ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Αυτοί είναι οι Έλληνες πρωθυπουργοί που έχουν βρεθεί στον Λευκό Οίκο – Οι στόχοι, τα μαθήματα κομψότητας και οι… σπόντες (Εικόνες & Βίντεο)
Την πόρτα του Λευκού Οίκου θα περάσει στις 21:00 (ώρα Ελλάδος) το βράδυ της Τρίτης ο Κυριάκος Μητσοτάκης προκειμένου να συναντηθεί με τον πρόεδρο της Αμερικής, Ντόναλντ Τραμπ. Η ατζέντα της συνάντησης μεγάλη και οι στόχοι που έχει θέσει ο Έλληνας πρωθυπουργός πολλοί.
Πόσοι είναι όμως ιστορικά οι προκάτοχοι του κ Μητσοτάκη που πραγματοποίησαν μια τόσο μεγάλης σημασίας συνάντηση, ποια τα… ευτράπελα, ποιοι οι στόχοι τους και ποιες οι εμφανίσεις που άφησαν ιστορία;
Τα τελευταία 70 χρόνια δέκα Έλληνες πρωθυπουργοί έχουν βρεθεί στην Ουάσινγκτον για να συναντήσουν τον εκάστοτε πρόεδρο της Αμερικής με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να είναι ο ενδέκατος. Η κάθε επίσκεψη, αναλόγως με την εποχή, την οικονομική κατάσταση, τη διεθνή συγκυρία και τα κρίσιμα εθνικά ζητήματα που αντιμετώπιζε η χώρα ήταν διαφορετική και σημαδεύτηκε από ιδιαίτερες στιγμές.
1946: Με τον εμφύλιο να διαλύει τη χώρα ο Κωνσταντίνος Τσαλδάρης κόβει το νήμα των συναντήσεων βλέποντας τον Χάρι Τρούμαν και ζητώντας του οικονομική βοήθεια αλλά και στρατιωτική ενίσχυση η οποία εκφράζεται λίγους μήνες αργότερα, στις 12 Μαρτίου του 1947, με το περιβόητο «Δόγμα Τρούμαν».
17 Απριλίου 1961: Δεκαπέντε χρόνια μετά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με την συζυγό του Αμαλία Μεγαπάνου θα κάνουν ίσως την πιο ιστορική συνάντηση. Το πρωθυπουργικό ζεύγος θα δει τον Τζον Κένεντι, μόλις τρεις μήνες αφού έχει αναλάβει τα ηνία της χώρας του. Η Ελλάδα και εκείνη την περίοδο αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Ο Αμερικάνος Πρόεδρος χαρακτήρισε την Ελλάδα «κοιτίδα του πολιτισμού» και επεσήμανε ότι η απόφαση για τη χορήγηση χρημάτων στην Ελλάδα με το «Δόγμα Τρούμαν» ήταν ομόφωνη.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, συνοδεύονταν από την σύζυγό του, Αμαλία Καραμανλή-Κανελλοπούλου (μετέπειτα γνωστή ως Αμαλία Μεγαπάνου), ενώ σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής το πρωθυπουργικό ζεύγος της Ελλάδας , φάνηκε να εντυπωσίασε τους Κένεντι, ειδικά την Τζάκι. Το ζεύγος Κένεντι και το ζεύγος Καραμανλή απέπνεαν κομψότητα με το στιλ, το ύφος και το ντύσιμό τους.
Ιούνιος 1990: Ο πρώτος πρωθυπουργος που βρέθηκε στο οβάλ γραφείο μετά την μεταπολίτευση ήταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Στη συνάντηση που είχε με τον Τζορτζ Μπους μπορεί να χαρακτηρισθεί ίσως η πιο «φιλική» με τους δύο άνδρες να διατηρούν από πριν πολύ καλή προσωπική σχέση η οποία συνεχίστηκε και μετά.
Στις 2,5 ώρες που διήρκησε το τετ α τετ βασικό θέμα ήταν το status quo στην Κύπρο. Ο τότε πλανητάρχης με ένα νεύμα κάλεσε και την Ντόρα Μπακογιάννη για μια φωτογράφιση στον κήπο των ρόδων. Μαζί με τον Κωνσταντινό Μητσοτάκη και ο τότε υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς.
