ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πεθαίνει στον Έβρο
Το έργο «Ο βασιλιάς πεθαίνει» θεωρείται από πολλούς το καλύτερο έργο του Ευγένιου Ιονέσκο.
Στο έργο του Ιονέσκο, ο βασιλιάς Μπερανζέ δεν έχει πλέον δύναμη, το βασίλειό του καταρρέει - μαθαίνει πως θα πεθάνει μέσα σε μιάμιση ώρα. Όταν δεν μπορεί πια να επιβληθεί στο Φύλακα, τον τελευταίο εναπομείναντα στρατιώτη, στην Παραμάνα, και στις δυο του γυναίκες, ο κόσμος γύρω του γκρεμίζεται, μέχρι και τα έπιπλα εξαφανίζονται. Και τέλος καθισμένος στο θρόνο του, μένει μόνος, στο κενό. Ύστερα, κι αυτή η εικόνα διαλύεται και γίνεται σκόνη.
Ο βασιλιάς αποτελεί μία αλληγορία. Μπορεί να είναι ένας θεσμός ή ένα σύστημα εξουσίας. Στην προκειμένη περίπτωση είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένας θεσμός που ολοκληρώνει τον κύκλο του. Ένας θεσμός που εκπλήρωσε τον βασικό του στόχο, την ειρήνευση και την αποφυγή των συρράξεων –με εξαίρεση τη Σερβία- και απέτυχε σε όλα τα υπόλοιπα. Ξεκίνησε ως μία ένωση κρατών με κοινές αξίες και κοινό όραμα και κατέληξε να είναι μία εταιρική δομή, με μεγαλομετόχους και μικρομετόχους. Ένα γραφειοκρατικό «τέρας» με καλοραμμένα ρούχα που δεν μπορεί να αντιληφθεί ερεθίσματα. Είτε αυτά λέγονται Brexit, είτε κρίση χρέους, είτε προσφυγικές ροές, είτε ακόμα και υβριδικός πόλεμος με ανθρώπινα μέσα πίεσης.
Όσα συμβαίνουν στα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία στον Έβρο δεν είναι ένα μεμονωμένο γεγονός. Είναι η κορύφωση ενός οργανωμένου σχεδίου του Ερντογάν το οποίο κανείς δεν μπορεί να πει πλέον ότι δεν το αντιλαμβάνεται ή δεν το βλέπει μπροστά στα μάτια του. Πριν ήταν τα νησιά, τώρα είναι ο Έβρος.
Απέναντι σε αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κομισιόν, το Ευρωκοινοβούλιο και όλοι οι αρτηριοσκληρωτικοί θεσμοί γραφειοκρατίας αποδεικνύονται ανεπαρκείς, αδιάφοροι και τελικά άχρηστοι. Οι αξιωματούχοι αρκούνται σε δηλώσεις και ευχολόγια, τα οποία δεν κοστίζουν απολύτως τίποτα. Δηλώσεις από αξιωματούχους χωρίς λαϊκή νομιμοποίηση και αποφασιστική ισχύ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως θεσμός, παρακολουθεί μία χώρα να προσπαθεί να αντιμετωπίσει μόνη της ένα οργανωμένο σχέδιο το οποίο αφορά και την ίδια, γιατί ο στόχος δεν είναι μόνο η Ελλάδα, αλλά η Ευρώπη και όσα αυτή πρεσβεύει. Η ίδια Ευρωπαϊκή Ένωση προτιμά να ασχολείται με πρωτογενή πλεονάσματα, άψυχους δείκτες και ποσοστά αλλά όχι με ανθρώπους και αξίες.
Η μεθόριος του Έβρου πλέον δεν είναι τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν τα αντιμετωπίζει έτσι. Η μεθόριος του Έβρου είναι τα σύνορα της Ελλάδας και μόνο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, σαν το βασιλιά του Ιονέσκο, πεθαίνει, εν προκειμένω στον Έβρο.
Στο έργο του Ιονέσκο, ο βασιλιάς Μπερανζέ δεν έχει πλέον δύναμη, το βασίλειό του καταρρέει - μαθαίνει πως θα πεθάνει μέσα σε μιάμιση ώρα. Όταν δεν μπορεί πια να επιβληθεί στο Φύλακα, τον τελευταίο εναπομείναντα στρατιώτη, στην Παραμάνα, και στις δυο του γυναίκες, ο κόσμος γύρω του γκρεμίζεται, μέχρι και τα έπιπλα εξαφανίζονται. Και τέλος καθισμένος στο θρόνο του, μένει μόνος, στο κενό. Ύστερα, κι αυτή η εικόνα διαλύεται και γίνεται σκόνη.
Ο βασιλιάς αποτελεί μία αλληγορία. Μπορεί να είναι ένας θεσμός ή ένα σύστημα εξουσίας. Στην προκειμένη περίπτωση είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένας θεσμός που ολοκληρώνει τον κύκλο του. Ένας θεσμός που εκπλήρωσε τον βασικό του στόχο, την ειρήνευση και την αποφυγή των συρράξεων –με εξαίρεση τη Σερβία- και απέτυχε σε όλα τα υπόλοιπα. Ξεκίνησε ως μία ένωση κρατών με κοινές αξίες και κοινό όραμα και κατέληξε να είναι μία εταιρική δομή, με μεγαλομετόχους και μικρομετόχους. Ένα γραφειοκρατικό «τέρας» με καλοραμμένα ρούχα που δεν μπορεί να αντιληφθεί ερεθίσματα. Είτε αυτά λέγονται Brexit, είτε κρίση χρέους, είτε προσφυγικές ροές, είτε ακόμα και υβριδικός πόλεμος με ανθρώπινα μέσα πίεσης.
Όσα συμβαίνουν στα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία στον Έβρο δεν είναι ένα μεμονωμένο γεγονός. Είναι η κορύφωση ενός οργανωμένου σχεδίου του Ερντογάν το οποίο κανείς δεν μπορεί να πει πλέον ότι δεν το αντιλαμβάνεται ή δεν το βλέπει μπροστά στα μάτια του. Πριν ήταν τα νησιά, τώρα είναι ο Έβρος.
Απέναντι σε αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κομισιόν, το Ευρωκοινοβούλιο και όλοι οι αρτηριοσκληρωτικοί θεσμοί γραφειοκρατίας αποδεικνύονται ανεπαρκείς, αδιάφοροι και τελικά άχρηστοι. Οι αξιωματούχοι αρκούνται σε δηλώσεις και ευχολόγια, τα οποία δεν κοστίζουν απολύτως τίποτα. Δηλώσεις από αξιωματούχους χωρίς λαϊκή νομιμοποίηση και αποφασιστική ισχύ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως θεσμός, παρακολουθεί μία χώρα να προσπαθεί να αντιμετωπίσει μόνη της ένα οργανωμένο σχέδιο το οποίο αφορά και την ίδια, γιατί ο στόχος δεν είναι μόνο η Ελλάδα, αλλά η Ευρώπη και όσα αυτή πρεσβεύει. Η ίδια Ευρωπαϊκή Ένωση προτιμά να ασχολείται με πρωτογενή πλεονάσματα, άψυχους δείκτες και ποσοστά αλλά όχι με ανθρώπους και αξίες.
Η μεθόριος του Έβρου πλέον δεν είναι τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν τα αντιμετωπίζει έτσι. Η μεθόριος του Έβρου είναι τα σύνορα της Ελλάδας και μόνο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, σαν το βασιλιά του Ιονέσκο, πεθαίνει, εν προκειμένω στον Έβρο.