Ερωτηθείς σχετικά με την παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάννης από την Τουρκία, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην τοποθέτησή του στο πρόσφατο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στην παραβίαση του διεθνούς δικαίου του πολέμου από τον Άσαντ με την χρήση χημικών όπλων, αλλά και από την Τουρκία που παραβιάζει τους διεθνείς κανόνες δικαίου, όπως είναι η Λωζάννη. «Αυτά που κάνει στο Αφρίν θυμίζουν τις προθέσεις της στη δεκαετία του ΄30, όταν κατέλαβε δια μέσου ενός ψευδούς δημοψηφίσματος την περιοχή της Αλεξανδρέττας, όπου οι Τούρκοι ήταν μειοψηφία με το μεγαλύτερο μέρος τους Αρμένιους». Σημείωσε μάλιστα ότι στη Συρία «έχουμε παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου από όλες τις πλευρές».

Ερωτηθείς αν υπάρχει κίνδυνος για θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο, ο κ. Κοτζιάς απάντησε ότι η δουλειά της διπλωματίας είναι να αποτρέπει τέτοιες εξελίξεις. Το πρόβλημα δεν είναι ένα θερμό επεισόδιο, αλλά να μη αφήσουμε να γίνουν ατυχήματα στην περιοχή κάτω από τις συνεχείς εντάσεις που έχουμε με την Τουρκία.

Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Κοτζιάς ήταν ιδιαίτερα επικριτικός για το “πολεμικό κλίμα” που παρουσιάζεται από τον Τύπο: «Αυτή η ατμόσφαιρα, ότι το Αιγαίο μυρίζει μπαρούτι, ότι πάμε για πόλεμο κλπ, δεν είναι ατμόσφαιρα μιας κοινωνίας ψύχραιμης, είναι μία ατμόσφαιρα για την οποία θα γελάει ο Ερντογάν, ότι με μία-δύο μικρές κινήσεις έχει φέρει μια τέτοια αναστάτωση σε εμάς», είπε και συνέστησε ψυχραιμία όχι μόνο στους πολιτικούς και αλλά και στον χώρο της δημοσιογραφίας: «Αυτός ο ανταγωνισμός, ποιος θα μυρίσει περισσότερο μπαρούτι δεν βοηθάει την ατμόσφαιρα στη χώρα» ανέφερε.

Απαντώντας σε ερώτηση περί μυστηρίων του ΥΠΕΞ, ο κ. Κοτζιάς είπε: «Αν κάποιος υπονοεί ότι αυτά που λέγονται δημοσίως επίσημα δεν είναι πραγματικά ασφαλώς έχει δίκιο να λέει ότι είναι μυστήρια. Αν όμως πούμε ότι η ενημέρωση που γίνεται είναι η πραγματική τότε δεν υπάρχει μυστήριο».

Ερωτηθείς σχετικά με το τι συνέβη στην Ρω απάντησε: «Αυτό που εγώ ξέρω ότι έγινε στη Ρω είναι ένας θόρυβος και όχι ένα οπτικά εμφανιζόμενο αντικείμενο».

Ερωτηθείς αν η Τουρκία έχει όντως μία επιδίωξη της συνολικότητας στο Αιγαίο ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στα δύο χαρακτηριστικά της Τουρκίας, ότι αφενός ότι είναι μία νευρική δύναμη με πολλές αντιφάσεις στο εσωτερικό της, που κινείται ανάμεσα στον φόβο, την ανησυχία και την αλαζονεία ότι μπορεί να κάνει τα πάντα, και αφετέρου ότι είναι μία αναθεωρητική δύναμη έχοντας την «αίσθηση ότι έχει αποκτήσει τέτοια ισχύ που της δίνει το “δικαίωμα” να ζητήσει την αλλαγή των πραγματικοτήτων που προκύπτουν από διεθνείς συμβάσεις και το διεθνές δίκαιο, στην προκειμένη περίπτωση η συνθήκη της Λωζάννης».