Απρίλιος 1994: Μετά το «εμπάργκο» της δεκαετίας του '80 ο Ανδρέας Παπανδρέου μεταβαίνει στην Ουάσινγκτον με την γιουγκοσλαβική κρίση να κυριαρχεί. Ο τότε πρωθυπουργος δήλωσε την αντίθεσή του στους βομβαρδισμούς, ενώ στην ατζέντα μπήκε και το Σκοπιανό. «Δουλεύουμε σκληρά πάνω σε αυτό το θέμα και θα συνεχίσουμε», είχε δηλώσει ο τότε Πλανητάρχης και προέτρεψε να βρεθεί λύση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Απρίλιος 1996: Ο δεύτερος Έλληνας πρωθυπουργός που συνάντησε ο Μπίλ Κλίντον ήταν ο Κώστας Σημίτης το 1996. Είχε προηγηθεί η κρίση στα Ίμια, ενώ για άλλη μια φορά τα ελληνοτουρκικά κυριάρχησαν στην ατζέντα. «Η πρώτη αρχή είναι ότι κανείς δεν μπορεί να χρησιμοποιεί βία ή να απειλεί με βία», δήλωσε ο πρωθυπουργός με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ να αναφέρει μέσα στο οβάλ γραφείο ότι «όλα τα θέματα πρέπει να λυθούν, χωρίς τη χρήση βίας».
Ιανουάριος 2002: Στη δεύτερη επίσκεψη του στον Λευκό Οίκο ο Κώστας Σημίτης συναντά τον Τζορτζ Μπους τον νεότερο και του δωρίζει μια φανέλα με το σήμα των Ολυμπιακών αγώνων που θα γίνονταν 2,5 χρόνια μετά στην Αθήνα. Του παραδίδει και ένα κέρμα του ευρώ ως πρώτος Πρωθυπουργός χώρας - μέλους της ΟΝΕ που επισκέφτηκε την Ουάσινγκτον. Η ατζέντα ήταν και πάλι μεγάλη, αφού πέρα από τα ελληνοτουρκικά και το κυπριακό προστίθεται και το ζήτημα της τρομοκρατίας μετά την επίθεση τους Δίδυμους Πύργους.
Μάιος 2005: Μετά την απόρριψη του σχεδίου Ανάν για την Κύπρο στο οβάλ γραφείο βρέθηκε ο Κώστας Καρμανλής με τα ελληνοτουρκικά, το Κυπριακό και την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο να κυριαρχούν. «Η Αμερική και η Ελλάδα έχουν οικοδημήσει μια στρατηγική συνεργασία και αυτό είναι σημαντικό», επεσήμενε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ.
Μάιος 2010: «Σαν τον παππού του και τον πατέρα του πριν από αυτόν, ο πρωθυπουργός οδηγεί την Ελλάδα σε δύσκολους καιρούς», ήταν η δήλωση του Μπάρακ Ομπάμα κατά τη συνάντησή του με τον Γιώργο Παπανδρέου. Το 2010 ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου με τον Γιώργο Πεταλωτή κάθονται δίπλα στον Γιώργο Παπανδρέου στο οβάλ γραφείο. Η κρίση έχει ήδη χτυπήσει την πόρτα της χώρας και ένα μήνα αργότερα ακολουθεί η είσοδος στο μνημόνιο. Κατά την έξοδό του από το οβάλ γραφείο ο τότε πρωθυπουργός δηλώνει πως «όχι, δεν έχουμε ζητήσει οικονομική βοήθεια, δεν ζητάμε διάσωση, δεν ζητάμε οικονομική βοήθεια από κανέναν».
Αύγουστος 2013: Το 2013 η οικονομία κυριαρχεί στην ατζέντα, εκτός από τις εξελίξεις στη Μεσόγειο και στα Βαλκάνια. Η Ελλάδα βρίσκεται στο δεύτερο μνημόνιο και δίνει έναν αγώνα δρόμου να βγει από την κρίση. «Οι προσπάθειες που έκανε ο ελληνικός λαός είναι τεράστιες, αλλά δεν θα είναι μάταιες». «Ο Πρωθυπουργός έχει δεσμευτεί να υλοποιήσει τις σκληρές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται», επισήμανε ο Μπάρακ Ομπάμα στον σύντομο διάλογο που είχε με τον Αντώνη Σαμαρά το καλοκαίρι του 2013 μπροστά από το τζάκι του οβάλ γραφείου.
