του Νίκου Σίμου

Χωρίς να σημαίνει ότι η Ελλάδα διαφοροποιεί τον δυτικό προσανατολισμό της, με την επίσκεψη Τσίπρα έστειλε και ένα μήνυμα στην Ευρώπη και, κυρίως, στο Βερολίνο που συμπυκνώνεται στην εξής λαϊκή θυμοσοφία : «Υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια». Δύο φράσεις, του Έλληνα πρωθυπουργού και του Ρώσου Προέδρου αντιστοίχως αποκαλύπτουν το μήνυμα που εστάλη, με πολλούς απόδέκτες. Η Ελλάδα είναι κυρίαρχη χώρα που ασκεί ανεξάρτητη και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, είπε ο Αλέξης Τσίπρας, ακολουθώντας το δόγμα που είχε επιβάλει στις διεθνείς μας σχέσεις ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ακολούθησε και ο ανηψιός του, με συγκεκριμένο σε βάρος του κόστος. Για να συμπληρώσει ο Ρώσος Πρόεδρος, στην ερώτηση αν χρησιμοποιείται η χώρα μας από την Ρωσία ως Δούρειος Ίππος στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Γιατί είναι φυσικό να αναπτύσσουν αλλες ευρωπαϊκές χώρες στενές σχέσεις και συναλλαγές με την Ρωσία και αποτελεί περίεργο φαινόμενο όταν αυτό το κάνει η Ελλάδα;


Πράγματι, υπό την έννοια αυτή, κάποιος κακόπιστος θα μπορούσε να πει, ότι η Γερμανία είναι ο πλέον μεγάλος σε μέγεθοις Δούρειος Ίππος της Ρωσίας στην Ευρώπη.
Η δεύτερη φράση ανήκει στον Πρόεδρο Πούτιν και αν δεν είναι αποτέλεσμα κακής απόδοσης στα ελληνικά, έχει τη δική της σημειολογία. Ο Ρώσος Πρόεδρος είπε ότι σε «αντικατάσταση» από την Ελλάδα, προφανώς του προσανατολισμού της, η Ρωσία θα στήριζε την χώρα μας σε όλα τα επίπεδα.


Μία τέτοια προοπτική αντικατάστασης αφορά πρωτίστως την ελληνική έξοδο από την ευρωζώνη, την οποία βεβαίως ούτε ο Τσίπρας επιδιώκει και πολύ περισσότερο δεν την θέλει πλέον το Βερολίνο, διότι οι επιπτώσεις σε βάρος του κύρους της Μέρκελ θα ήταν τεράστιες. Όμως όπως η Ελλάδα δέχεται «προειδοποιητικές βολές», δεν στερείται του δικαιώματος να τις ανταποδίδει. «Η Ελλάδα», είναι η σημειολογική φράση του πρωθυπουργού, «αξιοποιεί τον γεωπολιτικό της ρόλο...».
Η διαβεβαίωση άλλωστε του Ρώσου Προέδρου ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να αντιδράσει θετικά εάν η Ελλάδα θέλει να αναβαθμίσει τις σχέσεις της με την Μόσχα, σημαίνει, ουσιαστικώς, ότι η αναβάθμιση αυτή θα είναι η υποκατάσταση κάποιας άλλης κατάστασης.


Το δόγμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή περί πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής είχε συγκεκριμένο κόστος όπως προαναφέρθηκε, χρόνια μετά, για τον Κώστα Καραμανλή. Το άνοιγμα στη Ρωσία, παρά το γεγονός ότι ο πρώην πρωθυπουργός ακολουθούσε και το δόγμα «ανήκομεν εις την Δύσιν», του στοίχισε μία μεθοδική υπονόμευση. Ίσως δε και την πρωθυπουργία. Ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να ακολουθήσει την ίδια οδό. Που σημαίνει ότι βαδίζοντάς την πρέπει να προσέχει ιδιαιτέρως τα νώτα του....