Της Ιωάννας Καλαντζάκου- Τσατσαρώνη(*)

Το άχρηστο τρίτο μνημόνιο, που υπέγραψε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, τελείωσε, αλλά η κρίση παραμένει. Παραμένει η αδυναμία της χώρας να δανειστεί, η αδυναμία του τραπεζικού συστήματος να σταθεί. Παραμένει και εντείνεται η οικονομική ανασφάλεια των Ελλήνων, η αδυναμία τους να πληρώσουν τους φόρους και τις εισφορές τους, ο κίνδυνος να χάσουν τα σπίτιά τους εξαιτίας του ΕΝΦΙΑ που έχει υπολογιστεί σε αξίες παράλογες και εξωπραγματικές.

Στο συνταξιοδοτικό και ασφαλιστικό ζήτημα, η ανασφάλεια κυριαρχεί. Και έχει όνομα. Είναι έργο της σημερινής κυβέρνησης και μόνο.

Θα υπήρχε στο τραπέζι το ζήτημα της μείωσης των συντάξεων, αν δεν είχε μεσολαβήσει η αναξιοπιστία της κυβερνητικής πολιτικής; Θα είχε υπάρξει η ανάγκη για 21 μειώσεις επί της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αν δεν ανακοπτόταν η πορεία ανάκαμψης στα τέλη του 2014; Θα μιλούσαμε τώρα για το αν θα αποτραπεί η νομοθετημένη 22η μείωση με την περικοπή της προσωπικής διαφοράς;

Η απάντηση είναι μονολεκτικά όχι. Το ασφαλιστικό «άνοιξε» επειδή η σημερινή κυβέρνηση, με την «υπερήφανη διαπραγμάτευση» του 2015, ανέστειλε την αναπτυξιακή δυναμική που είχε επιτευχθεί το 2014 και γύρισε τη χώρα πίσω, φορτώνοντάς την με πρόσθετο χρέος 100 δισεκατομμυρίων και καταδικάζοντάς την σε δύο χρόνια ύφεσης το 2015-2016, όταν το 2014 οι ίδιοι οι δανειστές μας πρόβλεπαν ότι αυτά τα χρόνια θα ήταν χρόνια ανάπτυξης.

Η κυβέρνηση, λοιπόν, είναι που προκάλεσε την όξυνση του ασφαλιστικού. Και με τον ν. 4387, τον γνωστό νόμο Κατρούγκαλου, αντί να το εξυγιάνει, το κατέστρεψε.

Γιατί ο νόμος Κατρούγκαλου δεν είναι μόνο άδικος και αντισυνταγματικός: είναι και αντιαναπτυξιακός. Tιμωρεί την παραγωγική εργασία, φτωχοποιεί τη μεσαία τάξη και καθιστά την εισφοροδιαφυγή και τη φοροδιαφυγή σε όρους επιβίωσης!

Ο νόμος Κατρούγκαλου πρέπει να καταργηθεί, γιατί:

* Δεν θεσπίζει ασφαλιστικό σύστημα, αλλά μία παράλληλη φορολογία.

* Επιβάλλει εξοντωτικές εισφορές χωρίς ανταποδοτικότητα σε όσους μπορούν να πληρώσουν, για να συγκεντρώνει χρήματα τώρα αδιαφορώντας για το τι θα συμβεί στο μέλλον.

* Δεν σέβεται τις αρχές της αναλογικότητας, της ανταποδοτικότητας και της ασφαλιστικής δυνατότητας των εργαζομένων.

* Με τις εξοντωτικές εισφορές, ωθεί τους ασφαλισμένους είτε σε πρόωρη συνταξιοδότηση, είτε σε φοροδιαφυγή και εισφοροδιαφυγή, αφού διαφορετικά δεν μπορούν να επιβιώσουν.

* Με τον τρόπο αυτό, τελικά υπονομεύει τη βιωσιμότητα των Ταμείων, τα οποία δήθεν είχε στόχο να διασώσει.

* Προβλέπει εξοντωτικές εισφορές χωρίς ανταποδοτικότητα και τιμωρεί όσους εργάζονται πάνω από 25 χρόνια και τους ελεύθερους επαγγελματίες.

* Με την έλλειψη ανταποδοτικότητας, ο νόμος Κατρούγκαλου ουσιαστικά καταργεί και την αλληλεγγύη των γενεών.