Επ΄αυτού εκτίμησε ότι «ορισμένες πτυχές του προβλήματος έχουν αλλάξει διότι έχουν βρεθεί ενεργειακοί πόροι στην περιοχή, ιδιαίτερα στην ανατολική Μεσόγειο και η Τουρκία πιέζει με διάφορους τρόπους να βρει τρόπο να συμμετάσχει στην αξιοποίηση και τη μεταφορά τους». Ως προς την ένταση που προκαλεί η Τουρκία ο Ν. Κοτζιάς εξέφρασε την άποψη ότι «έπαιξε μεγάλο ρόλο στην Τουρκία η προσπάθεια πραξικοπήματος που ενίσχυσε αυτό το αίσθημα και της αλαζονείας και της ανασφάλειας», όπως επίσης και το γεγονός ότι η γειτονική χώρα οδεύει προς τις εκλογές ίσως νωρίτερα του προγραμματισμένου.

Ερωτηθείς αν ανησυχεί για τις αντιδράσεις σχετικά με την ενδεχόμενη απελευθέρωση των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών στα μέσα Μαΐου, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι «η ελληνική Πολιτεία οφείλει να φροντίζει την ασφάλεια όλων».

Αναφορικά με τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς που κρατούνται στην Τουρκία είπε ότι ουδέποτε διατύπωσε μία εκτίμηση, τονίζοντας ότι από το πρώτο βράδυ είπε ότι «αυτό είναι ένα θέμα που έχω την αίσθηση ότι εντάσσεται σε μια άλλου είδους στρατηγική της Τουρκίας από ό,τι στο παρελθόν. Ήμουνα τότε η μόνη φωνή που το είπε». Ως προς το “τυχαίο” συμβάν είπε «δεν ξέρω αν έγινε τυχαία ή όχι, αυτό που ξέρω είναι ότι στην Άγκυρα ο Ερντογάν και οι κύκλοι του βλέπουνε πως αντιδρούμε -και σωστά αντιδρούμε- με μεγάλο πάθος και με μεγάλη απαιτητικότητα για την απελευθέρωση των δύο στρατιωτικών μας», σημειώνοντας ότι «η Τουρκία έχει άλλη αντίληψη περί της ζωής των ανθρώπων και των στρατιωτικών, διότι την περίοδο που συνέλαβαν τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς» οι Τούρκοι «έχουν χάσει 500-600 φαντάρους και αξιωματικούς χωρίς να δακρύζει το μάτι τους». Όσο για την τύχη των δύο Ελλήνων τόνισε ότι γίνονται όλες οι ενέργειες για την απελευθέρωση τους, όμως «αυτό δεν εξαρτάται μόνον από εμάς, αλλά από τον παραλογισμό ή μη της Τουρκίας».

Διατύπωσε την εκτίμηση ότι «η Άγκυρα διαβάζει διαφορετικά τα γεγονότα απ΄ ό,τι εμείς. Έχουμε δύο προβλήματα σε αυτό το σημείο με την Τουρκία: μια διαφορετική αντίληψη περί ελευθεριών, δικαίου και ιδιαίτερα της ανθρώπινης ζωής, μια αίσθηση ότι “κοίτα πώς χτυπιούνται οι έλληνες μόνο και μόνο επειδή συνέλαβα δύο αξιωματικούς”».

Αναφορικά με τη θετική στάση της ΕΕ στο θέμα του Αιγαίου ο Ν. Κοτζιάς τόνισε ότι ιδιαίτερη ικανοποίηση προκαλεί ότι «η δουλειά που κάναμε, ώστε να υπάρχει αυτή η στάση της ΕΕ, αποδίδει καρπούς». «Δεν είναι ξαφνικά που η Ευρωπαϊκή Ένωση, για πρώτη φορά, βγάζει τόσο αυστηρά πράγματα έναντι της Τουρκίας. Είναι οι διεθνείς συνθήκες, είναι η σχέση συνολικά των Ευρωπαίων με την Τουρκία, είναι και η δουλειά μας».

Ερωτηθείς γιατί δεν υπάρχουν αντίστοιχα αποτελέσματα και στο ΝΑΤΟ και τη στάση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι «αυτά που λέει δημόσια δεν είναι τα ίδια με αυτά που λέει στους Τούρκους. Και εμένα μ΄ ενδιαφέρουν τα δεύτερα πάρα πολύ». Όσο για τη στάση της Ρωσίας, είπε ότι αυτή ενδιαφέρεται για τη Συρία, αλλά επίσης ενδιαφέρεται πάρα πολύ να αποσπάσει την Τουρκία από τον Δυτικό κόσμο.