Κυρίες και Κύριοι,

Σας διαβεβαιώ ότι τούτη την ώρα αισθάνομαι αισιόδοξος. Ξέρω τι δυσκολίες περνάμε. Ξέρω τι καιρούς περνάμε. Τούτο το έργο, όμως, αποδεικνύει ότι σ’αυτό τον Τόπο, και μέσα από τεράστιες δυσκολίες, μπορούμε να προχωράμε και να παίρνουμε τα διδάγματα που πρέπει να πάρουμε.
Πριν απ’όλα αυτή την ιστορική μέρα που σήμανε την απελευθέρωση, ουσιαστικά, του Αιγαίου από την κατοχή των Ναζί, στην Σύμη γίνεται ένα έργο το οποίο της ανήκει. Της το όφειλε η Πολιτεία. Της το όφειλε γιατί αυτός ο Τόπος εδώ, αυτός ο πανέμορφος Τόπος – όπως είπα και πριν από λίγο – είναι η πύλη της Δύσης. Είναι η πύλη του Ελληνικού Πολιτισμού, του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, του Δυτικού Πολιτισμού. Και όταν ξέρουμε την τεράστια Ιστορία της, τον Πολιτισμό της, την τουριστική της δύναμη, αλλοίμονο αν δεν είχε αυτό το λιμάνι το οποίο, πέρα από την διευκόλυνση των κατοίκων, βοηθάει για να γίνει γνωστή μέσα από την Σύμη μια ολόκληρη Ελλάδα, μια ολόκληρη Ευρώπη, ο Πολιτισμός τους, η Ιστορία τους. Δεν είναι υπερβολές αυτά που λέω. Αρκεί να φύγει κανείς από διπλανά, γειτονικά λιμάνια άλλων χωρών, να φθάσει σ’αυτό το λιμάνι και θα το διαπιστώσει. Κύριε Δήμαρχε, εσείς το ξέρετε, το ζήσατε, το πώς οι Δήμαρχοι, συνάδελφοί σας στην Τουρκία έβλεπαν την μεγάλη διαφορά, όταν δίνατε την μάχη της αποκατάστασης των ζημιών. Αρκεί ως Έλληνες να καταλάβουμε την δύναμή μας.

Και αυτό το έργο μας διδάσκει εδώ ορισμένα πράγματα: Μας διδάσκει ότι, ιδίως σε επίπεδο κεντρικής πολιτικής, πρέπει να μάθουμε ν’αναγνωρίζουμε σε κάθε προηγούμενο τι σωστό έκανε και να το συνεχίζουμε. Επίσης, οι προηγούμενοι ν’αναγνωρίζουν στους επόμενους εκείνο στο οποίο συνέβαλαν όταν, ακριβώς, αυτό γίνεται υπό όρους συνέχειας. Γιατί χωρίς συνέχεια δεν είναι δυνατόν να υπάρξει, πραγματικά, μια αποτελεσματική πολιτική. Και, κυρίως, να μάθουμε ότι τα σημαντικά και τα μεγάλα τα κάνουμε μονιασμένοι. Έχουμε πολλά θέματα που μπορούμε ν’αντιπαρατεθούμε. Και σε μια Δημοκρατία αλλοίμονο αν δεν υπήρχαν τέτοιες αντιπαραθέσεις, οι οποίες δείχνουν την διαφορά που υπάρχει μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων, αλλά και την διαφορά στον δυναμισμό τους, στις ιδέες τους. Στα αυτονόητα όμως δεν μπορεί να είμαστε χωρισμένοι.