* Ο νόμος Κατρούγκαλου είναι, δηλαδή, ένα παράλληλο φορολογικό σύστημα, ένας καθαρός εισπρακτικός μηχανισμός που επιχειρεί αναδιανομή «από την πίσω πόρτα», πάντοτε με ελατήρια τις ταξικές εμμονές και ιδεοληψίες και τις εκλογικές στοχεύσεις των κυβερνώντων. Στόχος του είναι να πληρώνουν εξοντωτικές εισφορές όσοι μπορούν – για την ακρίβεια όσοι δεν μπορούν να «κρυφτούν» και να κρύψουν- για να χρηματοδοτούν την ασφάλιση των υπολοίπων.

* Η δε «ασφάλιση» αποτελείται από ένα σύστημα με ριζικά μειωμένες συντάξεις και τεράστια ζημία όσων έχουν εργαστεί πολλά χρόνια. Μια ασφάλιση - ισοπέδωση της μεσαίας τάξης και πτώση όλων στον «ελάχιστο κοινό παρονομαστή»

- στα όρια της πενίας. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι 2,6 εκατ. συνταξιούχοι θα χάσουν 1-3 συντάξεις ετησίως σε σχέση με το παρελθόν.

* Ο νόμος Κατρούγκαλου δεν είναι, άρα, μόνο άδικος και ταξικός. Είναι και «ψευδο-προνοιακός», αφού η σχέση εισφορών – παροχών, που εισήγαγε, δεν αποτελεί κοινωνική πρόνοια, αλλά δημόσια δήμευση.

Τα δημευτικά χαρακτηριστικά του νόμου Κατρούγκαλου είναι εξοντωτικά ιδίως για τους ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι έχουν κυριολεκτικά ισοπεδωθεί.

Πρώτα, εισήγαγε τον υπολογισμό εισφορών με βάση το εισόδημα χωρίς καμία διαφοροποίηση παροχών. Στη συνέχεια, με την τροποποίηση Αχτσιόγλου, που ψηφίστηκε με το α.58 του ν. 4472/2017, θεσπίστηκε το εξωφρενικό να καταβάλλονται εισφορές και επί των εισφορών του προηγούμενου έτους, που υπολογίζονται ως εισόδημά τους ενώ είναι δαπάνη! Πληρώνουν, δηλαδή, οι ελεύθεροι επαγγελματίες ασφαλιστικές εισφορές και για τις …εισφορές που πλήρωσαν την προηγούμενη χρονιά. Σκεφθείτε ότι δικηγόρος με καθαρό φορολογητέο εισόδημα 20.000 θα καταβάλει υπό το σημερινό νομοθετικό καθεστώς το 2018 εισφορές € 5.620 και το 2019 € 6.612. Αν υπολογιστεί η φορολογία εισοδήματος (όπου δεν προβλέπεται κανένα αφορολόγητο) θα του μείνουν για να ζήσει 10.400 – το 50% αναλίσκεται σε εισφορές και φόρους. Σε ελεύθερους επαγγελματίες με ψηλότερο εισόδημα, η αθροιστική επιβάρυνση ξεπερνά το 70% του εισοδήματός τους!

Οι καταστρεπτικές επιπτώσεις του νόμου Κατρούγκαλου-Αχτσιόγλου είναι ήδη πασιφανείς:

* Από τον Μάιο 2016 μέχρι τον Νοέμβριο 2017, 111.200 επαγγελματίες είχαν κλείσει τα βιβλία τους. Ο αριθμός εκτοξεύθηκε σε 200.000 μέχρι τον Αύγουστο 2018.

* Επιτείνεται η μετανάστευση μορφωμένων Ελλήνων στο εξωτερικό. Παρότι λόγω της ελεύθερης διακίνησης εντός της Ε.Ε. τα σχετικά στοιχεία δημοσιεύονται με καθυστέρηση, η τάση φυγής είναι εμφανής στις μετρήσεις: στην τελευταία ετήσια

έρευνα της ICAP τον περασμένο Ιούνιο, σχεδόν οι μισοί ερωτηθέντες δήλωσαν ότι έπιασαν δουλειά στο εξωτερικό την τελευταία τριετία, ενώ το 36% του συνόλου των ερωτηθέντων δήλωσε ότι «δεν θα γυρίσει ποτέ» στην Ελλάδα.

* Αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των οφειλετών προς τα ασφαλιστικά ταμεία και το Δημόσιο εξαιτίας της αδυναμίας πληρωμής των εξοντωτικών εισφορών και φόρων. Στα ταμεία οφείλουν 1.392.000 Έλληνες, από τους οποίους οι 687 χιλ. οφείλουν ποσά μέχρι 5.000 ευρώ, ενώ 299 χιλιάδες οφείλουν ποσά 5.000-15.000 ευρώ.

