ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Η πολιτική προστασία και η εμπειρία των Ολυμπιακών 2004
Υπάρχουν σε αποστρατεία πλέον ή στην εφεδρεία αξιωματούχοι που θα μπορούσαν να αναλάβουν ρόλο συμβούλου εθνικής ασφαλείας στην Κατεχάκη
Έχουν περάσει δεκαεννιά χρόνια από τότε.
Η Ελλάδα όμως το 2004 είχε διοργανώσει τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες μετά την 11η Σεπτεμβρίου, όταν επλήγησαν οι Δίδυμοι Πύργοι και άρχισε ο μεγάλος πόλεμος εναντίον της ισλαμικής τρομοκρατίας και του δικτύου της Αλ Κάιντα. Όπως είναι γνωστό, οι ελληνικές Αρχές και οι υπηρεσίες Ασφαλείας, Υγείας και πρώτης ανταπόκρισης, καθώς και οι Ένοπλες Δυνάμεις είχαν πολύ στενή διεθνή συνεργασία με τις αμερικανικές υπηρεσίες, τις κύριες ευρωπαϊκές με μεγάλη παράδοση και με τις ισραηλινές υπηρεσίες. Αφήνοντας το αθλητικό μέρος της διοργάνωσης και το κοσμικό, θα πρέπει να θυμηθούμε ότι οι ελληνικές υπηρεσίες, με αυτήν την αφορμή, απέκτησαν τεράστια εμπειρία και αντίληψη για τη λειτουργία ενιαίων επιχειρησιακών κέντρων, τη μεθοδολογία της αξιολόγησης απειλών, τη διαχείριση κρίσεων, τη διαχείριση απωλειών και συνεπειών.
Επίσης, υπάρχει εμπειρία στην εκπαίδευση και εξειδίκευση του προσωπικού, την αναγκαιότητα, αλλά και τη λειτουργικότητα ασκήσεων επί χάρτου, αλλά και επί του πεδίου, και φυσικά στις επιδιώξεις, τα μέσα και τον ρόλο της επικοινωνίας και ενημέρωσης του κοινού, που σε τέτοιες περιπτώσεις δεν εντάσσεται στην πολιτική επικοινωνία, αλλά έχει επιχειρησιακό χαρακτήρα. Η εμπειρία που αποκτήθηκε θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν θεσμικού χαρακτήρα και δομικού περιεχομένου, με πολλαπλά εγχειρίδια (manual) και επιχειρησιακά σχέδια, αλλά και πολλαπλές ασκήσεις να παραμένουν στα αρχεία του συστήματος ασφαλείας της χώρας. Στο πέρασμα των δεκαετιών τα πρόσωπα των κρατικών αξιωματούχων, με στολή ή χωρίς στολή, συνταξιοδοτήθηκαν ή πέρασαν στην ιστορία. Όμως υπάρχουν ακόμη σε αποστρατεία πλέον ή στην εφεδρεία αξιωματούχοι που θα μπορούσαν να αναλάβουν ρόλο συμβούλου εθνικής ασφαλείας στην Κατεχάκη, όπου έχουν τη βάση τους το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και η ΕΥΠ, ή στο Μαρούσι, όπου έχει την έδρα του το υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και Διαχείρισης Κρίσεων, στην πολιτική εποπτεία του οποίου έχει περάσει η Πυροσβεστική. Το τρίτο υπουργείο που είχε εμπλακεί στην ολυμπιακή ασφάλεια είναι το Ναυτιλίας, στην εποπτεία του οποίου βρίσκεται το Λιμενικό.
