Οι ΗΠΑ ξαφνιάζουν τον κόσµο το 1945 ρίχνοντας τις πρώτες ατοµικές βόµβες στις ιαπωνικές πόλεις Χιροσίµα και Ναγκασάκι. Η βόµβα που έπεσε στη Χιροσίµα ζύγιζε περίπου 4,5 τόνους και σκότωσε περισσότερους από 100.000 Ιάπωνες ταυτόχρονα. Από τότε η πυρηνική τεχνολογία έχει εξελιχθεί τόσο πολύ, που επιτρέπει µεγάλης κλίµακας στρατιωτικές επιχειρήσεις µε ακρίβεια. Μια ατοµική βόµβα ζυγίζει µόνο µερικές εκατοντάδες κιλά, ενώ διαθέτει πολύ µεγαλύτερη ειδική καταστροφική δύναµη απ’ ό,τι τον περασµένο αιώνα. Αυτό σηµαίνει πως, αν χρησιµοποιηθούν πυρηνικά στην Ουκρανία, οι συνέπειές τους θα περάσουν τα ουκρανικά σύνορα.

Η πρώτη φορά που η Ρωσία απείλησε την ανθρωπότητα µε τη χρήση πυρηνικών ήταν πριν από 60 χρόνια, όταν η Σοβιετική Ενωση τοποθέτησε βαλλιστικούς πυραύλους στην Κούβα. Σήµερα, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιµίρ Πούτιν, δήλωσε ότι όποιος επιχειρήσει να παρέµβει στις στρατιωτικές του επιχειρήσεις στην Ουκρανία θα αντιµετωπίσει «πρωτοφανείς συνέπειες», υπονοώντας φυσικά χρήση πυρηνικών, που είναι περισσότερο από 50 φορές πιο ισχυρά από αυτά που έπεσαν στη Χιροσίµα και στο Ναγκασάκι. Η χώρα διαθέτει το µεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο στον κόσµο, µε σχεδόν 6.000 κεφαλές - σχεδόν τα µισά από τα πυρηνικά όπλα του κόσµου. ∆ιαθέτει, επίσης, ένα διαφοροποιηµένο πυρηνικό οπλοστάσιο, που της επιτρέπει να πραγµατοποιεί πυρηνικές επιθέσεις σε µορφή ξηράς, θάλασσας και αέρα, τη λεγόµενη «πυρηνική τριάδα», που κατέχουν επίσης οι Ηνωµένες Πολιτείες και η Κίνα.

Τα επίγεια όπλα της είναι βαλλιστικοί πύραυλοι ή πύραυλοι Κρουζ, ορισµένοι από τους οποίους έχουν διηπειρωτικό βεληνεκές και µπορούν να φτάσουν ακόµα και τους πιο µακρινούς στόχους στην Κίνα και τις ΗΠΑ, καθώς και άλλα, που έχουν πολύ µικρότερη εµβέλεια και απευθύνονται κυρίως στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Οι πύραυλοι που εκτοξεύονται από τη θάλασσα εκτοξεύονται από υποβρύχια, τα οποία είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν, ενώ οι βαρύτερες βόµβες εξακολουθούν να παραδίδονται αεροπορικώς από στρατηγικά, διηπειρωτικά βοµβαρδιστικά. Το πλεονέκτηµα της πυρηνικής τριάδας έγκειται κυρίως στο γεγονός ότι παρέχει τόσο ισχυρή αποτρεπτική ικανότητα όσο και στρατηγική ευελιξία. Οι διάσπαρτες πλατφόρµες εκτόξευσης τριών τύπων καθιστούν το πυρηνικό οπλοστάσιο πιο «επιβιώσιµο» σε έναν πόλεµο, αφού δεν µπορεί να καταστραφεί εντελώς αµέσως.

Η Ρωσία διαθέτει στρατηγικούς πυραύλους και τακτικούς πυραύλους. Τα στρατηγικά πυρηνικά όπλα έχουν σχεδιαστεί για να καταστρέφουν πόλεις, σηµαντικούς στρατιωτικούς στόχους, ναυτικές βάσεις ή δυνάµεις συγκεντρωµένες στη θάλασσα. Τα τακτικά ή µη στρατηγικά πυρηνικά όπλα είναι όπλα χαµηλής απόδοσης, που µπορούν να χρησιµοποιηθούν στο πεδίο της µάχης για την αποκατάσταση της «ισορροπίας δυνάµεων» και την επίτευξη των στόχων της σύγκρουσης. Η Ρωσία διαθέτει 1.900 τακτικά πυρηνικά όπλα.