Οκτώβριος 2017: Τον Οκτώβριο του 2017 ο Αλέξης Τσίπρας περνά το κατώφλι του Λευκού Οίκου και συναντάται με τον Ντόναλντ Τραμπ. Είναι ο πρώτος πρωθυπουργός προερχόμενος από την αριστερά που βρίσκεται στην Ουάσινγκτον και συναντάται με έναν αμερικανό Πρόεδρο. Το θέμα της συνάντησης ήταν οι αμυντικές και εξοπλιστικές συμφωνίες αλλά και οι αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα. Αυτό όμως που… έκλεψε τις εντυπώσεις -κατά τις κοινές δηλώσεις Τύπου στον «Κήπο των Ρόδων» - ήταν έκλεψε η ερώτηση ενός Αμερικανού δημοσιογράφου προς τον τότε Έλληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, για το αν άλλαξε γνώμη για τον Αμερικανό Πρόεδρο μετά τη συνάντησή που είχε μαζί του. Του υπενθύμισε μάλιστα την άποψη που είχε εκφράσει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ για τον Ντόναλντ Τραμπ πριν από τις αμερικανικές εκλογές, όταν είχε πει «μη μας βρει αυτό το κακό», αναφερόμενος σε μια πιθανή εκλογή του. Πριν απαντήσει ο Αλέξης Τσίπρας, ο Ντόναλντ Τραμπ πήρε τον λόγο και αστειευόμενος είπε, «μακάρι να το ήξερα αυτό πριν από την ομιλία μου». Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στην απάντησή του τόνισε ότι «διαπίστωσα από τη συνάντησή μας με τον Αμερικανό Πρόεδρο ότι μπορεί ο τρόπος που προσεγγίζει τα πράγματα ο Πρόεδρος να μοιάζει διαβολικός, όμως, γίνεται τελικά για καλό».
Πόσοι είναι όμως ιστορικά οι προκάτοχοι του κ Μητσοτάκη που πραγματοποίησαν μια τόσο μεγάλης σημασίας συνάντηση, ποια τα… ευτράπελα, ποιοι οι στόχοι τους και ποιες οι εμφανίσεις που άφησαν ιστορία;
Τα τελευταία 70 χρόνια δέκα Έλληνες πρωθυπουργοί έχουν βρεθεί στην Ουάσινγκτον για να συναντήσουν τον εκάστοτε πρόεδρο της Αμερικής με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να είναι ο ενδέκατος. Η κάθε επίσκεψη, αναλόγως με την εποχή, την οικονομική κατάσταση, τη διεθνή συγκυρία και τα κρίσιμα εθνικά ζητήματα που αντιμετώπιζε η χώρα ήταν διαφορετική και σημαδεύτηκε από ιδιαίτερες στιγμές.
Τρεις πρωθυπουργοί στον Λευκό Οίκο πριν τη μεταπολίτευση
1946: Με τον εμφύλιο να διαλύει τη χώρα ο Κωνσταντίνος Τσαλδάρης κόβει το νήμα των συναντήσεων βλέποντας τον Χάρι Τρούμαν και ζητώντας του οικονομική βοήθεια αλλά και στρατιωτική ενίσχυση η οποία εκφράζεται λίγους μήνες αργότερα, στις 12 Μαρτίου του 1947, με το περιβόητο «Δόγμα Τρούμαν».
17 Απριλίου 1961: Δεκαπέντε χρόνια μετά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με την συζυγό του Αμαλία Μεγαπάνου θα κάνουν ίσως την πιο ιστορική συνάντηση. Το πρωθυπουργικό ζεύγος θα δει τον Τζον Κένεντι, μόλις τρεις μήνες αφού έχει αναλάβει τα ηνία της χώρας του. Η Ελλάδα και εκείνη την περίοδο αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Ο Αμερικάνος Πρόεδρος χαρακτήρισε την Ελλάδα «κοιτίδα του πολιτισμού» και επεσήμανε ότι η απόφαση για τη χορήγηση χρημάτων στην Ελλάδα με το «Δόγμα Τρούμαν» ήταν ομόφωνη.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, συνοδεύονταν από την σύζυγό του, Αμαλία Καραμανλή-Κανελλοπούλου (μετέπειτα γνωστή ως Αμαλία Μεγαπάνου), ενώ σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής το πρωθυπουργικό ζεύγος της Ελλάδας , φάνηκε να εντυπωσίασε τους Κένεντι, ειδικά την Τζάκι. Το ζεύγος Κένεντι και το ζεύγος Καραμανλή απέπνεαν κομψότητα με το στιλ, το ύφος και το ντύσιμό τους.
