Ταμίλα Κουλίεβα: «Ο Ζορμπάς ήταν ντόμπρος και ελεύθερος»
Η Ταμίλα Κουλίεβα μιλάει στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ και τη Μαριάνθη Κουνιά
Τον θρυλικό Αλέξη Ζορμπά φέρνουν στη σκηνή φέτος ο Σταμάτης Φασουλής, ο Μιχάλης Ρέππας και ο Θανάσης Παπαθανασίου, με πρωταγωνιστές τον Γρηγόρη Βαλτινό και την Ταμίλα Κουλίβα, καθώς κι έναν 20μελή θίασο επί σκηνής με μια παράσταση που ζωντανεύει την εμβληματική μορφή του Ζορμπά από το διεθνώς αναγνωρισμένο έργο του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Βίος και η Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».
Η Ταμίλα Κουλίβα που είναι συνηθισμένη να αναμετριέται με μεγάλους ρόλους υποδύεται στο έργο τη μυθική Μαντάμ Ορντάνς, μια Γαλλίδα ιερόδουλη που υπήρξε γυναίκα σύμβολο στις αρχές του 20ου αιώνα στην Κρήτη και ειδικότερα στο Ηράκλειο, στη Σητεία, την Ιεράπετρα και τον Άγιο Νικόλαο. Και ενώ στην καρδιά του Καλοκαιριού η περιοδεία του έργου βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη με την αυθεντική μουσική του Μίκη Θεοδωράκη να πλημμυρίζει όλα τα ανοιχτά θέατρα της χώρας, συναντήσαμε τη σπουδαία ηθοποιό, που ταυτόχρονα πρωταγωνιστεί και στη νέα σειρά του Alpha «Σαν οικογένεια», για να μάθουμε πως η ίδια αντιμετώπισε αυτόν τον ρόλο.
Πως νιώθετε που φέτος συμμετέχετε με το ρόλο της Μαντάμ Ορντάνς στο έργο «Αλέξης Ζορμπάς», που βασίζεται στο ομώνυμο και πολύ σπουδαίο έργο του Νίκου Καζαντζάκη;
Είναι μεγάλη ευθύνη. Είμαστε όμως μαζεμένοι άνθρωποι σε αυτό το ταξίδι που το αγαπάνε πολύ όλο αυτό. Είναι ένας συγγραφέας που αγαπώ, ένα εμβληματικό έργο στην συνείδηση όλων κι ένας μυθικός μεν, αλλά υπαρκτός δε χαρακτήρας. Ξέρετε το μυθιστόρημα απελευθερώνει την φαντασία του αναγνώστη. Είναι μεγάλη υπόθεση όταν στην θεατρική σκηνή δεν προδίδεται αυτή η φαντασία. Εκείνη είναι όλη η ευθύνη.
Η Μαντάμ Ορντάνσς είναι ένας εμβληματικός ρόλος. Τι σας δυσκόλεψε και τι σας γοήτευσε όσο καιρό τον μελετούσατε για να τον υποδυθείτε;
Με δυσκόλεψαν πολλά. Ήταν μια μυθική, εμβληματική, υπαρκτή προσωπικότητα. Μια γυναίκα που έφερε τότε στην Ελλάδα και την Κρήτη, μια άλλου τύπου φινέτσα και κουλτούρα. Μια γυναίκα που αγάπησε πολύ τον τόπο και τους ανθρώπους. Μια γυναίκα που ήταν ερωμένη, ιερόδουλη, διπλωμάτης, κατάσκοπος και σπουδαίος ψυχικά άνθρωπος. Αγκάλιασε δύο αιώνες τον 19ο και τον 20ο, με μια ζωή που ήταν ατέλειωτη περιπέτεια. Όλο αυτό λοιπόν το χρονικό μιας ζωής είναι πολύ δύσκολο να το αναδείξεις σε μια παράσταση. Άρα η επιλογή των στοιχείων που χρειάζονται, των πολύτιμων λίθων και χρωμάτων που πρέπει να μπουν στο ψηφιδωτό της παράστασης είναι ταυτόχρονα ή δυσκολία και η μαγεία του εγχειρήματο.! Χαίρομαι πάντως που οι θεατές απολαμβάνουν και χαίρονται και συγκινούνται με αυτό που έχουμε πετύχει στην παράσταση μας.
Πιστεύετε πως ο Ζορμπάς είναι ένα γνήσιο σύμβολο του Ελληνα;
Εγώ θα ήθελα να είναι. Το αν είναι ή όχι, είναι ευθύνη πολλών. Είναι ευθύνη όλων όσων αναπαράγουν πρότυπα ζωής. Αν λοιπόν σήμερα το αξιακό μας πρότυπο χτίζεται γύρω από την νίκη σε ένα τηλεοπτικό σόου κι αυτό αναπαράγεται από όλους μας ως κανονικότητα, ε... κάποια ευθύνη την έχουμε. Ξέρετε από την Σκιάθο ήτανε κι ο Παπαδιαμάντης. Θεωρώ πως σήμερα ο Παπαδιαμάντης είναι αυτός που μας λείπει. Αυτό είναι ευθύνη όλων μας. Να αποκαλύψουμε το ειδικό βάρος που έχει το κάθε τι. Δεν είναι όλα ίδια.
