ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Τα τριάντα χρόνια της ∆ιακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας
Oσοι απέρριψαν τις χριστιανικές αξίες οδηγήθηκαν σε αυταρχικά καθεστώτα και σε οδυνηρή καταπίεση των ελευθεριών και των δικαιωµάτων
Tριάντα χρόνια συµπληρώνονται φέτος από την ίδρυση της ∆ιακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (∆ΣΟ).
Από τις 30 Ιουνίου µέχρι τις 4 Ιουλίου 1993 η Βουλή των Ελλήνων ανέλαβε την πρωτοβουλία να συγκεντρώσει στη Χαλκιδική Ορθοδόξους βουλευτές και επιστήµονες από διάφορες χώρες της Ευρώπης. Υπεύθυνοι της διοργάνωσης ήταν ο αείµνηστος Βασίλης Κοραχάης από τη Νέα ∆ηµοκρατία και ο πολυγραφότατος Στέλιος Παπαθεµελής από το ΠΑΣΟΚ. Η συνέλευση πραγµατοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο «Παναγία Φιλανθρωπινή» στην Ορµύλια της Χαλκιδικής, το οποίο ανήκει στη γυναικεία Ιερά Μονή Ευαγγελισµού της Θεοτόκου.
Στην ιδρυτική συνέλευση έστειλαν χαιρετισµό ο Οικουµενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολοµαίος, ο µακαριστός Αρχιεπίσκοπος Σεραφείµ, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζακ Ντελόρ, κ.ά. Το θέµα των συζητήσεων ήταν: «Η Ορθοδοξία στη νέα ευρωπαϊκή πραγµατικότητα». Επί τρεις ηµέρες συζητήθηκαν οι εξελίξεις µετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου και την εδραίωση συνθηκών ελευθερίας για κληρικούς και πιστούς στην Ανατολική Ευρώπη. Είχα την τιµή να συµµετάσχω. Η φετινή πανηγυρική Γενική Συνέλευση (Χαλκιδική, 29 Ιουνίου - 2 Ιουλίου) περιλαµβάνει µια ενδιαφέρουσα συζήτηση για τον ρόλο των χριστιανικών αξιών στην Ευρώπη και στον κόσµο. Καταθέτω εδώ τον σχετικό προβληµατισµό µου.
Η διαφύλαξη των χριστιανικών αξιών της ανεκτικότητας, του διαλόγου, της αλληλεγγύης, του σεβασµού κάθε ανθρώπου ως εικόνας του Θεού, οδηγεί την κοινωνία να σέβεται τα Ανθρώπινα ∆ικαιώµατα. Αντιθέτως, όσοι απέρριψαν τις χριστιανικές αξίες οδηγήθηκαν σε αυταρχικά καθεστώτα και σε οδυνηρή καταπίεση των ελευθεριών και των δικαιωµάτων. Θυµίζω ότι ο χιτλερισµός βασίσθηκε στον παγανισµό και στη λατρεία των αρχαίων γερµανικών θεών. Θυµίζω, επίσης, ότι ο Λένιν κατά την περίοδο της κόκκινης τροµοκρατίας γκρέµιζε ναούς, έκλεινε µοναστήρια και εκτελούσε κληρικούς, κυρίως τους Ορθοδόξους.
Σήµερα η Ευρώπη απορρίπτει τις διακρίσεις και σέβεται κάθε άνθρωπο ανεξαρτήτως θρησκείας. Χρειάζεται τις χριστιανικές αξίες, µακριά από ακρότητες, σε τρεις τοµείς:
1. Ανθρώπινα δικαιώµατα, σεβασµός της ετερότητας αλλά και της ταυτότητας, αλληλεγγύη, κοινωνική δικαιοσύνη, σεβασµός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Σηµαντική είναι η συµβολή του ∆ιαφωτισµού, αλλά και ο Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστοµος ήταν υπερασπιστής των δικαιωµάτων της γυναίκας, του παιδιού, των φτωχών και των αδυνάτων. ∆ικαιώµατα µεν, αλλά και υποχρεώσεις.
2. Παιδεία µε στόχο τη δια-µόρφωση, δηλαδή τη διάπλαση ήθους και χαρακτήρων. Οταν λέµε µόρφωση, εννοούµε τη διαµόρφωση ανθρώπου µε συνδυασµό γνώσεων, δεξιοτήτων αλλά και ηθικών αρχών. Παιδεία και όχι απλώς κατάρτιση. Τα Θρησκευτικά, η Ιστορία και γενικά τα µαθήµατα ανθρωπιστικής παιδείας πρέπει να έχουν θέση στα σχολικά προγράµµατα της Ευρώπης, εµπλουτισµένα, βεβαίως, µε τις σύγχρονες δηµοκρατικές αξίες.
3. ∆ηµιουργική και όχι καταστροφική χρήση των νέων τεχνολογιών, της ψηφιακής εποχής, της Τεχνητής Νοηµοσύνης. Ολες αυτές οι εξελίξεις εξαρτώνται από το χέρι που θα τις προγραµµατίσει. Από το ήθος των ανθρώπων που θα τις χρησιµοποιήσουν. Θυµίζω το παράδειγµα µε το µαχαίρι. Τ ο χρησιµοποιείς για να κόψεις ψωµί για τον πεινασµένο, αλλά µπορείς µε αυτό -ο µη γένοιτο- και να φονεύσεις άνθρωπο.
