H διάθεση που δείχνει ο Αµερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραµπ για αποχώρηση των αµερικανικών στρατευµάτων από τη Συρία «σύντοµα» µπορεί να αλλάξει τα δεδοµένα στη Μέση Ανατολή. Αν αυτό συµβεί, θα σηµατοδοτήσει την οριστική στρατιωτική νίκη εναντίον του «Ισλαµικού Κράτους». Μία τέτοια εξέλιξη δεν µπορεί, προφανώς, να θεωρείται βέβαιη, παρά το διεθνές ενδιαφέρον που έχει προκαλέσει τις τελευταίες µέρες.

Κι αυτό γιατί το ερώτηµα που τίθεται όσον αφορά τον µελλοντικό ρόλο των Ηνωµένων Πολιτειών είναι πώς είναι δυνατόν να περιορίσουν την επιρροή του Ιράν, αν αποχωρήσουν από τη Συρία. ∆εν είναι τυχαίο πως αξιωµατούχοι του Πενταγώνου εµφανίζονται αρκετά επιφυλακτικοί µε το σκεπτικό του Τραµπ.

∆εν είναι µόνον η ανησυχία που υπάρχει για την περαιτέρω ανάπτυξη του Ιράν εντός Συρίας, αλλά και το µήνυµα που θα σταλεί προς τον ηγέτη της χώρας Μπασάρ αλ Άσαντ αλλά και προς τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιµίρ Πούτιν. Αυτήν τη στιγµή, µάλιστα, εξακολουθεί να µην είναι ξεκάθαρη η γραµµή που θα ακολουθήσει ο Αµερικανός πρόεδρος έναντι της Μόσχας. Ενώ, δηλαδή, εµφανίζεται αρκετά διαλλακτικός, πρόσφατα αποφάσισε να εκδιώξει 60 Ρώσους διπλωµάτες από τις Ηνωµένες Πολιτείες, στηρίζοντας έµπρακτα το Ηνωµένο Βασίλειο στην υπόθεση της δηλητηρίασης του Σεργκέι Σκριπάλ.

Αν και η αποχώρηση των αµερικανικών στρατευµάτων από τη Συρία είναι αβέβαιη, ήδη αναπτύσσονται σενάρια για την επόµενη µέρα. Ένα από αυτά σχετίζεται µε τη µελλοντική στήριξη που πρόκειται να προσφερθεί στους Κούρδους µαχητές (YPG), τους οποίους µέχρι σήµερα υποστηρίζουν ενεργά οι Ηνωµένες Πολιτείες, παρά την αντίδραση της Τουρκίας. Στο παιχνίδι µπαίνει πλέον η Γαλλία. Ειδικότερα, ο Γάλλος πρόεδρος Εµανουέλ Μακρόν έχει δεσµευτεί να στηρίξει τους Κούρδους στη Βόρεια Συρία προκειµένου να επέλθει σταθερότητα στην περιοχή, µετά την πολεµική επιχείρηση που έχει εξαπολύσει η Τουρκία. Ο ίδιος, µάλιστα, συναντήθηκε πρόσφατα µε εκπροσώπους των συριακών δηµοκρατικών δυνάµεων, που αποτελούνται κυρίως από Κούρδους, και εξέφρασε την ευγνωµοσύνη του για τις θυσίες τους στη µάχη κατά του «Ισλαµικού Κράτους».

Μετά τη συνάντηση Μακρόν - Κούρδων, διέρρευσε πως η Γαλλία θα στείλει επιπλέον στρατιώτες στην περιοχή, όµως το Παρίσι αρνήθηκε να σχολιάσει την είδηση. Η στρατηγική Μακρόν ενοχλεί την Άγκυρα, που πλέον βλέπει ακόµα µία χώρα να αντιπαρατίθεται στα συµφέροντά της εντός Συρίας. ∆εν είναι τυχαίο ότι η απάντησή της στις δεσµεύσεις Μακρόν ήταν άµεση. Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Μπεκίρ Μποζντάγκ τόνισε ότι «η γαλλική στήριξη στο YPG είναι µία ξεκάθαρη υποστήριξη σε τροµοκράτες». Την ίδια στιγµή, ο εκπρόσωπος του Ερντογάν Ιµπραΐµ Καλίµ έγραψε στο Τwitter ότι θα έπρεπε να λαµβάνονται µέτρα ενάντια στην τροµοκρατία και όχι να νοµιµοποιούνται οι τροµοκρατικές οργανώσεις.

Για το ζήτηµα τοποθετήθηκε δηµοσίως και ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έκανε λόγο για έκφραση εχθρότητας απέναντι στην Τουρκία.  

 

Η ΓΑΖΑ

Πέρα από τις εξελίξεις στο εσωτερικό της Συρίας και στο νέο «µέτωπο» που φαίνεται να ανοίγει µεταξύ Γαλλίας - Τουρκίας, η προσοχή στρέφεται προς τη Λωρίδα της Γάζας. Ο φόβος µιας νέας στρατιωτικής σύγκρουσης επανήλθε ύστερα από τις µαχητικές διαδηλώσεις Παλαιστινίων, που αντιµετωπίστηκαν µε φονικά πυρά από τον ισραηλινό στρατό. Η Χαµάς είχε θεωρητικά καλέσει τους Παλαιστινίους να διαδηλώσουν ειρηνικά, στήνοντας καταυλισµούς σε πέντε σηµεία, κατά µήκος των συνόρων µε το Ισραήλ, και οργανώνοντας πορείες διαµαρτυρίας.

Από τη δική του πλευρά, ο επικεφαλής των ισραηλινών Ενόπλων ∆υνάµεων Γκάντι Αϊζενκοτ είχε προειδοποιήσει ότι οι άνδρες του δεν θα διστάσουν να ανοίξουν πυρ, αν προκληθούν. Περίπου 100 ελεύθεροι σκοπευτές είχαν πάρει θέση στα σύνορα µε τη Γάζα. Σύµφωνα µε το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας, τουλάχιστον επτά Παλαιστίνιοι είχαν χάσει τη ζωή τους και περί τους 500 είχαν τραυµατιστεί µέχρι και πριν από λίγες ηµέρες.

Το Ισραήλ θεωρεί πως έχει κάθε δικαίωµα να υπερασπιστεί τα σύνορά του, να προστατέψει τους πολίτες του και να αποτρέψει τη διείσδυση στα κυρίαρχα εδάφη του. Και ταυτόχρονα τονίζει πως οι ηγέτες των Παλαιστινίων προσπαθούν να παρουσιάσουν την πορεία ως µια δήθεν «ειρηνική αντίσταση», ενώ η ηγεσία της Χαµάς δηλώνει ανοιχτά ότι πιθανότατα θα οδηγήσει σε βία. Στόχος της εκστρατείας, ισχυρίζεται, δεν είναι να φέρει πιο κοντά την ειρήνη, αλλά, αντίθετα, πρόκειται για µια προµελετηµένη προβοκάτσια που στόχο έχει να πυροδοτήσει ένταση και συγκρούσεις.

Το Ισραήλ, παράλληλα, αποκαλύπτει πως η Χαµάς κάθε άλλο παρά ενδιαφέρεται για την ειρήνη και τις συνθήκες διαβίωσης των Παλαιστινίων. Χαρακτηριστικό είναι πως ξοδεύει περισσότερα από 10 εκατοµµύρια δολάρια για αυτή την εκστρατεία της σύγκρουσης και µάλιστα πληρώνει τους κατοίκους της Γάζας για τη συµµετοχή τους στην πορεία. Ενώ οι υποδοµές της Γάζας υστερούν, η Χαµάς χρησιµοποιεί σηµαντικούς πόρους για την αγορά όπλων και πυραύλων καθώς και για την κατασκευή επιθετικών σηράγγων, αντί για τις ανάγκες του πληθυσµού της Γάζας. Αντί να φροντίζει για τις ανάγκες του λαού της, η Χαµάς τις περιφρονεί για να συνεχίσει τη σύγκρουση. Η πορεία δείχνει ότι και πάλι η Χαµάς στέλνει αµάχους, µεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά, στο µέτωπο, ενώ οι ηγέτες της κρύβονται πίσω τους.  

ΔΙΑΜΑΧΗ

Σε µια εποχή που οι σχέσεις Ισραήλ - Τουρκίας είναι τεταµένες, τα πρόσφατα βίαια περιστατικά στη Λωρίδα της Γάζας επαναφέρουν τη διαµάχη στο προσκήνιο. Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε: «Έχουµε να κάνουµε µε τροµοκράτες, όµως το δικό σας ενδιαφέρον δεν είναι οι τροµοκράτες. Γιατί είστε εσείς οι ίδιοι ένα κράτος τροµοκρατών. Και ως κράτος τροµοκρατών, αυτό που κάνατε στη Γάζα είναι ξεκάθαρο».

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπένζαµιν Νετανιάχου απάντησε σε οξύτατο τόνο στον Ερντογάν, λέγοντας πως ο Τούρκος πρόεδρος δεν έχει συνηθίσει να του αντιµιλούν, αλλά θα πρέπει να αρχίσει να το συνηθίζει. Μάλιστα, απευθύνθηκε σε αυτόν, λέγοντας πως κατέχει τη Βόρεια Κύπρο και την κουρδική ζώνη και σφαγιάζει αµάχους στο Αφρίν και συνεπώς δεν µπορεί να µας κάνει κήρυγµα για αξίες και ηθική. Από την οπτική γωνία του Νετανιάχου, µάλιστα, ο ισραηλινός στρατός είναι ο πιο ηθικός στον κόσµο.  

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά», Μ. Παρασκευή 6 Απριλίου 2018