ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Το τέλος μιας εποχής: Η πολιτική πορεία και οι σηµαντικότερες στιγµές του πρώην προέδρου της Ν∆ και πρωθυπουργού Kώστα Καραµανλή (Εικόνες)
Ο δρόµος προς την Προεδρία, οι συµβουλές του θείου του και οι αποφάσεις που τον σηµάδεψαν
Η ανακοίνωση από τον πρώην πρωθυπουργό και επί σειρά ετών αρχηγό της Νέας ∆ηµοκρατίας Κώστα Καραµανλή
ότι δεν θα συµµετάσχει στις προσεχείς εκλογές ως υποψήφιος κλείνει και τυπικά µια εποχή για το κόµµα που ίδρυσε ο Κωνσταντίνος Καραµανλής. ∆ιότι ουσιαστικώς αυτή η εποχή είχε λήξει -και κυρίως αυτό που αποκαλείτο ως «εποχή του καραµανλισµού»- µε τη µακρά σιωπή του Κώστα Καραµανλή και το πέρασµα του κόµµατος στα χέρια του Κυριάκου Μητσοτάκη, µε τις αλλαγές που αυτός επέφερε σε στελεχικό δυναµικό και, κυρίως, µε τις διευρύνσεις σε πρόσωπα από άλλους πολιτικούς χώρους.
Ο Κώστας Καραµανλής, που γεννήθηκε στην Αθήνα στις 14 Σεπτεµβρίου του 1956, µε µεταπτυχιακές σπουδές και διδακτορικό στο περιώνυµο για τους επιφανείς πολιτικούς -κυρίως Αµερικανούς- που αποφοίτησαν από αυτό Πανεπιστήµιο Tufts της Βοστώνης, και ειδικότερα στη Σχολή Fletcher School of Law and Diplomacy (Σχολή Νοµικής και ∆ιπλωµατίας), θα µπορούσε να είναι ένας εξαίρετος καθηγητής πανεπιστηµίου σε θέµατα διεθνούς πολιτικής και Ιστορίας. Αλλωστε, επιστρέφοντας στην Ελλάδα από την Αµερική, δίδαξε ∆ίκαιο των Επιχειρήσεων και ∆ιεθνείς Σχέσεις στο Deree, καθώς και Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική Ιστορία σε Αµερικανούς φοιτητές στο πρόγραµµα «Study in Greece».
Επιλέγοντας την οικογενειακή παράδοση στην πολιτική, υπήρξε ο έκτος πρόεδρος της Νέας ∆ηµοκρατίας. Στο αξίωµα αυτό αναδείχθηκε κάτω από το βάρος ειδικών συνθηκών που επικρατούσαν στο τότε κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, ένα κόµµα που, έπειτα από αλλεπάλληλες ήττες από το ΠΑΣΟΚ, είχε αρχίσει να εµφανίζει επικίνδυνες ρωγµές και να εµφανίζει χαλαρότητα στη συνεκτικότητά του. Για τη διατήρηση της οποίας, επί τόσα χρόνια και κάθε φορά που αυτή διαταρασσόταν, είχε ως «συγκολλητική ουσία» το ιδεολόγηµα του καραµανλισµού και το επί σειράν ετών ενεργό «πολιτικό φάντασµα» του ίδιου του Κωνσταντίνου Καραµανλή. Γι’ αυτό, άλλωστε, το 1997, όταν προέκυψε η ανάγκη ενός νέου ξεκινήµατος, επελέγη ένας άλλος Καραµανλής, ο Κώστας, ανιψιός του ιδρυτή του κόµµατος, αφού πλέον οι συµβολισµοί προσλάµβαναν τη δική τους σηµασία για το µέλλον της παράταξης.
Οι εσωκοµµατικές διελκυστίνδες και οι προσωπικές φιλοδοξίες είχαν αρχίσει να δηµιουργούν επικίνδυνες προοπτικές για το µέλλον της Νέας ∆ηµοκρατίας. Ηταν τότε που άρχισε να συζητείται µεταξύ των αποκληθέντων «βαρόνων» του κόµµατος αλλά και των «λοχαγών», των νεότερης ηλικίας βουλευτών, το όνοµα του Κώστα Καραµανλή.