1964: Στο οβάλ γραφείο θα βρεθεί ο Γεώργιος Παπανδρέου με τον Λίντον Τζόνσον. Μαζί του ο υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Κωστόπουλος και ο γιος του Ανδρέας Παπανδρέου, που ήταν αναπληρωτής υπουργός Συντονισμού. Στο επίκεντρο βρίσκονται οι τουρκικές απειλές για εισβολή στην Κύπρο. Ο Αμερικανός πρόεδρος σε μια προσπάθεια να τερματιστεί η κρίση προτείνει συνάντηση Παπανδρέου – Ινονού την οποία απορρίπτει ο Έλληνας Πρωθυπουργός.
Ιούνιος 1990: Ο πρώτος πρωθυπουργος που βρέθηκε στο οβάλ γραφείο μετά την μεταπολίτευση ήταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Στη συνάντηση που είχε με τον Τζορτζ Μπους μπορεί να χαρακτηρισθεί ίσως η πιο «φιλική» με τους δύο άνδρες να διατηρούν από πριν πολύ καλή προσωπική σχέση η οποία συνεχίστηκε και μετά.
Στις 2,5 ώρες που διήρκησε το τετ α τετ βασικό θέμα ήταν το status quo στην Κύπρο. Ο τότε πλανητάρχης με ένα νεύμα κάλεσε και την Ντόρα Μπακογιάννη για μια φωτογράφιση στον κήπο των ρόδων. Μαζί με τον Κωνσταντινό Μητσοτάκη και ο τότε υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς.
Απρίλιος 1994: Μετά το «εμπάργκο» της δεκαετίας του '80 ο Ανδρέας Παπανδρέου μεταβαίνει στην Ουάσινγκτον με την γιουγκοσλαβική κρίση να κυριαρχεί. Ο τότε πρωθυπουργος δήλωσε την αντίθεσή του στους βομβαρδισμούς, ενώ στην ατζέντα μπήκε και το Σκοπιανό. «Δουλεύουμε σκληρά πάνω σε αυτό το θέμα και θα συνεχίσουμε», είχε δηλώσει ο τότε Πλανητάρχης και προέτρεψε να βρεθεί λύση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Απρίλιος 1996: Ο δεύτερος Έλληνας πρωθυπουργός που συνάντησε ο Μπίλ Κλίντον ήταν ο Κώστας Σημίτης το 1996. Είχε προηγηθεί η κρίση στα Ίμια, ενώ για άλλη μια φορά τα ελληνοτουρκικά κυριάρχησαν στην ατζέντα. «Η πρώτη αρχή είναι ότι κανείς δεν μπορεί να χρησιμοποιεί βία ή να απειλεί με βία», δήλωσε ο πρωθυπουργός με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ να αναφέρει μέσα στο οβάλ γραφείο ότι «όλα τα θέματα πρέπει να λυθούν, χωρίς τη χρήση βίας».
Ιανουάριος 2002: Στη δεύτερη επίσκεψη του στον Λευκό Οίκο ο Κώστας Σημίτης συναντά τον Τζορτζ Μπους τον νεότερο και του δωρίζει μια φανέλα με το σήμα των Ολυμπιακών αγώνων που θα γίνονταν 2,5 χρόνια μετά στην Αθήνα. Του παραδίδει και ένα κέρμα του ευρώ ως πρώτος Πρωθυπουργός χώρας - μέλους της ΟΝΕ που επισκέφτηκε την Ουάσινγκτον. Η ατζέντα ήταν και πάλι μεγάλη, αφού πέρα από τα ελληνοτουρκικά και το κυπριακό προστίθεται και το ζήτημα της τρομοκρατίας μετά την επίθεση τους Δίδυμους Πύργους.
