στη σημερινή πραγματικότητα και να μπορούν τρίτες χώρες να τα απορροφούν. Το θέμα δεν είναι μόνο να υπάρχουν περισσότερα κονδύλια, αλλά να ενταχθούν οι στόχοι μας στο μεταναστευτικό στην εξωτερική πολιτική της Ε.Ε.  

Δηλαδή:  

A) Η χρηματοδότηση τρίτων χωρών στο ανωτέρω πλαίσιο θα πρέπει να συναρτάται με την αποτελεσματικότητά τους στην αντιμετώπιση δικτύων διακινητών, στη μείωση των ροών και στην αποδοχή επιστροφών.   

Β) Θα πρέπει να ληφθούν σημαντικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών (φτώχεια, πόλεμοι) και να ενταχθεί στην αναβάθμιση της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής.    

Γ) Θα πρέπει να ιδρυθεί ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός επιστροφών και  

Δ) ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός επανεγκατάστασης με κέντρα αιτήσεων σε τρίτες χώρες διέλευσης και προέλευσης.    

Τουρκία  

Ο Αλέξης Τσίπρας ενημέρωσε το Συμβούλιο σχετικά με την επίσκεψη του Ερντογάν στην Αθήνα και τόνισε ότι οι εξελίξεις στο μεταναστευτικό ήταν ένας από τους βασικούς λόγους της πρόσκλησης Ερντογάν στην Αθήνα, παρόλες τις διαφωνίες σε εθνικό αλλά και σε ιδεολογικό επίπεδο. Ανέφερε ότι σε μία περιοχή που βυθίζεται στην αποσταθεροποίηση (Συρία, Ιράκ, Αφγανιστάν, Παλαιστίνη, Λίβανος, Ιεροσόλυμα, πραξικόπημα Τουρκίας και περιορισμός σε ανθρώπινα δικαιώματα, Κουρδικό)  δεν μπορούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις να θεωρούνται διμερές θέμα. Είναι θέμα στήριξης των νοτιανατολικών ευρωπαϊκών συνόρων που καθίστανται ολοένα και πιο σημαντικά. Η ευρωπαϊκή ασφάλεια και διαχείριση προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών βασίζεται στις ομαλές ελληνοτουρκικές σχέσεις.    

Παράλληλα, τόνισε, οι προκλήσεις ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο κάνουν ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη δίκαιης και βιώσιμης επίλυσης του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και χωρίς τουρκικές εγγυήσεις.  

«Άρα, η ανάγκη για ειρήνη, σεβασμό του διεθνούς δικαίου και συνεργασία στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο αποτελεί ένα ευρωπαϊκό διακύβευμα που είναι πιο σημαντικό σήμερα από ποτέ», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.  

Τρία σημαντικά βήματα από την επίσκεψη Ερντογάν

Ο Έλληνας πρωθυπουργός επισήμανε ακόμα τα τρία σημαντικά βήματα που έγιναν από την επίσκεψη Ερντογάν:

Πρώτον, συμφωνήθηκε η επανέναρξη των συνομιλιών για την υφαλοκρηπίδα και Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης υπό την υψηλή εποπτεία πρωθυπουργού και προέδρου Ερντογάν  

Δεύτερον, συμφωνήσαμε σε μέτρα για την πιο αποτελεσματική εφαρμογή της Συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας και η Τουρκία να αρχίσει να εφαρμόζει ξανά τη διμερή Συμφωνία Επανεισδοχής.  

Τρίτον, ο πρόεδρος Ερντογάν τόνισε δημόσια ότι επιδιώκει τηνδίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού και οι συνομιλίες πρέπει να συνεχίσουν. Ο πρωθυπουργός καλωσόρισε το γεγονός ότι Ε.Ε., Γερμανία και Βουλγαρία έδωσαν απάντηση στην Τουρκία σχετικά με τις δηλώσεις Ερντογάν για την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης.  

Ζήτησε στήριξη ώστε η Τουρκία τους επόμενους μήνες:

-να σταματήσει την παραβίαση του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο με συνεχείς παραβιάσεις και εμπλοκές  
-να εντείνει τη θετική ως τώρα συνεργασία στο πλαίσιο της Συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας  
-να συνεχίσει τις συνομιλίες, με τους όρους του ΓΓΟΗΕ, για το Κυπριακό.           

Ο Αλέξης Τσίπρας ανέλαβε πρωτοβουλία και έθεσε την ατζέντα η Κοινωνική Ευρώπη στην Πράξη.  

·Τόνισε ότι ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων είναι σημαντικός και πρέπει να εφαρμοστεί.

·Υποστήριξε ότι η κοινωνική διάσταση είναι αναγκαία συνθήκη για την Ενωμένη Ευρώπη. Ο κοινωνικός πυλώνας θα εξισορροπήσει το δημοσιονομικό σύμφωνο.  

·Το ευρωπαϊκό εξάμηνο (διαδικασία συντονισμού των οικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών) θα πρέπει να περιλαμβάνει δεσμευτικούς κοινωνικούς στόχους και ζήτησε να περιληφθεί μνεία στα συμπεράσματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόταση στηρίχτηκε μεταξύ άλλων από την Επιτροπή, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Σουηδία και την Πορτογαλία και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να το στηρίξει και η Γερμανία, το θέμα θα επανέλθει προς συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του επόμενου Μαρτίου.

Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή δεσμεύτηκε να επανέλθει με προτάσεις για παρακολούθηση της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων.