Η εμπλοκή με τα πανεπιστημιακά συγγράμματα έχει πολλές πτυχές. Ας σταθούμε, όμως, στην οικονομική. Η καθυστέρηση πληρωμών προς τους εκδοτικούς οίκους συγγραμμάτων είναι μέρος της προσφιλούς, πλέον, τακτικής της κυβέρνησης: κρατάμε στη γωνία αυτά που οφείλουμε, για να κάνουμε... ταμείο, συμμορφούμενοι προς τους περιορισμούς των δανειστών. Κάνουμε λογαριασμό, για να βγάλουμε το σωστό νούμερο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Και ό,τι ήθελε προκύψει.

Η συνταγή δεν εφαρμόζεται για πρώτη φορά. Τα ανεξόφλητα ληξιπρόθεσμα του δημοσίου προς ιδιώτες έφτασαν τα 6 δισ. ευρώ, προκαλώντας ασφυξία στην αγορά. Ακόμα, οι φορολογούμενοι που περιμένουν επιστροφή φόρου δοκιμάζουν καθημερινά δυσάρεστη έκπληξη, καθώς οι συμψηφισμοί εξακολουθούν να καρκινοβατούν. Στην πραγματικότητα, αυτό που συντελείται καθημερινά είναι μια αέναη αναδιάταξη πόρων -με «μαέστρο» το κράτος-, μια αναδιανομή εσόδων-εξόδων, με παρακράτηση των οφειλομένων στους πολίτες, για να «πιαστεί το πλάνο». Η αγορά στεγνώνει, οι επιχειρήσεις στενάζουν, οι πολίτες, που περιμένουν πώς και πώς το ποσό της επιστροφής φόρου, απελπίζονται. Οι αριθμοί, όμως, ευημερούν.

Αυτό είναι που δίνει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να σχεδιάζει παροχές μέσω πλεονασμάτων, να εξαγγέλλει μεγαλόπνοα προγράμματα για το 2018, εφόσον υλοποιηθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% - ενός κατεξοχήν ανέφικτου και αντιαναπτυξιακού στόχου. Όμως, εδώ είναι που «χτίζεται» σε καθημερινή βάση μια αντίθεση που υποσκάπτει το αφήγημα της κυβέρνησης για happy end στην εποχή των μνημονίων. Η «δημιουργική λογιστική» του υπουργείου Οικονομικών αποκλίνει από τη σκληρή πραγματικότητα που βιώνουμε. Η κυβερνητική πολιτική διαμορφώνει μια καθημερινότητα πολύ διαφορετική από αυτό που προσδοκούσαν τα κυβερνητικά στελέχη μετά το τέλος της δοκιμασίας της τελευταίας αξιολόγησης. Η δυσαρέσκεια συσσωρεύεται, βουβά ίσως, από τα κυβερνητικά τεχνάσματα. Οι πολίτες συνειδητοποιούν ότι οι δεσμεύσεις που συμφωνήθηκαν πριν από λίγους μήνες δεν αφορούν τρίτους αλλά το δικό τους εισόδημα, τις δικές τους προοπτικές.

Πώς θα εκφραστεί αυτή η αντίφαση πολιτικά; Κανείς δεν μπορεί να προδιαγράψει το αποτέλεσμα. Η οικονομική δυσπραγία, όμως, σίγουρα προκαλεί πολιτικές παρενέργειες, που ελάχιστοι κυβερνητικοί παράγοντες μπορούν να ισχυριστούν ότι ωφελούν τους σχεδιασμούς του Μαξίμου. Το χειρότερο είναι πως δεν υπάρχουν σημάδια αλλαγής πλεύσης. Κοντολογίς, το ταμείον είναι μείον και πολιτικά.