ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Δημήτρης Πιατάς στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ: Αν πειράξεις ένα έργο, αρχίζει το πρόβλημα
Ο γνωστός ηθοποιός μιλάει με αφορμή τον ρόλο του στις «Τρωάδες» του Ευριπίδη, που θα παρουσιαστούν στην Επίδαυρο σήμερα και αύριο
Έναν εξόχως δραματικό ρόλο υποδύεται φέτος ο Δημήτρης Πιατάς
ερμηνεύοντας τον Ταλθύβιο στις «Τρωάδες» του Ευριπίδη που παρουσιάζει σε περιοδεία το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σε μετάφραση Θόδωρου Στεφανόπουλου και σκηνοθεσία του Χρήστου Σουγάρη.
Πρόκειται για μια ρηξικέλευθη ανάγνωση του αριστουργηματικού έργου με τη Ρούλα Πατεράκη στον ρόλο της Εκάβης και τους Αντώνη Καφετζόπουλο, Αλέξανδρο Μπουρδούμη, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Κλειώ Δανάη Οθωναίου και αρκετούς άλλους ηθοποιούς να την πλαισιώνουν λαμπρά.
Τη μουσική της παράστασης υπογράφει ο Στέφανος Κορκολής, ο οποίος θα παίζει πιάνο επί σκηνής κατά τη διάρκεια των παραστάσεων που θα δοθούν στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου στις 18 και 19 Αυγούστου και στη Θεσσαλονίκη στις 3 Σεπτεμβρίου.
Μετά τη νίκη της Ελλάδας στην Τροία, οι αιχμάλωτες γυναίκες της Τροίας θρηνούν για την άλωση της πόλης και οδηγούνται ως σκλάβες στην Ελλάδα. Με αυτό το έργο ο Ευριπίδης επιχειρεί να υπενθυμίσει τη σημασία τού να παραμένει κανείς άνθρωπος, μακριά από την ψευδαίσθηση παντοδυναμίας που προκαλούν οι εφήμερες νίκες.
«Ο σκηνοθέτης δεν κάνει τίποτα παραπάνω από το να μεταφέρει τον λόγο μόνο. Το σήμερα δεν υπάρχει σε επίπεδο εικόνας. Υπάρχει μόνο ένας τηλεφωνικός θάλαμος που στην πραγματικότητα μόνο οι Θεοί μπορούν να έχουν επικοινωνία με αυτόν. Και είναι η αιτία ενός εγκλωβισμού όλων των προβλημάτων των ηρώων. Εκεί κλείνεται η Εκάβη και η Ανδρομάχη όταν θέλουν να πουν τα προβλήματά τους. Οχυρώνονται μέσα σε αυτό», αναφέρει σήμερα ο Δημήτρης Πιατάς.
Ο γνωστός ηθοποιός ανέλαβε με μεγάλη προσοχή τον ρόλο του αγγελιαφόρου Ταλθύβιου, καθώς όπως λέει, επειδή ο ίδιος είναι κατά βάση κωμικός ηθοποιός, δεν έπρεπε σε αυτήν την ερμηνεία να φαίνεται ίχνος κωμικότητας. «Ήταν επιλογή του σκηνοθέτη να ερμηνεύσω αυτόν τον ρόλο. Με επέλεξε αν και είμαι ένας φύσει και θέσει κωμικός ηθοποιός και φέρω την ετικέτα του κωμικού ερμηνευτή. Και έπρεπε να πετάξω από μέσα μου οποιοδήποτε υποψία ερμηνευτικής μανιέρας έχω. Η τραγικότητα του ήρωα αυτού είναι ότι από τη μία έχει χρέος να μεταφέρει κακά μαντάτα στις γυναίκες της Τροίας, αλλά από την άλλη συναισθάνεται και τον πόνο αυτών των γυναικών. Ο Ταλθύβιος σαν γραφή από τον Ευριπίδη και με αυτόν τον ψυχολογικό διυσμό, φαίνεται ότι αν και μεταφέρει κάποιες εντολές, δεν συμφωνεί απόλυτα με αυτές. Αυτό τον καθιστά πολύ σημερινό ήρωα. Είναι ίσως ο χαρακτήρας ενός σημερινού ανθρώπου που προσπαθεί να επιβιώσει, εκτελώντας με ενοχές μια δουλειά που δεν του πολυαρέσει. Με συγκλονίζει που ο Ευριπίδης τολμά να κάνει κριτική στη χώρα του, την ίδια ώρα που κι αυτός είναι Έλληνας και δεν έχει κανένα πρόβλημα να πει την αλήθεια για την αλαζονεία της εξουσίας καυτηριάζοντας την ίδια του τη χώρα. Υπάρχει φράση που λέγεται από την Ανδρομάχη στην παράσταση "Έλληνες εφευρέτες της βαρβαρότητας". Και λέγεται σε ελληνικό έδαφος με κοινό ελληνικό. Με σημερινά στάνταρ το λιγότερο που θα πάθαινε ένας συγγραφέας αν τα έλεγε αυτά, θα ήταν διασυρμός. Αν αυτό γινόταν στη Ρωσία ή την Τουρκία θα τον σκότωναν», αναφέρει για το έργο.
Οι Τρωάδες, η μόνη σωζόμενη τραγωδία της ευριπίδειας τριλογίας για τον Τρωικό Πόλεμο, διδάχτηκε το 415 π.Χ. στα Μεγάλα Διονύσια. Το έργο γράφτηκε λίγο μετά την καταστροφή της Μήλου το 416 π.Χ., όταν οι Αθηναίοι, με απάνθρωπη βιαιότητα, σκότωσαν όλους τους ενήλικες άνδρες της Μήλου και πούλησαν για δούλους τις γυναίκες και τα παιδιά.
Ο Ευριπίδης επιχειρεί να προειδοποιήσει για τις συνέπειες της ασυδοσίας των νικητών και να υπενθυμίσει τη σημασία τού να παραμένει κανείς άνθρωπος, μακριά από την ψευδαίσθηση παντοδυναμίας που προκαλούν οι εφήμερες νίκες. Στις Τρωάδες ο ποιητής αναδεικνύει την ανθρώπινη διάσταση του εχθρού και, εστιάζοντας στο μεγαλείο των γυναικών της Τροίας, προβάλλει τη δύναμη εκείνη που κάνει τον άνθρωπο να επιμένει ακόμα και μετά την καταστροφή.
Διανομή (αλφαβητικά): Μελίνα Αποστολίδου (Αθηνά), Λουκία Βασιλείου (Αθηνά, Ελένη), Μομώ Βλάχου (Αθηνά), Χαρά Γιώτα (Αθηνά), Ηλέκτρα Γωνιάδου (Αθηνά), Μαρία Διακοπαναγιώτου (Κασσάνδρα), Αντώνης Καφετζόπουλος (Ποσειδώνας), Χριστίνα Μπακαστάθη (Αθηνά), Αλέξανδρος Μπουρδούμης (Μενέλαος), Μπέττυ
Νικολέση (Αθηνά), Ρούλα Πατεράκη (Εκάβη), Κλειώ Δανάη Οθωναίου (Αθηνά, Ελένη), Δημήτρης Πιατάς (Ταλθύβιος), Πολυξένη Σπυροπούλου (Αθηνά), Βιργινία Ταμπαροπούλου (Αθηνά), Θεοφανώ Τζαλαβρά (Αθηνά), Μαρίζα Τσάρη (Ανδρομάχη), Μάρα Τσικάρα (Αθηνά)
* Έκτακτη αντικατάσταση: Γιάννης Χαρίσης
Γυναίκες: Μαριάννα Αβραμάκη, Μελίνα Αποστολίδου, Λουκία Βασιλείου, Μομώ Βλάχου, Χαρά Γιώτα, Ηλέκτρα Γωνιάδου, Ζωή Ευθυμίου, Ηλέκτρα Καρτάνου, Εύη Κουταλιανού, Λωξάνδρα Λούκας, Ελένη Μισχοπούλου, Χριστίνα Μπακαστάθη, Χρυσή Μπαχτσεβάνη, Μπέτυ Νικολέση, Κλειώ Δανάη Οθωναίου, Πολυξένη Σπυροπούλου, Βιργινία Ταμπαροπούλου, Θεοφανώ Τζαλαβρά, Φωτεινή Τιμοθέου, Μάρα Τσικάρα
Προπώληση εισιτηρίων για τις παραστάσεις στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου:
https://www.viva.gr/tickets/theater/troades-epidavros
Πρόκειται για μια ρηξικέλευθη ανάγνωση του αριστουργηματικού έργου με τη Ρούλα Πατεράκη στον ρόλο της Εκάβης και τους Αντώνη Καφετζόπουλο, Αλέξανδρο Μπουρδούμη, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Κλειώ Δανάη Οθωναίου και αρκετούς άλλους ηθοποιούς να την πλαισιώνουν λαμπρά.