* Αυξάνεται η εισφοροδιαφυγή και η μαύρη εργασία, καθώς και η μερική απασχόληση εις βάρος της πλήρους.

* Το υποτιθέμενο πλεόνασμα του ΕΦΚΑ οφείλεται στην ιδιοποίηση του πλεονάσματος και των πόρων των υγιών ταμείων, τα οποία απορρόφησε, καθώς και στη συστηματική μακρά καθυστέρηση στην απονομή νέων συντάξεων.

Ενόψει όλων αυτών, η προσπάθεια της κυβέρνησης να πείσει ότι μάχεται για τη διατήρηση της προσωπικής διαφοράς στους παλιούς συνταξιούχους είναι μία ακόμη κραυγαλέα απόπειρα παραπλάνησης.

Ούτε λίγο-ούτε πολύ, η Κυβέρνηση ζητεί να τη χειροκροτήσουμε αν καταφέρει (ευκταίο ασφαλώς, αν και εξαιρετικά αμφίβολο) να αποτρέψει αυτό που η ίδια δημιούργησε ως πολιτική και οικονομική συνθήκη και αυτό που η ίδια έχει ήδη νομοθετήσει!

* Πολιτικά, η κυβέρνηση εμπαίζει τους συνταξιούχους. Τις περικοπές των συντάξεων τις ψήφισαν οι κυβερνητικοί βουλευτές – και όχι η αντιπολίτευση. Απέρριψαν μάλιστα και τροπολογία της Ν.Δ. τον Ιούλιο 2018 για την κατάργηση των περικοπών.

* Η κυβέρνηση εμφανίζεται, έτσι, να προσπαθεί να καταργήσει κάτι που ήδη συμφώνησε και νομοθέτησε. Και στο βωμό των εσωτερικών εντυπώσεων, παρουσίασε προσχέδιο προϋπολογισμού με δύο εναλλακτικά «σενάρια», πράγμα που αποτελεί διεθνές παράδοξο. Αυτά προκαλούν γενικότερη καχυποψία ως προς

τις μεταρρυθμιστικές βουλήσεις της κυβέρνησης τόσο στους δανειστές -ήταν ενδεικτική η ανακοίνωση του γραφείου τύπου της γερμανικής καγκελαρίας, όσο και στις αγορές, όπως φάνηκε με την επίθεση στις τραπεζικές μετοχές.

* Στο ουσιαστικό θέμα, η περικοπή της προσωπικής διαφοράς ανατρέπει, ασφαλώς, τη ζωή πλήθους συνταξιούχων. Παράλληλα, όμως, υπάρχει το πραγματικό και νομικό ζήτημα του γιατί διαφοροποιούνται άνθρωποι με τα ίδια στοιχεία ασφάλισης με μόνο κριτήριο το αν συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον νόμο Κατρούγκαλου.

Το ασφαλιστικό σύστημα ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ τιμωρεί, λοιπόν, την μακρά και παραγωγική εργασία και διώχνει τους εργαζόμενους από την αγορά εργασίας ή και από τη χώρα. Λειτουργεί, άρα, αρνητικά για το ΑΕΠ και την ανάπτυξη. Η ανάπτυξη, όμως, είναι αναγκαία προϋπόθεση για την εξυγίανση του ασφαλιστικού συστήματος. Αν υπολογίσει κανείς την υπογεννητικότητα και τη γήρανση του πληθυσμού, μόνο η αύξηση του ΑΕΠ με επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας και εργασία υψηλής παραγωγικότητας μπορεί να αποκαταστήσει ισορροπία του ασφαλιστικού συστήματος.

Το σύστημα, που εξήγγειλε η Νέα Δημοκρατία, αποβλέπει στην αποκατάσταση αυτής της ισορροπίας με όρους δικαίου, με όρους ανταμοιβής της εργασίας. Προβλέπει ένα σύστημα με χαμηλότερες εισφορές και ανταποδοτικό χαρακτήρα, ώστε οι άνθρωποι να έχουν κίνητρο να εργάζονται και οι επιχειρήσεις να επενδύουν. Αυτό θα υπηρετήσει και την ανάπτυξη, αλλά και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Η πρόταση της Ν.Δ. προβλέπει αφενός εθνική σύνταξη με προνοιακά χαρακτηριστικά, αφετέρου κεφαλαιοποιητικό μέρος, που εγγυάται στον ασφαλισμένο εργαζόμενο ότι οι εισφορές του δεν οδεύουν στο ..πηγάδι, αλλά κεφαλαιοποιούνται προς όφελός του. Παρέχει επίσης κίνητρα ώστε οι ασφαλισμένοι να συνάπτουν, εάν θέλουν, και ιδιωτική ασφάλιση με εγγυήσεις εποπτείας των εταιρειών που θα τις παρέχουν: ενθαρρύνει, δηλαδή, την αποταμίευση μακράς πνοής, που μπορεί να έχει σημαντικά θετικά αποτελέσματα, ακόμη και αν διαθέτει κανείς ένα μικρό ποσό κάθε χρόνο – αλλά το κάνει από νέος μέχρι την ηλικία συνταξιοδότησης.

