ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Παγκόσμιο Κύπελλο 2022: Ο Μέσι έχει το απόλυτο κίνητρο και ο Εμπαπέ ακόμα μεγαλύτερο
Αν ο Λιονέλ Μέσι κατακτήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο, θα είναι οριστικά ο κορυφαίος όλων των εποχών και θα κόψει τον Κιλιάν Εμπαπέ από τη δική του τροφαντή υποψηφιότητα. Ο τελικός του Μουντιάλ είναι... Ομήρου Ιλιάδα 2.0!
Λευτερης Ελευθεριου
Το ακτινοβόλο φως του Ζινεντίν Ζιντάν
διαχεόταν άπλετο στο χώρο. Όσοι τον συνάντησαν, μπορούσαν να αφηγηθούν μια ιστορία που είχε κάτι από δέος, αλλά και έναν κοινό παρονομαστή: επρόκειτο για έναν κοσμοπολίτη που στην εκάστοτε συγκυρία περιέφερε τον εαυτό του με θαυμαστή άνεση. Από αυτήν προερχόταν η λάμψη του.
Ο Ζιντάν, γεννημένος στη Μασσαλία και με ρίζες από την Αλγερία, δεν άφηνε την αμφιβολία ότι υπήρξε Ευρωπαίος, στο σημείο υπήρξε το λίνκο κομψότητας και αρμονίας της δυτικής Ευρώπης. Το ντοκιμαντέρ που του έκαναν στο παιχνίδι της Ρεάλ Μαδρίτης με τη Βιγιαρεάλ στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» το 2005 είχε τη λεζάντα «ο άνθρωπος του 21ου αιώνα», αλλά σχεδόν διακόπηκε από ένα γεγονός που ήταν σαν σκηνές από ταινία προσεχώς: την αποβολή του.
Από τότε πέρασαν 17 χρόνια, το τέλος της καριέρας του ήταν δηλωτικό της θρασυκάρδιας φύσης των Αφρικανών, αλλά υπήρξε εντελώς και ολότελα σπαραξικάρδιο για όλο το δυτικό πολιτισμό, που στήριξε σχεδόν μια μπουρζουαζική διάθεση πάνω του. Ο Ζιντάν, σιωπηλός στις κρίσεις και ιδιαιτέρως ομιλητικός στο γήπεδο, έτεινε το χέρι του με φόρα κεραυνοβόλο και εξαπέλυσε κόλαφο στο ποδοσφαιρικό φουά γκρα.
Υπήρξε, όσο μοιραίο, υπέροχο. Εκτιμήθηκε, παρά την αίσθηση της απώλειας, ιδιαζόντως στα μέρη μας εκείνη η κουτουλιά της 9ης Ιουλίου 2006 στο Βερολίνο, πάνω σε έναν ήρωα που,αν ασχολούνταν η ψυχανάλυση, είναι το πιθανότερο να έβρισκε ότι αποτελούσε το alter ego του Αλγερινού Ζιντάν. Ένας τυπικός Ιταλός φασαριόζος, με κανέναν έλεγχο στο πού τοποθετεί τα πόδια του. Ο Μάρκο Ματεράτσι υπήρξε ο ταιριαστός αντιήρωας, ο ιδανικός κακός για το παγκόσμιο ποδόσφαιρο εκείνη την εποχή.
Έχουν παρέλθει 16,5 χρόνια από τότε, τα παιδιά που γεννήθηκαν μετά τις 9 Ιουλίου θα τελειώνουν τώρα τη Β’ Λυκείου. Ο διάδοχος του Ζιντάν, όμως, είναι εδώ. Ο Κιλιάν Εμπαπέ είναι γεννημένος στο Παρίσι -με ρίζες από Καμερούν και Αλγερία.
Μοιάζει να ξεπήδησε κατευθείαν από τη φαντασία του Ματιέ Κασοβίτς, τον καιρό που έκανε το «Μίσος». Ένας μελαψός Βενσάν Κασέλ, λελογισμένος ως κακομαθημένο παιδί. Να, μόλις το φθινόπωρο του 2021 ο Εμανουέλ Μακρόν τον κάλεσε στο τηλέφωνο και τον παρακάλεσε να μείνει στην Παρί. Ο Εμπαπέ απάντησε ότι δεν έχει πρόβλημα να παραμείνει ο Λιονέλ Μέσι, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να φύγει ο Νεϊμάρ.
Όταν οι Άραβες ξεκίνησαν τα ήξεις αφήξεις και ο Νεϊμάρ παρέμενε στην ομάδα, ο Εμπαπέ και ο Μέσι αναφέρθηκε ότι βρέθηκαν σε κόντρα, επειδή ο τελευταίος ήθελε τον Βραζιλιάνο. Ο 23χρονος Γάλλος δεν δίστασε να τεθεί απέναντι και στον Αργεντινό.
Το απόγευμα της Κυριακής, 18 Δεκεμβρίου, οι δυο τους παίζουν για το πιο αχνιστό ποδοσφαιρικό τρόπαιο. Εκείνο που τα χέρια πάνε πάνω σε χέρια. Αυτό του πρωταθλητή κόσμου.
Έως τώρα, το προφανές είναι ότι ο Μέσι έχει το πιο δυνατό κίνητρο. Είναι το τελευταίο παιχνίδι του με την εθνική Αργεντινής -ένας τελικός Παγκόσμιου Κυπέλλου! Σε όλες τις ζώσες ποδοσφαιρικά κατηγορίες είναι ρέκορντμαν: σε συμμετοχές, 171, σε γκολ, 96, σε ασίστ, 55, σε γκολ σε Παγκόσμιο Κύπελλο, 55. Ο αμέσως προηγούμενος ποδοσφαιριστής που ήταν βέβαιο ότι θα έπαιζε σε τελικό Παγκόσμιου Κυπέλλου το τελευταίο παιχνίδι του με την εθνική ομάδα ήταν ο Ζιντάν. Στον τελικό με την Ιταλία, η διαφορά είναι πως, έπαιζε το τελευταίο παιχνίδι του στο ποδόσφαιρο.
Ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη χορεύει στο ρυθμό του. Αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο ήταν, για τον Μέσι, η κολυμβήθρα του Σιλωάμ κυρίως σε ό,τι αφορά τους συμπατριώτες του. Ένας τρόπος για να αποκατασταθεί το διαμέτρημα της προσωπικότητάς του. Έχει κάνει για την Αργεντινή ό,τι ουδείς και, το απόγευμα της Κυριακής, μπορεί πρακτικά να γίνει κάποιος που έχει κατορθώσει και ακόμα κάτι που δεν έχει ξαναγίνει.
Οι ορδές των Αργεντινών που έχουν φτάσει στο Κατάρ, δίχως καν να γνωρίζουν αν θα έχουν ένα εισιτήριο για να μπουν στο «Lusail» της Ντόχα, υπόσχονται ότι η «αλμπισελέστε» θα παίζει εντός έδρας. Για τον Εμπαπέ αυτό δεν είναι πρόβλημα: εκτός έδρας παίζει σε όλη τη ζωή του.
Ενώ ο Μέσι μοιάζει να έχει το απόλυτο κίνητρο, ο εκρηκτικός στράικερ, στα μόλις 23 του, μοιάζει να διαπνέεται από την ουσία της υπερβατικότητας: ο δεύτερος διαδοχικός παγκόσμιος τίτλος θα είναι κάτι απίστευτο και, παρά το γεγονός ότι έχει ξανασυμβεί, κάτι εντελώς πρωτότυπο.
Η μείζων διαφορά με τους Βραζιλιάνους που κατέκτησαν το δεύτερο τρόπαιό τους το 1962, δηλαδή πριν 60 χρόνια, στη Χιλή, είναι ότι δεν υπάρχει αληθινό ισοδύναμο με τον Εμπαπέ. Θα μπορούσε να είναι ο Γκαρίντσα, αλλά ο τελευταίος δεν ενδιαφερόταν πραγματικά για την υστεροφημία του ούτε ήταν μπολιασμένος με το κίνητρο που ανιχνεύεται σε όλες τις κινήσεις του Γάλλου.
Ο Πελέ, επίσης, δεν μπορεί να μπει σε αυτήν την κατηγορία, υπό την έννοια ότι σε εκείνο το Παγκόσμιο Κύπελλο τραυματίστηκε στους ομίλους και μπορεί να το κατέκτησε, αλλά δεν ήταν ο ηγέτης της Βραζιλίας.
Αν ο αναγνώστης φανταστεί τον Εμπαπέ, έναν μαγκρέμπ με τις συνήθειες που αφήνει μία από τις πολιτιστικές πρωτεύουσες του κόσμου, αλλά και ευανάγνωστη την τάση για επιθετικότητα, πιθανώς ως απότοκο ενός ανάλαφρου πλην όμως ανυπόφορου ρατσισμού που βίωνε εξ απαλών ονύχων, πρωταθλητή κόσμου, θα πρέπει να βρεθεί στο μέλλον.
