Η Καριέρα της Μαριάννας Τόλη, ζηλευτή. Όχι μόνο για τις αμέτρητες επιτυχίες, αλλά για την αγάπη του κόσμου που την κρατήσαμε στη μνήμη μας ανέπαφη και αεικίνητη παιδούλα από τότε στη διαφήμιση του Αιγαίον, στη Eurovision και σε πολλά της θεατρικά βήματα. Από μικρό κοριτσάκι θυμάται τον εαυτό να χορεύει και να τραγουδάει μόνη της. Τo «μάθημα Σολφέζ» που τραγούδησε το 1977 με τον Πασχάλη, τον Ρόμπερτ Ουίλιαμς και την Μπέσυ Αργυράκη το χαρούμενο ρεφρέν που σιγανοτραγουδούσαμε για δεκαετίες, αλλά και οι τηλεοπτικές διαφημίσεις του «Αιγαίον» με το περιβόητο σλόγκαν «Μαριάννα, τι γίνεται στο Αιγαίον;» άφησαν εποχή. Την αγαπήσαμε και στις τηλεοπτικές εκπομπές της δεκαετίας του ’80 και στις αμέτρητες θεατρικές παραστάσεις για παιδιά. Η Μαριάννα παραμένει η γλυκιά παρουσία που ξεχώρισε με το ήθος και την εργατικότητα της. Με αφορμή την φετινή της παράσταση « Μικρός πρίγκιπας» που παρουσιάζεται στο θέατρο Βασιλάκου μας μιλάει για το απόσταγμα της ζωής της και πως είναι να ξεπερνάς το όριο του φόβου και να κατακτάς τη γνώση και την ωριμότητα.

Συνέντευξη στη Μαριάνθη Κουνιά – mfkounia@hotmail.com

Φέτος σας βρίσκουμε στο θέατρο «Κατερίνα Βασιλάκου». Τι λέει η ιστορία του Μικρού Πρίγκιπα για τα παιδιά;

Κυρίως λέει ότι πρέπει να μάθει να αγαπάει, γιατί οι άγγελοι δεν ξέρουν πως αγαπούν. Δεν ξέρουν τι είναι αγάπη. Μόνο οι άνθρωποι έχουν το προνόμιο να κάνουν ανθρώπινες σχέσεις. Ο Μικρός Πρίγκιπας επειδή ερωτεύθηκε ένα λουλούδι στον πλανήτη του, αποφάσισε να ταξιδέψει και στα άλλα μέρη, σε άλλους πλανήτες για να μάθει να κάνει μια ανθρώπινη σχέση. Και στο ταξίδι του αυτό συνάντησε πολλούς ανθρώπους που του έμαθαν ότι οι μεγάλοι δεν ασχολούνται με ουσιαστικά πράγματα, ενώ το παιδί μένει αθώο και αγνό και νιώθει τα πιο ουσιαστικά πράγματα της ζωής που είναι αόρατα.

Τα παιδιά πως εκλαμβάνουν την έννοια της αγάπης;

Η αγάπη όταν την βλέπεις να σου μεταφέρεται μέσα από την τέχνη, σε συγκλονίζει. Και τα παιδιά όταν αυτό που βλέπουν είναι σωστό και το βλέπουν και μαζί τους γονείς τους, μοιράζονται ακριβώς αυτήν την αγάπη και την φιλία.

«Το ουσιαστικό είναι αόρατο στο μάτι» είναι το μήνυμα του έργου. Αν αυτό θα θέλαμε να το μεταφέρουμε στο σήμερα και την κρίση που βιώνουμε, ποιο είναι το ουσιαστικό που παραβλέπουμε;

Έχουμε χάσει την ανθρωπιά μας. Την επαφή με τον διπλανό μας, τον γείτονα, την κοινωνία. Είμαστε μονάδες, που αγωνιζόμαστε να κάνουμε πράγματα και όχι να είμαστε. Έχει μπει μέσα μας ένας ανταγωνισμός και μια αγωνία για την επιβίωση. Αλλά μόνοι μας τα έχουμε πάθει όλα αυτά, γιατί όλο θέλουμε περισσότερα. Πέφτουμε στην παγίδα που μας πουλάνε. Και ξεχνάμε ότι η θεραπεία, η παρηγοριά βρίσκεται δίπλα μας, στο παιδί μας, στον διπλανό μας, στη φροντίδα. Αυτές ήταν παλιές αξίες… Αυτά έπρεπε να είναι οι αξίες του ανθρώπου πάντα.