Τη μουσική της παράστασης υπογράφει ο Στέφανος Κορκολής, ο οποίος θα παίζει πιάνο επί σκηνής κατά τη διάρκεια των παραστάσεων που θα δοθούν στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου στις 18 και 19 Αυγούστου και στη Θεσσαλονίκη στις 3 Σεπτεμβρίου.
Μετά τη νίκη της Ελλάδας στην Τροία, οι αιχμάλωτες γυναίκες της Τροίας θρηνούν για την άλωση της πόλης και οδηγούνται ως σκλάβες στην Ελλάδα. Με αυτό το έργο ο Ευριπίδης επιχειρεί να υπενθυμίσει τη σημασία τού να παραμένει κανείς άνθρωπος, μακριά από την ψευδαίσθηση παντοδυναμίας που προκαλούν οι εφήμερες νίκες.
«Ο σκηνοθέτης δεν κάνει τίποτα παραπάνω από το να μεταφέρει τον λόγο μόνο. Το σήμερα δεν υπάρχει σε επίπεδο εικόνας. Υπάρχει μόνο ένας τηλεφωνικός θάλαμος που στην πραγματικότητα μόνο οι Θεοί μπορούν να έχουν επικοινωνία με αυτόν. Και είναι η αιτία ενός εγκλωβισμού όλων των προβλημάτων των ηρώων. Εκεί κλείνεται η Εκάβη και η Ανδρομάχη όταν θέλουν να πουν τα προβλήματά τους. Οχυρώνονται μέσα σε αυτό», αναφέρει σήμερα ο Δημήτρης Πιατάς.
Ο γνωστός ηθοποιός ανέλαβε με μεγάλη προσοχή τον ρόλο του αγγελιαφόρου Ταλθύβιου, καθώς όπως λέει, επειδή ο ίδιος είναι κατά βάση κωμικός ηθοποιός, δεν έπρεπε σε αυτήν την ερμηνεία να φαίνεται ίχνος κωμικότητας. «Ήταν επιλογή του σκηνοθέτη να ερμηνεύσω αυτόν τον ρόλο. Με επέλεξε αν και είμαι ένας φύσει και θέσει κωμικός ηθοποιός και φέρω την ετικέτα του κωμικού ερμηνευτή. Και έπρεπε να πετάξω από μέσα μου οποιοδήποτε υποψία ερμηνευτικής μανιέρας έχω. Η τραγικότητα του ήρωα αυτού είναι ότι από τη μία έχει χρέος να μεταφέρει κακά μαντάτα στις γυναίκες της Τροίας, αλλά από την άλλη συναισθάνεται και τον πόνο αυτών των γυναικών. Ο Ταλθύβιος σαν γραφή από τον Ευριπίδη και με αυτόν τον ψυχολογικό διυσμό, φαίνεται ότι αν και μεταφέρει κάποιες εντολές, δεν συμφωνεί απόλυτα με αυτές. Αυτό τον καθιστά πολύ σημερινό ήρωα. Είναι ίσως ο χαρακτήρας ενός σημερινού ανθρώπου που προσπαθεί να επιβιώσει, εκτελώντας με ενοχές μια δουλειά που δεν του πολυαρέσει. Με συγκλονίζει που ο Ευριπίδης τολμά να κάνει κριτική στη χώρα του, την ίδια ώρα που κι αυτός είναι Έλληνας και δεν έχει κανένα πρόβλημα να πει την αλήθεια για την αλαζονεία της εξουσίας καυτηριάζοντας την ίδια του τη χώρα. Υπάρχει φράση που λέγεται από την Ανδρομάχη στην παράσταση "Έλληνες εφευρέτες της βαρβαρότητας". Και λέγεται σε ελληνικό έδαφος με κοινό ελληνικό. Με σημερινά στάνταρ το λιγότερο που θα πάθαινε ένας συγγραφέας αν τα έλεγε αυτά, θα ήταν διασυρμός. Αν αυτό γινόταν στη Ρωσία ή την Τουρκία θα τον σκότωναν», αναφέρει για το έργο.
