Ups & Downs στις τιμές του Μόραλη
<p>Οι φόβοι για νέο κράχ, οι κινήσεις διατήρησης και η αναθέρμανση της αγοράς του μεγάλου εικαστικού</p>
Πριν από δέκα χρόνια, οι ειδικοί στη δευτερογενή αγορά του Γιάννη Μόραλη περιέγραφαν δυνατό καλπασμό των τιμών. Η υπογραφή του άρχισε να γίνεται κορυφαίο όνομα στις καταλογογραφήσεις ενώ τα... παζάρια πλήθαιναν στην ιδιωτική αγορά.
Πράγματι, ο καλπασμός δεν άργησε να έρθει και τα νούμερα διάβηκαν μια ξέφρενη κούρσα! Το 2006, ο πίνακας «Summer» καταφέρνει όχι μόνο να ξεπεράσει τις αρχικές τιμές εκτίμησης που κυμαίνονταν μεταξύ 190.000 και 270.000 ευρώ αλλά και να κάνει νέα τιμή ρεκόρ, αγγίζοντας τα 361.800 ευρώ σε δημοπρασία του οίκου Bonhams. Ενα χρόνο πριν, το έργο «Διάλογος» είχε πουληθεί προς 310.800 ευρώ, ενώ οι αρχικές τιμές κυμαίνονταν από 150.000 έως 225.000 ευρώ. Το 2007, το έργο «Σύνθεση» εκτιμάται στα ίδια περίπου επίπεδα: δηλαδή μεταξύ 190.000 και 260.000 ευρώ. Ωστόσο, όχι απλά οι τιμές του καλπάζουν αλλά εκτοξεύονται πέραν κάθε προσδοκίας, και το έργο σκαρφαλώνει στην κορυφή του top 10 της δημοπρασίας των Bonhams με την ανεπανάληπτη τελική τιμή των 735.600 ευρώ! Την ίδια χρονιά στον οίκο Sotheby’s, πωλείται προς 569.446 ευρώ, το έργο «Καλοκαίρι» ξεπερνώντας τα προγνωστικά.
Το όνομα του Μόραλη, σημειώνεται και στην ατζέντα των πρώτων ελληνικών art funds που θα στήνονταν λίγους μήνες αργότερα με τη μορφή των private equity funds. Οι ιδιοκτήτες του συγκεκριμένου fund κατατάσσουν εκείνη την περίοδο τους πίνακες του Μόραλη στην κατηγορία των ζωγράφων της γενιάς του ’30 που θα καταλάμβανε το 40%, ενώ υπήρχαν και οι σκέψεις να συμπεριληφθούν έργα του σε ένα άλλο, ανεξάρτητο fund που θα περιελάμβανε μόνο έργα blue chips.
Πτώση και διατήρηση
Ενα χρόνο αργότερα, οι τιμές αρχίζουν να χαμηλώνουν στον οίκο Sotheby’s: ένας άτιτλος πίνακας που λαμβάνει εξαιρετικές κριτικές από τους επισκέπτες και ενδιαφερόμενους, εκτιμάται στην ελκυστική μεν τιμή των 98.192 – 147.287 ευρώ, αλλά δεν καταφέρνει να πωληθεί για περισσότερο από 229.830 ευρώ.
Μικρή άνοδο σημειώνει το «Eroticon» που πωλείται μέσω Sotheby’s το 2011 προς 274.374 ευρώ. Το 2012 το «Figurehead» βγαίνει σε Greek Sale του οίκου Bonhams και αγγίζει 118.850 στερλίνες, ενώ το 2014 ξαναγίνεται ένα έντονο up με τον πίνακα «Full Moon L» που πωλείται ) προς 220.000 στερλίνες (333.125 ευρώ). Η τελευταία αυτή κίνηση, θεωρείται μακράν από τις καλύτερες πωλήσεις που έχουν επιτευχθεί το τελευταίο διάστημα εφόσον είναι κλειδί για τη διατήρηση των επιπέδων στις τιμές των έργων του, σε μια εποχή όπου η ελληνική αγορά τέχνης βαλτώνει όλο και πιο πολύ.
Φέτος, οι ιδιώτες που κατέχουν πίνακα του Μόραλη παραμένουν ιδιαίτερα σκεπτικοί, καθώς δεν μπορούν να προβλέψουν τη μέγιστη τιμή πώλησης, ούτε και να συμφωνήσουν συνεπώς για τα επίπεδα των εκτιμήσεων. Από τη μια η αγορά είναι άκρως υποτονική, από την άλλη υπάρχουν φόβοι για νέα κατάρρευση τιμών.
Αναθέρμανση από Ζουμπουλάκη
Μεγάλο ρόλο στη διατήρηση τιμών των έργων του Γιάννη Μόραλη αλλά και στην αναθέρμανση των αγοραπωλησιών, έπαιξε πρόσφατα η δωρεά σημαντικού γλυπτού του που πραγματοποίησε η Πέγκυ Ζουμπουλάκη, ιδιοκτήτρια των ομώνυμων γκαλερί, η οποία υπήρξε στενή φίλη και art dealer του Γιάννη Μόραλη, αντιπροσωπεύοντάς τον κατ’ αποκλειστικότητα στην αγορά. Πρόκειται για ένα άτιτλο έργο το οποίο είχε παρουσιαστεί στην έκθεση «Προεκτάσεις» το 2004 στην γκαλερί Ζουμπουλάκη.
Το έργο θα σηματοδοτήσει, από τη θέση του στο λιμάνι του νησιού, τους φετινούς εορτασμούς και θα παραμείνει εκεί μέχρι τις 18 Σεπτεμβρίου 2016, όπου και λήγει η Γιορτή του Φιστικιού -κορυφαία διοργάνωση του νησιού με δεκάδες χιλιάδων επισκέπτες. Η φετινή 8η Γιορτή, θα έχει κεντρικό άξονα των πολιτιστικών της εκδηλώσεων το «Έτος Γιάννη Μόραλη».
Οπως επισημαίνουν οι συντελεστές της κίνησης αυτής, η Αίγινα είναι το νησί που περνούσε τα καλοκαίρια ζωγραφίζοντας ο Γιάννης Μόραλης, η Αίγινα, αφιερώνει το φετινό καλοκαίρι στα 100 χρόνια από την γέννησή του.