Έχετε τεράστια διαδρομή στο παιδικό θέατρο και κυρίως στο μιούζικαλ. Μιλήστε μας για αυτήν την μεγάλη αγάπη σας.

Αγαπώ πολύ την αγνότητα και την αθωότητα που βλέπω στα παιδικά μάτια. Από την άλλη ήξερα πάρα πολύ καλά αυτό το είδος, το μιούζικαλ. Και ξέρω πως τα παιδιά έχουν ανάγκη το θέαμα, τη μουσική, το χορό, την κίνηση για να καταλάβουν καλύτερα τα νοήματα. Πρέπει να δουν ένα ολοκληρωμένο θέαμα με όλα μέσα. Και από την άλλη μεριά ήμουν πάντα εκ φύσεως μια μέρυ πόπινς, που θέλω να μεταδώσω στα παιδιά αυτό που ίσως χάνουν ζώντας στη σημερινή εποχή.

Τι δυσκολίες συναντήσατε όταν μετά τις σπουδές σας στην Αμερική και την Αγγλία, ήρθατε στην Ελλάδα να κάνετε μιούζικαλ;

Το κοινό εδώ δεν ήταν καθόλου έτοιμο να δει μιούζικαλ. Και δεν υπήρχαν και καλλιτέχνες να επανδρώσουν μια παράσταση, ούτε και άνθρωποι να την δουν. Δεν μπορούσαν να καταλάβουν ένα μιούζικαλ οι Έλληνες εκείνη την εποχή. Δεν μπορούσαν να καταλάβουν γιατί μια πρόζα έπρεπε να συνεχίζει τη δράση της με ένα τραγούδι. Και ό Έλληνας όταν δεν καταλαβαίνει κάτι, το σνομπάρει.

Σας είχε πικράνει αυτό;

Όχι, γιατί κατάλαβα πως το κοινό δεν ήταν έτοιμο. Όταν όμως ξεκίνησα στην τηλεόραση μια εκπομπή για τα μιούζικαλ, είχε τρομερή απήχηση. Βοήθησε πάρα πολύ.

Τα παιδιά τι σας έμαθαν τόσα χρόνια;

Αυτό που μου έμαθε και η ενασχόλησή μου με την ψυχολογία. Πρέπει να αφήνεις χώρο. Δεν μπορείς να κάνεις τίποτα σε αυτήν ζωή, αν δεν αφήνεις χώρο και στους άλλους να υπάρξουν μέσα σου. Αν βγαίναμε στα παιδιά και λέγαμε κοιτάξτε τι ωραία που τα κάνουμε όλα, δεν θα είχαμε επιτυχία. Ανοίγουμε την αγκαλιά μας για να έρθουν κοντά μας τα παιδιά. Και αυτό πρέπει να κάνουμε γενικά και στη ζωή μας, ως άνθρωποι. Δεν πρέπει να πιέζουμε τον κόσμο να μας δέχεται. Πρέπει να χωρούμε στο ίδιο μέρος, να συγχωρούμε. Και αν κάποιος έχει συγχώρεση μέσα του είναι τα παιδιά. Εμείς λέμε μου έκανες κακό, αλλά σε συγχωρώ. Τα παιδιά δεν ξέρουν την λέξη, αλλά συγχωρούν πάντα τους γονείς τους. Επίσης καίγονται να συν- χωρούν σε έναν ίδιο χώρο με κάποιον άλλον, με ένα παιδί για να παίξουν ή με έναν μεγάλο που θα τους εξηγήσει κάτι. Δεν έχουν ακόμα αναπτύξει ένα τόσο μεγάλο εγώ, ώστε να μην έχουν αυτόν τον χώρο. Οπότε τα παιδιά μας μαθαίνουν να υπάρχουμε μαζί τους και να παρατηρούμε με δέος πως αντιδρούν στα σωστά μέρη για το σωστό λόγο που οι μεγάλοι ακόμα ίσως δεν έχουν καταλάβει.

Ποιο είναι το πιο σοβαρό λάθος που κάνουμε με τα παιδιά μας;

Το ότι νομίζουμε πως τα ξέρουμε όλα. Αλλά στην ουσία, τα παιδιά τα ξέρουν όλα, κι εμείς τα έχουμε ξεχάσει. Πρέπει να βάλουμε όρια στα παιδιά μας για να νιώθουν ασφάλεια, αλλά μέσα σε αυτά τα όρια πρέπει εμείς να διδασκόμαστε. Πρέπει τα παιδιά μας να μας διδάσκουν πράγματα που έχουμε ξεχάσει. Γιατί από το στόμα τους βγαίνουν σοφά λόγια. Αυτά σχεδόν θυσιάζονται για εμάς, για να μας θυμίσουν ότι ήμασταν κάποτε παιδιά κι εμείς. Πρέπει την αγνότητά και τον ενθουσιασμό τους για τη ζωή να τον κρατήσουμε μέχρι την τελευταία μας μέρα. Γιατί εμείς γερνάμε.

