ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
1974: Στην Κύπρο έγινε εισβολή κι έτσι θα την αποκαλούμε
Η Αγκυρα επιχειρεί να δώσει στο ψευδοκράτος το καθεστώς παρατηρητή σε οργανισµούς, όπως π.χ. στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση των Τουρκόφωνων Κρατών
Πριν από 49 χρόνια στην Κύπρο η Τουρκία εισέβαλε παρανόµως και βιαίως.
Στις 20 Ιουλίου ο Ελληνισµός θυµάται, αλλά δεν απογοητεύεται. Το κυριότερο όπλο µας είναι η ιστορική µνήµη και η υπενθύµιση της παρανοµίας. Η Τουρκία χαρακτήρισε την εισβολή ως δήθεν ειρηνευτική επιχείρηση, αλλά εµείς θα επιµένουµε στον σωστό όρο και θα τονίζουµε ότι δεν πρόκειται να νοµιµοποιήσουµε τα τετελεσµένα της εισβολής και κατοχής. Βλέπω ότι ορισµένοι Ελληνες χρησιµοποιούν λανθασµένους όρους. Επί παραδείγµατι, σε κείµενο εργασίας τεσσάρων επιστηµόνων, το οποίο εξέδωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ (Ελληνικό Ινστιτούτο Αµυντικής και Εξωτερικής Πολιτικής), η εισβολή αποκαλείται «τουρκική στρατιωτική επέµβαση». ∆εν αµφισβητώ την καλή πρόθεση των τεσσάρων ερευνητών, οι οποίοι αναζητούν «µια διαφορετική προσέγγιση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις», αλλά η οποιαδήποτε προσέγγιση δεν µπορεί να αγνοεί βασικές αλήθειες.
Η εισβολή του «Αττίλα» στην Κύπρο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1974 είναι καταδικασµένη από τον ΟΗΕ, ακριβώς επειδή ήταν εισβολή. Η χρήση διαφορετικών όρων δηµιουργεί την εντύπωση ότι ως Ελληνισµός της Ελλάδος και της Κύπρου είµαστε διατεθειµένοι να συζητήσουµε πράγµατα τα οποία µέχρι τώρα δεν είχαµε διανοηθεί. Ας µη δίδονται λανθασµένες εντυπώσεις υποχωρητικότητας. Η καταδίκη της τουρκικής εισβολής είναι ελλιπής αν δεν καταδικάζουµε στην Ελλάδα και στην Κύπρο κάθε παράνοµη εισβολή σε άλλα σηµεία της Γης. Στο πνεύµα αυτό, όλοι οι Ελληνες πρέπει να είµαστε σαφείς και κατηγορηµατικοί ως προς την καταδίκη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Αστερίσκοι και δικαιολογίες δεν έχουν θέση.
Κάθε εισβολή σε ανεξάρτητο κράτος είναι καταδικαστέα, είτε γίνεται στην Κύπρο είτε στην Ουκρανία είτε οπουδήποτε αλλού. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι και οι δύο εισβολές χρησιµοποίησαν την ίδια δικαιολογία: Προστασία µειονοτήτων. Η Τουρκία το 1974 επικαλέσθηκε την προστασία των Τουρκοκυπρίων. Η Ρωσία το 2022 βρήκε ως επιχείρηµα την προστασία των ρωσόφωνων πληθυσµών στο Ντονµπάς και γενικά σε περιοχές της Ουκρανίας. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι χρήσιµο να θυµηθούµε την Εντολή (Order) του ∆ικαστηρίου ∆ιεθνούς ∆ικαιοσύνης της Χάγης, το οποίο στις 16 Μαρτίου 2022 αποφάσισε ότι ανθρωπιστικοί λόγοι, π.χ. η προστασία µιας µειονότητας, που υποτίθεται ότι κινδυνεύει, δεν δικαιολογούν τη χρήση στρατιωτικής δύναµης.