Στις 21 Μαρτίου του 1997, ακριβώς έναν µήνα µετά τις καθοριστικές αποφάσεις των παραπάνω µελών της Κοινοβουλευτικής Οµάδας της Ν.∆., ο Μ. Εβερτ -αφού είχε επανεκλεγεί σε εσωκοµµατικές διαδικασίες και πάλι πρόεδρος του κόµµατοςσυγκάλεσε το 4ο Συνέδριο της Ν.∆., το οποίο εξέλεξε τον έκτο πρόεδρό της. Τον Κώστα Καραµανλή.
▶ ΜΕ ΤΟΝ ΜΙΛΤΙΑ∆Η ΕΒΕΡΤ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ
Πρωθυπουργός της Ελλάδας ο Κώστας Καραµανλής έγινε µετά την εκλογική νίκη της Νέας ∆ηµοκρατίας, στις 7 Μαρτίου του 2004, µε ποσοστό 45,36%, που του εξασφάλισε 164 έδρες. Είχε διαδεχθεί τον Κώστα Σηµίτη και ενώ στις προηγηθείσες εκλογές του 2000 η εκλογική νίκη για τον Κώστα Καραµανλή είχε χαθεί οριακά. Ηταν 48 ετών. Οταν ορκίστηκε πρωθυπουργός, είχε συγχρόνως αναλάβει και το υπουργείο Πολιτισµού, σε µια συµβολική κίνηση, δεδοµένου ότι η κυβέρνησή του θα έπρεπε να έφερνε σε πέρας και τη διεξαγωγή των Ολυµπιακών Αγώνων που είχε αναλάβει η χώρα.
Ως αρχηγός της Νέας ∆ηµοκρατίας, ο Κώστας Καραµανλής είχε συχνές επαφές µε τον θείο του και ιδρυτή του κόµµατος, προκειµένου να παίρνει τις συµβουλές του. Μια από τις πιο σηµαντικές συµβουλές του αφορούσε τις σχέσεις µας µε την Τουρκία. Είχε πει, λοιπόν, στον Κώστα Καραµανλή: «Πρόσεξε πολύ τις σχέσεις µε την Τουρκία. Θα είσαι πάντοτε σε αµυντική ετοιµότητα. Αλλά ποτέ δεν θα κάνεις πόλεµο».
▶ ΜΕ ΤΟΝ ΤΑΓΙΠ ΕΡΝΤΟΓΑΝ, ΤΟ 2005, ΣΤΙΣ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Στις ευφυείς κινήσεις του Κώστα Καραµανλή ήταν να ιδεολογικοποιήσει τον «µεσαίο χώρο». Ηταν µια κίνηση που έγινε τις παραµονές των εκλογών του 2004.
Η κυβέρνηση Καραµανλή είχε δεχθεί πυρά από την τότε αξιωµατική αντιπολίτευση, δηλαδή από το ΠΑΣΟΚ, και για την απογραφή την οποία διενήργησε ο τότε υπουργός Οικονοµίας, Γιώργος Αλογοσκούφης. Κι αυτό µε το επιχείρηµα ότι θα διεσύρετο η χώρα για ανακριβή στοιχεία κι έτσι θα δηµιουργείτο και αρνητικό επενδυτικό κλίµα. Η αλήθεια, όµως, είναι διαφορετική, όπως την είχε αποκαλύψει ο πρώην διευθυντής σύνταξης του «Οικονοµικού Ταχυδρόµου» ∆ηµήτρης Στεργίου σε λεπτοµερές άρθρο του. Η αλήθεια, λοιπόν, είναι ότι η απογραφή είχε γίνει µε νόµο του ΠΑΣΟΚ.
Η διακυβέρνηση Καραµανλή πιστώνεται µε αρκετές επιτυχίες στα θέµατα της εξωτερικής πολιτικής, αλλά και στον τοµέα δηµοσίων έργων.
▶ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΠΟΥΤΙΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α, ΤΟ 2007
Στην εξωτερική πολιτική, µία από τις σηµαντικές επιτυχίες προσωπικά του Κώστα Καραµανλή αφορούσε ένα διαχρονικά κρίσιµο και εκκρεµές ζήτηµα της εξωτερικής µας πολιτικής. Επρόκειτο για το θέµα της ονοµασίας των Σκοπίων και την καταβληθείσα διεθνή προσπάθεια να ενταχθεί η χώρα αυτή στο ΝΑΤΟ χωρίς προηγουµένως να έχει επιλυθεί η εκκρεµότητα της ονοµασίας της.
Τον Απρίλιο του 2008 είχε πραγµατοποιηθεί στο Βουκουρέστι η θεωρηθείσα µεγαλύτερη στην ιστορία του ΝΑΤΟ Σύνοδος Κορυφής. Στο πλαίσιο της διεύρυνσης αυτής είχαν υποβάλει και σχετικό αίτηµα τα Σκόπια για να γίνουν µέλος του ΝΑΤΟ. Οµως, παρά τις έντονες πιέσεις από αµερικανικής πλευράς, ο Κώστας Καραµανλής κατά τη διάρκεια του επίσηµου γεύµατος εργασίας της Συνόδου ήταν σαφής. ∆εν επρόκειτο να δεχθεί την ένταξη της πρώην Γιουγκοσλαβικής ∆ηµοκρατίας της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, εφόσον προηγουµένως δεν βρισκόταν µια αµοιβαίως αποδεκτή λύση στο ζήτηµα της ονοµασίας.
▶ ΜΕ TON ΠΡΟΕ∆ΡΟ ΤΩΝ ΗΠΑ, ΤΖΟΡΤΖ ΜΠΟΥΣ
Η διετία που ακολούθησε είχε ως χαρακτηριστικά τόσο τα επεισόδια για τη δολοφονία Γρηγορόπουλου όσο και τη δεύτερη φάση των πυρκαγιών, γεγονότα που καθόρισαν µια κατάσταση αποσταθεροποίησης της χώρας. Ηδη είχαν αρχίσει να είναι εµφανείς και οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονοµία από τα πρώτα δείγµατα της διεθνούς οικονοµικής κρίσης του 2008. Η κρίση αυτή και οι συνέπειές της για την ελληνική οικονοµία είχαν αποτελέσει µια πρώτης τάξεως ευκαιρία, ώστε να κατηγορείται ακόµα και σήµερα η κυβέρνηση Καραµανλή από τους εκπροσώπους της λεγόµενης «εκσυγχρονστικής» πτέρυγας του ΠΑΣΟΚ -που ευθύνεται για το σκάνδαλο του Χρηµατιστηρίου και τους αµυντικούς εξοπλισµούς, που έστειλαν τον Τσοχατζόπουλο στη φυλακή- ότι διόγκωσε το δηµόσιο χρέος µε δανεισµό για άσκηση λαϊκίστικης πολιτικής.
Με στοιχεία που δόθηκαν στη δηµοσιότητα, αποκαλύφθηκε ότι όντως η κυβέρνηση Καραµανλή κατά το διάστηµα 2004- 2009 είχε δανειστεί συνολικώς 125 δισ. ευρώ, τα οποία, όµως, διατέθηκαν µεταξύ άλλων ως εξής:
Ο Κώστας Καραµανλής εγκαταλείπει τον κοινοβουλευτικό βίο. ∆εν ανέφερε ότι εγκαταλείπει και την πολιτική. Πράγµα που µπορεί να ερµηνευθεί ότι ενδεχοµένως να είναι η «γαλάζια» εφεδρεία για την Προεδρία της ∆ηµοκρατίας. Ιδίως αν ο σηµερινός πρωθυπουργός κρίνει ότι πρέπει ο ρυθµιστής του πολιτεύµατος να είναι πάλι πρόσωπο µε πολιτική εµπειρία…
Ο Κώστας Καραµανλής, που γεννήθηκε στην Αθήνα στις 14 Σεπτεµβρίου του 1956, µε µεταπτυχιακές σπουδές και διδακτορικό στο περιώνυµο για τους επιφανείς πολιτικούς -κυρίως Αµερικανούς- που αποφοίτησαν από αυτό Πανεπιστήµιο Tufts της Βοστώνης, και ειδικότερα στη Σχολή Fletcher School of Law and Diplomacy (Σχολή Νοµικής και ∆ιπλωµατίας), θα µπορούσε να είναι ένας εξαίρετος καθηγητής πανεπιστηµίου σε θέµατα διεθνούς πολιτικής και Ιστορίας. Αλλωστε, επιστρέφοντας στην Ελλάδα από την Αµερική, δίδαξε ∆ίκαιο των Επιχειρήσεων και ∆ιεθνείς Σχέσεις στο Deree, καθώς και Σύγχρονη Ελληνική Πολιτική Ιστορία σε Αµερικανούς φοιτητές στο πρόγραµµα «Study in Greece».
