Στην εκτίμηση ότι ο πρώτος Στρατηγικός Διάλογος Ελλάδας-ΗΠΑ συνιστά μια έμπρακτη αναγνώριση του πρωταγωνιστικού γεωπολιτικού ρόλου που διαδραματίζει η χώρα μας στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της ανατολικής Μεσογείου προχώρησε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος μετά την ολοκλήρωση των συναντήσεών του στην Ουάσινγκτον.

«Όπως είδατε στην ανακοίνωση γίνεται ρητή μνεία στον πρωταγωνιστικό ρόλο και το ηγετικό όραμα και τις προσπάθειες που έχουμε κάνει προς τη κατεύθυνση να γίνουμε πάροχος σταθερότητας στο πλαίσιο φυσικά και της υπεράσπισης των δικών μας εθνικών συμφερόντων», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Μιλώντας στους Έλληνες ανταποκριτές, ο κ. Κατρούγκαλος εξέφρασε την ικανοποίηση της ελληνικής πλευράς για τα αποτελέσματα του Διαλόγου. Όπως είπε, αυτό που θεωρεί ως «βασικό κεκτημένο» από το Διάλογο είναι ότι αναγνωρίστηκε ο ηγετικός ρόλος της Ελλάδας, καθώς και ο σταθεροποιητικός ρόλος που διαδραματίζει σε μια περιοχή που έχει αυξανόμενη στρατηγική σημασία για τις ΗΠΑ.

Αναλύοντας τη σημασία του Στρατηγικού Διαλόγου, ο Έλληνας υπουργός σημείωσε πως αυτό που τον καθιστά ξεχωριστό σε σχέση με τις άλλες διμερείς κυβερνητικές συνεργασίες, όπως είναι οι μικτές διυπουργικές επιτροπές, είναι το εύρος των θεμάτων που περιλαμβάνει.

Σε αυτό το σημείο, αναφέρθηκε στη συμβολή του πρώην υπουργού Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά, καθώς, όπως είπε, τόσο η αμερικανική όσο και η ελληνική πλευρά εξήραν τον καθοριστικό ρόλο που έπαιξε στην αναβάθμιση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, η οποία δημιούργησε τις συνθήκες για την έναρξη του Στρατηγικού Διαλόγου.

Γεωπολιτική Διάσταση της Οικονομικής Συνεργασίας

Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε το γεγονός ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν ότι η Ελλάδα έχει γυρίσει σελίδα με την ολοκλήρωση του προγράμματος, έχοντας πλέον αφήσει πίσω την εσωστρέφεια των χρόνων της οικονομικής κρίσης. Σε αυτό το πλαίσιο, υποστήριξε πως ο Στρατηγικός Διάλογος προσέγγισε τα επιμέρους οικονομικά και ενεργειακά θέματα από μια γεωπολιτική διάσταση, καθώς η παρούσα οικονομική συγκυρία για τη χώρα μας συμπίπτει με την αυξημένη γεωπολιτική σημασία της περιοχής.

«Τα θέματα, όμως, αυτά της οικονομίας και ειδικά της ενέργειας δεν τα προσεγγίσαμε αποκλειστικά από την οικονομική τους διάσταση, αλλά και από την γεωστρατηγική. Για παράδειγμα, σε αυτό το πλαίσιο αναδείξαμε την ανάγκη να υπάρξει ο EastMed όχι απλώς ως ένα οικονομικό πρόγραμμα, αλλά και ως ένα πρόγραμμα που επιβεβαιώνει την ενεργειακή και γενικότερη σταθερότητα στην περιοχή», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Λ. Κρέτσος, επισήμανε το γεγονός ότι οι ΗΠΑ βλέπουν την Ελλάδα ως έναν εν δυνάμει σημαντικό πόλο έλξης επενδύσεων σε διαφόρους τομείς.

«Έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το θέμα της καινοτομίας και της έρευνας των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, αλλά και της βιομηχανίας του κινηματογράφου και της τηλεόρασης... Στο εμπορικό και οικονομικό επίπεδο, ήταν καθολική η συμφωνία ότι πρέπει να μείνουμε σε αυτό το μομέντουμ της συνεργασίας που έχει αναπτυχθεί και τονίστηκε ιδιαιτέρως η πολύ καλή εμπειρία από την Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, όπου οι ΗΠΑ είχαν πάνω από 60 εταιρίες, και το θέμα της καινοτομίας και της ψηφιακής τεχνολογίας ήταν το κυρίαρχο».

Περιφερειακά Θέματα

Στη θεματική ενότητα του Διαλόγου που αφορούσε τις περιφερειακές εξελίξεις, ο κ. Κατρούγκαλος είχε την ευκαιρία να αναδείξει και τα εθνικά θέματα. Σχετικά με το Κυπριακό, υπογράμμισε ότι πρόκειται πρωτίστως για ένα θέμα διεθνούς δικαίου και για αυτόν ακριβώς τον λόγο αποτελεί επιτακτική ανάγκη η κατάργηση των εγγυήσεων και η αποχώρηση των στρατευμάτων.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε και στη Συμφωνία των Πρεσπών, την οποία περιέγραψε ως μια «σημαντική προσπάθεια για την σταθεροποίηση της περιοχής των Βαλκανίων». Συναφώς, ενημέρωσε την αμερικανική πλευρά για τις πρόσφατες δηλώσεις από πολιτικούς των Σκοπίων, οι οποίες, όπως είπε, «δεν βοηθούν στο να εμπεδωθεί και στις δύο χώρες το πνεύμα και το γράμμα της Συνθήκης των Πρεσπών».

Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα διάφορα σχήματα πολυμερούς συνεργασίας που προωθεί η ελληνική εξωτερική πολιτική για την ενίσχυση της σταθερότητας, της ειρήνης και της περιφερειακής συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή.

«Ιδίως ανέδειξα τα σχήματα τριμερούς και πολυμερούς συνεργασίας στην περιοχή της Μεσογείου, τη διάσκεψη της Ρόδου, την πρωτοβουλία για τον διαθρησκευτικό διάλογο και την προστασία των θρησκευτικών μειονοτήτων, αλλά και τα τριμερή σχήματα συνεργασίας, ιδίως αυτό που αφορά την Κύπρο και το Ισραήλ, στο οποίο έχει δηλώσει ένα ενδιαφέρον, όχι ακριβώς συμμετοχής, αλλά παρακολούθησης του και η αμερικανική πλευρά».

Τέλος, οι δύο πλευρές συζήτησαν και τις εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με τον κ. Κατρούγκαλο να επισημαίνει πως σκοπός της Ελλάδας δεν είναι ασφαλώς να εντείνει την υφιστάμενη ένταση, για την οποία ούτως ή άλλως δεν ευθύνεται, αλλά να ευνοήσει «τις ευρωπαϊκές προοπτικές (της Τουρκίας) με την προϋπόθεση, όμως, ότι θα πάψει να έχει προκλητική συμπεριφορά στο πλαίσιο της γενικότερης αναθεωρητικής της πολιτικής».