Οι παρεμβάσεις στο Αρχαίο Δράμα
Στην ερώτηση αν συμφωνεί με τις ακραίες παρεμβάσεις στο αρχαίο δράμα, ο Δημήτρης Πιατάς αναφέρει: «Το θέατρο είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Εξελίσσεται, αναπνέει και δεν αναπαράγει το παρελθόν. Παράγει παρόν και καμιά φορά και μέλλον. Είναι λογικό να γίνονται μοντέρνες παραστάσεις και όχι αρχαιοπρεπείς. Ο χώρος της Επιδαύρου δεν θα πάθει κάτι επειδή γίνονται πειραματισμοί εκεί. Απλώς καταλαβαίνω ότι μπορεί να πληγώνεται το κοινό. Όμως πρέπει οι παραστάσεις να πάλλονται και να προκαλούν. Στη δική μας παράσταση ο Χρήστος Σουγάρης έμεινε πολύ πιστός στο κείμενο του Ευριπίδη χωρίς να έχει κάνει ακραίες επεμβάσεις. Μια παράσταση ξεκινάει από το πρώτο πράγμα που είναι το έργο. Μετά ξεκινούν οι ερμηνείες, το όραμα του σκηνοθέτη και η αξιοπιστία των ηθοποιών που παίζουν. Αν όλα αυτά τα πράγματα δεν συνεργάζονται ή αν πειράζονται και το κυριότερο αν πειράζεις το νούμερο ένα που είναι το έργο, τότε αρχίζει το πρόβλημα. Για μένα η Επίδαυρος είναι τοτέμ (ιερό έμβλημα) Τέχνης. Είναι ένας σημαντικός χώρος γιατί έχει διασωθεί στον χρόνο αναλλοίωτα. Οι ρωγμές και οι ρυτίδες του τον ομορφαίνουν. Διαθέτει ακόμα αυτό το θείο μυστήριο που φέρει χιλιάδες χρόνια. Για μένα και μόνο ότι πατάω σε αυτόν τον χώρο είναι θαύμα», αναφέρει χαρακτηριστικά.Λίγα λόγια για το έργο
Σε αναμονή της αναχώρησής τους για την Ελλάδα, οι αιχμάλωτες γυναίκες της Τροίας θρηνούν για την άλωση της πόλης. Μαζί τους η Εκάβη, που περιμένει την ανακοίνωση για τη δική της μοίρα αλλά έρχεται αντιμέτωπη με απανωτές συμφορές: η Πολυξένη σκοτώνεται στον τάφο του Αχιλλέα και η Ανδρομάχη μαθαίνει την απόφαση των Αχαιών να θανατώσουν τον μικρό της γιο, τον Αστυάνακτα. Την ίδια ώρα, η Κασσάνδρα προμηνύει τις καταστροφές που θα βρουν τους Έλληνες στον δρόμο της επιστροφής.Οι Τρωάδες, η μόνη σωζόμενη τραγωδία της ευριπίδειας τριλογίας για τον Τρωικό Πόλεμο, διδάχτηκε το 415 π.Χ. στα Μεγάλα Διονύσια. Το έργο γράφτηκε λίγο μετά την καταστροφή της Μήλου το 416 π.Χ., όταν οι Αθηναίοι, με απάνθρωπη βιαιότητα, σκότωσαν όλους τους ενήλικες άνδρες της Μήλου και πούλησαν για δούλους τις γυναίκες και τα παιδιά.