Επιλέγοντας την οικογενειακή παράδοση στην πολιτική, υπήρξε ο έκτος πρόεδρος της Νέας ∆ηµοκρατίας. Στο αξίωµα αυτό αναδείχθηκε κάτω από το βάρος ειδικών συνθηκών που επικρατούσαν στο τότε κόµµα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, ένα κόµµα που, έπειτα από αλλεπάλληλες ήττες από το ΠΑΣΟΚ, είχε αρχίσει να εµφανίζει επικίνδυνες ρωγµές και να εµφανίζει χαλαρότητα στη συνεκτικότητά του. Για τη διατήρηση της οποίας, επί τόσα χρόνια και κάθε φορά που αυτή διαταρασσόταν, είχε ως «συγκολλητική ουσία» το ιδεολόγηµα του καραµανλισµού και το επί σειράν ετών ενεργό «πολιτικό φάντασµα» του ίδιου του Κωνσταντίνου Καραµανλή. Γι’ αυτό, άλλωστε, το 1997, όταν προέκυψε η ανάγκη ενός νέου ξεκινήµατος, επελέγη ένας άλλος Καραµανλής, ο Κώστας, ανιψιός του ιδρυτή του κόµµατος, αφού πλέον οι συµβολισµοί προσλάµβαναν τη δική τους σηµασία για το µέλλον της παράταξης.
Οι εσωκοµµατικές διελκυστίνδες και οι προσωπικές φιλοδοξίες είχαν αρχίσει να δηµιουργούν επικίνδυνες προοπτικές για το µέλλον της Νέας ∆ηµοκρατίας. Ηταν τότε που άρχισε να συζητείται µεταξύ των αποκληθέντων «βαρόνων» του κόµµατος αλλά και των «λοχαγών», των νεότερης ηλικίας βουλευτών, το όνοµα του Κώστα Καραµανλή.
Ο πρώτος
Κάτι ενδιαφέρον. Ο εκ των παραδοσιακών στελεχών της εποχής εκείνης Γιάννης Κεφαλογιάννης είχε πρώτος προτείνει την υποψηφιότητα Καραµανλή ήδη από τις 25 Σεπτεµβρίου του 1996, µετά την ήττα της Ν.∆. στις εθνικές εκλογές. Εκτός από τον Κεφαλογιάννη, στην υποστήριξη Καραµανλή για την ηγεσία του κόµµατος είχε συµβάλει τα µέγιστα και ο τότε αντιπρόεδρος του κόµµατος και εκ των παραδοσιακών κορυφαίων στελεχών του, ο Γιάννης Βαρβιτσιώτης. Μαζί τους είχαν συνταχθεί και οι λεγόµενοι «λοχαγοί», στους οποίους περιλαµβάνονταν οι µακαρίτες σήµερα Γιώργος Καλός και Θανάσης Νάκος, αλλά και οι Σάββας Τσιτουρίδης, Θανάσης ∆αβάκης, Γιώργος Αλογοσκούφης, Νίκος Νικολόπουλος, Αναστάσιος Καραµάριος και Θεόφιλος Λεονταρίδης.Στις 21 Μαρτίου του 1997, ακριβώς έναν µήνα µετά τις καθοριστικές αποφάσεις των παραπάνω µελών της Κοινοβουλευτικής Οµάδας της Ν.∆., ο Μ. Εβερτ -αφού είχε επανεκλεγεί σε εσωκοµµατικές διαδικασίες και πάλι πρόεδρος του κόµµατοςσυγκάλεσε το 4ο Συνέδριο της Ν.∆., το οποίο εξέλεξε τον έκτο πρόεδρό της. Τον Κώστα Καραµανλή.
Πρωθυπουργός της Ελλάδας ο Κώστας Καραµανλής έγινε µετά την εκλογική νίκη της Νέας ∆ηµοκρατίας, στις 7 Μαρτίου του 2004, µε ποσοστό 45,36%, που του εξασφάλισε 164 έδρες. Είχε διαδεχθεί τον Κώστα Σηµίτη και ενώ στις προηγηθείσες εκλογές του 2000 η εκλογική νίκη για τον Κώστα Καραµανλή είχε χαθεί οριακά. Ηταν 48 ετών. Οταν ορκίστηκε πρωθυπουργός, είχε συγχρόνως αναλάβει και το υπουργείο Πολιτισµού, σε µια συµβολική κίνηση, δεδοµένου ότι η κυβέρνησή του θα έπρεπε να έφερνε σε πέρας και τη διεξαγωγή των Ολυµπιακών Αγώνων που είχε αναλάβει η χώρα.
