ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Το γενναίο ταξίδι της ζωής της Φώφης Γεννηματά - H πορεία και οι σταθμοί της (Εικόνες)
Η διαδρομή, ο πολιτικός βίος, η οικογενειακή τραγωδία και οι άγνωστες πτυχές της ζωής και της προσωπικότητάς της
Το δρομολόγιο της ζωής της Φώφης Γεννηματά είναι σαν να έχει βγει μέσα από αρχαία τραγωδία
. Και αυτό γιατί το οικογενειακό της άλμπουμ ταυτίστηκε με τον καρκίνο, καθώς σε πολύ νεαρή ηλικία έχασε μέσα σε λίγους μήνες τη μητέρα και τον πατέρα της, ενώ από την ίδια επάρατη ασθένεια ταλαιπωρείται εδώ και χρόνια η αδελφή της, Μαίρη. Δεν είναι τυχαίο ότι στις συνεντεύξεις που είχε δώσει παλαιότερα και είχε μιλήσει για τον καρκίνο δεν είχε κρύψει ποτέ τον φόβο της για το αν θα προλάβει να δει τα παιδιά της να μεγαλώνουν.
Μεγάλη αδυναμία στο σκυλάκι της, τη συμπαθέστατη Μαλού, είχε η Φώφη Γεννηματά
Στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις, δε, μοιραζόταν με τους ανθρώπους που εμπιστευόταν την απολύτως λογική ανησυχία της και για τα παιδιά της. Μάλιστα, είχε να λέει για τις εισηγήσεις που είχε δεχτεί στις κατά καιρούς επισκέψεις της σε νοσοκομεία των ΗΠΑ για τις προληπτικές επεμβάσεις που θα μπορούσαν ενδεχομένως να κάνουν σε σημείο του σώματός τους οι δύο κόρες της. Η Φώφη Γεννηματά, κόρη του Γιώργου και της Κάκιας, γεννήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 1964. Τα πρώτα χρόνια της ζωής της έζησε στους Αμπελοκήπους και αργότερα στο Χαλάνδρι, όπου η μητέρα της διατηρούσε για πολλά χρόνια κατάστημα. Ο πατέρας της ήταν από τα ιδρυτικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ και πιθανότερος διάδοχος του Ανδρέα Παπανδρέου, αν δεν είχε πεθάνει πρόωρα. Από τα νεανικά της χρόνια η Φώφη ήταν μαζί του σε διάφορα υπουργεία, ενώ τον ακολουθούσε στις περιοδείες αλλά και σε ταξίδια που έκανε. Εντάχθηκε από τα φοιτητικά της χρόνια, στο Πολιτικό Τμήμα της Νομικής, στην ΠΑΣΠ, χωρίς, όπως θυμούνται παλαιότεροι συμφοιτητές της, να κάνει χρήση του επιθέτου της. Ήθελε από τότε να ξεχωρίζει για αυτό που ήταν και όχι για το βαρύ επώνυμό της.
Η μοίρα, ωστόσο, χτύπησε την οικογενειακή πόρτα από πολύ νωρίς. Η Φώφη ήταν μόλις 20 ετών όταν η μητέρα της διαγνώστηκε με καρκίνο σε ηλικία 43 ετών. Πάλεψε για δέκα χρόνια και έχασε τη μάχη τον Σεπτέμβριο του 1993, ενώ λίγους μήνες μετά, τον Απρίλιο του 1994, πέθανε και ο πατέρας της.
Μαζί με τη δραστηριοποίησή της στα φοιτητικά δρώμενα, έκανε και τον πρώτο της γάμο με τον Αλέξανδρο Ντέκα σε ηλικία μόλις 22 ετών, με τον οποίο απέκτησε την πρώτη της κόρη, την Αιμιλία. Μετά το πέρας των σπουδών της, διορίστηκε το 1986 στην Εθνική Τράπεζα.