Η πρόταση της Ν.Δ. προβλέπει ριζική αναμόρφωση του συστήματος-τέρατος των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ καταργώντας τον νόμο Κατρούγκαλου (ν.4387/2016) και την τροποποίησή του με τον νόμο Αχτσιόγλου (ν.4472/2017) καθώς και τις ασφαλιστικές ρυθμίσεις του Μεσοπρόθεσμου (ν.4512/2018).

Επίσης, το πρόγραμμα της Ν.Δ. εντάσσει το ασφαλιστικό σε μία συνολική αναπτυξιακή πολιτική, που αποβλέπει σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Όπως είπαμε, μόνο η αύξηση του ΑΕΠ, που έπεσε κατά 25% λόγω της κρίσης, μπορεί να σπάσει τον νοσηρό φαύλο κύκλο της διαρκούς μείωσης των συντάξεων. Η σημερινή κυβέρνηση, όμως, λειτουργεί αντιαναπτυξιακά. Σε όλους τους τομείς:

* Πρώτα, στην ίδια τη χρηματοδότηση της χώρας. Για να διαφημίσει μία υποτιθέμενη «καθαρή έξοδο» από τα μνημόνια, συνήψε ένα άτυπο μνημόνιο με ασφυκτικούς όρους και καμία δανειακή παροχή. Το αποτέλεσμα, ενόψει και των διεθνών εξελίξεων και της κρίσης στην Ιταλία, ήταν να βρεθεί η χώρα εκτός αγορών. Όταν όμως μία χώρα αδυνατεί να δανειστεί, αδυνατούν να δανειστούν και οι τράπεζες και οι επιχειρήσεις της.

* Δεύτερον, στην αντιμετώπιση των μεγάλων επενδύσεων. Από τη Χαλκιδική μέχρι το Ελληνικό οι επενδυτές αντιμετωπίζουν κυριολεκτικό ανταρτοπόλεμο από τον ΣΥΡΙΖΑ, με αποτέλεσμα να καθυστερούν έργα που θα δημιουργούσαν χιλιάδες θέσεις εργασίας.

* Τρίτο, στις δαπάνες. Το Δημόσιο δεν πληρώνει τους δανειστές του. Οι οφειλές του ξεπέρασαν και πάλι τα 3 δισ. ευρώ (ενώ η κυβέρνηση έχει λάβει 7 δισ. ειδικά για την αποπληρωμή χρεών). Το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων έχει παγώσει. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση διανέμει προεκλογικά εφάπαξ επιδόματα-«καθρεφτάκια», μήπως παραπλανήσει τους εκλογικούς πελάτες της, και δαπανά πολύτιμα κεφάλαια σε αδιαφανείς και περιττές προσλήψεις.

Η εξυγίανση του ασφαλιστικού συστήματος εντάσσεται στους πρωταρχικούς στόχους της Ν.Δ, στα πλαίσια της συνολικής εξυγίανσης της παθογένειας σε όλους τους τομείς.

Το πρόγραμμα της Ν.Δ. είναι η θετική πρόταση διακυβέρνησης που έχει ανάγκη η χώρα με στόχο την υγιή ανάπτυξη και τις παραγωγικές επενδύσεις.

Η Ν.Δ είναι η μόνη δύναμη αλλαγής, η μόνη δύναμη ελπίδας και ο Κ. Μητσοτάκης ο μοναδικός που μπορεί πραγματικά με την γνώση του και την ευθυκρισία του, τη μαχητικότητά του και τη δουλειά του, να δώσει ελπίδα στους νέους , φροντίδα και ζεστασιά για τους ηλικιωμένους – Ένα καλύτερο μέλλον για όλους.

Η Ιωάννα Καλαντζάκου - Τσατσαρώνη είναι Δικηγόρος - τ. Αντιπρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών