ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Εγκαινιάστηκε ο αρχαιολογικός χώρος του Καβειρίου στη Λήμνο
Με το έργο αυτό όχι μόνον αναβαθμίζονται οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους επισκέπτες του χώρου, αλλά και προστατεύεται ο ίδιος ο αρχαιολογικός χώρος από την φθορά του χρόνου
Το έργο της αποκατάστασης και ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου του Καβειρίου
Στον χαιρετισμό της στην τελετή των εγκαινίων, η κ. Μενδώνη μεταξύ άλλων ανέφερε «Η τελευταία επίσκεψή μου στον χώρο –ως Γενική Γραμματέας- μαζί με τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου Πολιτισμού, ήταν τον Οκτώβριο του 2013. Τότε διαπιστώσαμε τα μεγάλα προβλήματα, τα οποία εμφάνιζε ο χώρος. Ενα τμήμα των ανδήρων ήταν έτοιμα να καταρρεύσουν. Ζήτησα από τις υπηρεσίες να συνταχθούν οι αναγκαίες μελέτες, ώστε να προχωρήσει γρήγορα η αποκατάσταση του χώρου. Το 2014 εκπονήθηκαν και εγκρίθηκαν από το ΚΑΣ οι πρώτες μελέτες για τον χώρο, ενώ τον Δεκέμβριο του 2014 καταθέσαμε το οικείο τεχνικό δελτίο, στην τότε Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου και νυν Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Νησιωτικής Πολιτικής κ. Χριστιάνα Καλογήρου. Τελικά το έργο εντάχθηκε στο ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου-ΕΣΠΑ 2014-2020, το 2016" ανέφερε η Υπουργός.
Με το έργο της ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου του Καβειρίου, όχι μόνον αναβαθμίζονται οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους επισκέπτες του χώρου, αλλά και προστατεύεται ο ίδιος ο αρχαιολογικός χώρος από την φθορά του χρόνου, τις επιδράσεις των έντονων καιρικών φαινόμενων, που μαστίζουν την περιοχή. Λαμβάνονται μέτρα για την παθολογία του εδάφους, που επέφεραν σημαντικές αλλοιώσεις στα μνημεία και στα τμήματα των τοιχοδομών, που είχαν καταρρεύσει ή παρουσίαζαν ολισθήσεις στα πρανή. Στον χώρο παρέχονται πλέον αναβαθμισμένες υπηρεσίες για ΑμεΑ, όπως ειδικό ηλεκτροκίνητο αμαξίδιο, χώροι υγιεινής και ενημερωτική πινακίδα αφής και ήχου για άτομα με μειωμένη όραση, με επισήμανση της κατεύθυνσης. Δημιουργήθηκαν χώροι στάσης επισκεπτών, οργανώθηκαν εκπαιδευτικά προγράμματα (για νηπιαγωγείο, Α΄-Γ΄ τάξεις Δημοτικού, Δ΄-ΣΤ΄ τάξεις Δημοτικού), ενώ στη διάθεση όλων των επισκεπτών βρίσκεται ενημερωτικό υλικό (φυλλάδια στην ελληνική αγγλική και Braille), καθώς και φορτιστές για φόρτιση κινητών τηλεφώνων κάθε τύπου. Το νέο φυλάκιο είναι εξοπλισμένο με μέσα ψηφιακής παρακολούθησης του αρχαιολογικού χώρου (καταγραφικό, κάμερες, πυρόσβεση, πυρανίχνευση, σύστημα συναγερμού).
Εξαιρετικά σημαντικό για την περαιτέρω γνώση του χώρου είναι το γεγονός ότι κατά την διάρκεια των αποχωματώσεων για τις ανάγκες του έργου εντοπίσθηκε τμήμα του λεγόμενου «υστερορωμαϊκού οικισμού», το οποίο σύμφωνα με τα νεότερα ανασκαφικά δεδομένα και αρχαιολογικά τεκμήρια φαίνεται ότι αποτέλεσε τμήμα των εστιατορίων των δύο Τελεστηρίων. Πάμπολλες επιγραφές των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων ταυτίζουν τον υπαίθριο χώρο των εστιατορίων, ως τον «επιφανή τόπο», πιθανώς το αρχείο του ιερού, στο οποίο στήνονταν τιμητικές επιγραφές και ψηφίσματα. Ιδιαίτερο δε ενδιαφέρον έχει η ανεύρεση μιας ταφής του ύστερου 4ου αι.π.Χ., επάνω στο υστεροαρχαϊκό και κάτω από το υστερορρωμαϊκό Τελεστήριο, η οποία ταυτίζεται πιθανώς ως ταφή επιφανούς προσώπου, ίσως ιερέα. Σιδερένια δαχτυλίδια που βρέθηκαν ως κτερίσματα της ταφής -ανάλογα έχουν βρεθεί στο ιερό των Μεγάλων Θεών στη Σαμοθράκη- υποδεικνύουν τη χρήση τους στις τελετές μύησης.