Η μητέρα της, Κάκια, έφυγε από τη ζωή έπειτα από πολυετή μάχη με τον καρκίνο (πάνω αριστερά). Εντάχθηκε από τα φοιτητικά της χρόνια στο Πολιτικό Τμήμα της Νομικής, στην ΠΑΣΠ (πάνω δεξιά)
Συχνά μιλούσε με δέος για τη γνωριμία της με τον Ανδρέα Παπανδρέου η Φώφη Γεννηματά
Όπως είναι φυσικό, η απώλεια των δύο της γονιών τη σημάδεψε, αλλά και την πείσμωσε. To 2000 λέγεται ότι ο Κώστας Λαλιώτης ήταν αυτός που την έπεισε να μπει στον πολιτικό στίβο ως υποψήφια του ΠΑΣΟΚ στην Α’ Αθήνας. Με το «καλημέρα» συγκέντρωσε 78.601 σταυρούς και ήρθε δεύτερη σε ψήφους μετά τον Γιώργο Παπανδρέου, αφήνοντας πίσω της στελέχη όπως ο Κώστας Σκανδαλίδης, ο Γιάννος Παπαντωνίου, ο Χρήστος Παπουτσής και ο Γεράσιμος Αρσένης. Από τότε, ξεκίνησε το ταξίδι της στην πολιτική, που έφτασε έως την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, το 2015. Μεσολάβησε η εκλογή της στην Υπερνομαρχία Αττικής στις εκλογές του 2002, απέναντι στον Γιάννη Τζαννετάκο, κάτι που θεωρήθηκε σημαντική προσωπική επιτυχία, καθώς η Ν.Δ. κάλπαζε στις δημοσκοπήσεις και ο Κώστας Καραμανλής όδευε προς την πρωθυπουργία.
Στις εκλογές του 2009, λόγω ασυμβίβαστου από τη θητεία της στην Περιφέρεια, δεν είχε δικαίωμα να θέσει υποψηφιότητα για βουλευτής. Ο Γιώργος Παπανδρέου την τοποθέτησε στη θέση της υφυπουργού Υγείας και λίγους μήνες μετά έγινε αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας. Στην κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου ήταν αναπληρώτρια υπουργός Εσωτερικών. Το 2012 έγινε εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, με πρόεδρο τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Δεν έκρυβε την όχι και τόσο θετική στάση της στη συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ. Άλλωστε, το αντιδεξιό συναίσθημα ήταν πάρα πολύ έντονο τα χρόνια που γαλουχήθηκε πολιτικά δίπλα στον αείμνηστο πατέρα της. Την περίοδο της συγκυβέρνησης απέκτησε στενές σχέσεις με πρόσωπα της τότε ΔΗΜ.ΑΡ., όπως ο Δημήτρης Χατζησωκράτης, ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ο Θόδωρος Μαργαρίτης και ο Νίκος Τσούκαλης, τις οποίες και ενεργοποίησε λίγα χρόνια μετά. Ήταν επίσης από τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ που είχαν διαφωνήσει ριζικά με το «μαύρο» στην ΕΡΤ, πιέζοντας τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να αποχωρήσει από την κυβέρνηση συνεργασίας. Παρά ταύτα, όταν ο κ. Βενιζέλος αποφάσισε -μετά την αποχώρηση Κουβέλη από την τρικομματική- να τοποθετήσει πολιτικά στελέχη στην κυβέρνηση, η Φώφη Γεννηματά έγινε αναπληρώτρια υπουργός Αμυνας.
Πολιτικά γαλουχήθηκε στο πλευρό του πατέρα της, του αείμνηστου Γιώργου Γεννηματά
To καλοκαίρι του 2015, εξελέγη άνετα πρόεδρος από τη βάση του ΠΑΣΟΚ απέναντι στον Ανδρέα Λοβέρδο και τον Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλο. Λίγες εβδομάδες μετά, βλέποντας την τεράστια φθορά που είχε το κόμμα της, συνεργάστηκε με τη ΔΗΜ.ΑΡ. και από κοινού συγκρότησαν τη Δημοκρατική Συμπαράταξη, η οποία στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 πήρε το βάπτισμα του πυρός, συγκεντρώνοντας ποσοστό 6,28%. Η συνεργασία με τα στελέχη της Ανανεωτικής Αριστεράς λειτουργούσε αρκετά εποικοδομητικά, και μάλιστα η Φ. Γεννηματά αναζητούσε συνεχώς τρόπους να διευρύνει τις συμμαχίες. Έφτιαξε επιτροπές για τη Σοσιαλδημοκρατία, άνοιξε διαύλους επικοινωνίας με τον Γιώργο Παπανδρέου, που είχε αποχωρήσει από το ΠΑΣΟΚ και είχε συγκροτήσει το ΚΙΔΗΣΟ, ενώ επιδίωξε να συνομιλήσει με το «Ποτάμι» του Σταύρου Θεοδωράκη.
