Μου έστειλαν ένα πρωτοσέλιδο της παλιάς εφημερίδας «Εθνικός Κήρυξ». Όχι της ομογενειακής εφημερίδας της Νέας Υόρκης. Προσπάθησα να διακρίνω την ημερομηνία. Μάταια. Πρέπει να ήταν της δεκαετίας του ’50. Πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ με μεγάλα γράμματα έλεγε: «Πρωτοφανής νεροποντή ». Υπότιτλος: «Ανέσκαψε χθες τον Βόλον. 21 νεκροί». Και παρακάτω: «Αι Αθήναι και ο Πειραιεύς μετεβλήθησαν εις μίαν απέραντον λιμνοθάλασσαν».

Το πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ συνοδευόταν από σειρά φωτογραφιών που επιβεβαίωναν τους πηχυαίους τίτλους της εφημερίδας. Λεπτομέρεια, ο φίλος που μου έστειλε το πρωτοσέλιδο του «Εθνικού Κήρυκα» έγραφε: «Μην ξανακούσω για κλιματική αλλαγή, γιατί θα έχουμε άσχημα ξεμπερδέματα!». Δύσκολο να αντικρούσεις το επιχείρημά του με βάση τα ανάλογα συμβάντα του απώτατου παρελθόντος. Μήπως είχαμε κλιματική αλλαγή, θα πει κάποιος, όταν έφτιαχνε ο Νώε την Κιβωτό του;

Η αλήθεια είναι ότι σε κάθε φυσική καταστροφή αναζητούμε όλο και νέα αίτια. Περνάει η καταστροφή και με τις θλιβερές μνήμες μένουν όσοι επλήγησαν. Αρκεί να είναι μεταξύ των διασωθέντων. Οι υπόλοιποι έχουμε αχνή εικόνα στις μνήμες μας, αν δεν την έχουμε διαγράψει κιόλας. Σε μία μικρή πρόχειρη έρευνα βρήκα λ.χ. ότι το 1895 την Αθήνα και τον Πειραιά έπληξε πρωτοφανής καταιγίδα που κράτησε 24 ώρες. Στοίχισε τη ζωή σε 61 ανθρώπους: 21 στην Αθήνα και 40 στον Πειραιά.

Το σχετικό ρεπορτάζ ήταν στην εφημερίδα της εποχής «Εμπρός». Στα Τρίκαλα, τον Ιούλιο του 1907, μία έντονη καταιγίδα σάρωσε την πόλη και είχαμε πάνω από 100 νεκρούς. Ο ποταμός Ληθαίος πλημμύρισε και κατέστρεψε πάνω από 1.200 σπίτια. Οι άστεγοι είχαν ανέλθει σε 6.000. Καταστράφηκαν όλες οι γέφυρες, πλην της κεντρικής. Εφιαλτική περιγράφεται η κατάσταση από τη δυσοσμία πτωμάτων ανθρώπων και ζώων.

Τον Νοέμβριο του 1977, για να πάμε σχετικά πιο πρόσφατα, τα «Νέα» έγραφαν: «40 οι νεκροί από τις πλημμύρες. 4.500 οι άστεγοι Αθηνών και Πειραιώς. Πτώματα παρασύρθηκαν στην θάλασσα. Τραγικόν θέαμα εις το Περιστέρι». Δύο χρόνια μετά, πάλι Νοέμβριο μήνα, το 1979, γενικευμένη κακοκαιρία έπληξε κυρίως τη Μακεδονία. 4.000 άστεγοι και πολλά σπίτια κατέρρευσαν.

Και τον Μάρτιο του 1987 ισχυρή καταιγίδα «χτύπησε» επί πολλές ώρες Θεσσαλία, Βόρεια Ελλάδα, Καρδίτσα Λάρισα, Τρίκαλα, Λαμία. 10 οι νεκροί. Και στη δεκαετία του ’90 επλήγησαν διάφορες περιοχές της χώρας από πλημμύρες, με ανθρώπινα θύματα. Μόνο η κλιματική αλλαγή φταίει; Το ανθρώπινο χέρι με τις παρεμβάσεις του, παράνομες και παραβατικές, συμβάλλει στη μεγέθυνση των συνεπειών των φυσικών καταστροφών. Για να μην πούμε ότι τις προκαλεί κιόλας, όπως είναι οι πυρκαγιές που μας έχουν ρημάξει την τελευταία δεκαπενταετία…

*Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή στις 11 Σεπτεμβρίου 2023.