Η φιλοσοφία υπαγορεύει αρχές και οι αρχές υπαγορεύουν πολιτικές. Οµως για έναν πολιτικό που υποσχέθηκε θαύµατα είναι ακραίως επικίνδυνο για τη χώρα όταν ο ίδιος πιστεύει ότι µπορεί να κάνει θαύµατα. Για έναν θαυµατοποιό είναι σίγουρα µια έντιµη υπόσχεση. Οχι, όµως, για τους πρωθυπουργούς. Και στον σηµερινό αριστερό πρωθυπουργό µας η σχέση γλώσσας και πραγµατικότητας µοιάζει εξαιρετικά υποτονική, ωσάν η ικανότητα της σκέψης να µην επαρκεί για την ανταπόκριση στην πραγµατικότητα.

O Αλέξης Τσίπρας επιλέγει ζογκλερικούς ελιγµούς σε κινούµενη µνηµονιακή άµµο, ενώ η καθεστωτική ιδεολογία σε σύµπνοια µε την αριστερή νοµενκλατούρα επικροτούν εµετικά τα «πάντα». Φαίνεται πως ο πρωθυπουργός αισθάνεται ότι δεν αντέχει το βάρος των στυγερών µέτρων και µεταρρυθµίσεων που υπέγραψε στο τρίτο Μνηµόνιο, οπότε θεατρικά αναζητά τον εχθρό, έτσι ώστε να παρουσιάζεται πως δίνει τη µάχη µε επιτυχία για την ελάφρυνση του χρέους µας και ότι «παλεύει» και για να µας διασώσει από τον ασφαλιστικό όλεθρο, την παράδοση των δανειοληπτών σε ξένα funds και όσα στυγερά µέτρα ζητά το ∆ΝΤ για να παραµείνει ο προστάτης µας.

ΜΙΑ ΧΩΡΑ µε εκθετικά µη βιώσιµο δηµόσιο χρέος, µε τεράστιες µαύρες τρύπες στις τράπεζες και πολίτες που όλοι χρωστούν σε όλους και κανείς δεν µπορεί να ξεπληρώσει κανέναν! Παρά τα «κουρέµατα» και τη λεηλασία του κρατικού προϋπολογισµού, µε τις άγριες περικοπές δαπανών που διοχετεύουν πλούτο κι έσοδα σε τοκοχρεολύσια προς ιδιώτες και επίσηµους πιστωτές, σαν τις τράπεζες και τα hedge funds, η κρίση γκρέµισε ένα ήδη αδύναµο οικοδόµηµα, υπονοµευµένο από ιδιοτελή συµφέροντα, παρασιτισµό, αδράνεια, ανικανότητα, κυνισµό. Η πτώχευση τα µεγέθυνε και πρόσθεσε τον πανικό και την εθελοδουλία.

Οι εκβιαζόµενες «µεταρρυθµίσεις» καλούνται να γίνουν πάνω σε ένα τοξικό υπόστρωµα ύφεσης, ανεργίας και λιτότητας. Είναι παράλογο. Είναι φανερό πια ότι πατάµε το κατώφλι µιας µείζονος αλλαγής ή µιας µείζονος κατάρρευσης.Εξι χρόνια µετά, τρία Μνηµόνια, αρκετά µεσοπρόθεσµα προγράµµατα και αµέτρητα πολυνοµοσχέδια-σκούπα έφεραν την εξαέρωση µισθών και συντάξεων, τη διάλυση του εργατικού δικαίου και του κοινωνικού κράτους, µια αγορά εργασίας-ζούγκλα και την ανεργία σε δυσθεώρητα επίπεδα. Η αρχική διάγνωση, ότι η κρίση χρέους στην Ελλάδα ήταν κρίση ρευστότητας, δηλαδή βραχυπρόθεσµης αδυναµίας αναχρηµατοδότησης του ελληνικού χρέους από τις αγορές, και όχι κρίση φερεγγυότητας, δηλαδή δυσκολία ή και αδυναµία αποπληρωµής του χρέους, κατέστρεψε τη χώρα. Αποδείχθηκε περίτρανα ότι το πρώτο Μνηµόνιο ήταν εσφαλµένο. Περιείχε κακές προβλέψεις και λανθασµένους «πολλαπλασιαστές». ∆εν πρόβλεψε σωστά τη βιωσιµότητα του χρέους. Καµία χώρα δεν έχει υποστεί, σε περίοδο ειρήνης, τέτοια αφαίµαξη του εισοδήµατός της και εκτόξευση της ανεργίας της, µε εξαίρεση τη Ρωσία, που κατά την περίοδο 1989-1998 έχασε 44% του ΑΕΠ της.

«ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ αίτιο όλων των κρίσεων παραµένει πάντα η φτώχεια και η περιορισµένη κατανάλωση των µαζών», έγραφε ο Μαρξ. Και το ποιος θα είναι πλούσιος και ποιος φτωχός παραµένει πάντα µια πολιτική απόφαση. Το κραχ του ’29 δεν γέννησε µόνο το Νιου Ντιλ του Ρούζβελτ, αλλά και το Νιου Ντιλ του Χίτλερ... Οι απαιτήσεις για όλο και σκληρότερη λιτότητα, χωρίς καµιά αντισταθµιστική αναπτυξιακή προσπάθεια, έχουν κάνει διπλή ζηµιά. Εχουν αποτύχει ως οικονοµική πολιτική, επιδεινώνοντας την ανεργία, χωρίς να αποκαταστήσουν την εµπιστοσύνη. Και επίσης έχουν δηµιουργήσει ένα τροµερό κύµα οργής, καθώς πολλοί Ευρωπαίοι έχουν εξοργιστεί, δικαίως ή αδίκως (ή και τα δύο), µε αυτό που θεωρούν σαν υπερβολική εξάσκηση της γερµανικής ισχύος. Ουδείς γνώστης της ευρωπαϊκής ιστορίας µπορεί να δει αυτή την επιστροφή του κλίµατος εχθρότητας χωρίς να νιώσει ρίγος.

ΟΙ ΚΡΙΣΕΙΣ εµφανίζονται πάντα απρόσκλητες και σε «ακατάλληλες» στιγµές. Μέχρι εδώ όλα είναι, εν µέρει τουλάχιστον, εύλογα, αναµενόµενα, ίσως και αναπόφευκτα. Η κυβέρνηση Τσίπρα λειτουργεί στα όρια του πανικού. Οµως, η διαγραφόµενη Ποµπηία του πρωθυπουργού είναι ακραίως επικίνδυνη. Η χώρα, από την επιβολή του πρώτου Μνηµονίου έως σήµερα, ζει ηµέρες χρεοκοπίας και καλπάζουσας φτωχοποίησης. Οι ολοένα ογκούµενες απαιτήσεις των δανειστών µας περιορίζουν όλο και περισσότερο την εθνική µας κυριαρχία. Πόσο αντέχουµε, άραγε, να ζήσουµε σε καθεστώς µειωµένης κυριαρχίας; Το πρώτο Μνηµόνιο υπεγράφη από πρωθυπουργό πρωτοφανούς στα χρονικά πολιτικής ανεπάρκειας, άνευ όρων, δίχως την παραµικρή απόπειρα διαπραγµάτευσης. Αποδέχτηκε προϋποθέσεις δανεισµού εξοντωτικές για τη χώρα και την παραγωγική της ικανότητα. Και ακολούθησαν νέα δάνεια και νέα Μνηµόνια, οδηγώντας τη χώρα σε µόνιµη επιτροπεία.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ χρέος, για να «κουρευτεί» µε το ολέθριο PSI επί Σαµαροβενιζέλων, µετατοπίστηκε από το ελληνικό στο αγγλικό νοµικό πλαίσιο και έσβησε τη δυνατότητα αναδιάρθρωσης µε ελληνική απόφαση. Οι δανειστές, λοιπόν, διά του ελέγχου του χρέους πρακτικώς ελέγχουν τα πάντα στην Ελλάδα για δεκαετίες. Φυσικά, αυτοί που κινούν τα νήµατα έχουν φιλοδοξίες που ξεπερνούν τον οικονοµικό και πολιτικό έλεγχο. Αλλάζουν οι ισορροπίες και στο Αιγαίο, έχει ήδη επισηµάνει η πανίσχυρη δεξαµενή σκέψης (think tank) των ΗΠΑ, Stratfor, προειδοποιώντας πως η χρεοκοπηµένη Ελλάδα δεν αποτελεί πλέον το αντίπαλο δέος προς τη γειτονική Τουρκία. Καθώς η Ελλάδα δεν ανήκει, σύµφωνα µε τη γερµανική άποψη, στον ευρωπαϊκό πυρήνα, το Βερολίνο δεν έχει να φοβάται γεωπολιτικές επιπτώσεις από την άσκηση πίεσης στην Αθήνα για να αποβληθεί η τελευταία από την ευρωζώνη. Πάντως, οι σύγχρονες «κερκόπορτες» έχουν ξανά µισανοίξει...