Τζέισον Καλακάνις: Ο Έλληνας που θα σκοτώσει το Facebook
Τον λένε Τζέισον Καλακάνις και είναι η νέμεσις του Μαρκ Ζάκερμπεργκ.
Το όνομά του μπορεί να μην είναι τόσο διάσημο όσο εκείνο του «Mr Facebook», όμως αυτός ο 47χρονος ομογενής θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα μυαλά του ίντερνετ. Υπήρξε μια από τις διασημότητες της υψηλής τεχνολογίας την εποχή της φούσκας των dot coms και έκτοτε έζησε όλα τα πάνω και τα κάτω αυτής της βιομηχανίας, διανύοντας την απόσταση από το «κανένας» ως το «τιτάνας των media» καμιά δεκαριά φορές. Στο βιογραφικό του ισχυρίζεται ότι έχει επιστρέψει και πάλι στο «κανένας», παρότι τα τελευταία χρόνια κατάφερε να βγάλει εκατομμύρια, επενδύοντας στην Uber από τα πρώτα της κιόλας βήματα, και σε άλλες 150 start ups. Εάν το νέο του εγχείρημα στεφθεί από ανάλογη επιτυχία, αυτός ο «κανένας» θα είναι ο άνθρωπος που θα «σκοτώσει» το Facebook.
«Όσο ισχυρή ή μεγάλη και εάν είναι μια επιχείρηση, πάντα υπάρχει η πιθανότητα να εμφανιστεί ένας ακούραστος ιδρυτής με μια έξυπνη ιδέα και μια ασταμάτητη ομάδα που θα την κερδίσει», δηλώνει ο Καλακάνις. Και υπόσχεται να προσφέρει χρηματοδότηση 100.000 δολαρίων αλλά και πολύτιμη καθοδήγηση (mentoring) από ειδικούς σε επτά τέτοιες ομάδες, που θα προσπαθήσουν να «εκθρονίσουν» το Facebook.
Ο Καλακάνις είναι ο άνθρωπος που προειδοποιεί εδώ και δέκα χρόνια ότι ο τρόπος με τον οποίο το Facebook διαχειρίζεται τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών του είναι προβληματικός. Από το 2009 κιόλας, σε μια εποχή που κανείς δεν ασχολούνταν με τα θέματα αυτά, είχε βιντεοσκοπήσει ένα ανοικτό μήνυμα προς τον Ζάκερμπεργκ, όπου έλεγε χαρακτηριστικά: «Δεν ξέρεις τι σου γίνεται στο ζήτημα της ιδιωτικότητας». Σήμερα, και με το σκάνδαλο της υποκλοπής των προσωπικών δεδομένων εκατομμυρίων χρηστών του Facebook να τον δικαιώνει πλήρως, ο Καλακάνις ξεκινά να δημιουργήσει μια νέα κοινωνική πλατφόρμα, η οποία θα αντικαταστήσει το δημιούργημα του Ζάκερμπεργκ αλλά και θα «είναι πραγματικά καλή για την κοινωνία».
Για όσους πιστεύουν ότι το Facebook –μια παντοδύναμη επιχείρηση με 2,2 δισεκατομμύρια χρήστες και 500 δισεκατομμύρια δολάρια κεφαλαιοποίησης- είναι ανίκητο, ο Καλακάνις έχει έτοιμη την απάντηση. Όλες οι μεγάλες μανίες του ίντερνετ, από την AOL έως το MySpace, αντικαταστάθηκαν με τον καιρό από κάποιο καλύτερο προϊόν. Βέβαια, αυτό είναι κάτι που ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ γνωρίζει καλά. Για αυτό και κάθε φορά που βλέπει κάποιον ανταγωνιστή να απειλεί το μονοπώλιο του Facebook, σπεύδει είτε να τον εξαγοράσει (βλ. WhatsApp, Instagram) ή να τον βγάλει από τη μέση, αντιγράφοντας και κλέβοντας τα καλύτερα στοιχεία του (βλ. Snapchat).