Η Ουκρανία είχε προσφύγει κατά της ρωσικής εισβολής και το ∆ικαστήριο αποφάσισε µε ψήφους 13 έναντι 2 (µειοψήφησαν ο Ρώσος Γκεβοργκιάν και ο Κινέζος Ξούε) ότι η Ρωσία πρέπει αµέσως να σταµατήσει την εισβολή που ξεκίνησε στις 24/2/2022 και να αποσύρει τον στρατό της. Στην παράγραφο 59 της αποφάσεως αναφέρονται και τα εξής, τα οποία µας ενδιαφέρουν λόγω των αναλογιών µε την περίπτωση της Κύπρου. Υπενθυµίζω ότι η Ρωσία είχε επικαλεσθεί την απειλή γενοκτονίας εις βάρος των ρωσοφώνων:
«... Επιπλέον, είναι αµφίβολο κατά πόσον η Σύµβαση (για την Πρόληψη και Καταστολή της Γενοκτονίας), υπό το φως του περιεχοµένου και των στόχων της, εξουσιοδοτεί ένα συµβαλλόµενο µέρος (κράτος) σε µονοµερή χρήση βίας στο έδαφος ενός άλλου κράτους, µε σκοπό την αποφυγή ή τιµωρία µιας ενδεχόµενης γενοκτονίας». Το ∆ιεθνές ∆ικαστήριο της Χάγης δηλώνει σαφώς ότι δεν δικαιολογείται ούτε νοµιµοποιείται οποιαδήποτε εισβολή για ανθρωπιστικούς λόγους, µε την υποψία ότι κινδυνεύει µια µειονότητα. Αλλωστε, οι ειδικοί του ∆ιεθνούς ∆ικαίου διδάσκουν ότι µια τέτοια ενέργεια µπορεί να γίνει µόνο µε απόφαση του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Την παράνοµη εισβολή του 1974 θα συνεχίζουµε να την καταγγέλλουµε σε κάθε διεθνές βήµα και θα προσπαθούµε να αποφύγουµε κάθε ενέργεια που νοµιµοποιεί τα τετελεσµένα. Ορθώς οι Ελληνες της Κύπρου απέρριψαν το 2004 το Σχέδιο Ανάν και ορθότατα σήµερα η Αθήνα και η Λευκωσία απορρίπτουν κάθε συζήτηση για λύση δύο κρατών στην Κύπρο. Θα πρέπει να παρακολουθούµε µε τεταµένη την προσοχή µας κάθε προσπάθεια της Αγκυρας να επιτύχει αναγνώριση του ψευδοκράτους των Κατεχοµένων από διάφορες χώρες. Ηδη επιχειρεί να δώσει στο ψευδοκράτος το καθεστώς παρατηρητή σε οργανισµούς, όπως π.χ. στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση των Τουρκόφωνων Κρατών.
Την εισβολή του 1974 πραγµατοποίησε µια κυβέρνηση µε πρωθυπουργό τον κεντροαριστερό Ετσεβίτ και συνεταίρο τον ισλαµιστή Ερµπακάν. Οπως παραδέχθηκε ο πρώην πρωθυπουργός Νταβούτογλου, η Κύπρος είναι στρατηγικά χρήσιµη για την Τουρκία, ακόµη κι αν δεν κατοικούσε εκεί ούτε ένας Τουρκοκύπριος.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 22/7
Στις 20 Ιουλίου ο Ελληνισµός θυµάται, αλλά δεν απογοητεύεται. Το κυριότερο όπλο µας είναι η ιστορική µνήµη και η υπενθύµιση της παρανοµίας. Η Τουρκία χαρακτήρισε την εισβολή ως δήθεν ειρηνευτική επιχείρηση, αλλά εµείς θα επιµένουµε στον σωστό όρο και θα τονίζουµε ότι δεν πρόκειται να νοµιµοποιήσουµε τα τετελεσµένα της εισβολής και κατοχής. Βλέπω ότι ορισµένοι Ελληνες χρησιµοποιούν λανθασµένους όρους. Επί παραδείγµατι, σε κείµενο εργασίας τεσσάρων επιστηµόνων, το οποίο εξέδωσε το ΕΛΙΑΜΕΠ (Ελληνικό Ινστιτούτο Αµυντικής και Εξωτερικής Πολιτικής), η εισβολή αποκαλείται «τουρκική στρατιωτική επέµβαση». ∆εν αµφισβητώ την καλή πρόθεση των τεσσάρων ερευνητών, οι οποίοι αναζητούν «µια διαφορετική προσέγγιση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις», αλλά η οποιαδήποτε προσέγγιση δεν µπορεί να αγνοεί βασικές αλήθειες.
Η εισβολή του «Αττίλα» στην Κύπρο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1974 είναι καταδικασµένη από τον ΟΗΕ, ακριβώς επειδή ήταν εισβολή. Η χρήση διαφορετικών όρων δηµιουργεί την εντύπωση ότι ως Ελληνισµός της Ελλάδος και της Κύπρου είµαστε διατεθειµένοι να συζητήσουµε πράγµατα τα οποία µέχρι τώρα δεν είχαµε διανοηθεί. Ας µη δίδονται λανθασµένες εντυπώσεις υποχωρητικότητας. Η καταδίκη της τουρκικής εισβολής είναι ελλιπής αν δεν καταδικάζουµε στην Ελλάδα και στην Κύπρο κάθε παράνοµη εισβολή σε άλλα σηµεία της Γης. Στο πνεύµα αυτό, όλοι οι Ελληνες πρέπει να είµαστε σαφείς και κατηγορηµατικοί ως προς την καταδίκη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Αστερίσκοι και δικαιολογίες δεν έχουν θέση.