Ως αρχηγός της Νέας ∆ηµοκρατίας, ο Κώστας Καραµανλής είχε συχνές επαφές µε τον θείο του και ιδρυτή του κόµµατος, προκειµένου να παίρνει τις συµβουλές του. Μια από τις πιο σηµαντικές συµβουλές του αφορούσε τις σχέσεις µας µε την Τουρκία. Είχε πει, λοιπόν, στον Κώστα Καραµανλή: «Πρόσεξε πολύ τις σχέσεις µε την Τουρκία. Θα είσαι πάντοτε σε αµυντική ετοιµότητα. Αλλά ποτέ δεν θα κάνεις πόλεµο».
Στις ευφυείς κινήσεις του Κώστα Καραµανλή ήταν να ιδεολογικοποιήσει τον «µεσαίο χώρο». Ηταν µια κίνηση που έγινε τις παραµονές των εκλογών του 2004.
Η κυβέρνηση Καραµανλή είχε δεχθεί πυρά από την τότε αξιωµατική αντιπολίτευση, δηλαδή από το ΠΑΣΟΚ, και για την απογραφή την οποία διενήργησε ο τότε υπουργός Οικονοµίας, Γιώργος Αλογοσκούφης. Κι αυτό µε το επιχείρηµα ότι θα διεσύρετο η χώρα για ανακριβή στοιχεία κι έτσι θα δηµιουργείτο και αρνητικό επενδυτικό κλίµα. Η αλήθεια, όµως, είναι διαφορετική, όπως την είχε αποκαλύψει ο πρώην διευθυντής σύνταξης του «Οικονοµικού Ταχυδρόµου» ∆ηµήτρης Στεργίου σε λεπτοµερές άρθρο του. Η αλήθεια, λοιπόν, είναι ότι η απογραφή είχε γίνει µε νόµο του ΠΑΣΟΚ.
Η διακυβέρνηση Καραµανλή πιστώνεται µε αρκετές επιτυχίες στα θέµατα της εξωτερικής πολιτικής, αλλά και στον τοµέα δηµοσίων έργων.
Στην εξωτερική πολιτική, µία από τις σηµαντικές επιτυχίες προσωπικά του Κώστα Καραµανλή αφορούσε ένα διαχρονικά κρίσιµο και εκκρεµές ζήτηµα της εξωτερικής µας πολιτικής. Επρόκειτο για το θέµα της ονοµασίας των Σκοπίων και την καταβληθείσα διεθνή προσπάθεια να ενταχθεί η χώρα αυτή στο ΝΑΤΟ χωρίς προηγουµένως να έχει επιλυθεί η εκκρεµότητα της ονοµασίας της.
Τον Απρίλιο του 2008 είχε πραγµατοποιηθεί στο Βουκουρέστι η θεωρηθείσα µεγαλύτερη στην ιστορία του ΝΑΤΟ Σύνοδος Κορυφής. Στο πλαίσιο της διεύρυνσης αυτής είχαν υποβάλει και σχετικό αίτηµα τα Σκόπια για να γίνουν µέλος του ΝΑΤΟ. Οµως, παρά τις έντονες πιέσεις από αµερικανικής πλευράς, ο Κώστας Καραµανλής κατά τη διάρκεια του επίσηµου γεύµατος εργασίας της Συνόδου ήταν σαφής. ∆εν επρόκειτο να δεχθεί την ένταξη της πρώην Γιουγκοσλαβικής ∆ηµοκρατίας της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, εφόσον προηγουµένως δεν βρισκόταν µια αµοιβαίως αποδεκτή λύση στο ζήτηµα της ονοµασίας.