Ειδικά στη διαχείριση των πυρκαγιών φέτος το καλοκαίρι, όπως αντίστοιχα το καλοκαίρι του 2021, είναι φανερό ότι το υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής δεν μπορεί να δομήσει τη συνεκτική επιχειρησιακή δράση μεταξύ διαφορετικών φορέων και Σωμάτων Ασφαλείας, αλλά και του τομέα Υγείας που εμπλέκεται, ώστε να παράγει αποτελέσματα και αίσθημα συλλογικής ασφάλειας στην πρώτη ανταπόκριση. Η βάσιμη εμπειρία ενός τεράστιου και παγκόσμιου εγχειρήματος, όπως οι Ολυμπιακοί της Αθήνας, έχει να δώσει πολλές απαντήσεις και δομικές προδιαγραφές στο ζητούμενο που υπάρχει. Κατ’ αρχάς στη σημασία της πρόληψης, της προετοιμασίας, της εκπαίδευσης, της ετοιμότητας, της σημασίας της πρώτης ανταπόκρισης στον κίνδυνο ή την απειλή.
Επίσης, στο πώς αποκτάται η συναντίληψη στη δράση και ο αυτοματισμός στις ενέργειες, που καλύπτει τη διαφορά ικανότητας, αντίληψης και εμπειρίας των διαφόρων αξιωματούχων που εμπλέκονται. Ομοίως, πολλά έχουν να βελτιωθούν στα ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας και στη συντονισμένη δράση και οργάνωση διαφορετικών υπηρεσιών και Σωμάτων που εμπλέκονται από τη φύση της αποστολής τους.
Αρχές και υπηρεσίες Ασφαλείας, φορείς της Αυτοδιοίκησης, Ένοπλες Δυνάμεις, αρμόδιες δομές διαφορετικών υπουργείων συντονίζονται μεταξύ τους, αποκτούν κοινές εμπειρίες και πλάνα δράσης και πετυχαίνουν τους στόχους όταν προκύψει το ζήτημα της πυρκαγιάς, της πλημμύρας, του έκτακτου περιστατικού, της επιχείρησης δολιοφθοράς. Δεν είναι τυχαίες οι διαδοχικές επιτυχίες στον τομέα των εκκενώσεων. Το στρατηγικό πρόβλημα της χώρας έχει τη βάση του στο έλλειμμα σεβασμού στην εμπειρία και στην άγνοια των ειδικών χαρακτηριστικών.
Όλα ξεκινούν από το μηδέν και δυστυχώς καταλήγουν στο μηδέν.
Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ στις 25/8
Η Ελλάδα όμως το 2004 είχε διοργανώσει τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες μετά την 11η Σεπτεμβρίου, όταν επλήγησαν οι Δίδυμοι Πύργοι και άρχισε ο μεγάλος πόλεμος εναντίον της ισλαμικής τρομοκρατίας και του δικτύου της Αλ Κάιντα. Όπως είναι γνωστό, οι ελληνικές Αρχές και οι υπηρεσίες Ασφαλείας, Υγείας και πρώτης ανταπόκρισης, καθώς και οι Ένοπλες Δυνάμεις είχαν πολύ στενή διεθνή συνεργασία με τις αμερικανικές υπηρεσίες, τις κύριες ευρωπαϊκές με μεγάλη παράδοση και με τις ισραηλινές υπηρεσίες. Αφήνοντας το αθλητικό μέρος της διοργάνωσης και το κοσμικό, θα πρέπει να θυμηθούμε ότι οι ελληνικές υπηρεσίες, με αυτήν την αφορμή, απέκτησαν τεράστια εμπειρία και αντίληψη για τη λειτουργία ενιαίων επιχειρησιακών κέντρων, τη μεθοδολογία της αξιολόγησης απειλών, τη διαχείριση κρίσεων, τη διαχείριση απωλειών και συνεπειών.
