Ο πρωθυπουργός ετοιμάζεται για το ταξίδι του στην Τουρκία, με κυβερνητικές «πηγές» να μας συνιστούν στα παρασκήνια «να μην περιμένουμε ότι θα συμβεί εκεί τίποτε 'σπουδαίο', πέραν του ότι ο πρωθυπουργός θα βάλει όλα τα θέματα κάτω από την ομπρέλα του Διεθνούς Δικαίου». Ούτε ο κ. Τσίπρας ούτε ο Ταγίπ Ερντογάν είναι, λένε, έτοιμοι αυτή την ώρα για «μεγάλες αποφάσεις» στα Ελληνοτουρκικά. Μπορεί να είναι κι έτσι, μπορεί άλλοι να μιλούν στους διαδρόμους για «εκπλήξεις» στην Αγκυρα, αλλά την ερχόμενη εβδομάδα θα φανεί με ακρίβεια το «γιατί» αυτής της επίσημης επίσκεψης. Το βέβαιο είναι, πάντως, ότι στο Αιγαίο επικρατεί αεροναυτικός «καύσωνας». Και ότι η Αγκυρα μιλάει πλέον για «τουρκική μειονότητα» στη Δ. Θράκη.

Την ίδια ώρα, όμως, πολλά και ενδιαφέροντα ψιθυρίζονται στο παρασκήνιο και για το ερώτημα «θα είναι το 2019 'έτος Κυπριακού'»; Το ερώτημα διατυπώνεται, διότι, πηγαίνοντας να συναντήσει τον πρόεδρο Ερντογάν, ο Ελληνας πρωθυπουργός θα πρέπει να έχει στις αποσκευές του «υλικό» και για το Κυπριακό. Ο κ. Τσίπρας δεν μπορεί να μη γνωρίζει ότι σήμερα η Αγκυρα εργάζεται με ταχείς ρυθμούς για την εδραίωση μιας απόλυτα διχοτομικής κατάστασης στην Κύπρο, με συγκεκριμένες κινήσεις «στρατηγικού» χαρακτήρα στα κατεχόμενα της Β. Κύπρου. Στόχος του Ερντογάν είναι να συζητήσει για ένα «βελούδινο διαζύγιο», αφού η Τουρκία δεν θα αλλάξει τις θέσεις της για τα στρατεύματα κατοχής και τις εγγυήσεις.

Η ένταση διαρκώς αυξάνεται στην περιοχή, με την Τουρκία του μεγαλομανούς Ερντογάν να εγείρει πρωτοφανείς διεκδικήσεις στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο. Η Αθήνα, όσο κι αν επιδιώκει την πολιτική διαχείριση «χαμηλών τόνων», δεν μπορεί να «παραμερίζει» αυτό το μείζον πρόβλημα.

Με δεδομένο ότι η Τουρκία έχει ξεκινήσει την επιχείρηση «γαλάζια πατρίδα» για να πείσει τους Τούρκους και τις ξένες δυνάμεις ότι η χώρα αυτή έχει δικαίωμα να διεκδικήσει ρόλο ισχυρής ναυτικής δύναμης σε Αιγαίο και Μεσόγειο, έχει θέσει ως στόχο να «μικρύνει» τις θάλασσες της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Ελληνας πρωθυπουργός είναι υποχρεωμένος να αντιμετωπίσει σοβαρά αυτό το ζήτημα, όσο κι αν δεν θέλει να εμπλακεί με τα «σπουδαία» στις συνομιλίες του με τον επιθετικό Ερντογάν.

Κατευνασμός

Εμπειροι διπλωμάτες αναφέρουν ότι η Αθήνα δεν μπορεί τώρα να αδρανήσει, καρφωμένη στο άγονο δόγμα περί «κατευνασμού», και συνιστούν πολιτικές «πρωτοβουλίες», διότι ο χρόνος δεν κυλά υπέρ της Ελλάδας, όσο η πολιτική ηγεσία δεν οργανώνει νέους εθνικούς στόχους διμερώς και διεθνώς. Η ελληνική διπλωματία δεν ξεχνά πως, όταν ο υπουργός Αμυνας της γείτονος, κ. Ακάρ, δηλώνει ότι η Αγκυρα «δεν θα επιτρέψει κανένα τετελεσμένο σε Αιγαίο, Ανατολική Μεσόγειο και Κύπρο», περιγράφει μια συγκεκριμένη και ενεργό πολιτική της Τουρκίας. Ας σημειωθεί ότι ο κ. Τσίπρας θα συναντηθεί με τον Ταγίπ Ερντογάν γνωρίζοντας και ότι από 27 Φεβρουαρίου έως 3 Μαρτίου η Τουρκία θα πραγματοποιήσει μια αεροναυτική άσκηση-μαμούθ με όνομα «Γαλάζια πατρίδα» σε Μαύρη Θάλασσα, Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, για να υπογραμμίσει διμερώς και διεθνώς τις υψηλές ναυτικές φιλοδοξίες της. Το όλο ζήτημα έχει ενεργοποιήσει τον «διεθνή παράγοντα», που πραγματοποιεί με πρωτοβουλίες των ΗΠΑ διπλωματικές επαφές στο τρίγωνο Αθήνα - Λευκωσία - Αγκυρα, με στόχο μια «τακτοποίηση» του Κυπριακού, που θα επιτρέψει να διεξάγονται με ασφάλεια οι εργασίες των ενεργειακών κολοσσών Exxon Mobil, Total και ENI.

Στο σκηνικό αυτό, εκτιμάται στο υπουργείο Εξωτερικών ότι η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα θα πρέπει να ετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει το ζήτημα μιας νέας «διαχείρισης» του Κυπριακού προσεχώς, όταν θα ανοίξει μια «μεγάλη συζήτηση» για την κυπριακή ΑΟΖ. Στο κέντρο του προβληματισμού της Αθήνας είναι το αν η ελληνική πλευρά θα στηρίξει και σε επόμενη φάση «λύσεις» οι οποίες θα προϋποθέτουν την κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Μια «τουρκική» Κύπρος είναι «ανεπιθύμητη» στον στρατηγικό χώρο που καλύπτει ένα σύστημα ασφαλείας με συμμετοχή Ισραήλ και Αιγύπτου, το οποίο έχουν ενθαρρύνει και στηρίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και οι Γάλλοι και οι Βρετανοί.

Ο κ. Αλέξης Τσίπρας καλείται, λοιπόν, τώρα να ετοιμαστεί για συνομιλίες με τον Ταγίπ Ερντογάν για σχετικά «περίπλοκα» ζητήματα. Θα ανοίξει διάλογο για το Αιγαίο; Θα βάλει το Κυπριακό «στο ράφι»; Εδώ, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα για τον Ελληνα πρωθυπουργό, που, αν προχωρήσει σε συζητήσεις στη βάση όλων των «αναθεωρήσεων» που ζητά η Τουρκία, τότε θα κινδυνεύει να «καταπιεί» πολύ περισσότερα και οδυνηρά ζητήματα από αυτά που αποφάσισε να δοκιμάσει στην υπόθεση του «Μακεδονικού».

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 2/2/2019