Η ταραχώδης διετία
Τον Σεπτέµβριο του 2007 ο Κώστας Καραµανλής διενήργησε πρόωρες εκλογές. Η Ν.∆., βεβαίως, παρά το γεγονός ότι είχαν προηγηθεί οι καταστροφικότατες πυρκαγιές στην Πελοπόννησο και το καλοδουλεµένο σχέδιο των εµπρησµών ήταν φυσικό να προβάλλει εγγενείς αδυναµίες της κρατικής µηχανής, κατόρθωσε να κερδίσει τις εκλογές εκείνες.Στις ευφυείς κινήσεις του ήταν να ιδεολογικοποιήσει τον «µεσαίο χώρο». Hταν µια κίνηση που έγινε τις παραµονές των εκλογών του 2004
Η διετία που ακολούθησε είχε ως χαρακτηριστικά τόσο τα επεισόδια για τη δολοφονία Γρηγορόπουλου όσο και τη δεύτερη φάση των πυρκαγιών, γεγονότα που καθόρισαν µια κατάσταση αποσταθεροποίησης της χώρας. Ηδη είχαν αρχίσει να είναι εµφανείς και οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονοµία από τα πρώτα δείγµατα της διεθνούς οικονοµικής κρίσης του 2008. Η κρίση αυτή και οι συνέπειές της για την ελληνική οικονοµία είχαν αποτελέσει µια πρώτης τάξεως ευκαιρία, ώστε να κατηγορείται ακόµα και σήµερα η κυβέρνηση Καραµανλή από τους εκπροσώπους της λεγόµενης «εκσυγχρονστικής» πτέρυγας του ΠΑΣΟΚ -που ευθύνεται για το σκάνδαλο του Χρηµατιστηρίου και τους αµυντικούς εξοπλισµούς, που έστειλαν τον Τσοχατζόπουλο στη φυλακή- ότι διόγκωσε το δηµόσιο χρέος µε δανεισµό για άσκηση λαϊκίστικης πολιτικής.
Με στοιχεία που δόθηκαν στη δηµοσιότητα, αποκαλύφθηκε ότι όντως η κυβέρνηση Καραµανλή κατά το διάστηµα 2004- 2009 είχε δανειστεί συνολικώς 125 δισ. ευρώ, τα οποία, όµως, διατέθηκαν µεταξύ άλλων ως εξής:
- 45 δισ. αφορούσαν «αναχρηµατοδότηση» του παλαιότερου χρέους. 50 δισ. ευρώ πήγαν για τόκους προηγούµενων ετών.
- 10 δισ. πήγαν για πληρωµές εξοπλιστικών προγραµµάτων που είχαν παραγγείλει προηγούµενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.
- 7,2 δισ. πήγαν για πληρωµές στα Ταµεία της ∆ΕΗ, του ΟΤΕ και του ΙΚΑ, που επίσης είχαν υπογράψει οι προηγούµενες κυβερνήσεις.
- 2,6 δισ. δόθηκαν τα για χρέη νοσοκοµείων που άφησε το ΠΑΣΟΚ και τα πλήρωσαν οι κυβερνήσεις της Ν.∆.
- 3,2 δισ. δόθηκαν για «λοιπές χρεώσεις» που άφησαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.
Οι πρόωρες εκλογές
Στις 8 Μαΐου του 2009, κηρύχθηκε αιφνιδιαστικά η λήξη των εργασιών της Β’ Συνόδου της ΙΒ’ Βουλευτικής Περιόδου. Οι εκλογές πραγµατοποιήθηκαν στις 4 Οκτωβρίου του 2009 και τις έχασε η Ν.∆., συγκεντρώνοντας ποσοστό 33,48%. Προφανώς, το εκλογικό σώµα είχε πειστεί ότι «λεφτά υπάρχουν». Επειδή, όµως, δεν υπήρχαν, και η συγκεκριµένη φράση είχε αποτελέσει µια λαϊκίστικη ποµφόλυγα του Γιώργου Παπανδρέου, αλλά και σηµείο εκκίνησης της ένταξης της χώρας στο ∆ΝΤ και στα µνηµόνια, το ίδιο εκλογικό σώµα καταδίκασε στη συνέχεια το ΠΑΣΟΚ σε ρόλο πολιτικού «κοµπάρσου».Ο Κώστας Καραµανλής εγκαταλείπει τον κοινοβουλευτικό βίο. ∆εν ανέφερε ότι εγκαταλείπει και την πολιτική. Πράγµα που µπορεί να ερµηνευθεί ότι ενδεχοµένως να είναι η «γαλάζια» εφεδρεία για την Προεδρία της ∆ηµοκρατίας. Ιδίως αν ο σηµερινός πρωθυπουργός κρίνει ότι πρέπει ο ρυθµιστής του πολιτεύµατος να είναι πάλι πρόσωπο µε πολιτική εµπειρία…