ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Δημιουργούνται νέες διαδρομές για αναπηρικά αμαξίδια στην Ακρόπολη
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο του Υπουργείου Πολιτισμού γνωμοδότησε ομόφωνα θετικά για την νέα εφαρμογή
Η μελέτη για τη βελτίωση της επισκεψιμότητας των μνημείων, στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης, για τα άτομα με δυσκολία στην κίνηση, απασχόλησε χθες το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, το οποίο και γνωμοδότησε ομόφωνα θετικά για την εφαρμογή της.
Μετά το πέρας της συνεδρίασης η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη δήλωσε ότι «Όταν ολοκληρωθεί το έργο, η εμπειρία της επίσκεψης στον Ιερό Βράχο, όχι μόνο για τα άτομα με δυσκολία στην κίνηση, αλλά για το ευρύ κοινό θα είναι διαφορετική. Θα υποδέχονται τους επισκέπτες ομαλές ανθεκτικές και σταθερές επιφάνειες, εξασφαλίζοντας την απρόσκοπτη και ασφαλή κίνηση, ενώ τα αμαξίδια θα μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα και όχι γραμμικά. Έτσι θα γίνεται αντιληπτός ο ελεύθερος, κατά την αρχαιότητα, χώρος».
Η αρχαία χωρική συγκρότηση της Ακρόπολης δεν είναι εύκολα αντιληπτή στον σημερινό επισκέπτη, ο οποίος εκλαμβάνει το σύνολο, ως μια ανώμαλη και δύσβατη πλατεία με μαρμάρινα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα, που περιέργως το κάτω μέρος τους είναι άτεχνο και ευτελές με συχνά έκδηλα συμπτώματα καλπάζουσας φθοράς. Λιγότεροι είναι εκείνοι που αντιλαμβάνονται ότι το ευτελές μέρος ήταν αφανές και καλά προστατευμένο μέσα σε τεχνητές εδαφικές διαμορφώσεις, ανταποκρινόμενες σε μια πανάρχαια μνημειακής κλίμακας λειτουργική οργάνωση μεγάλης ιστορικής, αρχαιολογικής και αισθητικής αξίας.
Προβλέπεται ακόμη η δημιουργία νέων διαδρομών και η επίστρωση των υφιστάμενων, η δημιουργία πλατωμάτων για την καλύτερη θέαση των μνημείων, ενώ θα προστατευτούν τα ίδια τα μνημεία, στα σημεία που φέρουν λαξεύματα και αρχαιολογικά τεκμήρια.
Σύμφωνα με την γνωμοδότηση του ΚΑΣ οι νέες διαδρομές θα αναπτυχθούν σε ευθείες και τεθλασμένες γραμμές, ενώ θα αποφευχθούν καμπύλες κατά τον σχεδιασμό. Τόσο οι διάδρομοι των επισκεπτών όσο και τα πλατώματα θα πρέπει να διαστρωθούν με το ίδιο υλικό. Η χρωματική διαφοροποίηση θα αξιοποιείται μόνο για τη δήλωση τον αρχαίων οδεύσεων. Ως εκ τούτου, θα διακρίνεται χρωματικά μόνον η οδός Παναθηναίων (δηλαδή το τμήμα της διαδρομής από τα Προπύλαια έως τη ΒΑ γωνία του Παρθενώνα) και αργότερα η βόρεια οδός, ενώ όλα τα πλατώματα και οι συμβατικές διαδρομές θα αποδίδονται, με άλλη απόχρωση υλικού. Επίσης, θα επισημανθούν με διαφοροποίηση υλικού ή χρώματος τα όρια σημαντικών - αλλά αθέατων μέχρι στιγμής- κτισμάτων επί του βράχου. Προτείνεται να διατηρηθεί και η δυνατότητα κίνησης αμαξιδίων ΑΜΕΑ και στην περιοχή νοτίως του Παρθενώνα.
Οι νέες διαστρωματώσεις θα φέρουν μέσο πάχος 8 εκατοστών. Θα επιλεγούν υλικά, με μεγάλη αντοχή, συμβατά με τα μνημεία. Η τελική επιλογή θα γίνει μετά από αξιολόγηση δοκιμαστικών εφαρμογών επί τόπου. Επιγραμματικά οι κατηγορίες των εργασιών που περιλαμβάνονται στην παρούσα μελέτη είναι οι κάτωθι:
• Αφαίρεση σαθρών, καθαρισμός
• Επισκευή και επίστρωση υφιστάμενων διαδρομών, από σκυρόδεμα
• Κατασκευή νέων διαδρόμων κίνησης και η επίστρωση τους με αρχιτεκτονικό σκυρόδεμα
• Επιστρώσεις περιοχών με υδατοπερατό σκυρόδεμα ή άλλο μαλακό υλικό
• Βελτίωση επιφάνειας πλατωμάτων με γαρμπίλι
Η τεκμηρίωση των αρχαιολογικών πληροφοριών της μελέτης θα ακολουθήσει τα σχέδια των Stevens και Κορρέ, ενώ θα τηρηθούν τα οριζοντιογραφικά και υψομετρικά δεδομένα ώστε το αποτέλεσμα να μπορεί να ενταχθεί αρμονικά στη μελλοντική επέκταση του έργου. Η σχετική μελέτη εκπονήθηκε με χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση στο πλαίσιο του συνολικού χορηγικού προγράμματος που αφορά στην αναβάθμιση των προσφερομένων υπηρεσιών στην Ακρόπολη των Αθηνών.
