ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Όταν στον ΣΥΡΙΖΑ (και όχι μόνο) «προφήτευαν» το τέλος των capital controls
Χρειάστηκαν 50 ολόκληροι μήνες για την οριστική άρση των capital controls στην Ελλάδα. Μια εποχή δύσκολη με καταστάσεις πρωτόγνωρες, δυσάρεστες, επίπονες και λίαν γραφειοκρατικές έλαβε τέλος με τις ανακοινώσεις που έκανε από το βήμα της Βουλής ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης: Οι τελευταίοι περιορισμοί καταργούνται από την 1η Σεπτεμβρίου 2019.
Δεν ήταν ωστόσο, λίγες οι φορές που τα στελέχη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (και όχι μόνο) «προφήτευαν» το τέλος των capital controls, ειδικά από τα τέλη του 2015 και μετά. O επιχειρηματικός κόσμος, αλλά και οι απλοί πολίτες-καταθέτες «διψούσαν» να ακούσουν αυτή την ευχάριστη είδηση, να υπάρξει ένα στοιχειώδες χρονοδιάγραμμα.
Μάταια οι γνωρίζοντες προσπαθούσαν να εξηγήσουν ότι δεν είναι εύκολη υπόθεση το τέλος των capital controls και ότι θα χρειαστούν πολλά χρόνια.
Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Ισλανδία που αντιμετώπισε κρίση το 2008, τα capital controls έληξαν το 2017. Στην Κύπρο που έλαβε μόλις 10 δισ. ευρώ βοήθεια από την τρόικα το 2013, η άρση ήρθε μετά το 2015.
Σε κάθε περίπτωση, το ελληνικό γαϊτανάκι για την άρση άρχισε από τον ίδιο τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα το 2015. Μιλώντας στους Financial Times εμφανιζόταν βέβαιος ότι η χώρα θα άρει όλα τα capital controls έως τον Μάρτιο του 2016. Μετά ο Μάρτιος έγινε Δεκέμβριος του 2016. Μιλώντας τότε στην εκπομπή «Ενικός», ο τότε πρωθυπουργός απέδωσε τους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων σε σχέδιο αντεκδίκησης των πιο ακραίων της Ευρώπης».
Όμως ο αληθινός «πρωταθλητής» στην άρση των capital controls αναδείχθηκε ο τότε υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης. Η φωτογραφία με το κολάζ από τις δηλώσεις του τότε υπουργού (απέτυχε να εκλεγεί στα Χανιά το 2019) μιλά από μόνη της (Πηγή: Ομάδα Αλήθειας)
Αλλά και ο τέως υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος παρουσίασε το δικό του χρονοδιάγραμμα για την άρση των capital controls: Το έπραξε από το βήμα της Βουλής τον Μάιο του 2017 και τοποθέτησε την άρση στα τέλη του 2017.
Οριστική άρση των capital controls είχε προαναγγείλει και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος. Το είπε το καλοκαίρι του 2017.
Για άρση των capital controls το 2016 είχε μιλήσει και η οικονομολόγος Λούκα Κατσέλη, κορυφαία υπουργός (Εργασίας και Οικονομίας) στις κυβερνήσεις του Γιώργου Παπανδρέου, το 2011 και αργότερα διοικητής της Εθνικής Τράπεζας.
Ωστόσο, η ίδια -προκειμένου να μην εκτεθεί- είχε θέσει συγκεκριμένες προϋποθέσεις: «Θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, η οποία ελπίζουμε να γίνει το συντομότερο δυνατόν. Δεύτερον, η ΕΚΤ θα πρέπει να μας βάλει στην κανονική ροή χρηματοδότησης, δηλαδή να μπορούμε ως ελληνικές τράπεζες να δανειζόμαστε όπως όλες οι άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες με χαμηλό κόστος. Αμέσως μετά θα αρθούν, φαντάζομαι, οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων. Ελπίζω όλα αυτά να γίνουν τους προσεχείς μήνες» είχε πει το 2016 στην Deutsche Welle στο περιθώριο Ελληνογερμανικού Επιχειρηματικού Συνεδρίου το οποίο διοργάνωσε στο Βερολίνο ο Economist.
