Οι εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών (ΙΝ.ΕΜ.Υ.) της Ε.Σ.Ε.Ε. για συρρίκνωση του κύκλου εργασιών του μηνός Δεκεμβρίου το 2015 κατά -8,3% σε σύγκριση με εκείνον του 2014, εδράζονται σε μία αλληλουχία γεγονότων, που επέδρασαν αρνητικά τόσο στη ψυχολογία των καταναλωτών (μείωση καταναλωτικής δαπάνης), όσο και στην απρόσκοπτη λειτουργία των επιχειρήσεων. Ο τζίρος του Δεκεμβρίου 2015 εκτιμάται στα 3,22 δις ευρώ, έναντι των 3,51δις ευρώ το 2014 (μείωση 8,3%) και τα 5,6 δις ευρώ τζίρου το 2009 (μείωση 42%).

Αναλυτικά η μεταβολή του τζίρου στις κατηγορίες του λιανικού εμπορίου για το μήνα Δεκέμβριο από το 2009 μέχρι τώρα, καταγράφεται σε -19,9% στα καταστήματα τροφίμων -36,4% στα πολυκαταστήματα, -28,8% στα καύσιμα, -36,% στα ποτά και καπνό, -38,1% στα φαρμακευτικά-καλλυντικά, -42,9% σε ένδυση-υπόδηση, -56,1% στον οικιακό εξοπλισμό και -28,1% στα βιβλία-χαρτικά.

Ειδικότερα, οι σημαντικότερες παράμετροι της εκτιμώμενης ετήσιας πτωτικής πορείας του τζίρου στα καταστήματα λιανικής, σταχυολογούνται ως εξής:

• Οι παρενέργειες από την επιβολή των Capital Controls στη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του έτους, αν και βαίνουν σταδιακά μειούμενες με τις επιχειρήσεις να επιδεικνύουν υψηλό βαθμό προσαρμοστικότητας, συνεχίζουν να αποτελούν περιοριστικό παράγοντα της προώθησης και ανάπτυξης του εγχώριου επιχειρείν.

• Η πληθώρα φορολογικών υποχρεώσεων που πρέπει να διευθετηθούν μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου (3η δόση ΕΝΦΙΑ, πληρωμή τελών κυκλοφορίας 2016, δόση στο πλαίσιο ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών, καταβολή ΦΠΑ για τις μεγάλες επιχειρήσεις), συνιστά ανασταλτικό παράγοντα της τόνωσης της δαπάνης του καταναλωτικού κοινού, που παρατηρείται διαχρονικά στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα κάθε έτους.

• Η διαπιστωμένη μεταρρυθμιστική κόπωση φορέων τόσο του Ιδιωτικού όσο και του Δημόσιου τομέα, σαν αποτέλεσμα των υπέρμετρων απαιτήσεων, δημοσιονομικού κυρίως χαρακτήρα, που εγείρουν οι δανειστές μας, αποσυντονίζουν την Αγορά και διαμορφώνουν ένα κλίμα αβεβαιότητας και συνεχούς αναβλητικότητας.

Οι μετρήσεις και οι εκτιμήσεις του ΙΝΕΜΥ της ΕΣΕΕ δείχνουν ότι παρά τις χαμηλές τιμές στην αγορά κατά τη διάρκεια της φετινής χριστουγεννιάτικη περιόδου καταγράφεται αισθητά μειωμένος τζίρος στα εμπορικά καταστήματα για πολλούς και γνωστούς λόγους. Η καταβολή του δώρου των Χριστουγέννων στον ιδιωτικό τομέα, για άλλη μια χρονιά χρησιμοποιήθηκε από τους περισσότερους για φόρους και από άλλους για ολιγοήμερες διακοπές σε χειμερινούς προορισμούς που είχαν απόλυτη πληρότητα και προφανώς θα κοστίσουν λιγότερο από τη παραμονή στα αστικά κέντρα, τις νυχτερινές εξόδους, τις επισκέψεις και την αγορά δώρων για κοινωνικές υποχρεώσεις. Η δικαιολογία που συχνά χρησιμοποιεί ο ελληνικός λαός "η φτώχια θέλει καλοπέραση" είχε προφανώς και φέτος μεγάλη εφαρμογή και πολλή πέραση. Οι αντίξοες συνθήκες υπό τις οποίες καλούνται σήμερα να δραστηριοποιηθούν και να επιβιώσουν χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με κυριότερες όλων την εφαρμογή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, τις κατασχέσεις λογαριασμών για οφειλές αλλά και τις αλλεπάλληλες επιβαρύνσεις φορολογικού κυρίως περιεχομένου, είχαν σαν αποτέλεσμα τη διαμόρφωση δυσοίωνων εκτιμήσεων για το ύψος του φετινού τζίρου στην Αγορά. Οι δυσκολίες που προέκυψαν στη διάρκειας του 2015 δεν αποτυπώνονται πάντως στην εξέλιξη της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης στο σύνολο της. Το 2015 σε σταθερές τιμές εκτιμάται μια αύξηση 2% και απο τα 127,1 δις ευρώ του 2014, το σύνολο της ιδιωτικής κατανάλωσης το 2015 ενδέχεται να πλησιάσει τα 130 δις ευρώ και τα επίπεδα του 2012. Δυστυχώς όμως η αύξηση αυτή των περίπου 2,7 δις ευρώ δεν προστίθεται στο τζίρο του λιανικού εμπορίου που φαίνεται να έχει ετήσιες απώλειες περίπου 1,33 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 300 εκ. ευρώ από την εορταστική περίοδο του φετινού Δεκεμβρίου. Η ποσοστιαία βεβαίως αρνητική μεταβολή από το 2009 με τα 158,9 δις ευρώ, τα 148,7 του 2010, τα 137,4 του 2011, τα 129,3 του 2012, τα 127,5 του 2013 και μέχρι τα 127,1 του 2014, καταδεικνύει τη κατακόρυφη πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 20%.

Από τη κίνηση και τον τζίρο των τριών Κυριακών του Δεκεμβρίου, είναι ξεκάθαρο πως η παραδοσιακή Κυριακή 20/12 πριν τα Χριστούγεννα, ήταν κατά γενική ομολογία, μακρά η καλύτερη σε μικρές και μεγάλες αγορές και πόλεις σε όλη την Ελλάδα, σε επισκεψιμότητα.

Ας ελπίσουμε πως η φετινή χρονιά και η εορταστική περίοδος θα αποτελέσει το πολυπόθητο σημείο καμπής, το οποίο θα επιτρέψει τη μελλοντική τόνωση της ιδιωτικής κατανάλωσης και την αύξηση του τζίρου όλων των εμπορικών επιχειρήσεων στην ελληνική αγορά.