Γιατί, λοιπόν, να πιστέψει κανείς ότι μία από τις start ups του Καλακάνις θα επιτύχει εκεί όπου απέτυχαν τόσες άλλες; Θα τους προσφέρουμε χρήματα, ικανότητες, marketing, ένα δίκτυο 2.400 επενδυτών για να τους στηρίξουν αλλά και την εμπειρία από 150 επιτυχημένες start ups, απαντά εκείνος. Και κάπου εδώ ταιριάζει αυτό που είχε γράψει για αυτόν το CNN, όταν πριν από μία δεκαετία τον είχε συμπεριλάβει ανάμεσα στους 50 ανθρώπους που αλλάζουν τον κόσμο των επιχειρήσεων: «Όλοι αγαπούν να τον μισούν, αλλά κανείς δεν αμφισβητεί ότι είναι ειδικός στο να δημιουργεί ντόρο. Όταν ο Καλακάνις μιλά, ο κόσμος ακούει».
Είναι, άλλωστε, ο άνθρωπος που μπόρεσε να διαβλέψει τις μεγαλύτερες τάσεις του ίντερνετ. Γιος ενός Έλληνα και μιας Ιρλανδής, μεγάλωσε στο Μπρούκλιν, σε μια οικογένεια που ακόμα και σήμερα συνηθίζει να μαζεύεται γύρω από ένα τραπέζι με ντολμαδάκια και φάβα για να γιορτάσει όλες τις μικρές και μεγάλες στιγμές της. Κακός μαθητής, έμαθε να δουλεύει σκληρά από παιδί, όταν ο πατέρας του τον έβαζε να καθαρίζει το μπαρ που διατηρούσε, για να κερδίσει το χαρτζιλίκι του.
Στα 25 του χρόνια ζει σε ένα διαμέρισμα στο Μανχάταν και αρχίζει να πειραματίζεται με τους υπολογιστές. Το ίντερνετ κάνει τα πρώτα του βήματα, και έτσι ο Καλακάνις ξεκινά να εκδίδει ένα newsletter με διάφορα τεχνολογικά νέα. Την εποχή εκείνη, κάνει τα πάντα μόνος του. Φωτοτυπεί το 16σέλιδο Sillicon Alley Reporter και το μοιράζει πηγαίνοντας ο ίδιος από πόρτα σε πόρτα, στις καφετέριες όπου συχνάζουν όσοι ασχολούνται με την τεχνολογία. Το καλό timing αλλά και το αδιαμφισβήτητο ταλέντο του στις δημόσιες σχέσεις και την αυτοπροβολή, μετατρέπουν το περιοδικό του σε απαραίτητο ανάγνωσμα στη βιομηχανία του ίντερνετ.
Ο Καλακάνις γίνεται ένας μεγιστάνας των media, διοργανώνει τεράστια πάρτι και συνέδρια, όπου άνθρωποι πληρώνουν 1.000 δολάρια ο καθένας για να τον ακούσουν να μιλά. Με το σκάσιμο της φούσκας των dot coms, όλα αυτά γίνονται καπνός. Όμως εκείνος έχει ήδη σκεφτεί το επόμενο βήμα του. Προβλέποντας την τεράστια ανάπτυξη των blogs, ιδρύει την Weblogs, η οποία λίγα χρόνια αργότερα θα εξαγορασθεί από την AOL αντί 25 εκατ. δολαρίων. Θα ακολουθήσει η «ανθρωποκίνητη» μηχανή αναζήτησης Mahalo.com και πολλά ακόμα εγχειρήματα, με τον Καλακάνις να θεωρείται σήμερα αυθεντία στις επενδύσεις του ίντερνετ. «Ήμουν απένταρος, μετά πλούσιος, μετά απένταρος και σήμερα έχω 100 εκατομμύρια δολάρια», είναι ο μάλλον υπεραπλουστευμένος τρόπος με τον οποίο περιγράφει ο ίδιος την έως σήμερα σταδιοδρομία του.