Ήσασταν από τις πρώτες ελληνίδες που συμμετείχατε στην Eurovision το 1977 μαζί με την Μπέσυ Αργυράκη, τον Πασχάλη και τον Ρόμπερτ Ουίλιαμς. Πως ήταν εκείνη η διοργάνωση σε σχέση με τις τωρινές;

Είχε μια άλλη ποιότητα. Δεν έβγαινε στο παζάρι των ψήφων, αλλά αποτελείτο από κριτική επιτροπή με πολύ σοβαρούς ανθρώπους. Ήταν πάρα πολύ διαφορετική από αυτό που συμβαίνει τώρα. Αισθανόσουν μεγάλη τιμή που συμμετείχες. Δεν ήταν παζάρι, ήταν μια σοβαρή διοργάνωση. Τώρα άλλαξε ο κόσμος. Οι άνθρωποι πια έχουν διαλέξει τον δρόμο του marketing. Ένα κομμάτι της τέχνης έχει πάρει άλλον δόμο. Έχει ξεφύγει.

Σας άνοιξε δρόμους μετά στην καριέρα σας η συμμετοχή σας αυτή;

Ναι. Κάθε εμπειρία τέτοιας ποιότητας βοηθάει πολύ. Πάντα μια μεγάλη επιτυχία αλλάζει τον άνθρωπο, τον μεταμορφώνει. Το πόσο μας ζητούσαν μετά είναι άσχετο με το μέγεθος της εμπειρίας. Και οι τέσσερις κάναμε σόλο καριέρα. Δεν ήμασταν ομάδα. Και στον καθένα μας έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην καριέρα μας. Αφού σχεδόν 40 χρόνια μετά, μιλάμε ακόμα για την Eurovision εκείνης της εποχής. Μετά τη Eurovision έφυγα από το τραγούδι και ασχολήθηκα με το θέατρο. Οι υπόλοιποι έκαναν πολύ σπουδαία καριέρα στο τραγούδι.

Τι συμβουλεύετε τους νέους καλλιτέχνες που πάνε στη Eurovision;

Δεν νομίζω πως είμαι η κατάλληλη για συμβουλές στα νέα παιδιά γιατί ίσως φανώ ντεμοντέ. Εμείς τότε είχαμε άλλες αξίες. Είναι δύσκολο να ρίχνεις κάποιον στην αρένα με τα λιοντάρια και μετά να του δίνεις μια συμβουλή. Το μόνο που μπορώ να τους πως είναι να στέλνουν ένα πρωτότυπο τραγούδι και να είναι αγνοί. Όταν κάνουμε πράγματα για να κερδίσουμε ή να βγούμε πρώτοι και είναι βεβιασμένα, το καταλαβαίνει το σύμπαν. Εμείς τότε το κάναμε με πάθος, είπαμε ένα τραγούδι που μας ένωσε και το λατρέψαμε. Και αρέσαμε πολύ και στους ξένους.

Τους κάνει κακό το σημερινό star system;

Οι μεγάλοι καλλιτέχνες δεν χρειάζονται star system. Ανοίγουν το στόμα τους και κερδίζουν. Το star system φοράει στον καλλιτέχνη ένα ρούχο που δεν είναι αληθινό. Και σε δυο μήνες, αν δεν το έχεις, θα τελειώσουν όλα. Η γενιά μου έβγαλε απίστευτες φωνές. Τώρα έχουμε φωνές, αλλά δεν έχουμε προσωπικότητα. Ανοίγεις το voice και βλέπεις καταπληκτικές φωνές. Παλιά πρώτα φτιαχνόταν η προσωπικότητα με τη φωνή και μετά έβγαιναν έξω πιο ώριμοι οι καλλιτέχνες. Γιαυτό οι παλιοί καλλιτέχνες κρατήθηκαν τόσα χρόνια. Γιατί είχαν αληθινή προσωπικότητα.

Σας ενοχλεί που μια διαφήμιση, το Αιγαίον, έμελλε για πολλά χρόνια να γίνει το σήμα κατατεθέν σας;

Ε, όχι. Γιατί οι διαφημίσεις που έκανα ήταν μιούζικαλ και αυτό πήγε τη διαφήμιση και πιο πέρα από αυτό που ήταν τότε. Οπότε δόθηκε μια άλλη διάσταση. Η διαφήμιση του Αιγαίον, που έμεινε στην ιστορία, μου έκανε πάρα πολύ καλό. Έγραψα τους στίχους και την οραματίστηκα. Ήταν πολύ πρωτότυπη, γιατί έως τότε δεν είχε ξαναγίνει κάτι τέτοιο.

Βγάλατε χρήματα από τις διαφημίσεις;

Το Αιγαίον ίσως ήταν και η μόνη δραστηριότητα που έβγαλα χρήματα πραγματικά.

Ποια περίοδος της ζωής σας νοσταλγείτε περισσότερο;

Θα ήθελα να ήμουν πιο ώριμη εκείνη την εποχή που γίνονταν όλα αυτά τα καταπληκτικά για να τα απολάυσω περισσότερο. Γιατί τότε ήμουν πολύ νέα χωρίς γνώση , πείρα και ησυχία που τώρα έχω μέσα μου.

Τι σας έμαθε η ζωή από την μεγάλη καριέρα σας;

Ότι είναι πολύ σημαντικό να ασχολείται κανείς με αυτό που αγαπάει και να μην το προδίδει ποτέ. Ούτε για χρήματα, ούτε για δόξα. Δεν έχω μετανιώσει για τίποτα, γιατί δεν εξέθεσα τον ευτό μου σε τίποτα άλλο πέραν από την δική μου την αλήθεια. Ήμουν τυχερή σε αυτό.

Έχετε πει πως θέλετε να παίξετε ένα ρόλο ηλικιωμένης για να ξεπεράσετε την ταύτιση που έχετε. Δηλαδή;

Ο άνθρωπος ταυτίζεται με το σώμα περισσότερο από οτιδήποτε άλλο έως την τελευταία του στιγμή. Οι ηθοποιοί όταν παίζουμε ρόλους, εξελισσόμαστε μέσα από αυτούς. Εγώ σαν Μαριάννα Τόλη, έχω αυτό το εφηβικό, όσα χρόνια κι αν περάσουν, ο κόσμος με βλέπει σαν έφηβη. Θέλω να παίξω έναν ρόλο που θα βγω από αυτό το εφηβικό και έτσι θα έχω προχωρήσει ένα σκαλοπάτι παραπάνω. Θα το κάνω, έχω κάτι στο νου μου, αλλά δεν ξέρω πότε.

Έχετε καταφέρει να νικήσετε έστω και μια φοβία σας;

Τρομερή ερώτηση. Πεθαίνουμε με φόβο. Έχω νικήσει τη φοβία του να ζει κανείς. Παλιά είχα μια φοβία στις πρόβες, ότι από την πρεμιέρα και μετά δεν θα άντεχα να παίζω στη σκηνή. Τότε δεν το άντεχα, τώρα το αντέχω.

Από τον έρωτα ποιο είναι το πιο μεγάλο μάθημα που πήρατε;

Ότι ο έρωτας είναι ένα πάθος και δεν αντικατροπτίζει την απόλυτη αλήθεια της αγάπης. Και τα πάθη τελειώνουν. Το πάθος είναι παθολογικό. Αλλά ο έρωτας είναι το πιο ωραίο πράγμα του κόσμου. Αλλά πρέπει κάποιος να είναι αρκετά ώριμος, όταν αυτός δίνει τη θέση του στην αγάπη, να το δεχτεί. Να μη θέλει πια αυτόν τον αναπτήρα που ανάβει τη φωτιά και δίνει ενέργεια. Μια φορά ερωτεύεται κανείς πραγματικά.

Πήρατε δίπλωμα ψυχολογίας το 2009. Η γνώση δε σταματά ποτέ;

Ποτέ! Είναι πολύ ενδιαφέρουσα αυτή η επιστήμη. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει απλά τρώγοντας και διασκεδάζοντας. Πρέπει να γνωρίζει τον εαυτό του, γιατί αλλιώς δεν ξέρει τις δυνατότητές του. Και η ψυχολογία μαζί με άλλα πράγματα που μπορεί να μάθει κανεις σε αυτή τη ζωή μας μαθαίνει ποιοι είμαστε. Και έτσι οι στόχοι μας γίνονται πιο συγκεκριμένοι. Αλλιώς είμαστε όπου φυσάει ο άνεμος. Γιατί η ζωή είναι βήματα, ταξίδια που κάνεις.