Ο Ολιβιέ Ζιρού πιθανότατα θα αποχωρήσει ύστερα από αυτό το παιχνίδι, ενώ το ίδιο θα κάνει ο Ουγκό Λιορίς. Ο Αντουάν Γκριεζμάν, ακόμα στα 31 του, ενδεχομένως να μην το κάνει παρά το 2026.
Η Γαλλία θα είναι για τρίτη φορά μέσα σε 24 χρόνια πρωταθλήτρια κόσμου, κάτι που μόνο η Βραζιλία θα έχει κάνει. Κυρίως, το 2026, σε ΗΠΑ και Μεξικό, ο Εμπαπέ θα πάει ξανά, στα 27 του, ως ο ηγέτης μίας πάρα πολύ δυνατής ομάδας, η οποία θα αποτελείται μόνο μελαψών παιδιών, των προαστίων.
Πίσω από τον Ζιρού βρίσκεται ο Μάρκους Τουράμ, ο Μπενζεμά, με τον τραυματισμό του, έπνευσε τα λοίσθια ως μέλος του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος, γενικώς η προοπτική να είναι η συντριπτική πλειονότητα της ομάδας, και μάλιστα σε μια χώρα που η άκρα δεξιά είναι απειλή εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα, παιδιά με κοινά βιώματα, αποκλείεται να μην τον συγκινεί.
Για φαντάσου, αναγνώστη, έναν Εμπαπέ δις πρωταθλητή κόσμου, να έχει οδηγήσει τον Μέσι σε ήττα το 2022 και να είναι 27 το 2026 και 31 το 2030, σε μια διοργάνωση που μπορεί να γίνει σε Αργεντινή, Ουρουγουάη, Χιλή και Παραγουάη.
Σε κάθε περίπτωση, ο Εμπαπέ σε αυτόν τον τελικό δεν παίζει για τον εαυτό του, αλλά και για όλες τις κοινωνικές προκλήσεις, πάνω στις οποίες μπορεί να είναι επιδραστικός, στη χώρα του, ακόμα και για να βάλει ο ίδιος υποψηφιότητα για την κορυφή στην ποδοσφαιρική Ιστορία. Το μέλλον είναι άδηλο και μακρινό, η σκιαγράφησή του, όμως, προκαλεί σαγήνη.
Εξάλλου, η παγκόσμια ευχή, να βρίσκεται ο Μέσι στον τελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου, έγινε πραγματικότητα. Ο Εμπαπέ θέλει, απλώς, να αντιστρέψει την πυραμίδα.
Ο Ζιντάν, γεννημένος στη Μασσαλία και με ρίζες από την Αλγερία, δεν άφηνε την αμφιβολία ότι υπήρξε Ευρωπαίος, στο σημείο υπήρξε το λίνκο κομψότητας και αρμονίας της δυτικής Ευρώπης. Το ντοκιμαντέρ που του έκαναν στο παιχνίδι της Ρεάλ Μαδρίτης με τη Βιγιαρεάλ στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» το 2005 είχε τη λεζάντα «ο άνθρωπος του 21ου αιώνα», αλλά σχεδόν διακόπηκε από ένα γεγονός που ήταν σαν σκηνές από ταινία προσεχώς: την αποβολή του.
Από τότε πέρασαν 17 χρόνια, το τέλος της καριέρας του ήταν δηλωτικό της θρασυκάρδιας φύσης των Αφρικανών, αλλά υπήρξε εντελώς και ολότελα σπαραξικάρδιο για όλο το δυτικό πολιτισμό, που στήριξε σχεδόν μια μπουρζουαζική διάθεση πάνω του. Ο Ζιντάν, σιωπηλός στις κρίσεις και ιδιαιτέρως ομιλητικός στο γήπεδο, έτεινε το χέρι του με φόρα κεραυνοβόλο και εξαπέλυσε κόλαφο στο ποδοσφαιρικό φουά γκρα.
Υπήρξε, όσο μοιραίο, υπέροχο. Εκτιμήθηκε, παρά την αίσθηση της απώλειας, ιδιαζόντως στα μέρη μας εκείνη η κουτουλιά της 9ης Ιουλίου 2006 στο Βερολίνο, πάνω σε έναν ήρωα που,αν ασχολούνταν η ψυχανάλυση, είναι το πιθανότερο να έβρισκε ότι αποτελούσε το alter ego του Αλγερινού Ζιντάν. Ένας τυπικός Ιταλός φασαριόζος, με κανέναν έλεγχο στο πού τοποθετεί τα πόδια του. Ο Μάρκο Ματεράτσι υπήρξε ο ταιριαστός αντιήρωας, ο ιδανικός κακός για το παγκόσμιο ποδόσφαιρο εκείνη την εποχή.
Έχουν παρέλθει 16,5 χρόνια από τότε, τα παιδιά που γεννήθηκαν μετά τις 9 Ιουλίου θα τελειώνουν τώρα τη Β’ Λυκείου. Ο διάδοχος του Ζιντάν, όμως, είναι εδώ. Ο Κιλιάν Εμπαπέ είναι γεννημένος στο Παρίσι -με ρίζες από Καμερούν και Αλγερία.
Μοιάζει να ξεπήδησε κατευθείαν από τη φαντασία του Ματιέ Κασοβίτς, τον καιρό που έκανε το «Μίσος». Ένας μελαψός Βενσάν Κασέλ, λελογισμένος ως κακομαθημένο παιδί. Να, μόλις το φθινόπωρο του 2021 ο Εμανουέλ Μακρόν τον κάλεσε στο τηλέφωνο και τον παρακάλεσε να μείνει στην Παρί. Ο Εμπαπέ απάντησε ότι δεν έχει πρόβλημα να παραμείνει ο Λιονέλ Μέσι, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να φύγει ο Νεϊμάρ.
Όταν οι Άραβες ξεκίνησαν τα ήξεις αφήξεις και ο Νεϊμάρ παρέμενε στην ομάδα, ο Εμπαπέ και ο Μέσι αναφέρθηκε ότι βρέθηκαν σε κόντρα, επειδή ο τελευταίος ήθελε τον Βραζιλιάνο. Ο 23χρονος Γάλλος δεν δίστασε να τεθεί απέναντι και στον Αργεντινό.
Το απόγευμα της Κυριακής, 18 Δεκεμβρίου, οι δυο τους παίζουν για το πιο αχνιστό ποδοσφαιρικό τρόπαιο. Εκείνο που τα χέρια πάνε πάνω σε χέρια. Αυτό του πρωταθλητή κόσμου.
Ο δυνητικός θρύλος πίσω από το φαινομενικό μύθο
Έως τώρα, το προφανές είναι ότι ο Μέσι έχει το πιο δυνατό κίνητρο. Είναι το τελευταίο παιχνίδι του με την εθνική Αργεντινής -ένας τελικός Παγκόσμιου Κυπέλλου! Σε όλες τις ζώσες ποδοσφαιρικά κατηγορίες είναι ρέκορντμαν: σε συμμετοχές, 171, σε γκολ, 96, σε ασίστ, 55, σε γκολ σε Παγκόσμιο Κύπελλο, 55. Ο αμέσως προηγούμενος ποδοσφαιριστής που ήταν βέβαιο ότι θα έπαιζε σε τελικό Παγκόσμιου Κυπέλλου το τελευταίο παιχνίδι του με την εθνική ομάδα ήταν ο Ζιντάν. Στον τελικό με την Ιταλία, η διαφορά είναι πως, έπαιζε το τελευταίο παιχνίδι του στο ποδόσφαιρο.
Ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη χορεύει στο ρυθμό του. Αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο ήταν, για τον Μέσι, η κολυμβήθρα του Σιλωάμ κυρίως σε ό,τι αφορά τους συμπατριώτες του. Ένας τρόπος για να αποκατασταθεί το διαμέτρημα της προσωπικότητάς του. Έχει κάνει για την Αργεντινή ό,τι ουδείς και, το απόγευμα της Κυριακής, μπορεί πρακτικά να γίνει κάποιος που έχει κατορθώσει και ακόμα κάτι που δεν έχει ξαναγίνει.
Οι ορδές των Αργεντινών που έχουν φτάσει στο Κατάρ, δίχως καν να γνωρίζουν αν θα έχουν ένα εισιτήριο για να μπουν στο «Lusail» της Ντόχα, υπόσχονται ότι η «αλμπισελέστε» θα παίζει εντός έδρας. Για τον Εμπαπέ αυτό δεν είναι πρόβλημα: εκτός έδρας παίζει σε όλη τη ζωή του.
Ενώ ο Μέσι μοιάζει να έχει το απόλυτο κίνητρο, ο εκρηκτικός στράικερ, στα μόλις 23 του, μοιάζει να διαπνέεται από την ουσία της υπερβατικότητας: ο δεύτερος διαδοχικός παγκόσμιος τίτλος θα είναι κάτι απίστευτο και, παρά το γεγονός ότι έχει ξανασυμβεί, κάτι εντελώς πρωτότυπο.
Η μείζων διαφορά με τους Βραζιλιάνους που κατέκτησαν το δεύτερο τρόπαιό τους το 1962, δηλαδή πριν 60 χρόνια, στη Χιλή, είναι ότι δεν υπάρχει αληθινό ισοδύναμο με τον Εμπαπέ. Θα μπορούσε να είναι ο Γκαρίντσα, αλλά ο τελευταίος δεν ενδιαφερόταν πραγματικά για την υστεροφημία του ούτε ήταν μπολιασμένος με το κίνητρο που ανιχνεύεται σε όλες τις κινήσεις του Γάλλου.
Ο Πελέ, επίσης, δεν μπορεί να μπει σε αυτήν την κατηγορία, υπό την έννοια ότι σε εκείνο το Παγκόσμιο Κύπελλο τραυματίστηκε στους ομίλους και μπορεί να το κατέκτησε, αλλά δεν ήταν ο ηγέτης της Βραζιλίας.
Αν ο αναγνώστης φανταστεί τον Εμπαπέ, έναν μαγκρέμπ με τις συνήθειες που αφήνει μία από τις πολιτιστικές πρωτεύουσες του κόσμου, αλλά και ευανάγνωστη την τάση για επιθετικότητα, πιθανώς ως απότοκο ενός ανάλαφρου πλην όμως ανυπόφορου ρατσισμού που βίωνε εξ απαλών ονύχων, πρωταθλητή κόσμου, θα πρέπει να βρεθεί στο μέλλον.
Ο Ολιβιέ Ζιρού πιθανότατα θα αποχωρήσει ύστερα από αυτό το παιχνίδι, ενώ το ίδιο θα κάνει ο Ουγκό Λιορίς. Ο Αντουάν Γκριεζμάν, ακόμα στα 31 του, ενδεχομένως να μην το κάνει παρά το 2026.
Η Γαλλία θα είναι για τρίτη φορά μέσα σε 24 χρόνια πρωταθλήτρια κόσμου, κάτι που μόνο η Βραζιλία θα έχει κάνει. Κυρίως, το 2026, σε ΗΠΑ και Μεξικό, ο Εμπαπέ θα πάει ξανά, στα 27 του, ως ο ηγέτης μίας πάρα πολύ δυνατής ομάδας, η οποία θα αποτελείται μόνο μελαψών παιδιών, των προαστίων.
Πίσω από τον Ζιρού βρίσκεται ο Μάρκους Τουράμ, ο Μπενζεμά, με τον τραυματισμό του, έπνευσε τα λοίσθια ως μέλος του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος, γενικώς η προοπτική να είναι η συντριπτική πλειονότητα της ομάδας, και μάλιστα σε μια χώρα που η άκρα δεξιά είναι απειλή εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα, παιδιά με κοινά βιώματα, αποκλείεται να μην τον συγκινεί.
Για φαντάσου, αναγνώστη, έναν Εμπαπέ δις πρωταθλητή κόσμου, να έχει οδηγήσει τον Μέσι σε ήττα το 2022 και να είναι 27 το 2026 και 31 το 2030, σε μια διοργάνωση που μπορεί να γίνει σε Αργεντινή, Ουρουγουάη, Χιλή και Παραγουάη.
Σε κάθε περίπτωση, ο Εμπαπέ σε αυτόν τον τελικό δεν παίζει για τον εαυτό του, αλλά και για όλες τις κοινωνικές προκλήσεις, πάνω στις οποίες μπορεί να είναι επιδραστικός, στη χώρα του, ακόμα και για να βάλει ο ίδιος υποψηφιότητα για την κορυφή στην ποδοσφαιρική Ιστορία. Το μέλλον είναι άδηλο και μακρινό, η σκιαγράφησή του, όμως, προκαλεί σαγήνη.
Εξάλλου, η παγκόσμια ευχή, να βρίσκεται ο Μέσι στον τελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου, έγινε πραγματικότητα. Ο Εμπαπέ θέλει, απλώς, να αντιστρέψει την πυραμίδα.