Ποιες αξίες μας θυμίζει η ιστορία αυτού του ανθρώπου, ως άντρα αλλά και γενικά ως προσωπικότητα, που σήμερα στην Ελλάδα της κρίσης τείνουν να ξεχαστούν ή έχουν αλλοιωθεί;
Η αξία της καθαρότητας και της ελευθερίας. Ξέρετε σε μια χώρα που ζει υπό επιτροπεία, σε ένα πλαίσιο του... όλα και όλοι ίδιοι είναι... το σημαντικό πιστεύω είναι να μην χάσεις την καθαρότητα σου. Αυτό που λέμε ντομπροσύνη και την αίσθηση του να είσαι ελεύθερος, όχι μόνο να ζεις, αλλά και να ονειρεύεσαι. Προσπαθούν να ευνουχίσουν αυτές τις αξίες ή μάλλον κάτι πολύ χειρότερο, προσπαθούν να τους βάλουν επιτόκιο, λες και είναι αγοραίο υλικό. Θέλετε ελευθερία από εδώ έως εδώ; Μάλιστα. Πάρτε την με τόσο επιτόκιο...Αυτού λοιπόν του είδους η συναλλαγή, στο αξιακό σύμπαν αυτού του χαρακτήρα, του Ζορμπά, δεν υφίσταται. Τόσο απλά.
Η παράσταση είναι μια μεγάλη παραγωγή. Πόσο βοηθάει η εμπειρία σας σε αυτές τις εμφανίσεις; Νιώθετε τρακ;
Φυσικά και νιώθω τρακ. Δεν πιστεύω πως υπάρχει ηθοποιός που δεν νιώθει τρακ. Είναι σαν να ρωτάς έναν χειρουργό πριν την επέμβαση, αν νιώθει υπεύθυνος για την ζωή του ασθενούς. Κάθε μέρα νιώθω τρακ. Τρακ δεν νιώθουν εκείνοι που το επάγγελμά τους είναι ρουτίνα. Εδώ νιώθω τρακ για τους μαθητές μου ή για συναδέλφους μου. Ξέρετε μπορεί να είναι "ανταγωνιστική υπόθεση" ο ηθοποιός αλλά είναι και αλληλέγγυα ταυτόχρονα. Δεν μπορείς να υπάρξεις χωρίς τον άλλο.
Δεν έχει να κάνει με την μεγάλη ή όχι παραγωγή ή με την εμπειρία, διότι πάντα ξεκινάς από το μηδέν. Έχει να κάνει με την ανάγκη σου να επικοινωνήσεις το σύμπαν του ρόλου σου.
Είστε από τη νεαρή σας ηλικία επαγγελματίας ηθοποιός. Τι νιώθετε πως έχετε κερδίσει από το θέατρο τόσα χρόνια;
Έχω κερδίσει κάτι πολύ σημαντικό. Χρόνο! Έχω ζήσει πολλές ζωές, στην συσκευασία μίας. Ξέρετε τι είναι να έχεις ζήσει την ζωή της Σέτας, της Ιφιγένειας, της Κασσάνδρας, της Μήδειας, της Γκρούσας, της Αγκάφιας, της Νορίν, της Μαντάμ Ορντανς και τόσων άλλων; Όλες αυτές αναπνέανε, είχανε στόχους ζωής, όνειρα και ανησυχίες και με εμπιστευόντουσαν να τα μοιραστώ με άλλους. Ξέρετε πόσες ζωές χρειάζονται για να ζήσεις όλες αυτές τις εμπειρίες;
Τι θυσιάσετε για την καριέρα σας;
Δεν θεωρώ πως έχω θυσιάσει κάτι, διότι δεν θεωρώ ότι η λέξη καριέρα ανταποκρίνεται επακριβώς με την αποδοχή και την αγάπη του κόσμου προς τον ένα ή τον άλλο ηθοποιό. Όσο και αν περιέχει τα συστατικά εκείνα, όπως της ανταγωνιστικότητας, είναι μια άλλη συνθήκη ζωής αυτή που σου "επιβάλλει" η υποκριτική.
Δεν είναι η υποκριτική κάτι που το αφήνεις στον εργασιακό σου χώρο και συνεχίζεις την υπόλοιπη μέρα σου. Ο ρόλος σου δεν παραμένει μέσα στο θέατρο.
Τον κουβαλάς μέσα στο μυαλό σου συνεχώς, είναι σαν να μεγαλώνεις κάθε φορά ένα παιδί. Προσπαθείς γι' αυτό κάθε μέρα το καλύτερο. Αυτό δεν είναι καριέρα.
Είναι τρόπος ζωής.
Τι πράγμα θεωρείτε τη μεγαλύτερή σας επιτυχία στη ζωή σας;
Τη Μεγαλύτερη επιτυχία...Δεν ξέρω...γιατί πολλές φορές το αυτονόητο θεωρείται για κάποιους επιτυχία, όπως για παράδειγμα να πω για το πόσο περήφανη είμαι για τον γιο μου. Ειδικά αυτές τις μέρες που παίρνει το πτυχίο του. Είναι επιτυχία; Είναι φυσικά. Αλλά και πάλι είναι αυτονόητο να αισθάνομαι χαρούμενη κι ότι όλοι μαζί και βασικά αυτός, πέτυχε ένα στόχο. Πιστεύω πως επιτυχία - δεν ξέρω αν είναι η μεγαλύτερη ή όχι- είναι να κοιτάς προς τα πίσω την ζωή σου και να βλέπεις, πόσα πολλά ακόμα έχεις να κάνεις στο μέλλον! Αυτό σημαίνει πως δεν έχεις χάσει από την φθορά του χρόνου που πέρασε, το σημαντικότερο. Την δυνατότητα να ονειρεύεσαι. Για τον εαυτό σου, για τους δικούς σου, για την κοινωνία. Αυτό ίσως να είναι η μεγαλύτερη επιτυχία. Να κοιτάς προς το αύριο και το αύριο να είναι γεμάτο από ιδέες, τρέλες, ανατροπές, δυσκολίες που καλείσαι να ξεπεράσεις.
Για ποιο πράγμα έχετε παλέψει περισσότερο στη ζωή σας;
Συνεχίζω να παλεύω, Για την ελευθερία μου, για την ανεξαρτησία μου, για την δυνατότητα να μην εγκλωβίζομαι βολεμένη στις επιλογές μου.
Για την δυνατότητα να υπάρχω έτσι όπως είμαι και όχι έτσι όπως με θέλουν οι άλλοι.
Τα τελευταία χρόνια το επάγγελμα του ηθοποιού περνάει δύσκολα λόγω της κρίσης. Εσάς, ποια ήταν έως τώρα η πιο δύσκολη στιγμή στην καριέρα σας;
Όντως το επάγγελμα του ηθοποιού περνάει δύσκολα. Πάντα ήταν δύσκολα, αλλά τα τελευταία χρόνια το πρόβλημα επιβίωσης πολλών συναδέλφων είναι καθημερινό.
Η κρίση έχει φέρει το επίπεδο της ανεργίας του κλάδου μας, αναντίστοιχα υψηλότερο, από αυτό της κοινωνίας γενικότερα. Ξέρετε η παραγωγή μυθοπλασίας των τηλεοπτικών σταθμών κατακόρυφα έχει πέσει. Έχει πέσει το επίπεδο του παραγόμενου προγράμματος. Οι συνθήκες εργασίας πάνε προς το χειρότερο.
Όσο για την πιο δύσκολη στιγμή στην καριέρα ενός ηθοποιού, πιστεύω είναι, αν αισθάνεται ή όχι πως αυτό που κάνει δεν ενδιαφέρει πια τον κόσμο.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Συγγραφέας: Νίκος Καζαντζάκης.Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης.Διασκευή: Θανάσης Παπαθανασίου και Μιχάλης Ρέππας.Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής.Χορογραφίες: Δημήτρης Παπάζογλου.Σκηνικά: Μανόλης Παντελιδάκης.Κοστούμια: Ντένη Βαχλιώτη.Ενορχήστρωση: Αλέξιος Πρίφτης.Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος. Βοηθός Σκηνοθέτη: Παύλος Σαχπεκίδης
Πρωταγωνιστούν: Γρηγόρης Βαλτινός, Ταμίλα Κουλίεβα, Μέμος Μπεγνής, Ναταλία Δραγούμη, Τάκης Παπαματθαίου, Ρένος Ρώτας και ο Νίκος Βερλέκης
Παίζουν οι: Γρηγόρης Σταμούλης, Στέλλα Γκίκα, Γιώργος Παράσχος, Αννα Μονογιού
Συμμετέχουν οι: Κωνσταντίνος Γιουρνάς, Βασίλης Ζαϊφίδης, Βασίλης Λέμπερος, Αλεξία Μουστάκα, Αρετή Πασχάλη, Δέσποινα Πολυκανδρίτου, Μαριαλένα Ροζάκη, Αλέξανδρος Σιάτρας, Γιώργος Τσούρμας, Νικορέστης Χανιωτάκης, Χριστίνα Ψάλτη
H συνέντευξη είναι αναδημοσίευση από το φύλλο του Σαββάτου 12 Αυγούστου της εφημερίδας ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