Η δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων, αποτελεί μια σημαντική πρόκληση, με οικονομικές αλλά και κοινωνικές προεκτάσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση οφείλει η Πολιτεία να αξιοποιήσει όλους τους διαθέσιμους πόρους και εργαλεία πολιτικής, ενθαρρύνοντας ιδιαίτερα την αυτοαπασχόληση και την ανάληψη επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Ο αριθμός των προτάσεων που κατατίθενται στις προκηρύξεις σχετικών δράσεων του ΕΣΠΑ είναι δηλωτικός, όχι μόνο της ανάγκης για απασχόληση, αλλά και του εξαιρετικού δυναμικού νέων καταρτισμένων ανθρώπων που διαθέτει η χώρα.

Με τη δημοσίευση του προσωρινού καταλόγου Δυνητικών Δικαιούχων και του Κατάλογου με τη βαθμολογική κατάταξη όλων των επιχειρηματικών σχεδίων στη Δράση «Ενίσχυση της Αυτοαπασχόλησης Πτυχιούχων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης» του ΕΠ «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία, απορρίπτονται 13.481 επιχειρηματικά σχέδια, με συνολικό αιτούμενο επιλέξιμο προϋπολογισμό άνω των 322 εκατ. ευρώ, λόγω εξάντλησης της συνολικής προς διάθεση συγχρηματοδοτούμενης δημόσιας δαπάνης. Εγκρίνονται, αντίθετα, μόλις 2.444 επενδυτικά σχέδια, συνολικού προϋπολογισμού 62.033 ευρώ.

Τα επιχειρηματικά σχέδια που προτάθηκαν για χρηματοδότηση στο πλαίσιο της συγκεκριμένης δράσης, αφορούν ως επί το πλείστον πτυχιούχους ανέργους που επιθυμούν να ανοίξουν την δική τους επιχείρηση αλλά και ελεύθερους επαγγελματίες. Εάν αυτά τα σχέδια, που πληρούσαν τους όρους του προγράμματος, εγκρίνονταν θα έδιναν διέξοδο σε χιλιάδες πτυχιούχους, ενώ θα δημιουργούσαν υπερδιπλάσιες θέσεις απασχόλησης. Σε μια περίοδο όπου το brain drain και η φυγή ανθρώπινου κεφαλαίου συνιστούν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας, είναι ανάγκη να εξαντληθεί κάθε δυνατότητα ενίσχυσης των ανωτέρω δυνητικά δικαιούχων.

Πρόταση του ΕΒΕΑ προς τον αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης είναι να διατεθούν στους δυνητικά δικαιούχους του πρώτου κύκλου τα χρήματα που είχε προβλεφθεί να διατεθούν σε δεύτερη πρόσκληση υποβολής, στο πλαίσιο του προγράμματος. Με τον τρόπο αυτό θα εξοικονομούνταν χρόνος και χρήματα τόσο από το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, όσο και από τους ανέργους που θα κληθούν να υποβάλουν εκ νέου επιχειρηματικό σχέδιο. Δεν υπάρχει σκοπιμότητα στην προκήρυξη ενός νέου κύκλου με τους ίδιους δικαιούχους όταν εγκρίθηκαν στον α’ κύκλο μόλις 1 στις 15 προτάσεις, λόγω εξάντλησης του προϋπολογισμού.

Παράλληλα, με σκοπό να μειωθεί ο όγκος των εγκεκριμένων επενδυτικών σχεδίων και να δοθεί προτεραιότητα στα ώριμα σχέδια, που θα επιφέρουν άμεση μείωση της ανεργίας και χρήματα στην αγορά, θα μπορούσε να υπάρξει η πρόβλεψη, να δικαιούνται ενίσχυσης μόνο όσοι από τους δυνητικά δικαιούχους αποδείξουν ότι έχουν πραγματοποιήσει μέρος (π.χ. το 30%) των δαπανών του επενδυτικού τους σχεδίου εντός συγκεκριμένου διαστήματος.

Με τις παρεμβάσεις αυτές, μπορεί να δοθεί μια σημαντική ευκαιρία σε χιλιάδες ανέργους και ελεύθερους επαγγελματίες, με άμεσο θετικό αντίκτυπο στην απασχόληση και στην οικονομία. Η ευελιξία και η προσαρμογή στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς, με τήρηση – πάντα – των κανόνων που διέπουν την απορρόφηση πόρων των Διαρθρωτικών Ταμείων, μπορεί να αναδείξει το νέο ΕΣΠΑ σε ουσιαστικό εργαλείο εξόδου από την κρίση.