Μετά το πέρας της συνεδρίασης η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη δήλωσε ότι «Όταν ολοκληρωθεί το έργο, η εμπειρία της επίσκεψης στον Ιερό Βράχο, όχι μόνο για τα άτομα με δυσκολία στην κίνηση, αλλά για το ευρύ κοινό θα είναι διαφορετική. Θα υποδέχονται τους επισκέπτες ομαλές ανθεκτικές και σταθερές επιφάνειες, εξασφαλίζοντας την απρόσκοπτη και ασφαλή κίνηση, ενώ τα αμαξίδια θα μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα και όχι γραμμικά. Έτσι θα γίνεται αντιληπτός ο ελεύθερος, κατά την αρχαιότητα, χώρος».
Η αρχαία χωρική συγκρότηση της Ακρόπολης δεν είναι εύκολα αντιληπτή στον σημερινό επισκέπτη, ο οποίος εκλαμβάνει το σύνολο, ως μια ανώμαλη και δύσβατη πλατεία με μαρμάρινα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα, που περιέργως το κάτω μέρος τους είναι άτεχνο και ευτελές με συχνά έκδηλα συμπτώματα καλπάζουσας φθοράς. Λιγότεροι είναι εκείνοι που αντιλαμβάνονται ότι το ευτελές μέρος ήταν αφανές και καλά προστατευμένο μέσα σε τεχνητές εδαφικές διαμορφώσεις, ανταποκρινόμενες σε μια πανάρχαια μνημειακής κλίμακας λειτουργική οργάνωση μεγάλης ιστορικής, αρχαιολογικής και αισθητικής αξίας.
Προβλέπεται ακόμη η δημιουργία νέων διαδρομών και η επίστρωση των υφιστάμενων, η δημιουργία πλατωμάτων για την καλύτερη θέαση των μνημείων, ενώ θα προστατευτούν τα ίδια τα μνημεία, στα σημεία που φέρουν λαξεύματα και αρχαιολογικά τεκμήρια.
Σύμφωνα με την γνωμοδότηση του ΚΑΣ οι νέες διαδρομές θα αναπτυχθούν σε ευθείες και τεθλασμένες γραμμές, ενώ θα αποφευχθούν καμπύλες κατά τον σχεδιασμό. Τόσο οι διάδρομοι των επισκεπτών όσο και τα πλατώματα θα πρέπει να διαστρωθούν με το ίδιο υλικό. Η χρωματική διαφοροποίηση θα αξιοποιείται μόνο για τη δήλωση τον αρχαίων οδεύσεων. Ως εκ τούτου, θα διακρίνεται χρωματικά μόνον η οδός Παναθηναίων (δηλαδή το τμήμα της διαδρομής από τα Προπύλαια έως τη ΒΑ γωνία του Παρθενώνα) και αργότερα η βόρεια οδός, ενώ όλα τα πλατώματα και οι συμβατικές διαδρομές θα αποδίδονται, με άλλη απόχρωση υλικού. Επίσης, θα επισημανθούν με διαφοροποίηση υλικού ή χρώματος τα όρια σημαντικών - αλλά αθέατων μέχρι στιγμής- κτισμάτων επί του βράχου. Προτείνεται να διατηρηθεί και η δυνατότητα κίνησης αμαξιδίων ΑΜΕΑ και στην περιοχή νοτίως του Παρθενώνα.
Οι νέες διαστρωματώσεις θα φέρουν μέσο πάχος 8 εκατοστών. Θα επιλεγούν υλικά, με μεγάλη αντοχή, συμβατά με τα μνημεία. Η τελική επιλογή θα γίνει μετά από αξιολόγηση δοκιμαστικών εφαρμογών επί τόπου. Επιγραμματικά οι κατηγορίες των εργασιών που περιλαμβάνονται στην παρούσα μελέτη είναι οι κάτωθι:
• Αφαίρεση σαθρών, καθαρισμός
• Επισκευή και επίστρωση υφιστάμενων διαδρομών, από σκυρόδεμα
• Κατασκευή νέων διαδρόμων κίνησης και η επίστρωση τους με αρχιτεκτονικό σκυρόδεμα
• Επιστρώσεις περιοχών με υδατοπερατό σκυρόδεμα ή άλλο μαλακό υλικό
• Βελτίωση επιφάνειας πλατωμάτων με γαρμπίλι
Η τεκμηρίωση των αρχαιολογικών πληροφοριών της μελέτης θα ακολουθήσει τα σχέδια των Stevens και Κορρέ, ενώ θα τηρηθούν τα οριζοντιογραφικά και υψομετρικά δεδομένα ώστε το αποτέλεσμα να μπορεί να ενταχθεί αρμονικά στη μελλοντική επέκταση του έργου. Η σχετική μελέτη εκπονήθηκε με χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση στο πλαίσιο του συνολικού χορηγικού προγράμματος που αφορά στην αναβάθμιση των προσφερομένων υπηρεσιών στην Ακρόπολη των Αθηνών.