Επίσης, τούτο το έργο αποδεικνύει τι πρέπει να κάνει το κεντρικό Κράτος απέναντι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ξέρετε ότι έχω μια ιδιαίτερη ευαισθησία για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, δοθέντος ότι τα ωραιότερα χρόνια, θα έλεγα, της δημιουργίας, πριν φθάσω σε έναν άλλο σταθμό της ζωής μου, που είναι πολύ διαφορετικός, ήταν στο Υπουργείο Εσωτερικών, και ήταν η συνεργασία μου με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Και χαίρομαι που είναι εδώ πολλοί, απ’αυτούς που το ζήσαμε μαζί την εποχή εκείνη, με τις διαφορές που μπορεί να είχαμε. Αλλά, τι απέδειξε η Τοπική Αυτοδιοίκηση στον χρόνο; Ότι είναι ικανή αρκεί να την εμπιστευτούμε. Αρκεί να εφαρμόσουμε το Σύνταγμά μας. Γιατί αναθεωρήσαμε το Σύνταγμα; Ούτως ή άλλως είχε επαρκείς διατάξεις το 1975, αλλά το αναθεωρήσαμε το 2001 και προσδώσαμε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έναν άλλον ρόλο. Αυτό τον ρόλο πρέπει να τον τιμήσουμε, ιδίως το κεντρικό Κράτος. Και ο ρόλος αυτός είναι διπλός. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ικανή να κάνει τα έργα, ιδίως, και να παίρνει αποφάσεις σε τοπικό επίπεδο, γιατί είναι πιο κοντά στον πολίτη από ότι είναι το Κεντρικό Κράτος. Αυτή είναι η ουσία της Αποκέντρωσης και της Αυτοδιοίκησης. Να την εμπιστευτείς την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αλλά για να την εμπιστευτείς πρέπει να υπάρξουν δύο προϋποθέσεις: Πρώτον, οι πόροι. Δεν είναι δυνατόν να κάνουμε μεταρρυθμίσεις εάν δεν εξασφαλίσουμε τους πόρους. Σας διαβεβαιώ, μέχρι την τελευταία στιγμή αυτό με απασχολούσε στο Υπουργείο Εσωτερικών. Όταν κάνεις όμως μεταρρυθμίσεις, αυξάνεις τις αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά δεν της δίνεις τους πόρους για να λειτουργήσει, τότε χάνει σε αξιοπιστία. Τότε αναδεικνύεται η «θεία χάρις» του κεντρικού Κράτους. Και είναι λάθος, ιδίως στους σημερινούς καιρούς, και σε μια Ευρώπη που έχει μάθει να λειτουργεί με όρους Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Περιφέρειας πολύ περισσότερο. Η Ιδέα της Ευρώπης, είναι ιδέα που στηρίζεται πάνω στην περιφερειακή συνεργασία πολύ περισσότερο, για να δημιουργηθούν οι κεντρομόλες δυνάμεις που οδηγούν στην Ενοποίηση της Ευρώπης. Αυτό μόνο η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να το καταφέρει.

Δεύτερη προϋπόθεση, να μπορεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση να λαμβάνει αποφάσεις. Πρέπει λοιπόν να της δώσουμε τα μέσα. Για ν’ασκήσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση τις αρμοδιότητές της κατά το Σύνταγμα - γιατί το Σύνταγμα της δίνει όλες τις τοπικές υποθέσεις  και όσο αυξάνεται η τεχνολογία πολλές εθνικές υποθέσεις γίνονται τοπικές - πρέπει να μπορεί να παίρνει αποφάσεις. Πρέπει ο Περιφερειάρχης, πρέπει ο Δήμαρχος, μετά την εκλογή του, να μπορούν να έχουν την δυνατότητα να παίρνουν αποφάσεις. Ναι, η συλλογικότητα στη λήψη των αποφάσεων είναι πολύ σημαντικό πράγμα. 

Αλλά η λήψη  των αποφάσεων, και ιδίως στις επείγουσες  περιπτώσεις, είναι εξαιρετικά σημαντικό αγαθό για την αξιοπιστία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.  Και αυτό πρέπει να το σκεφτούμε πολύ. Και σας το λέω από τη δική μου εμπειρία στο Υπουργείο Εσωτερικών.  Επειδή είναι κρίσιμες οι ώρες, για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Να τι μπορεί να κάνει, φυσικά με την βοήθεια του Υπουργείου, του κεντρικού Κράτους. Αλλά επειδή το κάνει καλά να την βοηθήσουμε. Να αναλογιστούμε σε αυτό το σημείο ότι είμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι που μπορεί να πάρει ρόλους πολλούς η Τοπική Αυτοδιοίκηση και να αφήσει το Κράτος να ασχοληθεί  με στόχους εθνικούς, έργα εθνικής εμβέλειας, για να μπορέσει να αντιμετωπίσει και την γραφειοκρατία. Γιατί η γραφειοκρατία οφείλεται στην άγνοια της πραγματικότητας, τις περισσότερες φορές. Μέσα από την γραφειοκρατία κρύβεται άγνοια πραγματικότητας. Αν κάνουμε την σωστή κατανομή των έργων, εάν εμπιστευτούμε την Τοπική Αυτοδιοίκηση, σας διαβεβαιώ, το Κράτος θα ασχοληθεί με αυτά που πρέπει να ασχοληθεί. Γιατί ισχύει αυτή η λατινική ρήση  “de minimis non curat praetor” που έλεγαν οι Ρωμαίοι. Αυτή είναι δουλειά του Κράτους σ’αυτούς τους κρίσιμους καιρούς.

Σήμερα, εδώ στη Σύμη, το έργο του λιμένα δίνει σ’αυτόν τον Τόπο μια άλλη προοπτική, δείχνοντας τι μπορούμε να κάνουμε. Τι απάντηση μπορούμε να δώσουμε προς κάθε κατεύθυνση. Και πάλι σας ευχαριστώ πολύ για την μεγάλη τιμή να με κάνετε συντοπίτη σας.