Στο Συνέδριο του 2017 έκανε το επόμενο βήμα και ανέθεσε στον καθηγητή Νίκο Αλιβιζάτο την ευθύνη για τη δημιουργία ενός νέου, μεγάλου φορέα της Κεντροαριστεράς. Το κάλεσμα αποδέχθηκαν ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ο Γιάννης Ραγκούσης, οι Κινήσεις Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία κ.ά.
Κάπως έτσι, η Φώφη Γεννηματά αναβαπτίστηκε από τη συμμετοχή 210.000 ανθρώπων που πήραν μέρος στην ψηφοφορία και την εξέλεξαν πρόεδρο του νέου φορέα, ο οποίος, έπειτα από συνεννόηση με τον κ. Θεοδωράκη, πήρε το όνομα «Κίνημα Αλλαγής». Φορέας που αποτελεί ουσιαστικά «πολιτικό παιδί» της Φώφης Γεννηματά και την πιο τολμηρή πολιτική επιλογή της, την οποία υπερασπίστηκε έως και την τελευταία ημέρα της ζωής της. Στις κρίσιμες εθνικές εκλογές του Ιουλίου του 2019 κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του Κινήματος Αλλαγής και να το καταστήσει τρίτη πολιτική δύναμη της χώρας με 8,1%.
Ο Ανδρέας Τσούνης παντρεύτηκε τη Φώφη Γεννηματά το 2003 (επάνω). Οσοι τη γνώριζαν προσωπικά τονίζουν ότι ήταν ιδιαίτερα τρυφερή και στοργική με τα τρία της παιδιά, τον Γιώργο, την Κατερίνα και την Αιμιλία
Όλο αυτό το διάστημα, έδινε σκληρές μάχες για την επιβίωση του χώρου και είχε ως κυρίαρχο αφήγημα την αυτονομία του Κινήματος Αλλαγής, αποκρούοντας συνεχώς τις εκκλήσεις για συνεργασία του Αλέξη Τσίπρα, αλλά και έχοντας σταθερό μέτωπο με πτυχές της κυβερνητικής πολιτικής.
Βεβαίως, ο καρκίνος τής είχε χτυπήσει την πόρτα αρκετά χρόνια πριν, το 2008, όταν διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού. Τον αντιμετώπιζε με απόλυτη αξιοπρέπεια και χωρίς να χρησιμοποιήσει ποτέ την ασθένειά της για να αποκτήσει περισσότερες συμπάθειες. Αντιθέτως, πολλά από τα ταξίδια που έκανε στο εξωτερικό για λόγους υγείας δεν τα δημοσιοποιούσε, ενώ ούτε οι στενοί της συνεργάτες δεν ήθελε να γνωρίζουν το ιατρικό δελτίο της. «Το θέμα είναι να μπορείς να ζεις και να μη ζεις με τον φόβο, γιατί δεν είναι ζωή», είχε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή της. Και όχι απλώς δεν έζησε με φόβο, αλλά με μεγάλη δύναμη και αξιοπρέπεια, την οποία επισήμανε το σύνολο του πολιτικού κόσμου όλες αυτές τις ημέρες στον πάνδημο αποχαιρετισμό. Το επιστέγασμα ήταν οι επικήδειοι των τριών παιδιών της, του Γιώργου, της Κατερίνας και της Αιμιλίας. Μέσα από τα τρυφερά και συναισθηματικά λόγια τους ανέδειξαν με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο όσα διδάχτηκαν από την ξεχωριστή μητέρα τους. Η Φώφη Γεννηματά πέθανε στις 25 Οκτωβρίου 2021, εισπράττοντας ένα τεράστιο κύμα αγάπης από το σύνολο των Ελλήνων, αλλά και την καθολική αναγνώριση από πολιτικούς φίλους και αντιπάλους.
Η μοίρα, ωστόσο, χτύπησε την οικογενειακή πόρτα από πολύ νωρίς. Η Φώφη ήταν μόλις 20 ετών όταν η μητέρα της διαγνώστηκε με καρκίνο σε ηλικία 43 ετών. Πάλεψε για δέκα χρόνια και έχασε τη μάχη τον Σεπτέμβριο του 1993, ενώ λίγους μήνες μετά, τον Απρίλιο του 1994, πέθανε και ο πατέρας της.
Μαζί με τη δραστηριοποίησή της στα φοιτητικά δρώμενα, έκανε και τον πρώτο της γάμο με τον Αλέξανδρο Ντέκα σε ηλικία μόλις 22 ετών, με τον οποίο απέκτησε την πρώτη της κόρη, την Αιμιλία. Μετά το πέρας των σπουδών της, διορίστηκε το 1986 στην Εθνική Τράπεζα.