στη Λήμνο, εγκαινίασε το απόγευμα του Σαββάτου 26 Σεπτεμβρίου, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, παρουσία του Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Κώστα Μουτζούρη, του Δημάρχου Λήμνου Δημήτρη Μαρινάκη, της Δημάρχου Αγίου Ευστρατίου Μαρίας Κακαλή, του Μητροπολίτη Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου κκ. Ιερόθεου, του προϊσταμένου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου κ. Παύλου Τριανταφυλλίδη και του Διευθυντή της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής κ. Εμανουέλε Πάπι.Στον χαιρετισμό της στην τελετή των εγκαινίων, η κ. Μενδώνη μεταξύ άλλων ανέφερε «Η τελευταία επίσκεψή μου στον χώρο –ως Γενική Γραμματέας- μαζί με τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου Πολιτισμού, ήταν τον Οκτώβριο του 2013. Τότε διαπιστώσαμε τα μεγάλα προβλήματα, τα οποία εμφάνιζε ο χώρος. Ενα τμήμα των ανδήρων ήταν έτοιμα να καταρρεύσουν. Ζήτησα από τις υπηρεσίες να συνταχθούν οι αναγκαίες μελέτες, ώστε να προχωρήσει γρήγορα η αποκατάσταση του χώρου. Το 2014 εκπονήθηκαν και εγκρίθηκαν από το ΚΑΣ οι πρώτες μελέτες για τον χώρο, ενώ τον Δεκέμβριο του 2014 καταθέσαμε το οικείο τεχνικό δελτίο, στην τότε Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου και νυν Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Νησιωτικής Πολιτικής κ. Χριστιάνα Καλογήρου. Τελικά το έργο εντάχθηκε στο ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου-ΕΣΠΑ 2014-2020, το 2016" ανέφερε η Υπουργός.
Με το έργο της ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου του Καβειρίου, όχι μόνον αναβαθμίζονται οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους επισκέπτες του χώρου, αλλά και προστατεύεται ο ίδιος ο αρχαιολογικός χώρος από την φθορά του χρόνου, τις επιδράσεις των έντονων καιρικών φαινόμενων, που μαστίζουν την περιοχή. Λαμβάνονται μέτρα για την παθολογία του εδάφους, που επέφεραν σημαντικές αλλοιώσεις στα μνημεία και στα τμήματα των τοιχοδομών, που είχαν καταρρεύσει ή παρουσίαζαν ολισθήσεις στα πρανή. Στον χώρο παρέχονται πλέον αναβαθμισμένες υπηρεσίες για ΑμεΑ, όπως ειδικό ηλεκτροκίνητο αμαξίδιο, χώροι υγιεινής και ενημερωτική πινακίδα αφής και ήχου για άτομα με μειωμένη όραση, με επισήμανση της κατεύθυνσης. Δημιουργήθηκαν χώροι στάσης επισκεπτών, οργανώθηκαν εκπαιδευτικά προγράμματα (για νηπιαγωγείο, Α΄-Γ΄ τάξεις Δημοτικού, Δ΄-ΣΤ΄ τάξεις Δημοτικού), ενώ στη διάθεση όλων των επισκεπτών βρίσκεται ενημερωτικό υλικό (φυλλάδια στην ελληνική αγγλική και Braille), καθώς και φορτιστές για φόρτιση κινητών τηλεφώνων κάθε τύπου. Το νέο φυλάκιο είναι εξοπλισμένο με μέσα ψηφιακής παρακολούθησης του αρχαιολογικού χώρου (καταγραφικό, κάμερες, πυρόσβεση, πυρανίχνευση, σύστημα συναγερμού).
Εξαιρετικά σημαντικό για την περαιτέρω γνώση του χώρου είναι το γεγονός ότι κατά την διάρκεια των αποχωματώσεων για τις ανάγκες του έργου εντοπίσθηκε τμήμα του λεγόμενου «υστερορωμαϊκού οικισμού», το οποίο σύμφωνα με τα νεότερα ανασκαφικά δεδομένα και αρχαιολογικά τεκμήρια φαίνεται ότι αποτέλεσε τμήμα των εστιατορίων των δύο Τελεστηρίων. Πάμπολλες επιγραφές των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων ταυτίζουν τον υπαίθριο χώρο των εστιατορίων, ως τον «επιφανή τόπο», πιθανώς το αρχείο του ιερού, στο οποίο στήνονταν τιμητικές επιγραφές και ψηφίσματα. Ιδιαίτερο δε ενδιαφέρον έχει η ανεύρεση μιας ταφής του ύστερου 4ου αι.π.Χ., επάνω στο υστεροαρχαϊκό και κάτω από το υστερορρωμαϊκό Τελεστήριο, η οποία ταυτίζεται πιθανώς ως ταφή επιφανούς προσώπου, ίσως ιερέα. Σιδερένια δαχτυλίδια που βρέθηκαν ως κτερίσματα της ταφής -ανάλογα έχουν βρεθεί στο ιερό των Μεγάλων Θεών στη Σαμοθράκη- υποδεικνύουν τη χρήση τους στις τελετές μύησης.