Το ΠΟΙΟΣ, µε ποια παιδεία, µε ποιες αξίες και ποιες ηθικές αναστολές χρησιµοποιεί τα νέα όπλα της τεχνολογίας είναι το κρίσιµο ερώτηµα: Μια Ευρώπη που θυµάται τις χριστιανικές ρίζες της µπορεί να βρει την κοινωνικώς ωφέλιµη χρήση αυτών των συστηµάτων.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 1/7
Από τις 30 Ιουνίου µέχρι τις 4 Ιουλίου 1993 η Βουλή των Ελλήνων ανέλαβε την πρωτοβουλία να συγκεντρώσει στη Χαλκιδική Ορθοδόξους βουλευτές και επιστήµονες από διάφορες χώρες της Ευρώπης. Υπεύθυνοι της διοργάνωσης ήταν ο αείµνηστος Βασίλης Κοραχάης από τη Νέα ∆ηµοκρατία και ο πολυγραφότατος Στέλιος Παπαθεµελής από το ΠΑΣΟΚ. Η συνέλευση πραγµατοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο «Παναγία Φιλανθρωπινή» στην Ορµύλια της Χαλκιδικής, το οποίο ανήκει στη γυναικεία Ιερά Μονή Ευαγγελισµού της Θεοτόκου.
Στην ιδρυτική συνέλευση έστειλαν χαιρετισµό ο Οικουµενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολοµαίος, ο µακαριστός Αρχιεπίσκοπος Σεραφείµ, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζακ Ντελόρ, κ.ά. Το θέµα των συζητήσεων ήταν: «Η Ορθοδοξία στη νέα ευρωπαϊκή πραγµατικότητα». Επί τρεις ηµέρες συζητήθηκαν οι εξελίξεις µετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου και την εδραίωση συνθηκών ελευθερίας για κληρικούς και πιστούς στην Ανατολική Ευρώπη. Είχα την τιµή να συµµετάσχω. Η φετινή πανηγυρική Γενική Συνέλευση (Χαλκιδική, 29 Ιουνίου - 2 Ιουλίου) περιλαµβάνει µια ενδιαφέρουσα συζήτηση για τον ρόλο των χριστιανικών αξιών στην Ευρώπη και στον κόσµο. Καταθέτω εδώ τον σχετικό προβληµατισµό µου.
Η διαφύλαξη των χριστιανικών αξιών της ανεκτικότητας, του διαλόγου, της αλληλεγγύης, του σεβασµού κάθε ανθρώπου ως εικόνας του Θεού, οδηγεί την κοινωνία να σέβεται τα Ανθρώπινα ∆ικαιώµατα. Αντιθέτως, όσοι απέρριψαν τις χριστιανικές αξίες οδηγήθηκαν σε αυταρχικά καθεστώτα και σε οδυνηρή καταπίεση των ελευθεριών και των δικαιωµάτων. Θυµίζω ότι ο χιτλερισµός βασίσθηκε στον παγανισµό και στη λατρεία των αρχαίων γερµανικών θεών. Θυµίζω, επίσης, ότι ο Λένιν κατά την περίοδο της κόκκινης τροµοκρατίας γκρέµιζε ναούς, έκλεινε µοναστήρια και εκτελούσε κληρικούς, κυρίως τους Ορθοδόξους.
Σήµερα η Ευρώπη απορρίπτει τις διακρίσεις και σέβεται κάθε άνθρωπο ανεξαρτήτως θρησκείας. Χρειάζεται τις χριστιανικές αξίες, µακριά από ακρότητες, σε τρεις τοµείς:
1. Ανθρώπινα δικαιώµατα, σεβασµός της ετερότητας αλλά και της ταυτότητας, αλληλεγγύη, κοινωνική δικαιοσύνη, σεβασµός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Σηµαντική είναι η συµβολή του ∆ιαφωτισµού, αλλά και ο Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστοµος ήταν υπερασπιστής των δικαιωµάτων της γυναίκας, του παιδιού, των φτωχών και των αδυνάτων. ∆ικαιώµατα µεν, αλλά και υποχρεώσεις.
2. Παιδεία µε στόχο τη δια-µόρφωση, δηλαδή τη διάπλαση ήθους και χαρακτήρων. Οταν λέµε µόρφωση, εννοούµε τη διαµόρφωση ανθρώπου µε συνδυασµό γνώσεων, δεξιοτήτων αλλά και ηθικών αρχών. Παιδεία και όχι απλώς κατάρτιση. Τα Θρησκευτικά, η Ιστορία και γενικά τα µαθήµατα ανθρωπιστικής παιδείας πρέπει να έχουν θέση στα σχολικά προγράµµατα της Ευρώπης, εµπλουτισµένα, βεβαίως, µε τις σύγχρονες δηµοκρατικές αξίες.
3. ∆ηµιουργική και όχι καταστροφική χρήση των νέων τεχνολογιών, της ψηφιακής εποχής, της Τεχνητής Νοηµοσύνης. Ολες αυτές οι εξελίξεις εξαρτώνται από το χέρι που θα τις προγραµµατίσει. Από το ήθος των ανθρώπων που θα τις χρησιµοποιήσουν. Θυµίζω το παράδειγµα µε το µαχαίρι. Τ ο χρησιµοποιείς για να κόψεις ψωµί για τον πεινασµένο, αλλά µπορείς µε αυτό -ο µη γένοιτο- και να φονεύσεις άνθρωπο.
Το ΠΟΙΟΣ, µε ποια παιδεία, µε ποιες αξίες και ποιες ηθικές αναστολές χρησιµοποιεί τα νέα όπλα της τεχνολογίας είναι το κρίσιµο ερώτηµα: Μια Ευρώπη που θυµάται τις χριστιανικές ρίζες της µπορεί να βρει την κοινωνικώς ωφέλιµη χρήση αυτών των συστηµάτων.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 1/7