Ένα διεφθαρμένο επιχειρηματικό σύστημα που το (υπο)στήριξαν τράπεζες, δημοσιογράφοι και ισχυρά μέσα ενημέρωσης, παράλληλα με ένα «βρώμικο» πολιτικό σύστημα, καταγράφεται από την ίδια την εφιαλτική πραγματικότητα. Η πρόσφατη -πλην, όμως, όχι η τελευταία- τεράστια επιχειρηματική απάτη με την εμπλοκή του αντιπροέδρου της εταιρείας Jumbo και ανωτάτων στελεχών της Εθνικής Τράπεζας έρχεται να προστεθεί στο διεθνές σκάνδαλο της Folli Follie, επιβεβαιώνοντας τη χρόνια σαθρή εικόνα στην εταιρική διακυβέρνηση των ελληνικών εταιρειών σε μια «τραβεστί οικονομία»!

Αυτή, λοιπόν, η «τραβεστί οικονομία» έχει πλέον παραμορφωθεί. Οχι, δεν φταίει μόνον η μνημονιακή κρίση, που επιχειρηματίες δήθεν υπεράνω υποψίας αποδεικνύονται μεγαλοαπατεώνες. Ενώ οι ήρωες -όπως ο Κωνσταντίνος Κατσίφας- δεν κατοικούν εδώ... Την ώρα που στην Ελλάδα οι απλοί άνθρωποι πρέπει να τα βγάλουν πέρα με την ανεργία, την αύξηση της φορολογίας, τις μειώσεις των μισθών και των συντάξεων, την ίδια ώρα προκαλούν οργή οι μυθικοί τραπεζικοί λογαριασμοί στο εξωτερικό πολλών δισεκατομμυρίων και η διαφθορά στα εξοπλιστικά και στην Υγεία. Πολιτικοί που κατείχαν νευραλγικές θέσεις βρίσκονται αναμεμιγμένοι σε υποθέσεις που τώρα πια συνιστούν τεράστια σκάνδαλα σε ένα πτωχευμένο κράτος, ανάμεσα σε έναν λαό που υποφέρει υλικά και ηθικά, υπό τη λαιμητόμο οριζόντιων μέτρων και αιματηρών περικοπών βασικών πόρων διαβίωσης. Προστατευμένοι από προκλητικούς νόμους περί (μη) ευθύνης υπουργών, τα όποια αδικήματά τους παραγράφονται ταχυδακτυλουργικά.

«Οι πολιτικοί δεν σταμάτησαν να κλέβουν, αλλά έχουν σταματήσει να αισθάνονται ντροπή όταν το πράττουν. Τώρα ζητούν με πείσμα το δικαίωμα να κάνουν φανερά ό,τι έκαναν με μυστικότητα», δήλωνε ο Ιταλός δικαστής Πιερκαμίλο Νταβίγκο (22/4/2010), σε μια ιστορική συνέντευξή του στην «Corriere della Sera». O Νταβίγκο είναι ένας από τους εισαγγελείς που, πριν από 26 χρόνια, ηγήθηκαν της εισαγγελικής έρευνας κατά της πολιτικής διαφθοράς, η οποία έγινε γνωστή ως «Επιχείρηση Καθαρά Χέρια».

Στο στόχαστρο των δικαστών του Μιλάνο μπήκε ο τότε πανίσχυρος ηγέτης των Σοσιαλιστών, Μπετίνο Κράξι, στρώνοντας το χαλί και για την ανάδυση του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Δυστυχώς, το κλίμα μπερλουσκονισμού μετακόμισε ήδη στα ελληνικά μίντια... Προφανώς και η κάθαρση δεν προχωρά πάντοτε σε ευθεία γραμμή. Χωρίς θεσμική πειθαρχία και πολιτικό βάθος, μπορεί να εκφυλιστεί σε παραλήρημα συλλήβδην δαιμονοποίησης και υποκριτικής ηθικολογίας. Και η ηθικολογία είναι γλιστερός δρόμος. Οπως η συνωμοσιολογία, είναι κι αυτή συχνά καταφύγιο απατεώνων ή ανικάνων. Παράγει δημοφιλείς απλουστεύσεις που μετατρέπονται εύκολα σε τσουνάμι λαϊκισμού. Τότε πάνω στα λύματα των σκανδάλων και της διαφθοράς σερφάρουν οι πιο επιδέξιοι πολιτικοί δημαγωγοί. Για να είναι χρήσιμη η πολιτική καταδίωξη της διαφθοράς, πρέπει να παραμένει πεισματικά εντοπισμένη σε στοιχεία και περιεχόμενο.

Βεβαίως, η δημοκρατία δεν πρέπει να φέρεται εκδικητικά, αλλά δεν μπορεί να υπομένει επί μακρόν τον ευτελισμό της. Η τιμωρία, άρα, έχει παραδειγματικό χαρακτήρα. Και δρα ενισχυτικά για το δημοκρατικό φρόνημα, που τόσο έχει υποφέρει τα τελευταία πολλά χρόνια από την κατά συρροήν παραγραφή αξιόποινων πράξεων πολιτικών προσώπων. Ολα τα μεγάλα σκάνδαλα πέρασαν από τα όργανα της Βουλής και κανένα δεν κατέληξε σε παραδειγματική τιμωρία!

Οι κρίσεις του 20ού αιώνα οδήγησαν, ευθέως ή εμμέσως, σε θεαματικές μεταλλαγές όχι μόνο των πολιτικών ισορροπιών, αλλά και του περιεχομένου των πολιτικών διακηρύξεων. Για εκείνους που ακόμη τρέφουν αυταπάτες, η «υποταγή» του ελληνικού κράτους και της πολιτικής του στους δανειστές με το αίτημα της «διάσωσης» της χώρας ανέδειξε την υποταγή της εθνικής πολιτικής στην οικονομική εξουσία του Βερολίνου, της Ουάσινγκτον και των Βρυξελλών. Αλλά, εκ μέρους της άρχουσας τάξης των ελίτ, η ιδέα της προστασίας και περιχαράκωσης της εθνικής οικονομίας και μαζί της η ιδέα της εθνικής πορείας προς την ανάπτυξη και την προκοπή προδόθηκε ελεεινά. Ομως, αν η κρίση «ολοκληρωθεί» με σκάνδαλα και εθνικισμό, με συμβολικούς θανάτους και διασπορά δημαγωγίας, η θεραπεία δεν θα απέχει πολύ από τη δηλητηρίαση...