Επίσης, υπάρχει εμπειρία στην εκπαίδευση και εξειδίκευση του προσωπικού, την αναγκαιότητα, αλλά και τη λειτουργικότητα ασκήσεων επί χάρτου, αλλά και επί του πεδίου, και φυσικά στις επιδιώξεις, τα μέσα και τον ρόλο της επικοινωνίας και ενημέρωσης του κοινού, που σε τέτοιες περιπτώσεις δεν εντάσσεται στην πολιτική επικοινωνία, αλλά έχει επιχειρησιακό χαρακτήρα. Η εμπειρία που αποκτήθηκε θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν θεσμικού χαρακτήρα και δομικού περιεχομένου, με πολλαπλά εγχειρίδια (manual) και επιχειρησιακά σχέδια, αλλά και πολλαπλές ασκήσεις να παραμένουν στα αρχεία του συστήματος ασφαλείας της χώρας. Στο πέρασμα των δεκαετιών τα πρόσωπα των κρατικών αξιωματούχων, με στολή ή χωρίς στολή, συνταξιοδοτήθηκαν ή πέρασαν στην ιστορία. Όμως υπάρχουν ακόμη σε αποστρατεία πλέον ή στην εφεδρεία αξιωματούχοι που θα μπορούσαν να αναλάβουν ρόλο συμβούλου εθνικής ασφαλείας στην Κατεχάκη, όπου έχουν τη βάση τους το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και η ΕΥΠ, ή στο Μαρούσι, όπου έχει την έδρα του το υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής και Διαχείρισης Κρίσεων, στην πολιτική εποπτεία του οποίου έχει περάσει η Πυροσβεστική. Το τρίτο υπουργείο που είχε εμπλακεί στην ολυμπιακή ασφάλεια είναι το Ναυτιλίας, στην εποπτεία του οποίου βρίσκεται το Λιμενικό.
Ειδικά στη διαχείριση των πυρκαγιών φέτος το καλοκαίρι, όπως αντίστοιχα το καλοκαίρι του 2021, είναι φανερό ότι το υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής δεν μπορεί να δομήσει τη συνεκτική επιχειρησιακή δράση μεταξύ διαφορετικών φορέων και Σωμάτων Ασφαλείας, αλλά και του τομέα Υγείας που εμπλέκεται, ώστε να παράγει αποτελέσματα και αίσθημα συλλογικής ασφάλειας στην πρώτη ανταπόκριση. Η βάσιμη εμπειρία ενός τεράστιου και παγκόσμιου εγχειρήματος, όπως οι Ολυμπιακοί της Αθήνας, έχει να δώσει πολλές απαντήσεις και δομικές προδιαγραφές στο ζητούμενο που υπάρχει. Κατ’ αρχάς στη σημασία της πρόληψης, της προετοιμασίας, της εκπαίδευσης, της ετοιμότητας, της σημασίας της πρώτης ανταπόκρισης στον κίνδυνο ή την απειλή.
Επίσης, στο πώς αποκτάται η συναντίληψη στη δράση και ο αυτοματισμός στις ενέργειες, που καλύπτει τη διαφορά ικανότητας, αντίληψης και εμπειρίας των διαφόρων αξιωματούχων που εμπλέκονται. Ομοίως, πολλά έχουν να βελτιωθούν στα ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας και στη συντονισμένη δράση και οργάνωση διαφορετικών υπηρεσιών και Σωμάτων που εμπλέκονται από τη φύση της αποστολής τους.
Αρχές και υπηρεσίες Ασφαλείας, φορείς της Αυτοδιοίκησης, Ένοπλες Δυνάμεις, αρμόδιες δομές διαφορετικών υπουργείων συντονίζονται μεταξύ τους, αποκτούν κοινές εμπειρίες και πλάνα δράσης και πετυχαίνουν τους στόχους όταν προκύψει το ζήτημα της πυρκαγιάς, της πλημμύρας, του έκτακτου περιστατικού, της επιχείρησης δολιοφθοράς. Δεν είναι τυχαίες οι διαδοχικές επιτυχίες στον τομέα των εκκενώσεων. Το στρατηγικό πρόβλημα της χώρας έχει τη βάση του στο έλλειμμα σεβασμού στην εμπειρία και στην άγνοια των ειδικών χαρακτηριστικών.
Όλα ξεκινούν από το μηδέν και δυστυχώς καταλήγουν στο μηδέν.
Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ στις 25/8