Με την έλευση του 2023, διαδόθηκε ευρέως το «ChatGPT».

 Ιστότοποι, εφημερίδες και σωρεία βίντεο επιχειρούν να αναλύσουν τι είναι αυτό το πολυδιαδεδομένο εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης που γράφει εργασίες, δημιουργεί εικόνες και δημιουργεί φόβους έως και αντικατάστασης του ανθρώπου στην οικονομία και στην παραγωγή.

Ειδικότερα, η OpenAΙ, εταιρεία του ChatGPT, είναι ένας μη κυβερνητικός οργανισμός που ιδρύθηκε του 2015, από τον Elon Musk και τον Sam Altman και υποστηρίζεται από γνωστούς επενδυτές - κυρίως τη Microsoft, με σκοπό την προώθηση του τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και επεξεργασίας της φυσικής γλώσσας. Σύμφωνα με τον δικηγόρο Στέργιο Κωνσταντίνου, τα αρχικά GPT (Generated Pretrained Transformer) και ο όρος Transformer ειδικότερα, αποτελεί έναν τύπο μοντέλου deeplearing για επεξεργασίας της φυσικής γλώσσας, που εξεργάζεται ταυτόχρονα όλα τα μέρη του κειμένου και όχι απομονωμένα, λέξη - λέξη ή φράση - φράση όπως αντίστοιχα μία ηλεκτρονική μηχανή μετάφρασης (π.χ. Google Translate). Αποτελείται έναν τύπο ΑΙ (τεχνητής νοημοσύνης) που έχει κατασκευάσει έναν αλγόριθμο στη βάση ενός εγκεφάλου. Δηλαδή, όπως ο εγκέφαλος αποτελείται από στρώματα νευρώνων που επεξεργάζονται μαζί πληροφορίες και δίνουν ένα τελικό αποτέλεσμα, έτσι και το σύστημα deep-learning κάνει ταυτόχρονα πολλούς μικρούς υπολογισμούς, τους συνδυάζει και οδηγείται σε ένα συμπέρασμα. (Δείτε το podcast του Στέργιου Κωνσταντίνου εδώ: The Digital Spectator, Ας μιλήσουμε για... το ChatGpt).

Το ChatGPT, που έχει εκπαιδευτεί σε μία τεράστια βάση πληροφοριών και δεδομένων, παρέχει απαντήσεις που δύσκολα διαχωρίζουν το αν πρόκειται για άνθρωπο ή σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, ενώ διαθέτει μία αξιοσημείωτη ικανότητα να αλληλεπιδρά σε μορφή συνομιλίας και διαλόγου. Δηλαδή, το προς παράθεση κείμενο από τον ερωτώμενο δύναται να παράξει ανθρώπινες απαντήσεις στον χρήστη, από την εντολή «δημιούργησε ένα ποίημα με κύριο θέμα αυτές τις λέξεις» ή και συμβουλές στο πως να αντιμετωπίσει κάποιος μία κατάσταση στη ζωή του Μέχρι τον Ιανουάριο, το ChatGPT είχε συγκεντρώσει 100 εκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες μόνο δύο μήνες μετά την κυκλοφορία του, καθιστώντας την την ταχύτερα αναπτυσσόμενη εφαρμογή καταναλωτών στην ιστορία, σύμφωνα με μία δημοσίευση της UBS που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα. Αξιοσημείωτο επίσης είναι πως η OpenAΙ, παρέχει και παρόμοια συστήματα με εξέχων το Dall-E, ένα σύστημα που μπορεί με τον ίδιο τρόπο να λάβει την εντολή να δημιουργήσει μία νέα εικόνα.


Φωτογραφία: ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Οι προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης, η ιδιωτικότητα και η αξιοποίηση

Η πρόοδος και τα άλματα της τεχνολογίας σίγουρα ενισχύουν την βελτιστοποίηση της ζωής μας και έχουν σκοπό να λειτουργήσουν ως προς το κοινό συμφέρον. Ταυτόχρονα όμως, προκύπτουν απορίες και φόβοι αναφορικά με τη χρήση του. Για παράδειγμα, το πρώτο εδράζεται στο ηθικό και δημιουργικό κόμματι. Αν κυριαρχήσει ένα εργαλείο με δική του, αυτόνομη μορφή σκέψης και παροχής έτοιμων πληροφοριών, αυτό θα συμβάλλει στην καταστροφή της ατομικής σκέψης και της ατόφιας δημιουργίας;