Φυσικά, καμία από αυτές τις προϋποθέσεις δεν τηρήθηκε...
Δεν ήταν ωστόσο, λίγες οι φορές που τα στελέχη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (και όχι μόνο) «προφήτευαν» το τέλος των capital controls, ειδικά από τα τέλη του 2015 και μετά. O επιχειρηματικός κόσμος, αλλά και οι απλοί πολίτες-καταθέτες «διψούσαν» να ακούσουν αυτή την ευχάριστη είδηση, να υπάρξει ένα στοιχειώδες χρονοδιάγραμμα.
Μάταια οι γνωρίζοντες προσπαθούσαν να εξηγήσουν ότι δεν είναι εύκολη υπόθεση το τέλος των capital controls και ότι θα χρειαστούν πολλά χρόνια.
Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Ισλανδία που αντιμετώπισε κρίση το 2008, τα capital controls έληξαν το 2017. Στην Κύπρο που έλαβε μόλις 10 δισ. ευρώ βοήθεια από την τρόικα το 2013, η άρση ήρθε μετά το 2015.
Σε κάθε περίπτωση, το ελληνικό γαϊτανάκι για την άρση άρχισε από τον ίδιο τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα το 2015. Μιλώντας στους Financial Times εμφανιζόταν βέβαιος ότι η χώρα θα άρει όλα τα capital controls έως τον Μάρτιο του 2016. Μετά ο Μάρτιος έγινε Δεκέμβριος του 2016. Μιλώντας τότε στην εκπομπή «Ενικός», ο τότε πρωθυπουργός απέδωσε τους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων σε σχέδιο αντεκδίκησης των πιο ακραίων της Ευρώπης».
Όμως ο αληθινός «πρωταθλητής» στην άρση των capital controls αναδείχθηκε ο τότε υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης. Η φωτογραφία με το κολάζ από τις δηλώσεις του τότε υπουργού (απέτυχε να εκλεγεί στα Χανιά το 2019) μιλά από μόνη της (Πηγή: Ομάδα Αλήθειας)
Αλλά και ο τέως υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος παρουσίασε το δικό του χρονοδιάγραμμα για την άρση των capital controls: Το έπραξε από το βήμα της Βουλής τον Μάιο του 2017 και τοποθέτησε την άρση στα τέλη του 2017.
Οριστική άρση των capital controls είχε προαναγγείλει και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος. Το είπε το καλοκαίρι του 2017.
Για άρση των capital controls το 2016 είχε μιλήσει και η οικονομολόγος Λούκα Κατσέλη, κορυφαία υπουργός (Εργασίας και Οικονομίας) στις κυβερνήσεις του Γιώργου Παπανδρέου, το 2011 και αργότερα διοικητής της Εθνικής Τράπεζας.
Ωστόσο, η ίδια -προκειμένου να μην εκτεθεί- είχε θέσει συγκεκριμένες προϋποθέσεις: «Θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, η οποία ελπίζουμε να γίνει το συντομότερο δυνατόν. Δεύτερον, η ΕΚΤ θα πρέπει να μας βάλει στην κανονική ροή χρηματοδότησης, δηλαδή να μπορούμε ως ελληνικές τράπεζες να δανειζόμαστε όπως όλες οι άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες με χαμηλό κόστος. Αμέσως μετά θα αρθούν, φαντάζομαι, οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων. Ελπίζω όλα αυτά να γίνουν τους προσεχείς μήνες» είχε πει το 2016 στην Deutsche Welle στο περιθώριο Ελληνογερμανικού Επιχειρηματικού Συνεδρίου το οποίο διοργάνωσε στο Βερολίνο ο Economist.
Φυσικά, καμία από αυτές τις προϋποθέσεις δεν τηρήθηκε...