Στις 7 Δεκεμβρίου 2017 δημοσιοποιήθηκαν στον επίσημο διαδικτυακό τόπο της Βουλής των Ελλήνων τα «πόθεν έσχες» των βουλευτών, των υπουργών και των ευρωβουλευτών.

Η δημοσιοποίηση των στοιχείων αυτών αφορούσε το «πόθεν έσχες» του 2016 και ήταν για το φορολογικό έτος του 2015. Αφορούσε, ουσιαστικά, την πρώτη κοινοβουλευτική περίοδο διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛ. και την περίοδο που, λόγω της «ηρωικής» διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης, έκλεισαν οι τράπεζες, επιβλήθηκαν capital controls και η ελληνική οικονομία και κοινωνία βρέθηκαν ένα βήμα πριν από την έξοδο από τη ζώνη του ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 20 Δεκεμβρίου 2016 η Βουλή είχε δημοσιοποιήσει τα «πόθεν έσχες» των υπόχρεων για τα φορολογικά έτη του 2013 και του 2014.

Μάλιστα, ο πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, είχε υπογραμμίσει τότε ότι «γίνεται πράξη η δέσμευση της Βουλής για περισσότερη διαφάνεια, με την έγκαιρη δημοσιοποίηση των δηλώσεων “πόθεν έσχες”».

Από τότε και ενώ οδεύει προς το τέλος του ο πολιτικός βίος της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει δημοσιοποιηθεί κανένα άλλο «πόθεν έσχες» για τα φορολογικά έτη του 2016 και του 2017. Ενώ, δηλαδή, η κυβέρνηση ολοκληρώνει το κυβερνητικό της έργο, ανεξάρτητα από τον χρόνο των εθνικών εκλογών, ο ελληνικός λαός δεν έχει λάβει γνώση για τις αλλαγές στην περιουσιακή κατάσταση των μελών του Κοινοβουλίου, της κυβέρνησης και των αιρετών της Αυτοδιοίκησης.

Γίνεται ακόμα πιο επιτακτική η ανάγκη για δημοσιοποίηση των στοιχείων της περιουσιακής κατάστασης των αιρετών, αν λάβουμε υπόψη ότι μέσα στους επόμενους οκτώ μήνες θα στηθούν σίγουρα τέσσερις κάλπες, για τις εθνικές, τις ευρωεκλογές, τις περιφερειακές και τις δημοτικές εκλογές. Σύμφωνα με το άρθρο 173, παρ. 3, του Ν. 4389/2016, οι δηλώσεις της περιουσιακής κατάστασης των υπόχρεων θα πρέπει να δημοσιοποιούνται εντός τριών μηνών μετά τον έλεγχο των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης στον διαδικτυακό τόπο της Βουλής.

Γίνεται αντιληπτό ότι, αν λάβουμε υπόψη πως η εφαρμογή για την υποβολή των «πόθεν έσχες» άνοιξε στις 18 Φεβρουαρίου 2019 και θα διαρκέσει μέχρι τις 4 Μαρτίου 2019, για να προχωρήσει η δημοσιοποίηση των στοιχείων των αιρετών στον διαδικτυακό τόπο της Βουλής θα πρέπει να διεξαχθεί πρώτα ο αναγκαίος έλεγχος και, έπειτα, εντός τριών μηνών, να γίνει η δημοσιοποίησή τους.

Είναι, επομένως, πολύ πιθανόν η δημοσιοποίηση των «πόθεν έσχες» να λάβει χώρα ενώ θα έχουν διενεργηθεί εκλογές και, κατά πάσα πιθανότητα, θα έχει αλλάξει και η κυβέρνηση.  

Ο ΝΕΟΣ ΝΟΜΟΣ  

Σημειώνεται πως η κυβέρνηση προχώρησε σε ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο για την υποβολή των «πόθεν έσχες», με τον νόμο 4571/2018, ακολουθώντας την απόφαση 2649/2017 της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Κατά του συγκεκριμένου νόμου, όμως, προσέφυγαν οι πέντε δικαστικές ενώσεις της χώρας, ζητώντας να ανασταλεί προσωρινά ο νέος νόµος για την υποβολή «πόθεν έσχες» µέχρι την εκδίκαση της κύριας αγωγής, η οποία έχει προσδιορισθεί για την 1η Μαρτίου 2019. Οι δικαστικές ενώσεις προέβαλλαν εννέα λόγους ακύρωσης του νέου νοµικού πλαισίου που θεσπίσθηκε µε τον Ν. 4571/2018.

Μεταξύ άλλων, χαρακτήριζαν ασύµβατες µε το Σύνταγµα αρκετές από τις ρυθµίσεις που θεσπίστηκαν για το «πόθεν έσχες» µετά και την προηγούµενη απόφαση της Ολοµέλειας του ΣτΕ, η οποία είχε µπλοκάρει και τον νόµο του 2016 της κυβέρνησης για τις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης. Ωστόσο, στις αρχές του Φεβρουαρίου 2019, το ΣτΕ απέρριψε το αίτηµα των δικαστικών ενώσεων για την προσωρινή αναστολή του νόµου 4571/2018 σε σχέση µε την υποβολή των «πόθεν έσχες».

Το κατά πόσο, πάντως, δίνουν ιδιαίτερη σηµασία οι βουλευτές στην κατάθεση των «πόθεν έσχες» τους, που αποτελεί στοιχείο διαφάνειας ως προς τις πηγές βιοπορισµού και πλουτισµού των πολιτικών προσώπων, φαίνεται και από το γεγονός ότι υπάρχουν µεγάλα ποσοστά κατάθεσης ελλιπών στοιχείων. Συγκεκριµένα, σύµφωνα µε στοιχεία του Vouliwatch.gr, το 25% των εκλεγµένων του ελληνικού Kοινοβουλίου έχει καταθέσει ελλιπή ή «ελαττωµατικά» «πόθεν έσχες» για το 2015 (πρόκειται για τα τελευταία διαθέσιµα στοιχεία που δηµοσιεύθηκαν τον ∆εκέµβριο του 2017).

Αν και το ποσοστό των ελλιπών ή «ελαττωµατικών» δηλώσεων για τα έτη 2013-2014 ήταν πολύ υψηλότερο και ανερχόταν στο 57,1%, ο αριθµός όσων δεν συµµορφώνονται µε τις διατάξεις για το «πόθεν έσχες» παραµένει προβληµατικός, καθώς 74 από τους 300 εκλεγµένους της Βουλής δεν έχουν δηλώσει σωστά τα περιουσιακά τους στοιχεία.

Σύµφωνα µε τη λίστα του Vouliwatch.gr, σχετικά µε τους βουλευτές που δεν συµµορφώνονται µε τις διατάξεις για το «πόθεν έσχες», οι παραλείψεις αφορούν κυρίως τη µη αναφορά καταθέσεων ή αξίας ακινήτου, καθώς και τη µη συµπλήρωση της περιουσιακής κατάστασης του ή της συζύγου, όπως οφείλουν να κάνουν οι παντρεµένοι βουλευτές.    

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