Αποσύρουν τους εκπροσώπους τους από τη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλιοπωλών, η Ένωση Ελληνικού Βιβλίου, ο Σύλλογος Εκδοτών Βιβλίου Αθηνών, ο Σύλλογος Εκδοτών Επιστημονικών Βιβλίων, ο Σύνδεσμος Εκδοτών και ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου Βορείου Ελλάδος.

Η ανακοίνωση των έξι σωματείων


Όπως αναφέρεται σε κοινή ανακοίνωση:

«Για άλλη μία φορά το Υπουργείο Πολιτισμού και το ελληνικό κράτος διατρανώνουν την παντελή έλλειψη υποστήριξής τους στο ελληνικό βιβλίο και στους Έλληνες εκδότες. Αυτή τη φορά, θύμα της ανύπαρκτης στήριξης από την Πολιτεία κινδυνεύει να είναι και η παρουσία της Ελλάδος στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης.

Κυριολεκτικά στο παρά πέντε -19.10.2022 ξεκινά η έκθεση- το ΥΠΠΟΑ δεν μας έχει ενημερώσει εάν έχει διευθετήσει ακόμα και τα στοιχειώδη ζητήματα που αφορούν στη διοργάνωση της ελληνικής παρουσίας.

Πιο αναλυτικά:

Στις 6 Αυγούστου -δεδομένης της πλήρους "άπνοιας" που επικρατούσε ως τότε σχετικά με την οργάνωση της ελληνικής παρουσίας στη μεγαλύτερη έκθεση βιβλίου στον κόσμο- όλα τα σωματεία εκδοτών έκαναν έκκληση προς το ΥΠΠΟΑ να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για να οργανωθεί η ελληνική παρουσία στοιχειωδώς. Όρισαν εκπροσώπους, οι οποίοι θα μιλούσαν με το ΥΠΠΟΑ για τη διοργάνωση.

Λάβαμε την πρώτη μακέτα του ελληνικού Περιπτέρου στις 6 Σεπτεμβρίου. Αμέσως στείλαμε τις απαραίτητες (και πολλές!) διορθωτικές παρεμβάσεις, ώστε το περίπτερο να είναι πιο λειτουργικό και πιο φιλικό προς τους εκδότες.

Τη διορθωμένη μακέτα τη λάβαμε μόλις στις 28.9.2022, δύο εβδομάδες πριν από την έκθεση.

Στις 30.9.2022 απεστάλη επιστολή προς τον υφυπουργό Πολιτισμού κ. Νικόλα Γιατρομανωλάκη όπου αποτυπώναμε την αγωνία μας και ζητούσαμε να μας ενημερώσει για τα υπόλοιπα υπερεπείγοντα ζητήματα που αφορούν στην έκθεση.

Ο κ. υφυπουργός μας απάντησε μόλις την περασμένη Παρασκευή 7 Οκτωβρίου, με μία άκρως προσβλητική επιστολή που δεν αρμόζει στη θεσμική του ιδιότητα, μη δεσμευόμενος ουσιαστικά για τίποτα και επιρρίπτοντας ευθύνες στα σωματεία των εκδοτών για την ανεπάρκεια του ΥΠΠΟΑ.

Συγκεκριμένα ζητήσαμε:

1. Γραπτή ενημέρωση για τον χρόνο εκταμίευσης των ποσών του προγράμματος Greek Lit, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο εκπρόθεσμης καταβολής χρημάτων σε ξένους δικαιούχους εκδότες (οι οποίοι δέχθηκαν να μεταφράσουν ελληνικά βιβλία υπό τον όρο της υποστήριξης του ελληνικού κράτους) και να διαφυλάξουμε την αξιοπιστία των Ελλήνων εκδοτών. Ο κ. υφυπουργός απάντησε αορίστως ότι «το ΥΠΠΟΑ έχει δεσμευτεί» χωρίς όμως να προσδιορίζει τα ποσά και τον χρόνο εκταμίευσής τους. Το πρόγραμμα αυτό λειτουργούσε στην Ελλάδα, όπως και σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, για πάνω από 20 χρόνια (και κάποια στιγμή είχε σταματήσει καθώς το υπουργείο δεν κατέβαλε τα ποσά στους ξένους δικαιούχους).

2. Να ξεκαθαριστεί η ασάφεια ως προς τις αρμοδιότητες του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού (ΕΙΠ) αναφορικά με τη διενέργεια των εκθέσεων του βιβλίου (στην Ελλάδα και στο εξωτερικό) και να προσδιοριστεί η πολιτική του ΥΠΠΟΑ για την επόμενη χρονιά σχετικά με τη νομοθέτηση φορέα βιβλίου, ο οποίος απουσιάζει μετά το κλείσιμο του ΕΚΕΒΙ. Αντ' αυτών ο κ. υφυπουργός αφενός μας προέτρεψε να ασκήσουμε την "αυτοκριτική" μας για την ανυπαρξία ομοσπονδίας εκδοτών και αφετέρου μας ανακοίνωσε ότι "ευελπιστεί" να νομοθετηθεί ο μετασχηματισμός του ΕΙΠ σε Κέντρο Βιβλίου το 2022.

3. Να προετοιμαστούμε εγκαίρως για την έκθεση παιδικού βιβλίου της Μπολόνια (6.3.2023), όπου η Ελλάδα, απ' ό,τι φαίνεται (επίσημη ενημέρωση δεν υπάρχει), θα είναι τιμώμενη χώρα, ώστε να αποφευχθούν τα ευτράπελα της Φρανκφούρτης (καθυστερήσεις, έλλειψη ενημέρωσης, κλπ). Τη συνδρομή του ΥΠΠΟΑ για την Μπολόνια την έχουμε ζητήσει από τον Ιούνιο του 2022 όπου μας είχε γίνει η πρόταση (η διοργάνωση της τιμώμενης χώρας είναι πολύ απαιτητική και με συγκεκριμένες δράσεις), αλλά ακόμη δεν έχουμε λάβει κάποια απάντηση.