Παράλληλα, ο τομέας των πνευματικών δικαιωμάτων αποτελεί ένα ακόμη σοβαρό ζήτημα. Κατά πόσον μπορεί να γνωρίζει ο χρήστης αν τα δεδομένα του έχουν αξιοποιηθεί για τη δημιουργία βάσης της πλατφόρμας και κατά πόσον στο μέλλον θα υφίσταται η ιδιωτικότητα. Για παράδειγμα, η εξειδίκευση των social media προς προσωποποίηση του αλγορίθμου στον κάθε χρήστη, με σκοπό να βλέπει περισσότερο τα προϊόντα ενδιαφέροντος του στο διαδίκτυο, ενδέχεται να μπορεί να αναγνωρίσει έναν άνθρωπο απλά με το άγγιγμα της συσκευής του. Ακόμη, η «αυτόνομη σκέψη» και πραγμάτωση εντολών του ΑΙ σε μελλοντικό επίπεδο, θα μπορεί με την εισαγωγή απαιτήσεων και περάτωση αυτών από το αντίστοιχο εργαλείο, σύμφωνα με επιστήμονες, τα επόμενα χρόνια να προκαλέσει έως και την αντικατάσταση του ανθρώπου στην παραγωγική διαδικασία.

Παράλληλα, την προηγούμενη εβδομάδα συζητήθηκε αρκετά η είδηση για τη χρήση του ChatGPT στο ΑΠΘ και την καταχώρηση ερωτήσεων εξεταστικής για να δουν την αποδοτικότητά του. Η εφαρμογή πέρασε το μάθημα με υψηλή βαθμολογία. Το συγκεκριμένο γεγονός έγινε προϊόν σάτιρας με κατακλυσμό memes, με μαθητές που γράφουν εργασίες, διπλωματικές, διδακτορικές διατριβές δίνοντας απλά εντολές στην εφαρμογή, «προκαλώντας τρόμο» στους καθηγητές. Εδώ οφείλουμε να θέσουμε την προβληματική ότι ακόμη, δεν υπάρχει προς ώρας το εργαλείο - ελεγκτικός μηχανισμός που να αναγνωρίζει αν ένα αντίστοιχο προϊόν αποτελεί ανθρώπινο δημιούργημα ή παρήχθη από την τεχνητή νοημοσύνη. Και εδώ, ανοίγει ο ασκός του αιόλου για μία σειρά ερωτημάτων. Για παράδειγμα, τι μπορεί να γίνει στην περίπτωση κυβερνοεπίθεσης και δημοσίευσης κειμένου ή ακόμη και βίντεο με απειλή πολέμου ή επίθεσης σε μία χώρα, προκαλώντας εντάσεις σε διπλωματικό επίπεδο; Μη έχοντας τα εργαλεία πιστοποίησης περί αυθεντικότητος ή όχι μίας τέτοιας πιθανής περίπτωσης, η τεχνολογική επανάσταση επιταχύνει τις απαιτήσεις ενίσχυσης των νομικών μηχανισμών και των τεχνολογικών μηχανισμών ελέγχου για την πρόληψη και την ασφάλεια.

Αυτές οι προκλήσεις δημιουργούν όμως και εύφορες συνθήκες και δεν φέρνουν απαραίτητα την καταστροφή. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί ταυτόχρονα να συνεισφέρει στην ανάπτυξη της επιστήμης και της ιατρικής, να αποτέλεσει εργαλείο - σε μελλοντικό στάδιο- εγκυρότερης πρόληψης αλλά και διάγνωσης ασθενειών. Ταυτόχρονα, μπορεί να ενισχύσει σε νομικό επίπεδο τα εργαλεία εντοπισμού παρανομίας και απάτης, ενώ σίγουρα δύναται να βελτιώσει τα τεχνολογικά εργαλεία εικόνας, ήχου, βίντεο και να προσδώσει στη φαρέτρα της τεχνολογίας ένα όπλο που θα είναι μπροστά από την εποχή του.

Ομολογουμένως, οι προσδοκίες και οι φόβοι για τη χρήση του ChatGPT στον τομέα των πνευματικών δικαιωμάτων αλλά και της τεχνητής νοημοσύνης σε θέματα κυβερνοασφάλειας, είναι πολλά και ευρεία στη συζήτηση. Ένα όμως είναι σίγουρο. Ότι η εν λόγω εφαρμογή και η εξέλιξη του ΑΙ, θα προκαλέσει τεκτονικές αλλαγές στην εποχή μας, ενδεχομένως και μεγαλύτερες απ’ότι η έλευση του ίντερνετ.

Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 4/3