Φτωχότερο είναι από την περασµένη εβδοµάδα το καλλιτεχνικό στερέωµα της χώρας, καθώς έχασε έναν από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του, έναν τεράστιο µουσικοσυνθέτη, τον Γιάννη Μαρκόπουλο , που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 84 ετών.

∆ύο µεγάλοι καλλιτέχνες από την Κρήτη, που βρέθηκαν κοντά του για πολλά χρόνια, οι λυράρηδες και τραγουδιστές Βασίλης Σκουλάς, από τα Ανώγεια, και Χαράλαµπος Γαργανουράκης, από τον Άγιο Θωµά Ηρακλείου, θυµούνται σήµερα τις σηµαντικότερες στιγµές από τη συνεργασία τους µαζί του.

«Το 1980 έγινε η πρώτη µας συνεργασία και ολόκληρο καλοκαίρι κάναµε συναυλίες σε όλη την Ελλάδα. Η πρώτη συναυλία ήταν στο Ηράκλειο µαζί µε πάρα πολλούς ερµηνευτές και αφηγητή τον αείµνηστο Μάνο Κατράκη, µε 15 χιλιάδες κόσµο. Τότε είχα πρωτοτραγουδήσει το “Προσκυνώ τη χάρη σου, λαέ µου”, σε στίχους του Μιχάλη Σταυρακάκη.

Μετά από δέκα ηµέρες είχαµε µια µεγάλη συναυλία στο Στάδιο του Παναθηναϊκού, στη Λ. Αλεξάνδρας, όπου συµµετείχε όλο το καλλιτεχνικό στερέωµα του ελληνικού τραγουδιού, και µάλιστα τότε η Μελίνα Μερκούρη τραγούδησε “Το καφενείον η Ελλάς”. Σε αυτή τη συναυλία αναγκάστηκε ο Γιάννης Μαρκόπουλος να µε ανεβάσει τρεις φορές πάνω στη σκηνή ύστερα από την πίεση του κόσµου.

Εγώ τότε έλεγα τρία τραγούδια από τον δίσκο “Χρονικό”. Αυτό ήταν µια εµπειρία που δεν θα ξεχαστεί ποτέ. Μετά από δύο ή τρία χρόνια ξαναβρεθήκαµε και τραγούδησα ένα δικό του έργο, το “Του σίδερου και του νερού”, όπου τα τραγούδια τα µοιράστηκα µε τη Βίκυ Μοσχολιού.

Μάλιστα, κάναµε και κάποιες συναυλίες στην Αγγλία, αλλά στην Ελλάδα ελάχιστες. Μια ιδιαίτερη εµπειρία που µου χάρισε ο Γιάννης Μαρκόπουλος ήταν όταν εµφανίστηκα στο Ηρώδειο το 1988, όπου ερµήνευσα τρία τραγούδια δικά του. Ηταν µία από τις ωραιότερες εµπειρίες της καριέρας µου. Ηταν κάτι που το εκτίµησα τόσο, που ήµουνα πάντα υπόχρεος σε αυτόν τον άνθρωπο, ο οποίος έχει δώσει τόσα και τόσα σε όλους όσοι συνεργαστήκαµε µαζί του.

Ο Γιάννης Μαρκόπουλος έφερε µέσα του την κρητική παράδοση και ακούµπησε µε τέτοιον τρόπο, µε τέτοιες γνώσεις στα δηµοτικά όργανα, στην προκειµένη περίπτωση στην Κρήτη, από όπου καταγόταν, γιατί είχε βιωµατική, αλλά και γονιδιακή σύνδεση µαζί της. Αναγνωρίστηκε η λύρα, αναγνωρίστηκαν τα δηµοτικά όργανα όπου τα µετέφερε και τα µετέδωσε σε όλα τα µήκη και πλάτη της Γης, όπου υπάρχει Ελληνισµός και όχι µόνο. Αυτό το επίτευγµα ήταν πολύ σηµαντικό. Η µουσική που έγραφε ο Γιάννης Μαρκόπουλος έβγαινε από µέσα µου.

Με ανατρίχιαζε, µου έδινε µια αίσθηση που δεν µπορούσα να προσδιορίσω από πού πηγάζει. Σίγουρα έφταιγε το DNA της Κρήτης και ότι µιλούσαµε την ίδια γλώσσα», αναφέρει ο Βασίλης Σκουλάς.


«ΕΜΕΙΝΑ ΚΟΝΤΑ ΤΟΥ»

Ο σπουδαίος µελετητής της κρητικής µουσικής Χαράλαµπος Γαργανουράκης, που έχει συµµετάσχει σε είκοσι δίσκους του Γιάννη Μαρκόπουλου, πρωτόπιασε τη λύρα στα χέρια του σε ηλικία 10 ετών και µέχρι τα 17 του χρόνια είχε παίξει στα περισσότερα χωριά της Κρήτης.

Με τον σπουδαίο µουσικοσυνθέτη γνωρίστηκε ένα βράδυ του 1973, όταν αυτός πήγε να τον ακούσει στην Αρετούσα, στο Ηράκλειο. Γοητευµένος από τη φωνή του, αλλά και τη δεξιοτεχνία του στη λύρα, τον κάλεσε στην Αθήνα, δείχνοντας µεγάλο ενδιαφέρον γι' αυτόν.

«Εκείνο το βράδυ µου είπε: “Πέρα από τον Ξυλούρη, δεν έχω ακούσει κανέναν άλλον να λέει τόσο ωραία τα τραγούδια µου όσο εσύ”. Στη συνέχεια, µε κάλεσε να πάω στην Αθήνα κοντά του για να µε δοκιµάσει. Εγώ στην αρχή δεν ήθελα, αλλά πήγα και τελικά έµεινα κοντά του µέχρι το 1992. Τότε δεν είχα υπολογίσει ότι θα φύγω ποτέ από την Κρήτη. Ευτυχώς ο αδερφός µου παρακολουθούσε το ταλέντο µου στη µουσική και µε καθοδηγούσε. Είχε ένα ατύχηµα στα 18 του και έµεινε ανάπηρος. Και επειδή εγώ ήµουν µικρότερος, µου έκανε κουµάντο - ευτυχώς, γιατί εγώ εκείνη την εποχή δεν είχα µυαλά. Είχα άλλες ιδέες. Αυτός µου έδωσε δύναµη να πάω. Είµαι αυτοδίδακτος µουσικός, δεν ξέρω να διαβάζω παρτιτούρες. Όταν µε κάλεσε ο Μαρκόπουλος να συνεργαστούµε, µε πήρε γι' αυτό που ήµουν. Μου έπαιζε µια δυο φορές τα τραγούδια και τα µάθαινα απέξω αµέσως. Μου τα έλεγε µε τον τρόπο που καταλάβαινα εγώ. Ποτέ δεν τσακωθήκαµε. Ποτέ δεν είπαµε άσχηµη κουβέντα ο ένας στον άλλον στα 50 χρόνια γνωριµίας µας. Από τα τραγούδια του, τα πιο αγαπηµένα µου είναι “Τα λόγια και τα χρόνια τα χαµένα”, που είπα την πρώτη χρονιά, και το “Κρήτη µου, όµορφο νησί”, που είναι ένας ύµνος για την Κρήτη. Όταν το έλεγα αυτό σε συναυλίες στο εξωτερικό, γινόταν χαµός», αναφέρει ο γνωστός λυράρης της Κρήτης.

*Δημοσιεύθηκε στο ένθετο Secret της εφημερίδας «Παραπολιτικά» στις 17/06/2023