Το αποτέλεσμα  του δημοψηφίσματος έχει πολλά «μυστικά». Το σαρωτικό «όχι» έχει τις αιτίες του, κρυφές και φανερές..Και είναι σαφές, ότι οι  πολιτικοί στυλοβάτες  του «ναι»δεν έκαναν  σωστά τη δουλειά τους, γιατί διαχειρίστηκαν μία  πολύ σοβαρή υπόθεση με  μονοδιάστατες μετωπικές επιθέσεις στον ΣΥΡΙΖΑ. Έλειψε η απαραίτητη ανάλυση του κοινωνικού τοπίου αυτής της περιόδου, έλειψε η  συγκροτημένη αντι-πρόταση και «επικοινωνιακά»  το πράγμα λειτούργησε με χονδροειδή τρόπο. Ετσι, τα τόσα λάθη, τα αλε-ρετούρ, οι αδεξιότητες και οι ερασιτεχνισμοί της κυβέρνησης  στη διαπραγμάτευση  δεν στάθηκαν αρκετά για να νικήσει το «ναι»,που αντιθέτως , μάλιστα , υπέστη βαριά ήττα.

Ίσως δεν θα ήταν άστοχο να προσθέσει κανείς  στις αιτίες της ήττας του «ναι» και  την άθλια και προσβλητική προς τους Ελληνες πολίτες  συμπεριφορά Γερμανών πολιτών,όπως ο απερίγραπτος  κ.Σούλτς που «ντόπαρε» μία μερίδα του κοινού  υπέρ του «όχι» - το οποίο υποτίθεται ότι ήθελε να καταστρέψει η πλευρά των πολιτικά  άξεστων «τύπου Σουλτς» παραγόντων της ΕΕ.

Τώρα «βροντερό» το «όχι» και ξεκίνημα μίας νέας φάσης της εθνικής περιπέτειας κάτω από σκοτεινό ακόμα ουρανό. Το σωστό και το λάθος συμπλέκονται. Το βέβαιο είναι, όμως, ότι η ελληνική κοινωνία ζητά τώρα από ΟΛΟΥΣ τους πολιτικούς παράγοντες του τύπου  ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ και  ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ με συνείδηση εθνικής ευθύνης. Και ίσως τα ισχυρά«σοκ»που έχουν υποστεί από την περιπέτεια της τρομερής  κρίσης η ελληνική κοινωνία και  όλες οι ηγεσίες, να ανοίξουν δρόμους για μια ριζική ανανέωση του πολιτικού προσωπικού της χώρας και για την  αποκατάσταση του νοήματος ορισμένων όρων και  πραγμάτων  , όπως είναι η λειτουργία της  δημοκρατίας και οι όροι συμμετοχής σ’ αυτήν, η πολιτική, η παραγωγική εργασία, η πρόοδος, το κράτος δικαίου, η δημόσια εκπαίδευση. Σήμερα, όλα τούτα έχουν υποστεί συντριπτικά κατάγματα.