Δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει υπουργός, επειδή όπως λέει δεν έχει την απαιτούμενη ηγετική νοοτροπία. Μπορεί όμως να τον υποδυθεί. Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης κάθε Σάββατο και Κυριακή ανεβαίνει στη σκηνή του θεάτρου Αλκμήνη φορώντας υπουργικό κοστούμι, για να υποδυθεί έναν διεφθαρμένο υπουργό που αποφασίζει να παραιτηθεί από το αξίωμά του, επειδή σιχάθηκε την υποκρισία. Στο βραβευμένο έργο «Εκτός Ύλης» του Κώστα Λεϊμονή, μετατρέπεται από πολιτικάντης σε πολιτικός, εκφωνώντας πριν παραιτηθεί, τον τελευταίο του λόγο στη Βουλή.

Ο γωστός ηθοποιός μιλώντας στα Παραπολιτικα αποκαλύπτει πως σε κάθε παράσταση καταλήγει να κάνει ψυχοθεραπεία στο κοινό του, το οποίο ρουφάει κυριολεκτικά τις αλήθειες που ακούει. Το έργο σε σκουντάει απαλά και σε κατευθύνει σε μονοπάτια που δεν έχεις διαβεί ή απλά τα προσπερνούσες...

Ο πολιτικός που υποδύεστε είναι κάτι ουτοπικό για τη χώρα μας ή υπάρχουν κάποιοι που πλησιάζουν σε αυτόν;

Θα έλεγα ότι από τους 300 βουλευτές μας, πλησιάζουν τον χαρακτήρα του ήρωα οι 296. Ίσως όμως και οι 300. Αν έρχονταν όλοι να δουν αυτήν την παράσταση, ο καθένας θα πίστευε για τον εαυτό του ότι μόνο αυτός είναι η εξαίρεση και η παράσταση αφορά τους υπόλοιπους 299. Στην εξουσία, αλλά και σε πολλά άλλα επαγγέλματα, είναι πολύ εύκολο να υποστείς φθορά. Και οι συνέπειες είναι πολύ σοβαρές. Η δική μου διαφθορά ή μετάλλαξη, δεν επηρεάζει τόσο κόσμο, όσο η διαφθορά του πολιτικού, που επηρεάζει τις ζωές όλων μας.


Τι πρέπει να γίνει για να ακουστεί ένας τέτοιος λόγος και μέσα στη βουλή από πολιτικό;

Δεν νομίζω πως θα ακουστεί ποτέ ένας τέτοιος λόγος στη Βουλή. Το σύστημα είναι φτιαγμένο έτσι, ώστε να προστατεύεται από τέτοιου είδους διαρροές. Φροντίζει να μαζεύει αυτές τις φωνές πριν ακουστούν δημόσια. Στο παρελθόν έχουμε δει παραιτήσεις υπουργών, που έγιναν με σιωπηρό τρόπο. Παραιτήθηκαν χωρίς να μιλήσουν τη γλώσσα της αλήθειας. Προτίμησαν να ιδιωτεύσουν και να σωπάσουν.

Θέλει κότσια για να παραιτηθεί ένας υπουργός;

Θέλει κότσια έτσι κι αλλιώς. Κι αυτοί που το έκαναν είχαν τα κότσια να παραιτηθούν, αλλά δεν μπόρεσαν να μιλήσουν δημόσια, έτσι όπως θα ήθελαν, γιατί το πολιτικό σύστημα προστασίας είναι πια πολύ ισχυρό.

Πιστεύετε πως οι σημερινοί υπουργοί μπορούν να αλλάξουν κάτι και δεν το αλλάζουν;

Όχι, δεν το νομίζω. Δεν έχουν αυτή τη δύναμη. Βέβαια, το λέει και το έργο, οι ευθύνες δεν είναι μόνο δικές τους, είναι και του λαού. Ο λαός πρέπει να καλλιεργήσει το έδαφος για να βγουν μεγάλοι πολιτικοί. Αλλιώς είναι πολύ δύσκολο. Όταν εμείς οι ίδιοι δεν θέλουμε να αλλάξουμε και πηγαινοερχόμαστε από το ένα κόμμα στο άλλο, περιμένοντας ότι κάτι θα αλλάξει από μόνο του, μαγικά, δεν γίνεται.

Οι Έλληνες πολιτικοί έχουν τον άνθρωπο και την ηθική σε δεύτερη μοίρα;

Ναι, όπως κάνουμε κι εμείς στην καθημερινότητά μας. Κι εμείς σε δεύτερη μοίρα τον έχουμε τον άνθρωπο, έχουμε τεράστιο μερίδιο ευθύνης. Στην καθημερινότητά μας συμπεριφερόμαστε με έναν τρόπο απάνθρωπο. Δεν σεβόμαστε τους γείτονές μας, τον χώρο μας, την πόλη μας. Οι πολιτικοί είναι κομμάτι από εμάς.

Έχει έρθει κάποιος πολιτικός να δει την παράσταση;

Μόνο ο Βασίλης Κικίλιας και του άρεσε πολύ η παράσταση. Βέβαια, αυτός είναι ένας νέος πολιτικός και δεν έχει ακόμα υποστεί αυτή τη φθορά, που έχει ο πολιτικός της παράστασης.

Πιστεύετε πως οι Έλληνες έχουν ανάγκη από μια συγγνώμη κάποιου πολιτικού;

Όλοι έχουμε ανάγκη από μια συγγνώμη. Αλλά ποιος θα την ζητήσει; Θέλουμε μεν να πάρει κάποιος την ευθύνη, αλλά κι εμείς δεν παίρνουμε αντίστοιχα τις δικές μας. Βλέπω πως μετά από τόσα χρόνια κρίσης, που τείνει πια να γίνει μόνιμη κατάσταση, αυτό που ονειρευόμαστε όλοι είναι να γυρίσουμε στα χρόνια του 2004. Αντί να συνειδητοποιήσουμε και να αλλάξουμε τον λάθος τρόπο ζωής που είχαμε, τον νοσταλγούμε. Έτσι μια συγγνώμη κούφια, δεν έχει και πολύ νόημα. Πρέπει να είναι μια συγγνώμη με διάθεση αλλαγής.

Έχουν ανάγκη να ακούσουν την αλήθεια; Θα την αντέξουν;

Όχι, δεν θέλουν να την ακούσουν. Δεν θα την αντέξουν. Έχουν ακουστεί κάποιες φωνές κατά διαστήματα, αλλά είπαμε «ευχαριστούμε πολύ, ο επόμενος…».

Πιστεύετε πως η δημοκρατία στην Ελλάδα κινδυνεύει πια;

Ναι κινδυνεύει. Το αναφέρει και το έργο. Βλέπουμε καθημερινά να μεγαλώνει η τάση προς τα ναζιστικά κόμματα. Να δυναμώνει ο ρατσισμός, ο τρόπους που αντιμετωπίζουμε οτιδήποτε το διαφορετικό. Αυτά με τρομάζουν πολύ, είναι ένας σημαντικός κίνδυνος για τη δημοκρατία μας.

Δεν υπάρχει ένας πατριώτης πολιτικός; Τόσο μέλι έχει η εξουσία;

Είναι τρομερή αυτή η μετάλλαξη που παθαίνουν όσοι ασχολούνται με την πολιτική. Στην αρχή ξεκινούν όλοι με αγνές προθέσεις και ιδανικά. Στην πορεία εγκλωβίζονται μέσα σε ένα σύστημα, που κάθε μέρα σε αναγκάζει σε χιλιάδες μικρούς συμβιβασμούς και σε βάζει σε μια άλλη λογική. Και ο βασικός στόχος σου είναι μόνο πως θα περισώσεις τη θέση σου και τη διάρκειά σου στην πολιτική ζωή του τόπου. Πως θα επανεκλεγείς.

Υπάρχουν αγανακτισμένοι και αηδιασμένοι υπουργοί αυτή τη στιγμή που όμως δεν κουνιούνται από την καρέκλα τους για να μην χάσουν το υπουργιλίκι;

Θέλω να πιστεύω πως υπάρχουν πολιτικοί που το βράδυ πριν κοιμηθούν σκέφτονται «Χριστέ μου, γιατί το έκανα αυτό… ; Τι είναι αυτά που ψήφισα;». Αλλά την άλλη μέρα επανέρχονται στα ίδια, γιατί δεν τολμούν να χάσουν αυτό που έχουν.

Πιστεύετε πως κάποιοι πολιτικοί δεν μπορούν να κοιμηθούν το βράδυ;

Όχι. Μια χαρά κοιμούνται. Περνούν μια κρίση, αλλά μετά κοιμούνται, γιατί πρωταρχικός τους στόχος είναι να κρατηθούν στην εξουσία. Έχουν την ψευδαίσθηση πως κάποια μερα θα μπορέσουν να διορθώσουν κάτι. Αυτή ίσως είναι και η μεγαλύτερη αυταπάτη, για να χρησιμοποιήσω και τη λέξη που είπε ο Τσίπρας. Ότι κάποια στιγμή θα μπορέσουμε να τα κάνουμε. Αλλά, κάνοντας συνεχώς παραχωρήσεις, ποτέ δε φτάνεις εκεί που θέλεις. Πρέπει να παρθούν γενναίες αποφάσεις, που όμως έχουν μεγάλο κόστος. Και κανείς δεν είναι έτοιμος να το αντιμετωπίσει αυτό.

Έχετε ένα έξυπνο σκηνοθετικό εύρημα που αφορά τους θεατές. Οι πιο πολλοί από ποια μεριά κάθονται;

Ναι μοιράζουμε το θέατρο σε θεατές και σε πολιτικούς, έχει σχέση με το πώς στήνομαι πάνω στη σκηνή. Γιατί στο μονόλογο έχω ανάγκη να μοιράζω τον κόσμο σε θεατές και πολιτικούς. Με την έννοια ότι πρέπει να αντιμετωπίζω διαφορετικά τους μεν, από τους δεν.

Δεν έχετε διενέξεις με τους αγανακτισμένους πολίτες, που θέλουν να κάτσουν μακριά από τους πολιτικούς…

Όχι, το αντίθετο μάλιστα. Ένα βράδυ κάποιος μου φώναξε «μην παραιτήσαι, θα σε ψηφίσουμε», ακριβώς επειδή άκουσε τη γλώσσα της αλήθειας.

Τι σας λέει ο κόσμος μετά την παράσταση;

Ότι του δίνεται η ευκαιρία να εκτονωθεί. Αισθάνεται ότι άκουσε έναν λόγο, από αυτούς που θα ήθελε να ακούσει. Ακούει έναν πολιτικό να λέει, «Ναι έχω κάνει λάθη, φταίω, δεν μπορώ να τα κάνω καλά, αλλά φταις κι εσύ». Ακούει έναν πολιτικό λόγο χωρίς φτιασιδόματα.

Τους κάνετε λίγο ψυχοθεραπεία…

Είναι και λίγο ψυχοθεραπεία. Κωδικοποιούμε όλα αυτά τα πράγματα που ο κόσμος λέει στις παρέες του. Οι θεατές νιώθουν ότι αυτά ήθελαν να πουν κι αυτοί, ταυτίζονται. Και βέβαια δημιουργούνται και πολλοί προβληματισμοί, γιατί ο στόχος της παράστασης δεν είναι να εκτονώσουμε μόνο την οργή ή αγανάκτηση. Εγείρουμε και έναν προβληματισμό για το που φταίμε κι εμείς. Πρέπει να περάσουμε σε έναν νέο πολιτισμό, στον πολιτισμό του συνόλου, τους «εμείς».

Όμως ο λαός, μήπως είναι λίγος εγκλωβισμένος. Τα έχει όλα συνειδητοποιήσει, αλλά τι να κάνει;

Σαφώς είναι εγκλωβισμένος. Είμαστε σε μια δύσκολη κατάσταση. Ναι μεν χρειαζόμαστε κάποιον να μας ξεκουνήσει, αλλά πρέπει να κάνουμε κι εμείς μια υπέρβαση. Δεν πρέπει να ονειρευόμαστε να γυρίσουμε στο 2004, που είχαμε την οικονομική άνεση να παίρνουμε 10 πουκάμισα το μήνα. Το σύστημα μας αυξάνει τις ανάγκες μας και άρα τους φόβους μας. Και ως γνωστόν, οι φοβισμένοι άνθρωποι χειραγωγούνται πιο εύκολα. πρέπει να σταματήσουμε να έχουμε συνέχεια ανάγκες. Πρέπει να καταλάβουμε πως η δυστυχία του διπλανού μας είναι δικιά μας δυστυχία.

Εσείς θα μπορούσατε να γίνετε ποτέ υπουργός;

Κατηγορηματικά όχι. Δεν έχω την απαιτούμενη ηγετική νοοτροπία, ούτε με ενδιαφέρει. δεν έχω την ικανότητα για κάτι τέτοιο. Επίσης έχω μια δουλειά που με γεμίζει χαρά.

Τι σας έμαθαν τα χρόνια καριέρας;

Έχω μάθει πάρα πολλά πράγματα. Να κατανοώ και να ερμηνεύω τις συμπεριφορές των ανθρώπων και να τις αποδέχομαι εύκολα. Μου τα δίδαξε η δουλειά μου, ερευνώντα τους χαρακτηρες των ρόλων που υποδύομαι.

Η κρίση στον καλλιτεχνικό χώρο σας φοβίζει;

Βέβαια με φοβίζει. Η κρίση δεν μας βοηθά να βγάζουμε καλά κομμάτια του ευατού μας. Μας έχει πάει πίσω.

Η Λυδία Κονιόρδου από τη θέση της Υπουργού Πολιτισμού θα καταφέρει κάτι;

Δεν μπορώ να το ξέρω, αλλά μέχρι τώρα λες γιατί όχι; Είναι ένας άνθρωπος που μπορεί να πάρει στα χέρια της αυτό το υπουργείο. Αλλά για μια τέτοια θέση απαιτούνται κι άλλες ικανότητες. Μακάρι να αποδειχτεί σωστή επιλογή.

Στα θεατρικά τι πρέπει να αλλάξει;

Το βασικότερο είναι οι Συλλογικές Συμβάσεις, να δημιουργηθεί μια προστασία στον θεατρικό κόσμο. Τα νέα παιδιά δυστυχώς, τώρα δουλεύουν ωρομίσθιοι με 5 ευρώ την ώρα. Και το δέυτερο σημαντικό είναι να δυναμώσουν ξανά τα ΔΗΠΕΘΕ, που ήταν πάντα μια πηγή πολιτισμού.