Oι άνθρωποι-σκιά αποτελούν στην παγκόσμια ιστορία ένα κλασικό φαινόμενο δίπλα σε πολιτικές προσωπικότητες. Πρόσωπα που διαδραματίζουν σημαντικό και συχνά σκοτεινό ρόλο και βγαίνουν στο φως όταν το επιλέξουν οι ίδιοι ή το απαιτούν οι περιστάσεις. Ενα τέτοιο πρόσωπο στην αντίπερα όχθη του Αιγαίου Πελάγους, στη γειτονική Τουρκία, είναι ο Ιμπραήμ Καλίν, πρώτος εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας.

Ο Ιμπραήμ Καλίν, με αμφιλεγόμενες θέσεις αναφορικά με τη συνύπαρξη χριστιανών και μουσουλμάνων στην ευρύτερη περιοχή της Εγγύς Ανατολής, μπορεί να έχει αναλάβει να εκφράζει την επίσημη θέση της τουρκικής κυβέρνησης προς τα ΜΜΕ και μάλιστα το τελευταίο διάστημα να καταφέρεται εναντίον της Ελλάδας, ωστόσο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο παρασκήνιο, δικαιολογώντας τον χαρακτηρισμό «σκιά».

Ο εν λόγω ρόλος βγήκε στο φως όταν αποκαλύφθηκε από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, η μυστική συνάντηση του Βερολίνου, με τη συμμετοχή του Τούρκου αξιωματούχου στο ίδιο τραπέζι με τον διπλωματικό σύμβουλο της Αγκελα Μέρκελ, Γιαν Χέκερ, και την Ελένη Σουρανή, διπλωματική σύμβουλο του Ελληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.


Η «καριέρα» του στο φάσμα των σκιών αποκαλύφθηκε το 2012, όταν το WikiLeaks δημοσίευσε ηλεκτρονική αλληλογραφία από το αμερικανικό think tank Stratfor, στην οποία γίνεται αναφορά ότι ο Ιμπραήμ Καλίν διετέλεσε και πράκτορας της CIA.

Ο στενός συνεργάτης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με κλασικά ανατολίτικα χαρακτηριστικά, ο οποίος παίζει ταμπουρά και τηρεί ευλαβικά τις μουσουλμανικές συνήθειες, χρησιμοποιεί άπταιστα την αγγλική γλώσσα σε αντίθεση με τους περισσότερους συμπατριώτες του. Δεν θα μπορούσε να ισχύει κάτι διαφορετικό από τη στιγμή που μετά τις σπουδές του στην Κωνσταντινούπολη έκανε διδακτορικό στο George Washington University, ενώ από το 2002 μέχρι το 2005 αποτέλεσε μέλος του ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος Θρησκευτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Holy Cross στο Worcester της Μασαχουσέτης.

ΣΤΗΝ ΑΥΛΗ ΔΥΟ ΕΧΘΡΩΝ

Ο Ιμπραήμ Καλίν, ο οποίος περιγράφεται ως ένας «μοντέρνος γραφειοκράτης» της Τουρκίας, κατέληξε στο πλευρό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχοντας περάσει από την αυλή των δύο μεγαλύτερων εχθρών του Τούρκου προέδρου. Του Φετουλάχ Γκιουλέν σε πνευματικό επίπεδο και του Αχμέτ Νταβούτογλου σε πολιτικό.

Αναφορικά με τον πρώτο, ο Ιμπραήμ Καλίν αποτελεί έναν από τους κύριους μοχλούς πίεσης προς τις ΗΠΑ με εντολή Ερντογάν, για την έκδοση του Γκιουλέν στην Τουρκία.

Η σχέση του με τον δεύτερο είχε πολλές διακυμάνσεις, φτάνοντας σε σημείο ο Αχμέτ Νταβούτογλου, με τη συναίνεση του Ταγίπ Ερντογάν, να είναι αυτός που θα αναλάβει την πρωθυπουργία της Τουρκίας, τη στιγμή που ο Καλίν είχε εκφράσει την ίδια επιθυμία.

Ο Ιμπραήμ Καλίν επιδεικνύοντας υπομονή και επιμονή κατάφερε να πάρει τη θέση του Αχμέτ Νταβούτογλου στο περιβάλλον του Ερντογάν, τόσο πολιτικά όσο και σε επίπεδο πολιτικής αντίληψης. Το θεώρημα του «στρατηγικού βάθους» της Τουρκίας το οποίο εφάρμοσε ο Αχμέτ Νταβούτογλου, εναρμονίζοντας την τουρκική πολιτική με όσα περιγράφει στο ομώνυμο βιβλίο του, για τον Ιμπραήμ Καλίν θεωρείται κάτι οριακά ξεπερασμένο. Το κυρίαρχο δόγμα στην άσκηση της τουρκικής πολιτικής είναι πλέον το «πολιτικό Ισλάμ» και η εργαλειοποίηση της θρησκείας όπως εκφράστηκε από τον ίδιο τον Καλίν με αφορμή τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκφράζουν την πεποίθηση ότι ο άξονας άσκησης της διπλωματίας στην Αγκυρα δεν περνάει από τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου και το υπουργείο Εξωτερικών, αλλά από τον ίδιο τον Ιμπραήμ Καλίν, ο οποίος επηρεάζει τον Τούρκο πρόεδρο όσο κανείς άλλος στην Αγκυρα.

Η επιρροή του Καλίν δεν περιορίζεται μόνο στη διπλωματία, αλλά επεκτείνεται και στις θεμελιώδεις κατευθύνσεις του τουρκικού κράτους, το οποίο απομακρύνεται σταθερά από τον κοσμικό του χαρακτήρα, δίνοντας τη θέση του στη θρησκεία, κάτι που σημαίνει το τέλος του κεμαλισμού. Την ίδια ώρα, ο ισλαμισμός αναδεικνύεται σε κυρίαρχο μέσο επιρροής στα Βαλκάνια, όπου χρηματοδοτείται η ανέγερση τζαμιών. Ο ίδιος ο Ιμπραήμ Καλίν έχει επιχειρηματολογήσει για τον ρόλο της θρησκείας στα 8 βιβλία που έχει εκδώσει στο παρελθόν.