Η πορεία μιας χαμογελαστής αγωνίστριας
Το μικρόβιο της πολιτικής, ωστόσο, είναι προφανές ότι το είχε κολλήσει από το οικογενειακό περιβάλλον όπου μεγάλωσε. Συχνά μιλούσε με δέος για τη γνωριμία της με τον Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και με τα υπόλοιπα ιστορικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, όπως η Μελίνα Μερκούρη, ο Αντώνης Τρίτσης, ο Γιάννης Αλευράς, ο Πέτρος Μώραλης κ.ά. Ολους τους προαναφερθέντες δεν τους ξεχνούσε ποτέ και με διάφορες αφορμές έκανε σχετικές αναρτήσεις στα social media ή και αναφορές στις ομιλίες της.Στις εκλογές του 2009, λόγω ασυμβίβαστου από τη θητεία της στην Περιφέρεια, δεν είχε δικαίωμα να θέσει υποψηφιότητα για βουλευτής. Ο Γιώργος Παπανδρέου την τοποθέτησε στη θέση της υφυπουργού Υγείας και λίγους μήνες μετά έγινε αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας. Στην κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου ήταν αναπληρώτρια υπουργός Εσωτερικών. Το 2012 έγινε εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, με πρόεδρο τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Δεν έκρυβε την όχι και τόσο θετική στάση της στη συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ. Άλλωστε, το αντιδεξιό συναίσθημα ήταν πάρα πολύ έντονο τα χρόνια που γαλουχήθηκε πολιτικά δίπλα στον αείμνηστο πατέρα της. Την περίοδο της συγκυβέρνησης απέκτησε στενές σχέσεις με πρόσωπα της τότε ΔΗΜ.ΑΡ., όπως ο Δημήτρης Χατζησωκράτης, ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ο Θόδωρος Μαργαρίτης και ο Νίκος Τσούκαλης, τις οποίες και ενεργοποίησε λίγα χρόνια μετά. Ήταν επίσης από τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ που είχαν διαφωνήσει ριζικά με το «μαύρο» στην ΕΡΤ, πιέζοντας τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να αποχωρήσει από την κυβέρνηση συνεργασίας. Παρά ταύτα, όταν ο κ. Βενιζέλος αποφάσισε -μετά την αποχώρηση Κουβέλη από την τρικομματική- να τοποθετήσει πολιτικά στελέχη στην κυβέρνηση, η Φώφη Γεννηματά έγινε αναπληρώτρια υπουργός Αμυνας.
Στο Συνέδριο του 2017 έκανε το επόμενο βήμα και ανέθεσε στον καθηγητή Νίκο Αλιβιζάτο την ευθύνη για τη δημιουργία ενός νέου, μεγάλου φορέα της Κεντροαριστεράς. Το κάλεσμα αποδέχθηκαν ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ο Γιάννης Ραγκούσης, οι Κινήσεις Πολιτών για τη Σοσιαλδημοκρατία κ.ά.
Κάπως έτσι, η Φώφη Γεννηματά αναβαπτίστηκε από τη συμμετοχή 210.000 ανθρώπων που πήραν μέρος στην ψηφοφορία και την εξέλεξαν πρόεδρο του νέου φορέα, ο οποίος, έπειτα από συνεννόηση με τον κ. Θεοδωράκη, πήρε το όνομα «Κίνημα Αλλαγής». Φορέας που αποτελεί ουσιαστικά «πολιτικό παιδί» της Φώφης Γεννηματά και την πιο τολμηρή πολιτική επιλογή της, την οποία υπερασπίστηκε έως και την τελευταία ημέρα της ζωής της. Στις κρίσιμες εθνικές εκλογές του Ιουλίου του 2019 κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του Κινήματος Αλλαγής και να το καταστήσει τρίτη πολιτική δύναμη της χώρας με 8,1%.
Όλο αυτό το διάστημα, έδινε σκληρές μάχες για την επιβίωση του χώρου και είχε ως κυρίαρχο αφήγημα την αυτονομία του Κινήματος Αλλαγής, αποκρούοντας συνεχώς τις εκκλήσεις για συνεργασία του Αλέξη Τσίπρα, αλλά και έχοντας σταθερό μέτωπο με πτυχές της κυβερνητικής πολιτικής.