Για αυτή την έκθεση ζητήσαμε να οριστεί άμεσα οργανωτική επιτροπή, με ενεργή συμμετοχή των εκδοτών, και να γίνουν επαφές (και στην Φρανκφούρτη) με τους διοργανωτές, με άτομα που έχουν τεχνογνωσία, καθώς και να ορίσουμε οργανωτικό φορέα (ΕΙΠ;) που θα προχωρήσει στις επιμέρους εργασίες και στην ανάρτηση των οικονομικών στοιχείων (προϋπολογισμοί-απολογισμοί). Ο κ. Γιατρομανωλάκης στην επιστολή του δεν απαντά στα παραπάνω, αντιθέτως μας κατηγορεί για ανυπαρξία συγκεκριμένης και τεκμηριωμένης πρότασης για την έκθεση της Φρανκφούρτης.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, εμείς, οι Έλληνες εκδότες νιώθουμε παγιδευμένοι από τις καθυστερήσεις, τις ασάφειες και τις μεθοδεύσεις του ΥΠΠΟΑ και δεν δεχόμαστε να συμμετέχουμε στον διασυρμό της χώρας μας στις δύο κορυφαίες εκθέσεις βιβλίου παγκοσμίως, της Φρανκφούρτης και της Μπολόνια».

Η απάντηση του Υπουργείου Πολιτισμού

Με έκπληξη ενημερωθήκαμε για το Δελτίο Τύπου έξι εκ των συλλόγων εκδοτών της χώρας μας, μία εβδομάδα πριν την Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης, ενώ το περίπτερο του οποίου οι εκπρόσωποί τους γνωρίζουν τη διάταξη, καθώς ήταν συμμέτοχοι, κατασκευάζεται, ενώ τα βιβλία των 27 εκδοτικών οίκων που θα συμμετέχουν στο ελληνικό περίπτερο βρίσκονται ήδη καθ’ οδόν προς την έκθεση, και ενώ το πρόγραμμα εκδηλώσεων όχι μόνο έχει ολοκληρωθεί, αλλά έχει ήδη εκδοθεί. Επιπλέον, η Διεύθυνση Γραμμάτων έχει αποστείλει στους εκδότες όλες τις λεπτομέρειες και το πρόγραμμα της ελληνικής παρουσίας.

Οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ εκδοτών και ΥΠΠΟΑ υπήρξαν πάντοτε ανοικτοί: Ακόμα και χθες υπήρξε συνάντηση για να οριστικοποιηθούν οι λεπτομέρειες μίας εκδήλωσης που προτάθηκε από έναν εκ των συλλόγων. Και φυσικά αυτή ήταν μία από τις πολλές συναντήσεις και επικοινωνίες στο πλαίσιο της προετοιμασίας της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου της Φρανκφούρτης.

Ως προς τα επιμέρους θέματα που θίγονται:

· Επαναλαμβάνουμε ότι ως προς το GreekLit, το ΥΠΠΟΑ έχει ήδη δεσμευθεί εγγράφως για τη χρηματοδότησή του, κάτι που είναι γνωστό στους εκδότες. Εξάλλου, το GreekLit αποτελεί πρόγραμμα που ξεκίνησε με πρωτοβουλία της σημερινής πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ.

· Σχετικά με την έκθεση παιδικού βιβλίου στην Μπολόνια έχει υπάρξει ήδη ενημέρωση των εκπροσώπων των εκδοτών σε μία εκ των συναντήσεών τους με το ΥΠΠΟΑ, για την συμμετοχή της Ελλάδας και για την αποδοχή της πρότασης να είναι η Ελλάδα τιμώμενη χώρα στην παράλληλη επαγγελματική έκθεση BolognaBookPlus και φυσικά θα υπάρξει, εφόσον το επιθυμούν, ουσιαστική συμμετοχή τους στην προετοιμασία της διοργάνωσης. Οι λεπτομέρειες για τη Μπολόνια θα οριστικοποιηθούν μετά τη συνάντηση του Υφυπουργού Πολιτισμού με την κα. Jacks Thomas, Guest Director του BolognaBookPlus στις 19/10 στην Φρανκφούρτη, η οποία έχει ήδη προγραμματιστεί.

· Θα συνεχίσουμε να επιμένουμε ότι θα ήταν όντως ευχής έργον να υπήρχε μία Ομοσπονδία Εκδοτών στη χώρα μας, όπως στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Μόνο οφέλη θα μπορούσαν να προκύψουν από αυτό. Προφανώς όμως το θέμα αυτό αφορά αποκλειστικά τους εκδότες και εκείνοι είναι που θα αποφασίσουν.

· Προς αποφυγή παρερμηνειών, η αναφορά στην επιστολή της φράσης: «Ευελπιστώ ότι το σχετικό σχέδιο νόμου [για τον φορέα βιβλίου], το οποίο έχει ήδη ολοκληρωθεί, θα πάρει τον δρόμο του προς τη δημόσια διαβούλευση, και, τελικά, τη Βουλή εντός του 2022» εδράζεται στην λογική ότι η κατάθεση νομοσχεδίων εναπόκειται στον προγραμματισμό του νομοθετικού έργου της Βουλής.

Δεν έχουμε καμία αμφιβολία για την επιτυχημένη παρουσία της Ελλάδας στη Φρανκφούρτη και με χαρά και υπερηφάνεια θα αναδείξουμε το πλούσιο έργο που παράγουν οι εκδοτικοί μας οίκοι.