Κάθε εισβολή σε ανεξάρτητο κράτος είναι καταδικαστέα, είτε γίνεται στην Κύπρο είτε στην Ουκρανία είτε οπουδήποτε αλλού. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι και οι δύο εισβολές χρησιµοποίησαν την ίδια δικαιολογία: Προστασία µειονοτήτων. Η Τουρκία το 1974 επικαλέσθηκε την προστασία των Τουρκοκυπρίων. Η Ρωσία το 2022 βρήκε ως επιχείρηµα την προστασία των ρωσόφωνων πληθυσµών στο Ντονµπάς και γενικά σε περιοχές της Ουκρανίας. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι χρήσιµο να θυµηθούµε την Εντολή (Order) του ∆ικαστηρίου ∆ιεθνούς ∆ικαιοσύνης της Χάγης, το οποίο στις 16 Μαρτίου 2022 αποφάσισε ότι ανθρωπιστικοί λόγοι, π.χ. η προστασία µιας µειονότητας, που υποτίθεται ότι κινδυνεύει, δεν δικαιολογούν τη χρήση στρατιωτικής δύναµης.
Η Ουκρανία είχε προσφύγει κατά της ρωσικής εισβολής και το ∆ικαστήριο αποφάσισε µε ψήφους 13 έναντι 2 (µειοψήφησαν ο Ρώσος Γκεβοργκιάν και ο Κινέζος Ξούε) ότι η Ρωσία πρέπει αµέσως να σταµατήσει την εισβολή που ξεκίνησε στις 24/2/2022 και να αποσύρει τον στρατό της. Στην παράγραφο 59 της αποφάσεως αναφέρονται και τα εξής, τα οποία µας ενδιαφέρουν λόγω των αναλογιών µε την περίπτωση της Κύπρου. Υπενθυµίζω ότι η Ρωσία είχε επικαλεσθεί την απειλή γενοκτονίας εις βάρος των ρωσοφώνων:
«... Επιπλέον, είναι αµφίβολο κατά πόσον η Σύµβαση (για την Πρόληψη και Καταστολή της Γενοκτονίας), υπό το φως του περιεχοµένου και των στόχων της, εξουσιοδοτεί ένα συµβαλλόµενο µέρος (κράτος) σε µονοµερή χρήση βίας στο έδαφος ενός άλλου κράτους, µε σκοπό την αποφυγή ή τιµωρία µιας ενδεχόµενης γενοκτονίας». Το ∆ιεθνές ∆ικαστήριο της Χάγης δηλώνει σαφώς ότι δεν δικαιολογείται ούτε νοµιµοποιείται οποιαδήποτε εισβολή για ανθρωπιστικούς λόγους, µε την υποψία ότι κινδυνεύει µια µειονότητα. Αλλωστε, οι ειδικοί του ∆ιεθνούς ∆ικαίου διδάσκουν ότι µια τέτοια ενέργεια µπορεί να γίνει µόνο µε απόφαση του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Την παράνοµη εισβολή του 1974 θα συνεχίζουµε να την καταγγέλλουµε σε κάθε διεθνές βήµα και θα προσπαθούµε να αποφύγουµε κάθε ενέργεια που νοµιµοποιεί τα τετελεσµένα. Ορθώς οι Ελληνες της Κύπρου απέρριψαν το 2004 το Σχέδιο Ανάν και ορθότατα σήµερα η Αθήνα και η Λευκωσία απορρίπτουν κάθε συζήτηση για λύση δύο κρατών στην Κύπρο. Θα πρέπει να παρακολουθούµε µε τεταµένη την προσοχή µας κάθε προσπάθεια της Αγκυρας να επιτύχει αναγνώριση του ψευδοκράτους των Κατεχοµένων από διάφορες χώρες. Ηδη επιχειρεί να δώσει στο ψευδοκράτος το καθεστώς παρατηρητή σε οργανισµούς, όπως π.χ. στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση των Τουρκόφωνων Κρατών.
Την εισβολή του 1974 πραγµατοποίησε µια κυβέρνηση µε πρωθυπουργό τον κεντροαριστερό Ετσεβίτ και συνεταίρο τον ισλαµιστή Ερµπακάν. Οπως παραδέχθηκε ο πρώην πρωθυπουργός Νταβούτογλου, η Κύπρος είναι στρατηγικά χρήσιµη για την Τουρκία, ακόµη κι αν δεν κατοικούσε εκεί ούτε ένας Τουρκοκύπριος.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 22/7