Τον Οκτώβριο στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) ξεκινά ένας κύκλος διαλέξεων για τη νεοελληνική ποίηση με τίτλο «Πάνω σ’ έναν αρχαίο στίχο».

Κάθε μήνα, στον Πύργο Βιβλίων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, η Διδάκτωρ Συγκριτικής Λογοτεχνίας Εμμανουέλα Κάντζια μας προσκαλεί σε μια ιδιαίτερη περιδιάβαση στο βίο και το έργο σημαντικών νεοελλήνων ποιητών, που συνδιαλέγονται με την αρχαιοελληνική παράδοση, με αναφορές στο ιστορικό πλαίσιο και τα κυρίαρχα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής.

Ο κύκλος ξεκινάει στις 19 Οκτωβρίου στις 19:00 με τη διάλεξη «Ο Διονύσιος Σολωμός στη σκιά του Ομήρου».

Σε όλα τα έργα του Διονύσιου Σολωμού (1798-1857) διακρίνει κανείς την προσπάθειά του να συνδυάσει το κλασσικό με το ρομαντικό στοιχείο: από τα ιταλόγλωσσα και ελληνόγλωσσα νεανικά του γυμνάσματα έως τα εξαίσια έργα της ώριμης περιόδου («Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», «Λάμπρος», «Κρητικός», «Πόρφυρας»), η «σκιά του Ομήρου» επανέρχεται σταθερά.

Η επόμενη διάλεξη με τίτλο «Ο Καβάφης αναγνώστης του Πλουτάρχου» θα γίνει στις 14 Νοεμβρίου στις 19:00 με αφετηρία τα ποιήματα «Απολείπειν ο θεός Αντώνιον» και «Ο βασιλεύς Δημήτριος».

Ο Κ. Π. Καβάφης (1863-1933), ποιητής ιστορικός όσο και ερωτικός, τοποθετεί συχνά το σκηνικό των ποιημάτων του στα χρόνια της ελληνιστικής περιόδου. Ο Πλούταρχος του παρέχει συχνά την πρώτη ύλη, αλλά και το ποιητικό ερέθισμα. Τον Αλεξανδρινό ποιητή σαγηνεύουν ιδιαίτερα οι Βίοι του Αντωνίου και του Δημητρίου, λεπτομέρειες των οποίων αναπλάθει «ελεύθερα στο νου» και στο χαρτί. Συνδιαλέγεται έτσι με τον Πλούταρχο καθώς σατιρίζει τις ανθρώπινες αδυναμίες, στοχάζεται το θέατρο της καθημερινότητας και σπουδάζει τον θάνατο.

Η τρίτη διάλεξη, με τίτλο «Οι μαύρες Ευμενίδες του Σεφέρη», θα γίνει στις 21 Δεκεμβρίου στις 19:00.

Το βάρος του παρελθόντος και της παράδοσης σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο είναι από τα ζητήματα που απασχόλησαν περισσότερο τον Γιώργο Σεφέρη (1900-1971). Φανατικός αναγνώστης του Ομήρου και των τραγικών ποιητών, ο Σεφέρης αντλεί τη μυθολογία, τις εικόνες και τα σύμβολά του από τα έπη και την τραγωδία και τα ανασημασιοδοτεί, φέρνοντάς τα στο παρόν: την Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Τι μένει από το αρχαίο κλέος; Ποιες δυνάμεις επιβουλεύονται τον σύγχρονο Ορέστη; Η λήθη του χρόνου, το βασανιστικό χρέος προς τους προγόνους, ο κύκλος της βίας και της εκδίκησης μας ακολουθούν κατά την περιπλάνησή μας στο ερημωμένο σεφερικό τοπίο.

Η Εμμανουέλα Κάντζια γεννήθηκε στην Αθήνα το 1973. Σπούδασε Συγκριτική και Νεοελληνική Φιλολογία στα Πανεπιστήμια Πρίνστον και Χάρβαρντ των ΗΠΑ. Έχει εκδώσει τη μονογραφία Το όνομα και το πράγμα: Πλατωνικοί απόηχοι στο διήγημα «Διατί η μηλιά δεν έγεινε μηλέα» του Γεωργίου Βιζυηνού (Ερμής, 2012) και, σε συνεργασία με τον Κώστα Ιωαννίδη, τη μελέτη Τρεις εν πλω (ΜΙΕΤ, 2018). Έχει συμμετάσχει σε διεθνή συνέδρια και έχει δώσει διαλέξεις σε ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Έχει διδάξει ως επισκέπτρια Λέκτορας στο τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου και στο τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ. Σήμερα διδάσκει λογοτεχνία στο πρόγραμμα ΙΒ του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος – Pierce.

Όλες οι διαλέξεις θα πραγματοποιηθούν στον Πύργο Βιβλίων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, απευθύνονται στο ευρύ κοινό και θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα.

Ο κύκλος διαλέξεων «Πάνω σ’ έναν αρχαίο στίχο» πραγματοποιείται με ελεύθερη είσοδο χάρη στην αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).