Ο Ευριπίδης επιχειρεί να προειδοποιήσει για τις συνέπειες της ασυδοσίας των νικητών και να υπενθυμίσει τη σημασία τού να παραμένει κανείς άνθρωπος, μακριά από την ψευδαίσθηση παντοδυναμίας που προκαλούν οι εφήμερες νίκες. Στις Τρωάδες ο ποιητής αναδεικνύει την ανθρώπινη διάσταση του εχθρού και, εστιάζοντας στο μεγαλείο των γυναικών της Τροίας, προβάλλει τη δύναμη εκείνη που κάνει τον άνθρωπο να επιμένει ακόμα και μετά την καταστροφή.
Συντελεστές
Μετάφραση: Θεόδωρος Στεφανόπουλος, Δραματουργική επεξεργασία-Σκηνοθεσία: Χρήστος Σουγάρης, Σκηνικά -Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου, Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: Στέφανος Κορκολής, Κίνηση: Ερμής Μαλκότσης, Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου, Μουσική διδασκαλία: Παναγιώτης Μπάρλας, Βοηθός σκηνοθέτη: Χριστόφορος Μαριάδης, Βοηθός σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Δανάη Πανά, Οργάνωση παραγωγής: Marleen VerschuurenΔιανομή (αλφαβητικά): Μελίνα Αποστολίδου (Αθηνά), Λουκία Βασιλείου (Αθηνά, Ελένη), Μομώ Βλάχου (Αθηνά), Χαρά Γιώτα (Αθηνά), Ηλέκτρα Γωνιάδου (Αθηνά), Μαρία Διακοπαναγιώτου (Κασσάνδρα), Αντώνης Καφετζόπουλος (Ποσειδώνας), Χριστίνα Μπακαστάθη (Αθηνά), Αλέξανδρος Μπουρδούμης (Μενέλαος), Μπέττυ
Νικολέση (Αθηνά), Ρούλα Πατεράκη (Εκάβη), Κλειώ Δανάη Οθωναίου (Αθηνά, Ελένη), Δημήτρης Πιατάς (Ταλθύβιος), Πολυξένη Σπυροπούλου (Αθηνά), Βιργινία Ταμπαροπούλου (Αθηνά), Θεοφανώ Τζαλαβρά (Αθηνά), Μαρίζα Τσάρη (Ανδρομάχη), Μάρα Τσικάρα (Αθηνά)
* Έκτακτη αντικατάσταση: Γιάννης Χαρίσης
Γυναίκες: Μαριάννα Αβραμάκη, Μελίνα Αποστολίδου, Λουκία Βασιλείου, Μομώ Βλάχου, Χαρά Γιώτα, Ηλέκτρα Γωνιάδου, Ζωή Ευθυμίου, Ηλέκτρα Καρτάνου, Εύη Κουταλιανού, Λωξάνδρα Λούκας, Ελένη Μισχοπούλου, Χριστίνα Μπακαστάθη, Χρυσή Μπαχτσεβάνη, Μπέτυ Νικολέση, Κλειώ Δανάη Οθωναίου, Πολυξένη Σπυροπούλου, Βιργινία Ταμπαροπούλου, Θεοφανώ Τζαλαβρά, Φωτεινή Τιμοθέου, Μάρα Τσικάρα
Προπώληση εισιτηρίων για τις παραστάσεις στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου:
https://www.viva.gr/tickets/theater/troades-epidavros