Η Ευρώπη βρίσκεται σήμερα στη δίνη μιας σοβαρής προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης. Μιας κρίσης που δοκιμάζει τη συνοχή της, δοκιμάζει τις αξίες πάνω στις οποίες στηρίχθηκε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. 
Ο πόλεμος, η έξαρση της ισλαμικής τρομοκρατίας, αλλά και η φτώχεια, η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ο φόβος είναι οι βασικές αιτίες που αναγκάζουν εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Κι όσο οι συνθήκες αυτές εξακολουθούν να υφίστανται, το ανθρώπινο κύμα προς την Ευρώπη θα μεγαλώνει. 
Δυστυχώς, μέχρι τώρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποδειχθεί όχι μόνο απροετοίμαστη, αλλά κυρίως αδύναμη να αντιμετωπίσει αυτή την κρίση αποφασιστικά και αποτελεσματικά. Για μια ακόμη φορά, μετά την κρίση χρέους, είναι εμφανής η απουσία μιας κοινής κατεύθυνσης και η αδυναμία να ληφθούν έγκαιρα οι γενναίες αποφάσεις που η πραγματικότητα επιβάλλει. 
Η Ελλάδα, παρά την κριτική που δέχεται, κατάφερε την προηγούμενη διετία να δημιουργήσει ένα βασικό σύστημα διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών. Είναι αλήθεια ότι οφείλει να εντείνει τις προσπάθειές της για την επιτάχυνση των διαδικασιών ελέγχου και χορήγησης ασύλου και κυρίως να δώσει ένα σαφές μήνυμα «μη προτροπής»: ότι η χώρα δεν προσφέρεται για ανεξέλεγκτο πέρασμα προς τον ευρωπαϊκό βορρά.
Είναι όμως απαραίτητο να υπάρξει μια γενναία, συνολική προσέγγιση του προβλήματος σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χρειάζεται μια νέα, κοινή μεταναστευτική πολιτική, με βάση τις αρχές της αλληλεγγύης και του δίκαιου επιμερισμού της ευθύνης. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την πρακτική, όσο και συμβολική υποχρέωση να επανεξετάσει το νομικό πλαίσιο του Δουβλίνου. Οι προβλέψεις της υφιστάμενης συνθήκης όσον αφορά τις χώρες εισόδου, όπως η Ελλάδα, δεν είναι μόνο βαθιά άδικες, αλλά και αντιπαραγωγικές. Δεν είναι δυνατόν
μια χώρα μικρή και σε παρατεταμένη οικονομική κρίση, να διαχειρίζεται το 90% των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη. Οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στο πρόσφατο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για μια δίκαιη και υποχρεωτική κλείδα κατανομής των αιτούντων άσυλο και δημιουργία μόνιμου μηχανισμού μετεγκατάστασης, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
Απαιτείται ωστόσο και μια συνολική επανεξέταση της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής, με έμφαση στην ενίσχυση της συνεργασίας για την εξάρθρωση των κυκλωμάτων διακίνησης, για τη διευκόλυνση της επιστροφής όσων δεν δικαιούνται άσυλο, αλλά και για την εξάλειψη των παραγόντων που δημιουργούν το κύμα της μετανάστευσης. 
Όσο η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει διασπασμένη και αδρανής στο μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα, οι συνέπειες θα γίνονται όλο και πιο σοβαρές. Θα ανοίγει ο δρόμος για την ενίσχυση των ακραίων ρευμάτων εθνικισμού και ρατσισμού, θα τίθενται σε κίνδυνο θεμελιώδεις κατακτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως τα ανοικτά σύνορα και η ελεύθερη διακίνηση των πολιτών της. 
Σήμερα, η Ευρώπη οφείλει να κάνει αυτό που δεν κατάφερε σε σχέση με την κρίση χρέους. Να λειτουργήσει με κοινό όραμα, με συνοχή, με αποφασιστικότητα. Εάν δεν το κάνει το φάσμα της αμφισβήτησης, του απομονωτισμού, ακόμα και του εθνικισμού, θα γίνει ακόμη πιο ορατό.