Μάιος 2005: Μετά την απόρριψη του σχεδίου Ανάν για την Κύπρο στο οβάλ γραφείο βρέθηκε ο Κώστας Καρμανλής με τα ελληνοτουρκικά, το Κυπριακό και την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο να κυριαρχούν. «Η Αμερική και η Ελλάδα έχουν οικοδημήσει μια στρατηγική συνεργασία και αυτό είναι σημαντικό», επεσήμενε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ.
Μάιος 2010: «Σαν τον παππού του και τον πατέρα του πριν από αυτόν, ο πρωθυπουργός οδηγεί την Ελλάδα σε δύσκολους καιρούς», ήταν η δήλωση του Μπάρακ Ομπάμα κατά τη συνάντησή του με τον Γιώργο Παπανδρέου. Το 2010 ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου με τον Γιώργο Πεταλωτή κάθονται δίπλα στον Γιώργο Παπανδρέου στο οβάλ γραφείο. Η κρίση έχει ήδη χτυπήσει την πόρτα της χώρας και ένα μήνα αργότερα ακολουθεί η είσοδος στο μνημόνιο. Κατά την έξοδό του από το οβάλ γραφείο ο τότε πρωθυπουργός δηλώνει πως «όχι, δεν έχουμε ζητήσει οικονομική βοήθεια, δεν ζητάμε διάσωση, δεν ζητάμε οικονομική βοήθεια από κανέναν».
Αύγουστος 2013: Το 2013 η οικονομία κυριαρχεί στην ατζέντα, εκτός από τις εξελίξεις στη Μεσόγειο και στα Βαλκάνια. Η Ελλάδα βρίσκεται στο δεύτερο μνημόνιο και δίνει έναν αγώνα δρόμου να βγει από την κρίση. «Οι προσπάθειες που έκανε ο ελληνικός λαός είναι τεράστιες, αλλά δεν θα είναι μάταιες». «Ο Πρωθυπουργός έχει δεσμευτεί να υλοποιήσει τις σκληρές μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται», επισήμανε ο Μπάρακ Ομπάμα στον σύντομο διάλογο που είχε με τον Αντώνη Σαμαρά το καλοκαίρι του 2013 μπροστά από το τζάκι του οβάλ γραφείου.
Οκτώβριος 2017: Τον Οκτώβριο του 2017 ο Αλέξης Τσίπρας περνά το κατώφλι του Λευκού Οίκου και συναντάται με τον Ντόναλντ Τραμπ. Είναι ο πρώτος πρωθυπουργός προερχόμενος από την αριστερά που βρίσκεται στην Ουάσινγκτον και συναντάται με έναν αμερικανό Πρόεδρο. Το θέμα της συνάντησης ήταν οι αμυντικές και εξοπλιστικές συμφωνίες αλλά και οι αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα. Αυτό όμως που… έκλεψε τις εντυπώσεις -κατά τις κοινές δηλώσεις Τύπου στον «Κήπο των Ρόδων» - ήταν έκλεψε η ερώτηση ενός Αμερικανού δημοσιογράφου προς τον τότε Έλληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, για το αν άλλαξε γνώμη για τον Αμερικανό Πρόεδρο μετά τη συνάντησή που είχε μαζί του. Του υπενθύμισε μάλιστα την άποψη που είχε εκφράσει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ για τον Ντόναλντ Τραμπ πριν από τις αμερικανικές εκλογές, όταν είχε πει «μη μας βρει αυτό το κακό», αναφερόμενος σε μια πιθανή εκλογή του. Πριν απαντήσει ο Αλέξης Τσίπρας, ο Ντόναλντ Τραμπ πήρε τον λόγο και αστειευόμενος είπε, «μακάρι να το ήξερα αυτό πριν από την ομιλία μου». Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στην απάντησή του τόνισε ότι «διαπίστωσα από τη συνάντησή μας με τον Αμερικανό Πρόεδρο ότι μπορεί ο τρόπος που προσεγγίζει τα πράγματα ο Πρόεδρος να μοιάζει διαβολικός, όμως, γίνεται τελικά για καλό».