Εάν η Ρωσία χρησιµοποιούσε ολόκληρο το πυρηνικό της οπλοστάσιο, ένα σηµαντικό µέρος του πλανήτη απλώς θα έπαυε να είναι κατοικήσιµο. Αλλά ακόµα και η χρήση ενός µικρού µέρους του θα έχει τις πιο καταστροφικές µακροπρόθεσµες συνέπειες. Η υπερβολική ατµοσφαιρική πίεση που προκαλείται από το ωστικό κύµα µιας πυρηνικής έκρηξης είναι ικανή να καταστρέψει κτίρια σε απόσταση έως και δέκα χιλιοµέτρων και εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι θα σκοτώνονταν ή θα τραυµατίζονταν από ιπτάµενα συντρίµµια. Επιπλέον, η έκρηξη δηµιουργεί κρουστικά κύµατα, συµπεριλαµβανοµένων εκείνων στο ορατό υπέρυθρο και υπεριώδες φάσµα και µαζί σχηµατίζουν ένα είδος πολύ καυτής βολίδας, ικανής να προκαλέσει εγκαύµατα τρίτου βαθµού σε ακόµα µεγαλύτερη ακτίνα ζηµιάς, υπερβαίνοντας την ακτίνα της κρίσιµης ζηµιάς από ένα άµεσο ατµοσφαιρικό κρουστικό κύµα.

Στη συνέχεια, ο πληθυσµός θα εκτεθεί σε ραδιενεργό περιβάλλον και θα έρθει αντιµέτωπος µε κακοήθεις όγκους και γενετικές ανωµαλίες. Κάθε µεγάλη πόλη στις ΗΠΑ απέχει περίπου µισή ώρα µακριά από την ολοκληρωτική καταστροφή και κάθε µεγάλη πόλη στην Ευρώπη θα µπορούσε να καταστραφεί από έναν βαλλιστικό πύραυλο σε περίπου είκοσι λεπτά µετά την εκτόξευση. Φυσικά, η χρήση στρατηγικών πυραύλων από τη Ρωσία θα σήµαινε άµεση απάντηση από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ και θα ξεχνούσαµε τον κόσµο όπως τον γνωρίζουµε. Οι συνέπειες δεν µπορούν ούτε να προβλεφθούν ούτε να αναλυθούν.

Σε αυτό το µήκος κύµατος κινήθηκε και η δήλωση του Ντµίτρι Μεντβέντεφ, αντιπροέδρου του Ρωσικού Συµβουλίου Ασφαλείας, σε συνέντευξή του στο RIA Novosti στις 26 Μαρτίου, αλλά έθεσε τις προϋποθέσεις για ένα πυρηνικό χτύπηµα. Σύµφωνα µε τον ίδιο, η Ρωσία θα επιτεθεί µε πυρηνικά, αν δεχθεί επίθεση η ίδια ή σύµµαχοί της µε πυρηνικά όπλα και αν χτυπηθούν ζωτικής σηµασίας υποδοµές, που στοχεύουν να της στερήσουν το δικαίωµα άµυνάς της. Μέχρι στιγµής, η πιθανότητα η Μόσχα να χρησιµοποιήσει πυρηνικά όπλα παραµένει χαµηλή, αλλά ο κίνδυνος δεν είναι σε καµία περίπτωση µηδενικός.

Το να χρησιµοποιηθούν τακτικά πυρηνικά όπλα, που θα επέτρεπαν στον ρωσικό στρατό να καταστρέψει στρατηγικά στρατιωτικά σηµεία στην Ουκρανία (όπως αεροδρόµια) ή να στείλει ένα σαφές πολιτικό µήνυµα στην ουκρανική κυβέρνηση και γενικότερα στη ∆ύση, γίνεται ήδη, και µάλιστα και από τις δύο πλευρές. Αυτό που θα πρέπει να µας ανησυχεί είναι το λάθος και ο κίνδυνος ατυχηµάτων, ο οποίος αυξάνεται σηµαντικά, όταν είναι απαραίτητο να µεταφερθούν πυρηνικές κεφαλές στον τόπο χρήσης τους ή κατά τη διεξαγωγή εχθροπραξιών κοντά σε πυρηνικούς σταθµούς - όπως έχει ήδη συµβεί στην πόλη Ενερχοντάρ στην περιοχή Ζαπορίζια, όπου βρίσκεται ο µεγαλύτερος πυρηνικός σταθµός στην Ευρώπη. Ο ρωσικός Στρατός κατηγορήθηκε πρόσφατα ότι προκάλεσε σκόπιµη ζηµιά στο εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής βοµβαρδίζοντάς το. Τέτοιες ενέργειες αποτελούν σοβαρή απειλή για την ασφάλεια όλης της Ευρώπης.

Μπορεί την Ελβετία να την έχουµε στο µυαλό µας ως ένα µεγάλο χιονοδροµικό κέντρο και ως ένα τεράστιο θησαυροφυλάκιο, ωστόσο διαθέτει πέντε πυρηνικούς σταθµούς παραγωγής ενέργειας, οι οποίοι έχουν µέγεθος περίπου ίσο µε της Φουκουσίµα της Ιαπωνίας και του Τσέρνοµπιλ της Ουκρανίας. Αυτές οι εγκαταστάσεις περιλαµβάνουν και το πυρηνικό συγκρότηµα Μπεζνάου-1 στο βόρειο τµήµα της Ελβετίας, το οποίο λειτουργεί εδώ και 50 χρόνια και είναι ο παλαιότερος πυρηνικός αντιδραστήρας στον κόσµο. Οι ελβετικοί πυρηνικοί σταθµοί έχουν σχεδιαστεί, κατασκευαστεί και αναβαθµίζονται τακτικά µε τέτοιο τρόπο, ώστε να µπορούν να αντιµετωπίσουν σοβαρά ατυχήµατα, καθώς περιλαµβάνουν πολυάριθµα και ανεξάρτητα συστήµατα ασφαλείας και εποπτεύονται από την Ελβετική Οµοσπονδιακή Επιθεώρηση για την Πυρηνική Ασφάλεια.

Παράλληλα, απαγορεύεται η συµµετοχή σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της ενέργειας και η παροχή δανείων ή άλλων οικονοµικών πόρων σε τέτοιες επιχειρήσεις, απαγορεύονται εξαγωγές ειδών πολυτελείας και θαλάσσιας ναυσιπλοΐας στη Ρωσία, µε εξαίρεση τη µετάδοση περιεχοµένου από ορισµένα ρωσικά µέσα ενηµέρωσης, και συγκεκριµένα το Sputnik και το «Russia Today».

Σε περίπτωση, λοιπόν, λάθους, ατυχήµατος ή επίθεσης της Ρωσίας στη χώρα, πέρα από τις άµεσες και γνωστές συνέπειες της έκρηξης, η Ευρώπη θα έρθει αντιµέτωπη µε ένα ραδιενεργό νέφος, που οι κλιµατολογικές συνθήκες θα επέτρεπαν τη γρήγορη εξάπλωσή του και την επίδρασή του σε 16-24 εκατοµµύρια Ευρωπαίους, εκτός των µετέπειτα προβληµάτων υγείας από τις καρκινογενέσεις, τις γενετικές αλλοιώσεις και την υπογονιµότητα. Ο υγρός καιρός σχεδόν θα διπλασιάσει τον αριθµό των σοβαρών ασθενειών που σχετίζονται µε την ακτινοβολία. Καθώς η Ελβετία αίρει την ουδετερότητα, έχει µετατραπεί σε µια βόµβα για την Ευρώπη, διότι το 80% του ρωσικού εµπορίου σε βασικά προϊόντα, ιδίως φυσικό αέριο και πετρέλαιο, πραγµατοποιείται ακριβώς µέσω του ελβετικού εµπορικού κόµβου και σχεδόν το ένα τρίτο των παγκόσµιων ξένων περιουσιακών στοιχείων Ρώσων ιδιωτών και εταιρειών βρίσκεται στην Ελβετία.

*Ραδιοφωνική εκποµπή µας στον «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» 90,1 FM, µε τον συνεργάτη µου Λεωνίδα Αποσκίτη
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά στις 4 Φεβρουαρίου 2023